Ubezpieczenie zdrowotne

Ubezpieczenie zdrowotne to ubezpieczenie wprowadzone ustawą o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym z dnia 27 lutego 1997 roku (Dz. U. Nr 75 poz. 468 z późn. zm.). Ubezpieczenie zdrowotne jest jednym z ważnych, a zarazem podstawowych ubezpieczeń w naszym kraju. Temu ubezpieczeniu obowiązkowo podlegają osoby wyszczególnione w art. 66 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135). Jest to ubezpieczenie w razie zachorowania, wypadku, urazu, zatrucia, stanu zagrożenia życia itp. By móc korzystać z takiego ubezpieczenia, należy opłacać składki wynikające z umowy ubezpieczeniowej (np. co miesiąc). Ubezpieczenie zdrowotne jest podstawowym ubezpieczeniem obowiązkowym. Daje uprawnienia do korzystania ze służby zdrowia. Opłacona składka po odpowiednim przeliczeniu zmniejsza podatek dochodowy (jeśli mamy co zmniejszać oczywiście). Składka zdrowotna jest obowiązkowa, odliczana od podatku po opłaceniu, uprawnia do korzystania nieodpłatnie z publicznej służby zdrowia (w ramach NFZ).

"John Nyman twierdzi, że wypłaty z tytułu ubezpieczenia powinniśmy traktować jako transfery dochodów od osób cieszących się zdrowiem do tych, które zachorują. Transfery dochodów nie prowadzą do zmniejszającej dobrobyt pokusy nadużycia, natomiast przyczyniają się do dodatkowej konsumpcji opieki medycznej i do potencjalnego wzrostu dobrobytu gospodarczego". Suchecka J. (2011) Ekonomia zdrowia i opieki zdrowotnej, s. 292

W chwili obecnej rynek ubezpieczeń zdrowotnych obejmuje ubezpieczenia:

• kosztów leczenia
• uszczerbku na zdrowiu
• rekonwalescencyjne oraz rehabilitacyjne
• pielęgnacyjne
• kosztów pobytu w szpitalu
• poważnych chorób

Ubezpieczenia zdrowotne przysługują z tytułu:

• umowy o pracę, o dzieło, umowy-zlecenia
• działalności gospodarczej
• ubezpieczenia w KRUS
• posiadania statusu emeryta i rencisty
• rejestracji w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna

TL;DR

Ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe w Polsce i daje dostęp do bezpłatnych świadczeń medycznych. Może być także dobrowolne lub dodatkowe. Osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym płacą składki, które zmniejszają podatek dochodowy. Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje różne rodzaje świadczeń, takich jak leczenie, rehabilitacja czy zaopatrzenie w leki. Każdy członek rodziny osoby ubezpieczonej musi być zgłoszony oddzielnie. Ubezpieczenie zdrowotne można wykupić u różnych firm ubezpieczeniowych. Aby dobrze się ubezpieczyć, należy określić swoje potrzeby, znaleźć odpowiednie ubezpieczenie, przeczytać warunki i zawrzeć umowę.

Obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne

Zgodnie z panującymi przepisami prawa obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają:

• Pracownicy
• Dzieci
• Studenci
• Uczniowie
• Emeryci
• Renciści
• Osoby, które prowadzą własną działalność
• Bezrobotni

Osoba nabywa prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w trakcie zgłoszenia jej do ubezpieczenia zdrowotnego. Zgłoszenia dokonuje płatnik składki, np. pracodawca, uczelnia wyższa, szkoła, ośrodek pomocy społecznej, urzędy pracy, ZUS, KRUS. Natomiast osoba prowadząca własną działalność gospodarczą, zgłasza się samodzielnie.

Każda ubezpieczona osoba ma obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego każdego członka rodziny. Tym samym otrzymają oni prawo do świadczeń opieki zdrowotnej, jak osoba ubezpieczona. Status członka rodziny posiada:

• Dziecko do ukończenia 18 roku życia. Jeżeli kontynuuje naukę, może być zgłoszone do ubezpieczenia do ukończenia 26 lat.
• Małżonek
• Rodzice
• Dziadkowie

Jeśli osoba ubezpieczona nie poinformuje pracodawcy o konieczności zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego bądź wyrejestrowania z niego członka rodziny, grozi kara grzywny.

Ministerstwo Zdrowia, "Powszechne ubezpieczenia zdrowotne"

Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne

Mogą z niego skorzystać osoby mieszkające w Polsce, które nie są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne nie zastępują jednak publicznej opieki, a jedynie ją uzupełniają.

Dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne

"Za dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne uważa się ubezpieczenie obejmujące finansowanie lub zapewnienie przez zakład ubezpieczeń świadczeń opieki zdrowotnej na rzecz ubezpieczonego związanych z profilaktyką lub terapią następstw wypadku lub choroby. Korzystanie z dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego nie narusza praw ani obowiązków świadczeniobiorców wynikających z przepisów o powszechnych świadczeniach zdrowotnych, w szczególności dotyczących obowiązku powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz korzystania w ramach tego ubezpieczenia ze świadczeń gwarantowanych". Polska Izba Ubezpieczeń (2013) [1] "Rola i funkcja dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych we współczesnych systemach ochrony zdrowia" s. 14

Główny cel

Głównym celem wprowadzenia ubezpieczenia zdrowotnego jest zapewnienie członkom społeczeństwa dostępu do świadczeń zdrowotnych.

Świadczenia zdrowotne

Świadczenia mają głównie charakter pieniężny. Chronią dobra osobiste (życie człowieka, zdrowie, zdolność do zarobku) lub jego majątek.

Może przyjąć 2 formy:

• Świadczenie: jeśli nastąpi uszczerbek na dobrach osobistych.
• Odszkodowanie: rekompensata uszczerbku na majątku ubezpieczonego w nim OC.

Uprawnienia pacjentów

Dzięki regularnemu opłacaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczony uzyskuje prawo do korzystania z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych. Są to m.in.:

• świadczenia służące zachowaniu, przywracaniu, poprawie i promocji zdrowia, a także ratowaniu życia
• wybrane świadczenia z zakresu stomatologii,
• usługi z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego i opiekuńczo-leczniczego,
• zaopatrzenie w leki, materiały pomocnicze i przedmioty ortopedyczne,
• świadczenia pielęgniarskie
• z zakresu opieki nad kobietą w okresie ciąży, porodu oraz opieki nad płodem i noworodkiem.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.

Wysokość składek

Rozpatrując aspekt finansowy ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9,00% podstawy wymiaru (podstawa wymiaru składki jest ustalona w oparciu o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe). Całość składki na to ubezpieczenie płaci pracownik. Składka jest finansowana z podatku i w wysokości 7,75%, natomiast pozostała część, tj. 1,25% jest potrącana z dochodu pracownika i przekazywana jest do ZUS. W przypadku ubezpieczenia zdrowotnego od podatku można odliczyć tylko 7,75%.

Ubezpieczenie zdrowotne jako dodatkowy podatek

Przedstawiając taką zależność zgodnie z art. 27b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2006 roku Nr 157, poz. 1119), każdy z nas przez to ubezpieczenie dopłaca 1,25% swoich dochodów. Co do wielkości tej dopłaty z perspektywy pojedynczej osoby może nie jest to wiele, ale w skali makro to już coś. Do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowot­ne tych osób, nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaź­ną oraz nie stosuje się ograniczenia do kwoty odpowiadającej trzydziesto­krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce na dany rok kalendarzowy. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finan­sowanych przez ubezpieczonych nie będących płatnikami składek, potrą­conych przez płatników ze środków ubezpieczonego. Warto dodać, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest płacona co miesiąc oraz jest niepodzielna.

Gdzie się ubezpieczyć

Firmy, w których możemy wykupić ubezpieczenie zdrowotne:

• AXA
• NNW
• GSU
• AVIVA
• GENERALI

Jak dobrze się ubezpieczyć

4 kroki do dobrego ubezpieczenia:

• Określamy własne potrzeby oraz możliwości, następnie na ich podstawie dobieramy ubezpieczenie.
• Szukamy na rynku takiego ubezpieczenia, które najlepiej spełniałoby nasze potrzeby.
• Czytamy i analizujemy ogólne warunki ubezpieczenia.
• Zawieramy umowę.

Ubezpieczenie zdrowotne — artykuły polecane

Świadczenie pielęgnacyjne — Świadczenie socjalne — Ubezpieczenie rentowe — Fundusz pracy — Ubezpieczenia społeczne — Premia świąteczna — Fundusz socjalny — Zasiłek — Świadczenia rodzinne

Bibliografia

• Aniszewska G. (2006), Obowiązki zakładów pracy i przedsiębiorców wobec ZUS w 2006 roku, Difin, Warszawa
• Aniszewska G. (2006), Obowiązki zakładów pracy i przedsiębiorców wobec ZUS w 2006 roku, Difin, Warszawa
• Baś-Mazur M. (2006), Kompendium wiedzy nowego przedsiębiorcy, Wydawnictwo Text, Kraków
• Baś-Mazur M. (2006), Kompendium wiedzy nowego przedsiębiorcy, Wydawnictwo Text, Kraków
• Dudzisz P., Matraszek P., Nowak P., Szymański Ł. (2012), Ubezpieczenia z głową, czyli ubezpieczeniowe ABC dla myślących przed szkodą, Warszawa
• Ernst&Young (2013), http://www.polisynazdrowie.pl/files/2013_Raport_Rola_i_funkcja_DUZ.pdf Rola i funkcja dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych we współczesnych systemach ochrony zdrowia
• Owoc J. (2009), Ubezpieczenia zdrowotne - szanse i zagrożenia
• Sikora D. (2009), Powszechne ubezpieczenie zdrowotne, Gazeta Prawna
• Suchecka J. (2011), Ekonomia zdrowia i opieki zdrowotnej, Wolters Kluwer, Warszawa
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Dz.U. 2004 nr 210 poz. 2135
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Dz.U. 2004 nr 210 poz. 2135
• Worach-Kardas H. (2004), Ubezpieczenie społeczne i na życie - stan i perspektywy, WSHE, Łódź
• Worach-Kardas H. (2004), Ubezpieczenie społeczne i na życie - stan i perspektywy, WSHE, Łódź

Autor: Dawid Wróblewski, Marcelina Ziemianin