Manko
Manko podczas pracy na kasie czy obsłudze towarów często może dojść do sytuacji powstania Manka. Sytuacja ta zdarza się często w przedsiębiorstwach. Chodzi w niej głównie o sytuację, w której w kasie czy magazynie podczas różnego rodzaju rozliczeń (remanent czy otwieranie kasy) powstaje deficyt środków finansowych lub towarów. Jeżeli pracownik jest winowajcą, taka sytuacja może wiązać się nawet z dopłatą lub potrąceniem z pensji brakującej kwoty pieniędzy czy wyrównaniu strat towaru. Słowo pochodzi z francuskiego “manquer", który oznacza “brakować". (A.Paszek 2011, s.38)
Manko może powstać w każdym momencie łańcucha handlowego, przez co może obciążyć pieniężnie pracownika, który posiada odpowiedzialność za mienie, a manko zostało spowodowane jego zawinionym działaniem. Często zdarza się pociągniecie pracownika nawet do odpowiedzialności karnej, jeżeli dochodzi do sprawy przestępstwa. (B.Grzyl 2012, s.723)
Jeśli chodzi o stosunek Rachunkowości do Manka. Często zdarza się ze dochodzi do sytuacji Manka w przedsiębiorstwie i należy dobrze wykonać operację niedoboru środków wg zasad rachunkowości, żeby dane były rzetelne. ( A.Kamela-Sowińska 2015, s.45)
Przeciwieństwo Manka
W przedsiębiorstwach zarówno handlowych, produkcyjnych czy usługowych często dochodzi do sytuacji, w której może powstać Manko czy superata. Manko to niższy utarg niż wskazuje na to ilość sprzedanego towaru, natomiast superata to sytuacja gdy ilość środków pieniężnych w kasie jest większa, niż wskazują na to dane logistyczne. Sytuacja może być również odwrotna w stosunku do hal magazynowania. Zdarza się sytuacja że istnieje niedobór towaru i osoby które mają podpisaną umowę o odpowiedzialności za mienie powiernicze muszą ponosić kary pieniężne za manka w magazynie. Czasami możliwe jest również potrącenie kary z wypłaty.
Manka w działalności handlowej
Praca przy kasie często wiążę się z powstaniem ryzyka manka w kasie (gotówki znajdującej się w kasie). Jednakże, obowiązują pewne zasady związane z powstawaniem manka w kasie. W przypadku sklepów, jeżeli zatrudniają więcej niż 24 pracowników to manko jest uznawane jako deficyt w ramach prowadzonej działalności handlowej, a co się z tym wiążę nie jest obciążeniem finansowym dla pracowników. Tak duża liczba pracowników uniemożliwia ustalenie odpowiedzialności za powierzone mienie (B.Glinka 2015, s.8)
Przedsiębiorstwa w których istnieje odpowiedzialność za mienie
Odpowiedzialność za powierzone mienie nie jest prostym zadaniem dla przedsiębiorcy. Firmy które mogą mieć taki przywilej, muszą mieć zabezpieczone miejsce na przechowywany towar. Umowy musi podpisać każdy z pracowników, dlatego ważne jest żeby dostęp do magazynu miały jedynie osoby z odpowiedzialnością za mienie. Manko często pojawia się przy remanencie, gdy powstaje różnica między towarami aktualnymi na stanie , a tymi przy poprzednim wykonaniu remanentu (B.Grzyl 2012, s.725)
Przyczyny powstawania manka
Przyczyną powstawania manka często są błędy ludzkie. Może to obejmować niedokładne zapisywanie ilości towarów przy przyjęciu lub wydawaniu, błędy w przeliczaniu stanów magazynowych, niedokładne etykietowanie towarów lub brak odpowiedniego nadzoru nad pracownikami odpowiedzialnymi za zarządzanie mieniem przedsiębiorstwa.
Słaba organizacja procesów magazynowych może znacznie zwiększyć ryzyko manka. Jeśli nie ma jasno określonych procedur dotyczących przyjmowania, przechowywania i wydawania towarów, istnieje większe prawdopodobieństwo, że dojdzie do błędów i utraty towarów. Brak odpowiedniego monitorowania i kontroli stanów magazynowych może również przyczynić się do powstawania manka.
Przy powstawaniu manka mogą być wykorzystywane różne metody oszustwa i kradzieży. Może to obejmować rozmywanie danych dotyczących ilości towarów, fałszowanie dokumentów, nadużywanie uprawnień do wydawania towarów lub celowe ukrywanie braków w magazynie. Pracownicy mogą również dokonywać kradzieży towarów na własny użytek lub w celu ich odsprzedaży.
Oprócz błędów ludzkich, słabej organizacji procesów magazynowych i działań oszustwa, istnieje wiele innych czynników, które mogą przyczyniać się do powstawania manka. Mogą to być problemy z infrastrukturą magazynową, takie jak brak odpowiednich systemów oznakowania i identyfikacji towarów, brak systemów monitorowania i kontroli lub brak odpowiedniej szkoleniowo-przygotowawczej dla pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie mieniem przedsiębiorstwa.
Niedostateczne zrozumienie i przestrzeganie procedur dotyczących zarządzania mieniem może prowadzić do powstawania manka oraz mieć poważne konsekwencje dla przedsiębiorstwa. Może to obejmować straty finansowe związane z utratą towarów, utratę zaufania klientów i partnerów biznesowych, uszczerbek na reputacji przedsiębiorstwa, konsekwencje prawne i regulacyjne oraz ogólny spadek efektywności działalności przedsiębiorstwa.
Skutki manka dla przedsiębiorstwa
Manko ma bezpośredni wpływ na wyniki finansowe przedsiębiorstwa. Utrata towarów oznacza stratę wartości i może prowadzić do spadku zysków. Ponadto, przedsiębiorstwo może ponieść dodatkowe koszty związane z koniecznością uzupełnienia braków w magazynie. Manko może mieć również wpływ na ocenę wiarygodności finansowej przedsiębiorstwa przez inwestorów i instytucje finansowe.
Utrata zaufania klientów i partnerów biznesowych jest jednym z największych skutków manka. Jeśli przedsiębiorstwo nie jest w stanie dostarczyć zamówionych towarów z powodu braków w magazynie, klienci mogą zrezygnować z dalszej współpracy. Partnerzy biznesowi mogą również zdecydować się na zmianę dostawcy, jeśli mają obawy co do niezdolności przedsiębiorstwa do skutecznego zarządzania swoim mieniem.
Aby minimalizować ryzyko manka, przedsiębiorstwo może podjąć dodatkowe działania zaradcze. Może to obejmować wdrożenie bardziej zaawansowanych systemów monitorowania i kontroli stanów magazynowych, wprowadzenie bardziej szczegółowych procedur dotyczących zarządzania mieniem oraz regularne przeprowadzanie inwentaryzacji. Ważne jest również przeprowadzanie regularnych szkoleń dla pracowników w celu zwiększenia ich świadomości dotyczącej manka i odpowiedzialności za mienie przedsiębiorstwa.
Manko może mieć poważne konsekwencje dla reputacji przedsiębiorstwa. Jeśli przedsiębiorstwo jest często kojarzone z problemami związanymi z brakami w magazynie, klienci i partnerzy biznesowi mogą zacząć tracić zaufanie do firmy. To może prowadzić do negatywnych opinii na temat przedsiębiorstwa, a nawet do bojkotu jego produktów lub usług. Przedsiębiorstwo może również stracić swoją pozycję konkurencyjną na rynku, jeśli inni konkurenci są w stanie zapewnić lepsze dostawy towarów.
Manko może prowadzić do konsekwencji prawnych i regulacyjnych dla przedsiębiorstwa. Istnieją przepisy prawne i regulacje dotyczące zarządzania mieniem, które przedsiębiorstwo musi przestrzegać. Jeśli przedsiębiorstwo nie przestrzega tych przepisów, może to prowadzić do kar finansowych, sankcji administracyjnych lub nawet postępowań sądowych. Przedsiębiorstwo może również podlegać audytom i inspekcjom ze strony organów regulacyjnych w celu sprawdzenia zgodności z przepisami.
Metody zapobiegania manku
Przeprowadzanie regularnych inwentaryzacji i kontroli stanów magazynowych jest kluczowe dla zapobiegania mankowi. Najlepsze praktyki obejmują przeprowadzanie inwentaryzacji na regularnych interwałach, zapisywanie dokładnych danych dotyczących przyjęcia i wydania towarów oraz porównywanie stanów magazynowych z dokumentami księgowymi. Ważne jest również przeprowadzanie badań przyczyn manka i wdrażanie działań naprawczych w celu uniknięcia powtarzających się problemów.
Wdrożenie systemów monitorowania i kontroli stanów magazynowych może przynieść wiele korzyści w zakresie minimalizacji ryzyka manka. Takie systemy umożliwiają ciągłe śledzenie ilości towarów w magazynie, automatyczne generowanie alarmów w przypadku nieprawidłowości oraz dokładne raportowanie stanów magazynowych. Dzięki temu przedsiębiorstwo może szybko reagować na potencjalne problemy i podejmować odpowiednie działania zaradcze.
Pracownicy powinni być odpowiednio przeszkoleni w zakresie zarządzania mieniem i świadomości dotyczącej manka. Metody szkoleniowe mogą obejmować prezentacje, warsztaty, szkolenia online lub indywidualne sesje szkoleniowe. Ważne jest, aby pracownicy mieli pełne zrozumienie swoich obowiązków i odpowiedzialności związanych z zarządzaniem mieniem przedsiębiorstwa. Można również wykorzystać narzędzia szkoleniowe, takie jak podręczniki, instrukcje czy materiały wideo, aby ułatwić proces szkoleniowy.
Zarządzanie zapasami odgrywa kluczową rolę w minimalizacji ryzyka manka. Najlepsze praktyki obejmują regularne monitorowanie i analizę zapasów, prognozowanie zapotrzebowania na towar, zwiększanie elastyczności procesów zamówień, unikanie nadmiernych zapasów oraz skuteczne zarządzanie rotacją towarów. Ważne jest również utrzymanie dobrych relacji z dostawcami w celu zapewnienia ciągłości dostaw towarów.
Na rynku dostępne są różne oprogramowania do zarządzania magazynem, które mogą pomóc w zapobieganiu mankowi. Takie oprogramowanie umożliwia śledzenie i monitorowanie stanów magazynowych, generowanie raportów, automatyzację procesów oraz integrację z innymi systemami przedsiębiorstwa. Dzięki temu przedsiębiorstwo może lepiej zarządzać swoimi zasobami, minimalizując ryzyko manka i zwiększając efektywność operacyjną.
Bibliografia
- Glinka B. (2015), Przedsiębiorczość i kultura, Zarządzanie w kulturze, 16, z. 1
- Grzyl B. (2012), Logistyka w przedsiębiorstwie w świetle współczesnych koncepcji i metod zarządzania, Logistyka
- Kamela-Sowińska A. (red.) (2015), Podstawy rachunkowości w teorii i praktyce, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań
- Micherda B., Świetla K. (2013), Współczesna rachunkowość, wybrane problemy metodologiczne, Warszawa
- Paszek A. (2011), Budowa systemu zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Część II: przykład, Zarządzanie Przedsiębiorstwem, nr 1
Autor: Konrad Szustak
