Ubezpieczenie chorobowe

Ubezpieczenie chorobowe zgodnie z art. 1 Ustawy z 13 października 1998r., wchodzi w skład ubezpieczeń społecznych. Podstawowym zadaniem tego ubezpieczenia jest ochrona pracowników niezdolnych do wykonywania pracy na skutek choroby. Zostało ono rozdzielone od Ubezpieczenia Zdrowotnego i obecnie ma charakter pieniężny. Ubezpieczone finansowane jest poprzez składki samych zainteresowanych, które potrącane są od wynagrodzenia w wysokości 2.45% (podstawy wymiaru) wynagrodzenia. Płatnikiem składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych są pracodawcy lub inne podmioty na rzecz których świadczona jest praca. Ubezpieczenie chorobowe chroni pracowników przed utratą dochodów, spowodowane chorobą, ciążą i porodem, a także opieką na chorym dzieckiem. Jeżeli osoba objęta tym ubezpieczeniem zachoruje i otrzyma zwolnienie lekarskie - otrzymuje zasiłek, pomimo tego, że jest niezdolna do pracy. Głównym zadaniem, które pełni ubezpieczenie chorobowe jest wyrównanie deficytu dochodu, które jest spowodowane czasową niezdolnością do pracy osoby ubezpieczonej.

TL;DR

Ubezpieczenie chorobowe jest częścią ubezpieczeń społecznych i chroni pracowników niezdolnych do pracy z powodu choroby. Ubezpieczenie to jest finansowane przez składki pracowników i chroni ich przed utratą dochodów z powodu choroby, ciąży, porodu i opieki nad chorym dzieckiem. Osoby zatrudnione na umowę o pracę są automatycznie objęte ubezpieczeniem, natomiast osoby pracujące na umowie-zleceniu mogą się ubezpieczyć dobrowolnie. Ubezpieczenie chorobowe obejmuje m.in. zasiłek chorobowy, który wynosi 80% wynagrodzenia i jest wypłacany przez ZUS po 35 dniach niezdolności do pracy. Zasiłek chorobowy przysługuje także przy niektórych okolicznościach, takich jak wypadki przy dojeździe do pracy czy ciąża. Ubezpieczenie chorobowe daje również dostęp do innych świadczeń, takich jak zasiłek macierzyński czy zasiłek opiekuńczy.

Kto może się ubezpieczyć

Obowiązkowo ubezpieczone są wszystkie osoby zatrudnione na umowę o pracę, natomiast ubezpieczenie osób pracujących na umowie-zleceniu nie jest obowiązkowe. Takie osoby mogą się ubezpieczyć dobrowolnie poprzez złożenie wniosku o objęciu dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Pracodawca ma obowiązek przyjąć taki wniosek.

Zakres podmiotowy ubezpieczenia chorobowego

Ubezpieczeniu podlegamy w sposób:

• Dobrowolny - np. umowa zlecenie - ubezpieczenie na swój wniosek.
• Obowiązkowy - np. umowa o pracę - automatyczne ubezpieczenie.

"Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają, na swój wniosek, następujące osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi:

• wykonujące pracę nakładczą,
• wykonujące pracę na podstawie umowy-zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące,
• prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,
• wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• duchowni,
• sprawujące opiekę nad dziećmi na podstawie umowy uaktywniającej (nianie)

Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony. Objęcie tym ubezpieczeniem może nastąpić od dnia wskazanego we wniosku, który jest wcześniejszy niż data złożenia wniosku, ale tylko wówczas, gdy zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie złożone w terminie określonym ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych na dokonanie takiego zgłoszenia (tj, w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń)."

ZUS, SYSTEM UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

"Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje:

• od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z ubezpieczenia chorobowego, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony,
• od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na ubezpieczenie chorobowe; jeżeli jednak za część miesiąca został pobrany zasiłek, ubezpieczenie chorobowe ustaje od dnia następnego po dniu, za który zasiłek przysługuje,
• od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom".

ZUS, SYSTEM UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Dlaczego ubezpieczenie chorobowe jest takie ważne

Ubezpieczenie chorobowe daje nam gwarancję tego, że podczas niezdolności do pracy, nie utracimy dochodów. Oznacza to, że po opłaceniu ubezpieczenia przysługują nam m.in. płatne zwolnienia lekarskie, zasiłek macierzyński oraz płatne zwolnienie na chore dziecko.

Zasiłek Chorobowy

Jest podstawowym zasiłkiem przysługującym osobie niezdolnej do pracy z powodu choroby lub konieczności odosobnienia (w przypadku choroby zakaźnej) Wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% wynagrodzenia. W przypadku jeśli przyczyną powstania niezdolności do pracy jest wykonywanie pracy lub dojazd do niej wysokość zasiłku stanowi 100%. Przez okres 35 dni niezdolności do pracy obowiązek wypłaty wynagrodzenia spoczywa na pracodawcy. OD 36 dnia ZUS zaczyna wypłacać zasiłek w ramach ubezpieczenia.

Zasiłek chorobowy przysługuje w dwóch okresach niezdolności do pracy:

• 182 dni
• 270 dni - gdy niezdolność spowodowana jest gruźlicą lub ciążą

Okresem zasiłkowym nazywamy okres czasowej niezdolności do pracy dzięki, któremu osoba ubezpieczona ma prawo do zasiłku chorobowego.

Komu przysługuje zasiłek chorobowy

"Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek choroby jest niezdolny do pracy nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni, ale nie dłużej niż przez 180 dni. W wypadku chorych rokujących odzyskanie zdolność do pracy, może zostać przedłużony na dalszy okres, ale nie dłużej niż o dalsze 360 dni. Zasiłek przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy. Zasiłek nie przysługuje w sytuacji, gdy ubezpieczony przebywa w zakładzie opieki zdrowotnej na koszt Kasy i po ustaniu ubezpieczenia".

Wysokość zasiłku

Można wyodrębnić 3 wysokości zasiłku chorobowego:

• 80% - podstawy wymiaru zasiłku
• 70% - podstawy wymiaru - okres pobytu w szpitalu
• 100% - podstawy wymiaru oraz okres pobytu w szpitalu, jeśli niezdolność do pracy:
• powstała w wyniku wypadku w drodze do pracy bądź z pracy.
• przypada na okres ciąży.
• na skutek niezbędnych badań dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów, a także zabiegów pobrania

Zasiłek

Prawo do zasiłku chorobowego traci osoba, która pomimo orzeczenia niezdolności do pracy, wykonuje pracę otrzymując za to wynagrodzenie oraz wykorzystując zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.

Okoliczności, które wykluczają prawo do zasiłku:

• Sfałszowanie zaświadczenia lekarskiego (art. 17 ust. 2)
• Niepodjęcie pracy zaproponowanej nosicielowi choroby zakaźnej (art. 14)
• Spowodowanie niezdolności do pracy w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia (art. 14)
• Spowodowanie niezdolności do pracy nadużyciem alkoholu (art. 16)

Inne świadczenia w ramach Ubezpieczenia Chorobowego

• świadczenia rehabilitacyjne - przysługuje osobom które wygasało prawo do zasiłku a wymagają dalszego leczenia lub rehabilitacji
• zasiłek wyrównawczy - kompensuje różnice w wynagrodzeniu z powodu czasowej i częściowej niezdolności do pracy
• zasiłek macierzyński
• zasiłek opiekuńczy

Świadczenia Podstawowe

"Świadczenie podstawowe - przysługuje wszystkim ubezpieczonym w ramach ubezpieczenia chorobowego. Ustalana jest dzienna wysokość świadczenia, zależna od wysokości składki podstawowej, liczby dni chorobowych przypadających na ubezpieczonego i wysokości wpływów i wydatków Funduszu Składkowego"

Świadczenia Dodatkowe

"Świadczenie dodatkowe - przysługuje ubezpieczonym opłacającym składkę dodatkową. Wysokość świadczenia dodatkowego ustalana jest jako procent dochodu dodatkowego - stopa zastąpienia (a przez to w relacji do wysokości składki)".

Osoby podlegające ubezpieczeniu

Obowiązkowemu ubezpieczeniu podlegają:

• pracownicy
• osoby będące członkami spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych
• osoby odbywające zastępcze formy służby wojskowej

Dobrowolnemu ubezpieczeniu podlegają:

• pracownicy nakładczy
• osoby wykonujące działające w oparciu o umowę zlecenie lub agencyjną
• osoby prowadzące działalność poza rolniczą
• osoby duchowne
• więźniowie odsiadujący wyrok którzy wykonują odpłatnie prace

Ubezpieczenie chorobowe — artykuły polecane

Zasiłek — Ubezpieczenie rentowe — Zasiłek chorobowy — Świadczenie rehabilitacyjne — Zasiłek macierzyński — Ubezpieczenie emerytalne — Emerytura pomostowa — Dodatki do wynagrodzeń — Ubezpieczenia społeczne

Bibliografia

• Czechowska M. (1999), Reforma Emerytalna Poradnik, AD Drągowski Warszawa
• Jończyk J. (2007), Prawo zabezpieczenia społecznego, Zakamycze, Kraków
• Kostrzewski L. (2017), Kto może stracić zasiłek chorobowy. Kiedy i jak ZUS kontroluje zwolnienia lekarskie?, gazeta.bis
• Strona internetowa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ZUS
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Autor: Konrad Mleczko, Marcelina Ziemianin