Podatek ryczałtowy

W prawie podatkowym ryczałt może być segmentem w postępowaniu podatkowym jak i również może być częścią konstrukcji w prawie materialnym (R. Mastalski, 2013 s. 305).

TL;DR

Ryczałt może być stosowany zarówno w prawie materialnym, jak i w postępowaniu podatkowym. W prawie materialnym ryczałt służy do ustalania rzeczywistego poziomu podatku, natomiast w postępowaniu podatkowym jest celowym zrezygnowaniem z ustaleń prawa. Ryczałtowy podatek może być rozliczany przez osoby duchowne, osoby osiągające dochody z umów najmu i poddzierżawy oraz osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Formy rozliczania podatku zryczałtowanego to karta podatkowa i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Karta podatkowa jest formą ryczałtu kwotowego, a ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest formą ryczałtu procentowego. Obydwie formy mają swoje zalety i wady. Osoba płacąca ryczałt od przychodów ewidencjonowanych musi prowadzić ewidencję przychodu oraz posiadać dokumenty potwierdzające zakupy.

Prawo materialne

Jako element prawa materialnego wchodzi on w użycie podczas ustalania podatkowego poziomu rzeczywistego, w takiej sytuacji będziemy posługiwać się wartościami ogólnymi które są uregulowane w ustawie. Jako przykład można podać podane w ustawie z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustalenie odnośnie podatku dochodowego, poziom opłat które trzeba odliczyć od dochodu podatkowego podanego jako stosunek procentu od przychodu lub jako suma kwotowa (R. Mastalski, 2013 s. 305).

Postępowanie podatkowe

W postępowaniu podatkowym występuje wiele rozbieżności z ryczałtem w prawie materialnym mimo ich wzajemnych powierzchownych zgodności. Ryczałt w prawie materialnym jest częścią prawa materialnego mimo tego że, jest wyjątkiem od ogólnych założeń realnego stanu podatkowo-prawnego, podczas gdy ryczałt w prawie podatkowym jest celowym zrezygnowaniem z całkowitych ustaleń tego prawa. W założeniach ryczałtowych chodzi o to aby ustalić, obliczyć bez wielkości stanowiącej podstawę odliczania podatku dokładnie takiej jaka jest przedstawiona w ustawach podatkowych kwotę należną od tego podatku jednak zgodnie z podstawą, która jest przyjęta dla ryczałtu (R. Mastalski, 2013 s. 305).

Podstawą tą może być konkretnie określone zobowiązanie podatkowe ustalone pomiędzy instytucją podatkową a osobą płacącą podatek - ryczałt umowny (nie mający miejsca w polskim prawie), kwota podatkowa i podstawa z której się oblicza podatek, ustalona tyko i wyłącznie dla ryczałtu - ryczałt procentowy, lub zewnętrzne przejawy działania płatnika podatków - ryczałt kwotowy (R. Mastalski, 2013 s. 305).

Podmioty które mogą rozliczać się podatkiem zryczałtowanym

W art. 1 w ustawie z dnia 20 listopada 1998r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne widnieje że tą formą mogą się rozliczać (Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne 1998 s. 1):

• osoby duchowne
• osoby które osiągają dochody z umów: dzierżawy, poddzierżawy, najmu bądź podnajmu lub innych podobnych umów, w przypadku gdy nie są one podejmowane jako część pozarolniczej działalności gospodarczej
• Które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą

Ryczałtowy podatek odprowadzają osoby duchowne od ich dochodów uzyskanych podczas pełnienia przez nich funkcji duszpasterskich (Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne 1998 s. 52).

Kwota opłat ryczałtowych ustalana jest na podstawie (A. Kaźmierski, 2014, s. 317):

• ilości osób zamieszkałych w gminie w której funkcjonuje parafia
• ilości osób w samej parafii
• jaką pozycję lub rolę posiada osoba duchowna

Formy rozliczania podatku zryczałtowanego

Przedsiębiorstwa w spadku jak i osoby fizyczne mogą płacić podatek w formie ryczałtu jeśli ich dochody pochodzą z pozarolniczej działalności gospodarczej w dwóch postaciach: karty podatkowej lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne 1998 s. 2).

Karta podatkowa jest formą ryczałtu kwotowego (R. Mastalski, 2013 s. 306).

Według art. 23 ustawy mogą z niej korzystać podatnicy kierujący działalnością która między innymi zajmuje się (Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne 1998 s. 36):

• kulinarną (gastronomia) - bez transakcji sprzedaży artykułów zawierających więcej niż 1.5% alkoholu
• handlem detalicznym produktami, które nie są żywnością
• handlem detalicznym kwiatami, napojami jednak z wyłączeniem wszystkich produktów mających w sobie więcej alkoholu niż 1,5%, produktami tytoniowymi czy produktami żywnościowymi
• działalnością wytwórczo-usługową lub usługową

Tabela, która jest załączona do ustawy posiada wykaz rodzajów działalności oraz sumę podatku dochodowego którą trzeba odprowadzić (R. Mastalski, 2013 s. 306).

Osoby które rozliczają się za pomocą karty podatkowej wnoszą opłatę, której wielkość ustalona jest między innymi na podstawie (A. Kaźmierski, 2014, s. 315):

• ilości osób zatrudnionych w organizacji
• charakteru prowadzonej działalności
• powierzchni miejscowości w której prowadzona jest działalność
• czasu który jest określony w tej pracy w przeciągu miesiąca

Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest jedynym ubezpieczeniem które można odliczyć od podatku w przypadku rozliczeń za pomocą karty podatkowej (B. Padurek, 2015, s. 52).

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest wprowadzany w przypadku posiadania przychodów z tytułu: dzierżawy, poddzierżawy, najmu, podnajmu lub innych umów bądź z posiadania pozarolniczej działalności gospodarczej. Jest on formą ryczałtu procentowego (R. Mastalski, 2013 s. 306).

Niektóre zalety tej formy opodatkowania (A. Kaźmierski, 2014, s. 314):

• nie wysokie wartości ryczałtu: 3%, 5,5%, 8,5%, 17% lub 20%-dla wolnych zawodów
• nie trzeba składać deklaracji w każdym miesiącu
• forma księgowości może być uproszczona
• suma jaką potrzeba zapłacić jest współzależna z osiągniętym zyskiem

Niektóre wady tej formy opodatkowania (A. Kaźmierski, 2014, s. 315):

• nie można odliczać ulgi na nowoczesne, innowacyjne rozwiązania
• nawet jeśli przedsiębiorca cierpi z powodu deficytu majątkowego, podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych musi być zapłacony
• nie można odliczać ulgi na dziecko
• koszty uzyskania przychodów nie mogą zostać odliczone

Osoba która płaci ryczałt od przychodów ewidencjonowanych musi składować oraz dysponować dokumentami dotyczącymi ewidencji przychodu oraz samymi dokumentami potwierdzającymi zakup (B. Padurek, 2015, s. 57).

Podatek ryczałtowy — artykuły polecane

Zryczałtowany podatek dochodowy — Zwrot podatku — Podatek dochodowy od firm — Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych — Ewidencja przebiegu pojazdów — Karta podatkowa — Formularz PIT-5 — Skala podatkowa — Zwolnienie z vat

Bibliografia

• Bącal M., Dominik D., Militz M. (2010), VAT w wyjaśnieniach organów podatkowych: Komentarz. Linie interpretacyjne, Wolters Kluwer, Warszawa
• Kaźmierski A. (red.) (2014), Meritum Podatki, Wolters Kluwer, Warszawa
• Mastalski R., Fojcik-Mastalska E. (red.) (2013), Prawo finansowe, Wolters Kluwer, Warszawa
• Padurek B., Szpleter M. (2015), Pracownia ekonomiczna. Rozliczenia podatkowe, obsługa programów: finansowo-księgowego Rachmistrz GT i kadrowo-płacowego Microgratyfikant GT, Wydawnictwo Bożena Padurek, Wrocław
• Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Dz.U. 1998 nr 144 poz. 930

Autor: Dominika Kochańska

.

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.