Minimalne wynagrodzenie
Minimalne wynagrodzenie - to najniższy dopuszczalny poziom wynagrodzenia pieniężnego, która przysługuje pracownikowi zatrudnionemu w pełnym miesięcznym wymiarze czasu. W Polsce wynagrodzenie minimalne ustalane jest od 1956 roku. Od 10 października 2002 roku wysokość minimalne wynagrodzenie reguluje ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847).
TL;DR
Artykuł omawia system ustalania minimalnego wynagrodzenia w Polsce. Wysokość minimalnego wynagrodzenia jest ustalana przez Radę Dialogu Społecznego lub rząd, uwzględniając różne czynniki ekonomiczne i społeczne. Wynagrodzenie minimalne wzrastało w Polsce od 2003 roku, a obecnie wynosi 2100 złotych brutto. Cel wprowadzenia wynagrodzenia minimalnego to walka z ubóstwem, zapewnienie godziwej płacy pracownikom i stabilizacji życia. Wynagrodzenie minimalne obejmuje nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale także różne dodatki. Istnieją również składniki wynagrodzenia, które nie są uwzględniane przy obliczaniu minimalnego wynagrodzenia. Wzrost minimalnego wynagrodzenia ma również wpływ na koszty dla pracodawcy. Funkcje wynagrodzeń minimalnych obejmują aspekty społeczno-polityczne, ekonomiczne i psychologiczne.
Rada Dialogu Społecznego
1. Minimalne wynagrodzenie jest ustalane co roku przez Radę Dialogu Społecznego lub rząd. Członkami Komisji są przedstawiciele rządu, związków zawodowych i organizacji pracodawców.Zgodnie z przepisami ustawy Rada Dialogu Społecznego zbiera się raz do roku w celu ustalenia wysokości minimalnej płacy za pracę, w terminie 30 dni od dnia otrzymania propozycji i informacji od Rady Ministrów (art. 2 ust. 3)
Rada Ministrów, w terminie do dnia 15 czerwca każdego roku, przedstawia Radzie Dialogu Społecznego:
- propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia w roku następnym oraz propozycję wysokości minimalnej stawki godzinowej w roku następnym,
- informację o wskaźniku cen w roku poprzednim,
- informację o prognozowanych na rok następny: wskaźniku cen oraz wskaźniku przeciętnego wynagrodzenia,
- wysokość przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale roku, w którym odbywają się negocjacje,
- informację o wydatkach gospodarstw domowych w roku poprzednim;
- informację o wskaźniku udziału dochodów z pracy najemnej oraz przeciętnej liczbie osób na utrzymaniu osoby pracującej najemnie w roku poprzednim,
- informację o wysokości przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w roku poprzednim według rodzajów działalności,
- informację o poziomie życia różnych grup społecznych,
- informację o warunkach gospodarczych państwa, z uwzględnieniem sytuacji budżetu państwa, wymogów rozwoju gospodarczego, poziomu wydajności pracy i konieczności utrzymania wysokiego poziomu zatrudnienia,
- wskaźnik prognozowanego realnego przyrostu produktu krajowego brutto (art. 2 ust 2).
Wysokość minimalnego wynagrodzenia
Wysokość minimalnego wynagrodzenia, a także wysokość minimalnej stawki godzinowej podlegają ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów, w terminie do dnia 15 września każdego roku (art. 2 ust 4).
Jeżeli Komisja nie jest w stanie ustalić wysokości minimalnego wynagrodzenia w wyznaczonym terminie, wysokości minimalnego wynagrodzenia w roku następnym oraz nie ustali wysokości minimalnej stawki godzinowej w roku następnym, Rada Ministrów ustala, w drodze rozporządzenia, w terminie do dnia 15 września każdego roku, wysokość minimalnego wynagrodzenia w roku następnym, a także wysokość minimalnej stawki godzinowej w roku następnym wraz z terminem zmiany tych wysokości (art. 2 ust. 5) Wynagrodzenie minimalne wzrasta w danym roku w stopniu nie niższym niż wskaźnik prognozowany, wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.
Zestawianie wysokości minimalnego wynagrodzenie w Polsce w latach 2003-2018 na podstawie danych GUS i MPiPS:
| Rok | Stawka wynagrodzenia brutto |
|---|---|
| 2003 | 800 zł |
| 2004 | 824 zł |
| 2005 | 849 zł |
| 2006 | 899 zł |
| 2007 | 936 zł |
| 2008 | 1126 zł |
| 2009 | 1276 zł |
| 2010 | 1317 zł |
| 2011 | 1386 zł |
| 2012 | 1500 zł |
| 2013 | 1600 zł |
| 2014 | 1680 zł |
| 2015 | 1750 zł |
| 2016 | 1850 zł |
| 2017 | 2000 zł |
| 2018 | 2100 zł |
Cel wprowadzenia wynagrodzenia minimalnego według Międzynarodowej Organizacji Pracy
- walka z ubóstwem,
- likwidacja nadmiernej eksploatacji pracowników,
- zniwelowanie konfliktów w pracy,
- zapewnienie pracownikom wynagrodzenia godnego za wykonaną prace,
- zapewnienie podstawowy dobry,
- zapewnienie stabilizacji i odpowiedniego poziomu życia.
Minimalna płaca nie dotyczy tylko wynagrodzenia zasadniczego, ale ogólnej kwoty wypłaty miesięcznej pensji. Oznacza to, że wszystko co otrzymujemy oprócz wynagrodzenia zasadniczego zaliczane jest do naszej płacy. Zgodnie z zasadami statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń osobowych wlicza się:
- dodatki za staż pracy
- inne dodatki za szczególne właściwości pracy,
- szczególne kwalifikacje lub warunki pracy;
- premie i nagrody regulaminowe i uznaniowe,
- dopłaty (dodatki) wyrównawcze inne.
Do wynagrodzenia minimalnego nie zalicza się
- nagrody jubileuszowe,
- odprawy pieniężne przysługujące pracownikom w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
- dodatek na pracę w porze nocnej
- inne elementy wynagrodzenia nazywane dodatkami w przepisach np. dodatki z tytułu pracy w warunkach szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia pracownika.
Ponadto jeżeli w danym miesiącu, z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub nie otrzymania premii przez pracownika w danym miesiącu, wynagrodzenie pracownika jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia, pracodawca zobowiązany jest do wyrównania wynagrodzenia do wysokości minimalnej miesięcznej płacy w postaci wyrównania. Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia wzrastają również poszczególne świadczenia ze stosunku pracy jak i również wskaźniki obowiązujące w prawie pracy i ubezpieczeniach społecznych. Wzrost minimalnego wynagrodzenia oznacza również podwyżkę kosztów po stronie pracodawcy. Koszt pracownika to wynagrodzenia miesięczne brutto oraz koszt składek. Pracodawca opłaca takie składki jak:
- składki ZUS,
- składki na ubezpieczenie społeczne,
- składki na ubezpieczenie chorobowe,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Funkcje wynagrodzeń minimalnych
Funkcje wynagrodzeń minimalnych rozpatruje się w następujących kategoriach:
- kategoria społeczno-polityczna,
- kategoria ekonomiczna,
- kategoria psychologiczna.
Wynagrodzenie za wykonaną pracę stanowi dla pracownika podstawowy dochód, który służy mu do zapewnienia sobie oraz osobom na jego utrzymaniu bytu na odpowiednim poziomie.
| Minimalne wynagrodzenie — artykuły polecane |
| Zasiłek dla bezrobotnych — Minimalna stawka godzinowa — Nagroda jubileuszowa — Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych — Fundusz pracy — Przeciętne wynagrodzenie — Ubezpieczenie rentowe — Ubezpieczenie emerytalne — Stawka godzinowa |
Bibliografia
- Borkowska S. (2012), Skuteczne strategie wynagrodzeń - tworzenie i zastosowanie, Wolters Kluwer, Warszawa
- Nowacka I. (2017), Minimalne wynagrodzenie 2017 r. - wpływ na świadczenia pracownicze
- Strona internetowa: Główny Urząd Statystyczny
- Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Dz.U. 2002 nr 200 poz. 1679
Autor: Karolina Gerycz
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
