Kwota wolna od podatku

Kwota wolna od podatku - kwota dochodu niepowodującego obowiązku zapłaty podatku dochodowego, czyli innymi słowy kwota dochodu osoby fizycznej, od której podatnik nie ma obowiązku odprowadzania podatku do urzędu skarbowego. Wysokość tej kwoty regulowana jest Ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Wszelkie zmiany w jej wysokości uwzględniane są we wcześniej wspomnianym akcie prawnym.

W porównaniu do poprzedniego roku kwota wolna od podatku wzrosła o 1.400,00 zł. W roku 2017 wynosiła ona 6.600,00 zł, natomiast w 2018 8.000,00 zł. Na zmianę wysokości kwoty wolnej od podatku ma wpływ zwiększająca się w poszczególnych latach minimalna stawka godzinowa oraz minimalne wynagrodzenie dla osób zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę. Gdyby wcześniej wspomniana stawka wzrastała, a kwota wolna od podatku nie ulegałaby zmianie, to coraz mniejsza grupa podatników mogłaby z niej skorzystać lub stałaby się jedynie niewykorzystywanym zapisem, ponieważ ludzie zarabiający nawet jedynie minimalne wynagrodzenie przekraczaliby ten próg.

Co oznacza kwota wolna od podatku?

Jeżeli podatnik w bieżącym roku podatkowym (tj. od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 roku) zarobi kwotę w wysokości równej kwocie wolnej od podatku (w roku 2018 tj. 8.000,00 zł) to jego podatek wyniesie 0 zł w zeznaniu podatkowym składanym do urzędu skarbowego do końca kwietnia 2019 roku. Należy jednak pamiętać, iż nawet jeżeli nasze wynagrodzenie za cały rok podatkowy nie przekroczy kwoty określonej w ustawie to musimy rozliczyć się z urzędem skarbowym w określonym terminie. Jedynym wyjątkiem, kiedy podatnik zwolniony jest z obowiązku złożenia zeznania, jest sytuacja kiedy to podatnik nie osiągnął w roku podatkowym żadnego dochodu.

Co jeżeli zarobię mniej lub więcej?

W przypadku kiedy wynagrodzenie podatnika nie przekroczy kwoty wolnej od podatku to po złożeniu deklaracji, powinien on otrzymać zwrot nadpłaconego podatku, wynikającego z zeznania podatkowego.

Istnieje również możliwość zarobienia większej kwoty niż wskazana w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych . Jest to chyba najczęstsza sytuacja. Wtedy podatnik płaci wyliczony w deklaracji podatek w określonym terminie do odpowiedniego urzędu skarbowego.

Jeżeli osoba fizyczna w roku podatkowym uzyska dochód w granicach od 8.000,00 zł do 13.000,00 zł ma prawo do kwoty zmniejszającej podatek w wysokości między 1.440 zł, a 556,02 zł. Jeżeli dochód mieści się w przedziale od 13.000,00 zł do 85 528 zł to kwota zmniejszająca podatek wynosi zaledwie 556,02 zł, natomiast po przekroczeniu 127.000,00 zł kwota ta spada do 0 zł.

Kwota wolna od podatku dla różnych grup podatników

Kwota wolna od podatku stanowi pewną część dochodu, którą osoba może zarobić bez konieczności płacenia podatku dochodowego. Dla osób samotnie wychowujących dzieci, kwota wolna od podatku jest zwykle wyższa niż dla innych grup podatników. Jest to uzasadnione z uwagi na dodatkowe koszty, jakie ponoszą rodzice samotnie wychowujący dzieci, takie jak opłaty za opiekę nad dziećmi, koszty edukacji czy opłaty medyczne. Kwota wolna od podatku dla osób samotnie wychowujących dzieci jest zatem dostosowana do ich specyficznej sytuacji i ma na celu złagodzenie ich obciążeń podatkowych.

Osoby niepełnosprawne mogą mieć prawo do wyższej kwoty wolnej od podatku, jeśli spełniają określone kryteria. Zazwyczaj jest to uzależnione od stopnia niepełnosprawności i związanych z nią kosztów, jakie ponoszą. Osoby niepełnosprawne mogą ubiegać się o wyższą kwotę wolną od podatku, jeśli mają orzeczenie o niepełnosprawności, które potwierdza ich stan zdrowia i ograniczenia, jakie wynikają z niepełnosprawności. Kwota wolna od podatku dla osób niepełnosprawnych ma na celu uwzględnienie dodatkowych kosztów, jakie ponoszą w związku ze swoją niepełnosprawnością i zwiększenie ich dostępu do dochodu.

Weterani wojenni, którzy pełnili służbę wojskową i weterani walk o niepodległość, mogą mieć prawo do wyższej kwoty wolnej od podatku. Jest to forma uznania i wsparcia dla ich służby dla kraju. Wysokość kwoty wolnej od podatku dla weteranów wojennych może być uzależniona od stopnia i rodzaju ich udziału w działaniach wojennych, jak również od związanych z tym kosztów, takich jak koszty leczenia i rehabilitacji. Kwota wolna od podatku dla weteranów wojennych ma na celu zrekompensowanie im dodatkowych wydatków i wspieranie ich po powrocie do życia cywilnego.

Kwota wolna od podatku może się różnić w zależności od tego, czy osoba jest bezdzietna czy ma osoby zależne. Osoby bezdzietne zazwyczaj mają niższą kwotę wolną od podatku, ponieważ nie ponoszą dodatkowych kosztów związanych z wychowaniem dzieci. Natomiast osoby zależne, takie jak małżonek, dzieci czy rodzice, mogą mieć prawo do wyższej kwoty wolnej od podatku, ponieważ ich utrzymanie wiąże się z dodatkowymi wydatkami. W ten sposób kwota wolna od podatku jest dostosowana do indywidualnej sytuacji życiowej podatnika i uwzględnia jego zobowiązania finansowe.

Oprócz wymienionych wcześniej grup podatników, istnieje wiele innych grup, które mogą mieć prawo do wyższej kwoty wolnej od podatku. Przykładami mogą być osoby starsze, które ponoszą dodatkowe koszty związane z opieką nad sobą, osoby o niskich dochodach, które wymagają wsparcia finansowego, oraz osoby wykonujące pracę społeczną, której wartość nie jest w pełni wynagradzana. Wysokość kwoty wolnej od podatku dla tych grup może być dostosowana do ich specyficznych potrzeb i okoliczności życiowych.

Zmiany w kwocie wolnej od podatku w przyszłości

Wysokość kwoty wolnej od podatku może ulegać zmianom w przyszłości pod wpływem różnych czynników. Jednym z czynników może być rosnące koszty życia, które wymagają zwiększenia kwoty wolnej od podatku, aby uwzględnić wzrost wydatków podatników. Innym czynnikiem może być rozwój społeczno-gospodarczy, który umożliwia podniesienie kwoty wolnej od podatku, aby umożliwić podatnikom korzystanie z większej części swojego dochodu. Ponadto, zmiany w polityce podatkowej, takie jak obniżenie stawki podatku dochodowego, mogą również prowadzić do podwyższenia kwoty wolnej od podatku.

Podobnie jak istnieją czynniki, które mogą prowadzić do podwyższenia kwoty wolnej od podatku, istnieją również czynniki, które mogą prowadzić do jej obniżenia. Jednym z takich czynników może być zmniejszenie dochodów budżetowych państwa, które wymaga ograniczenia ulg podatkowych, w tym kwoty wolnej od podatku. Innym czynnikiem może być zmiana priorytetów politycznych, która skieruje środki z ulg podatkowych na inne cele, takie jak inwestycje publiczne czy programy społeczne. Ponadto, zmiany w sytuacji gospodarczej kraju, takie jak spowolnienie gospodarcze, mogą również prowadzić do obniżenia kwoty wolnej od podatku.

Kwota wolna od podatku jest jednym z narzędzi, które rząd może wykorzystać do kształtowania polityki podatkowej i osiągania określonych celów społeczno-gospodarczych. Rząd może podwyższać lub obniżać kwotę wolną od podatku w zależności od swoich priorytetów i potrzeb kraju. Na przykład, jeśli celem rządu jest wsparcie rodzin, może podnieść kwotę wolną od podatku dla osób samotnie wychowujących dzieci. Rząd może również wykorzystać kwotę wolną od podatku jako narzędzie do pobudzania wzrostu gospodarczego, poprzez obniżenie podatków dla przedsiębiorców lub zwiększenie kwoty wolnej od podatku dla osób o niskich dochodach.

Sytuacja gospodarcza kraju może mieć bezpośredni wpływ na wysokość kwoty wolnej od podatku. Jeśli gospodarka rozwija się dynamicznie i dochody podatników rosną, rząd może zdecydować się podnieść kwotę wolną od podatku, aby umożliwić podatnikom korzystanie z większej części swojego dochodu. Z drugiej strony, w przypadku spowolnienia gospodarczego i malejących dochodów podatników, rząd może podjąć decyzję o obniżeniu kwoty wolnej od podatku, aby zwiększyć wpływy do budżetu państwa. Wysokość kwoty wolnej od podatku jest zatem uzależniona od sytuacji gospodarczej kraju i ma na celu dostosowanie polityki podatkowej do zmieniających się warunków ekonomicznych.

Inflacja jest procesem wzrostu ogólnego poziomu cen w gospodarce, co prowadzi do spadku siły nabywczej pieniądza. W przypadku kwoty wolnej od podatku, inflacja może wpływać na jej wartość, ponieważ nie jest ona uwzględniana w sposób automatyczny. Jeśli nie jest uwzględniana inflacja, to wraz ze wzrostem cen, kwota wolna od podatku traci swoją realną wartość. Dlatego rząd może podejmować działania, aby dostosować kwotę wolną od podatku do inflacji, tak aby zachować jej realną wartość w czasie. W przeciwnym przypadku, brak uwzględnienia inflacji może prowadzić do stopniowego zmniejszania się korzyści podatkowych z kwoty wolnej od podatku.

Alternatywne metody obliczania podatku dochodowego

Proporcjonalny system opodatkowania, znany również jako liniowy system opodatkowania, polega na obliczaniu podatku dochodowego według jednej, stałej stawki. W tym systemie, każdy podatnik płaci ten sam procent swojego dochodu jako podatek, niezależnie od wysokości dochodu. Proporcjonalny system opodatkowania charakteryzuje się prostotą i przejrzystością, ponieważ nie wymaga złożonych obliczeń ani wyjątków podatkowych. Jednakże, krytycy tego systemu wskazują na jego brak elastyczności, ponieważ nie uwzględnia indywidualnych różnic w dochodach i możliwościach podatkowych podatników.

Progresywny system opodatkowania polega na zwiększaniu stawki podatku wraz ze wzrostem dochodu podatnika. W tym systemie, wyższe dochody są opodatkowane wyższymi stawkami podatkowymi, co prowadzi do większego obciążenia podatkowego dla osób o wyższych dochodach. Progresywny system opodatkowania ma na celu osiągnięcie większej równości dochodów poprzez redystrybucję bogactwa. Jest to związane z zasadą sprawiedliwości społecznej, która głosi, że ci, którzy mają większe dochody, powinni ponosić większe obciążenie podatkowe. Jednakże, krytycy tego systemu wskazują na jego negatywne skutki dla przedsiębiorczości i motywacji do zarabiania więcej pieniędzy.

Regresywny system opodatkowania polega na obliczaniu podatku dochodowego według malejącej stawki wraz ze wzrostem dochodu. W tym systemie, niższe dochody są opodatkowane wyższymi stawkami podatkowymi, co prowadzi do większego obciążenia podatkowego dla osób o niższych dochodach. Regresywny system opodatkowania jest często krytykowany jako niesprawiedliwy, ponieważ powoduje większe nierówności społeczne i obciąża najbardziej potrzebujących. Jest to związane z zasadą sprawiedliwości społecznej, która głosi, że ci, którzy mają mniejsze dochody, powinni ponosić mniejsze obciążenie podatkowe. Jednakże, niektóre argumenty wskazują na korzyści regresywnego systemu opodatkowania dla rozwoju gospodarczego i zachęty do inwestowania.

Kwota wolna od podatku — artykuły polecane

Skala podatkowa — Odliczenia od podatku — Zaliczka na podatek dochodowy — Podatek ryczałtowy — Podatek od darowizny — Formularz PIT-4 — Cesja leasingu — Podatkowa grupa kapitałowa — Odsetki podatkowe

Bibliografia

• Jacukowicz Z. (2006), Koszt indywidualnych wynagrodzeń a szara strefa płac, Polityka Społeczna, Nr 8
• Makuch M. (2011), Wybór formy opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych jako element strategii podatkowej w małych przedsiębiorstwach, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, nr 40
• Russel P. (2008), Podatek liniowy, infos BAS (Biuro Analiz Sejmowych) nr 16(40)
• Strona internetowa: - W tym roku po raz 25. wypełnimy deklarację PIT. Historia podatku w Polsce, Business Insider Polska
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350
• Witwicka K. (2018), Podatki w 2018 roku. Oto 10 najważniejszych zmian, Gazeta Prawna.pl

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Autor: Patrycja Wójcik