Finanse przedsiębiorstwa

Finanse przedsiębiorstwa to wszystkie zjawiska nazywane ekonomicznymi, które są powiązane z gromadzeniem i wydatkowaniem pieniędzy (środków pieniężnych) na cele związane bezpośrednio z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa. Odpowiednia działalność powinna być prowadzona przez kierownictwo firmy w obszarach związanych z:

• działalnością organizacyjną,
• działalnością decyzyjną,
• działalnością kontrolną

w sferze związanej z finansami, jako że działania te powinny kształtować zjawiska ekonomiczne występujące w przedsiębiorstwie i dodatkowo tworzyć szanse, które dobrze wykorzystane, pozwolą na osiągnięcie najkorzystniejszych wyników działalności tego przedsiębiorstwa (W. Bień 2002 s. 14)

Powyższy cel można osiągnąć dzięki zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa. Zarządzanie to polega na wykorzystaniu pojawiających się szans na pozyskanie źródeł finansowania działalności przedsiębiorstwa (kapitałów), a także umieszczaniu ich w składnikach majątkowych, tak aby pomogły one w realizacji celów strategicznych firmy i maksymalizacji korzyści osiąganych przez poszczególnych właścicieli (udziałowców) przedsiębiorstwa (W. Bień 2002 s. 14)

Głównym celem finansów przedsiębiorstwa jest ciągłe funkcjonowanie firmy i jej rozwój, a także zwiększanie wartości prezentowanej przez przedsiębiorstwo. W przypadku dobrego zarządzania finansami firmy maksymalizowanie zysku będzie współgrało z zachowaniem płynności finansowej i oba te wskaźniki będą wzrastały. Niestety złe zarządzanie oraz utrata płynności finansowej przez przedsiębiorstwo może doprowadzić do utraty przez firmę wiarygodności w oczach kontrahentów, a finalnie do upadłości tego przedsiębiorstwa (D. Krzemińska 2000 s. 25)

TL;DR

Finanse przedsiębiorstwa to wszystkie ekonomiczne zjawiska związane z gromadzeniem i wydatkowaniem pieniędzy na cele związane z działalnością gospodarczą. Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa polega na pozyskiwaniu źródeł finansowania i umieszczaniu ich w majątku firmy w celu osiągnięcia celów strategicznych. Głównym celem finansów przedsiębiorstwa jest ciągłe funkcjonowanie i rozwój firmy. Cechy charakterystyczne finansów przedsiębiorstwa to: skupienie na konkretnej sferze działalności, mikroekonomiczny punkt widzenia, identyfikacja zjawisk finansowych w firmie, ocena gospodarki finansowej i wpływ regulacji prawnych. Problemy decyzyjne w finansach przedsiębiorstwa dotyczą inwestowania, finansowania i spełnienia oczekiwań właścicieli.

Cechy charakterystyczne finansów przedsiębiorstwa

Finanse przedsiębiorstwa są wiedzą, która jest pragmatyczna i głównie stosowana. Cechy charakterystyczne dla tej wiedzy to:

• zawężenie zakresu badań wyłącznie do określonej sfery, w której działa jednostka. Oznacza to rozdzielenie działalności tej firmy od działalności gospodarstwa domowego,
• punkt widzenia, który jest wyłącznie mikroekonomiczny, podczas oceny zjawisk finansowych, oznacza to, iż brany jest pod uwagę punkt widzenia właściciela czy menedżera firmy, a nie ogólnych zjawisk ekonomicznych na świecie czy w kraju,
• identyfikacja zjawisk finansowych, które dzieją się w firmie i jej bliższym i dalszym otoczeniu,
• treść, metody oraz sposoby w jakie można ocenić gospodarkę finansową firmy,
• badanie, jaki wpływ wywierają regulacje prawne na postawy i decyzje podejmowane przez przedsiębiorców (L. Szyszko, J. Szczepański 2003 s. 19)

Problemy decyzyjne w obszarze finansów przedsiębiorstwa

W tematyce finansów przedsiębiorstwa można wyodrębnić trzy główne obszary, które traktuje się jako obszary problemów decyzyjnych. Są to: inwestowanie, finansowanie, a także problem związany ze spełnieniem oczekiwań właścicieli.

• Inwestowanie (ang. Investment Principie) - obszar ten jest związany z faktem, iż różne przedsiębiorstwa konkurują ze sobą na wspólnym rynku o to, kto uzyska dostęp do ograniczonych zasobów. Podejmowanie decyzji finansowych to nic innego jak zakup tych zasobów z rynku, natomiast podjęcie tych decyzji ma prowadzić do inwestycji, których celem jest wzrost dochodu, który jest spodziewany przez przedsiębiorstwo. Oznacza to, iż finanse przedsiębiorstw są nierozerwalnie połączone z podejmowaniem konkretnych decyzji, jakie inwestycje są wartościowe i warto w nie inwestować i je realizować. (M. Gorczyńska, M. Wieczorek-Kosmala, K. Znaniecka 2008 s. 14)
• Finansowanie (ang. Financing Principie) - ten obszar zawiera w sobie dwa inne, ważne obszary decyzyjne. Po pierwsze jest to struktura kapitału, czyli dotyczy on decyzji o wyborze proporcji, które mają występować pomiędzy wielkością kapitału własnego przedsiębiorstwa oraz kapitału obcego, które będzie zaangażowany w działalność firmy. Drugi obszar decyzyjny związany jest natomiast z doborem odpowiednim instrumentów, które będą niezbędne, aby pozyskać każde z tych źródeł (własne i obce), zgodnie z przyjętą wcześniej strukturą kapitałową. W tym obszarze firma musi podejmować decyzje związane z rodzajem instrumentu, które należy wybrać, terminem określającym jego zapadalność czy wyborem waluty. (M. Gorczyńska, M. Wieczorek-Kosmala, K. Znaniecka 2008 s. 14)
• Spełnienie oczekiwań właścicieli to już ostatni problem decyzyjny, który dotyczy finansów przedsiębiorstwa. Związany on jest z tym, w jaki sposób przedsiębiorstwo zdecyduje się wynagrodzić swoich właścicieli za to, że są oni zaangażowani kapitałowo w działalność firmy. Przedsiębiorstwo może w tym zakresie wybrać jedną z dwóch opcji. Po pierwsze może ono pozostawić nadwyżkę finansową, która została osiągnięta w danym okresie nadal w przedsiębiorstwie w celu zwiększania korzyści osiąganych przez właścicieli danej firmy poprzez tzw. reinwestycje. Drugą możliwością jest natomiast przekazanie nadwyżki finansowej osiągniętej w danych okresie bezpośrednio właścicielom (np. poprzez wypłatę dywidendy), a następnie oni sami będą mogli podjąć decyzje jak te pieniądze zainwestować (ponownie na rozwój danego przedsiębiorstwa czy przekazać je na dowolnie inny cel). Ten trzeci problem decyzyjny pojawiający się w finansach przedsiębiorstwa pozwala ustalić jaki jest nadrzędny (główny) cel działania danego przedsiębiorstwa, gdzie za cel ten w obecnych czasach uznawana jest maksymalizacja korzyści osiąganych przez właścicieli firmy (M. Gorczyńska, M. Wieczorek-Kosmala, K. Znaniecka 2008 s. 14)

Finanse przedsiębiorstwa — artykuły polecane

Zarządzanie zasobami finansowymi — Prognozowanie przychodów i kosztów — Miernik — Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa — Analiza zwrotu z inwestycji w kapitał ludzki — Srebrna reguła bilansowa — Centrum przychodów i jego kontrola — Strategie funkcjonalne — Kooperacja

Bibliografia

• Bień W. (2016), Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa
• Gorczyńska M., Wieczorek-Kosmala M., Znaniecka K. (2008), Finanse przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice
• Iwin-Garzyńska J. (2011), Kapitał i podatki w nauce finansów przedsiębiorstw,, Finanse: czasopismo Komitetu Nauk o Finansach PAN, nr 1(4)
• Jaworski J. (2010), O istocie i strukturze strategii finansowej przedsiębiorstwa, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, t. 7
• Szyszko L., Szczepański J. (2003), Finanse przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

Autor: Małgorzata Pompka