Strategia defensywna
Strategia defensywna to jedna z trzech strategii finansowania działalności. W literaturze jest ona często określana jako strategia konserwatywna, zachowawcza, łagodna, pasywna, pesymistyczna i przetrwania. Głównym celem tej strategii jest zabezpieczenie płynności finansowej w krótkich okresach, eliminacja bieżących zagrożeń, utrzymanie wiarygodności finansowej i maksymalizacja zysku w krótkich okresach. Przyjmując tę strategię przedsiębiorstwo dąży do utrzymania pozycji rynkowej i dostosowania się do istniejących barier na rynku, stara się działać w ramach istniejącej struktury. Zadaniem strategii defensywnej jest także pozyskiwanie kapitału krótkoterminowego, wykorzystanie w pełni możliwości samofinansowania i zabezpieczenie głównych potrzeb w zakresie kapitału obrotowego netto. Przedsiębiorstwo wykorzystuje wewnętrzne źródła finansowania swojej działalności (Tokarski A., Tokarski M. 2006, s. 35)
TL;DR
Strategia defensywna to strategia finansowania, która ma na celu zabezpieczenie płynności finansowej przedsiębiorstwa. Charakteryzuje się minimalnym ryzykiem finansowym i utraty płynności. Przedsiębiorstwo korzysta głównie z wewnętrznych źródeł finansowania. Obok strategii defensywnej istnieją także strategia agresywna i umiarkowana. Strategia agresywna ma na celu maksymalizację zysku, ale wiąże się z większym ryzykiem. Strategia umiarkowana jest pośrednią strategią między konserwatywną a agresywną. Przedstawione strategie różnią się głównie stopniem finansowania aktywów obrotowych, ryzykiem zadłużenia i korzystaniem z dźwigni finansowej.
Główne cechy charakterystyczne
Strategia defensywna finansowania aktywów ma następujące cechy charakterystyczne (Tokarski A., Tokarski M. 2006, s. 36-37):
- ryzyko finansowe ogranicza się do zera,
- występuje nieznaczne ryzyko utraty płynności płatniczej firmy,
- nawiązuje do rozbicia aktywów obrotowych na dwie części: stałą i zmienną i opiera się na założeniu, że kapitały stałe mają finansować aktywa trwałe oraz część stałą aktywów obrotowych. Oznacza to, że stała część aktywów ogółem powinna być pokryta kapitałami stałymi,
- maksymalizacja udziału kapitałów stałych w finansowaniu środków obrotowych wzmacnia płatniczą równowagę przedsiębiorstwa oraz jej stabilizację finansową,
- istnieje dodatni poziom kapitału obrotowego netto,
- zwiększenie zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto finansowany przez przedsiębiorstwo ze środków własnych sprawia, że przedsiębiorstwo ponosi inne koszty,
- zwiększenie zapotrzebowania na kapitał obrotowy, który jest finansowany z kredytów długoterminowych, powoduje wzrost kosztów kapitału, ponieważ kredyty długoterminowe mają wyższe oprocentowanie od kredytów krótkoterminowych,
- znaczne zaangażowanie kapitałów stałych zmniejsza stopę zyskowności kapitału własnego,
- przedsiębiorstwo utrzymuje wysoki poziom płynności finansowej, czego skutkiem jest obniżenie stopy zwrotu i wzrostu kosztu kapitału,
- ułatwia korzystanie z dźwigni finansowej i osłony podatkowej w stopniu ograniczonym,
- w relacji korzyść - ryzyko tworzy strategię o małym ryzyku i małych korzyściach.
Pozostałe strategie
Obok strategii defensywnej rozróżniamy także (Tokarski A., Tokarski M. 2006, s. 31-35):
- strategię agresywną - pozwala ona na wykorzystanie w pełni możliwości stworzonych przez rynek finansowy. Pozwala na maksymalizację zysku w dłuższym okresie i wyższy poziom ryzyka. Środki do finansowania działalności są pozyskiwane przede wszystkim na rynku kapitałowym. Strategia ta jest ryzykowna i oceniana negatywnie przez większość wierzycieli, ponieważ w wypadku zmniejszenia wpływów ze sprzedaży w gotówce lub na skutek trudności w uzyskaniu kredytu bankowego, a także wzrostu oprocentowania kredytu przedsiębiorstwo może utracić zdolność do terminowego pokrywania swoich zobowiązań. W literaturze może być nazywana również strategią dynamiczną, aktywną, rozwoju, ofensywną i ryzykowną.
- strategię umiarkowaną - jest to pośrednia strategia między konserwatywną a agresywną. Aktywa trwałe powinny być pokrywane kapitałem stałym lub własnym. W strategii tej kapitał obrotowy netto jest zerowy, bądź też przyjmuje niewielkie wartości dodatnie. Jest ona bezpieczna pod względem utrzymania bieżącej płynności finansowej, ale w wypadku tej strategii przedsiębiorstwo powinno posiadać elastyczne możliwości pozyskiwania kapitałów krótkoterminowych. Pochłania ona przeciętne koszty finansowe i powoduje ryzyko związane z zadłużeniem kredytami. Strategia zakłada umiarkowane korzystanie z dźwigni finansowej, osłony podatkowej i przynosi umiarkowaną zyskowność kapitałów własnych. Strategia umiarkowana określana jest również strategią równowagi, elastyczną i harmonijną.
Analiza porównawcza cech charakterystycznych strategii finansowania aktywów
| Kryteria oceny | Strategia defensywna | Strategia agresywna | Strategia umiarkowana |
|---|---|---|---|
| Stopień finansowania aktywów obrotowych kapitałem obrotowym netto | większy (kapitał obrotowy netto przyjmuje poziom dodatni) | mniejszy (kapitał obrotowy netto przyjmuje poziom ujemny) | przeciętny (kapitał obrotowy netto przyjmuje poziom zerowy lub niski dodatni) |
| Stopień finansowanie aktywów obrotowych kapitałem stałym | większy (stała część aktywów obrotowych jest finansowana kapitałem stałym) | mniejszy (część aktywów trwałych powinna być finansowana kapitałami stałymi, aktywa obrotowe powinny być finansowane krótkoterminowymi kapitałami obcymi) | przeciętny (aktywa obrotowe powinny być finansowane rzez kapitał obcy krótkoterminowy) |
| Stopień finansowanie aktywów obrotowych kapitałem krótkoterminowym | mniejszy (źródła krótkoterminowe w nieznacznym stopniu pokrywają aktywa obrotowe) | większy (źródła finansowania krótkoterminowe pokrywają aktywa obrotowe w całości i po części aktywa trwałe) | przeciętny (źródła finansowania krótkoterminowe pokrywają stałą i zmienną część aktywów obrotowych ponad minimalnym poziomem bezpieczeństwa |
| Koszty finansowania | wyższe (kapitały długoterminowe są wysoko oprocentowane) | niższe (kredyty krótkoterminowe są nisko oprocentowane) | przeciętne |
| Ryzyko zadłużenia finansowego | niższe | wyższe | przeciętne |
| Korzystanie z dźwigni finansowej oraz osłony podatkowej | mniejsze | większe | przeciętne |
| Zyskowność kapitału | niższa | wyższa | przeciętna |
| Płynność finansowa | większa | mniejsza | przeciętna |
(Tokarski A., Tokarski M. 2006, s. 37-38)
| Strategia defensywna — artykuły polecane |
| Strategia agresywna — Strategia finansowania działalności — Strategia finansowania aktywów obrotowych — LBO — Analiza struktury kapitałowej — Wskaźnik zadłużenia — Strategia finansowa — Analiza wskaźnikowa — Dźwignia finansowa |
Bibliografia
- Janasz W. (2011). Strategie organizacji innowacyjnych Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Szczecin, nr 21
- Kołosowska B. (2014). Strategie finansowania działalności przedsiębiorstw, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa
- Otola I. (2011). Strategie krótkoterminowego finansowania spółek kapitałowych przemysłu lekkiego, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 686
- Szczepańska-Krasoń A. (red.) (2006), Strategie finansowania działalności przedsiębiorstw, Oficyna Ekonomiczna, Kraków
- Wrońska-Bukalska E. (2016), Finansowanie działalności przedsiębiorstwa. Aspekty księgowe i finansowe, Difin, Warszawa
- Źróbek S. (2006), Nieruchomość jako obiekt finansowania i zarządzania, Studia i materiały towarzystwa naukowego nieruchomości, Olsztyn, vol.14, nr 1
Autor: Dominika Wach
