Trwałość projektu
| Trwałość projektu |
|---|
| Polecane artykuły |
Zachowanie trwałości to pierwszorzędny obowiązek, który musi spełnić beneficjent, po zakończeniu realizacji projektu współfinansowanego ze środków funduszy strukturalnych. Wykonanie przedsięwzięcia nie oznacza zatem spełnienia wszystkich obowiązków z nim związanych. Okres trwałości projektu oznacza czas w którym wykonawca jest zobowiązany zachować efekty projektu w takiej samej formie oraz wymiarze. Warto uwzględnić ten aspekt już przy planowaniu przedsięwzięcia (B. Błasiak-Nowak, M. Rajczewska 2014, s. 62).
Okres trwałości projektu
Jak podaje art. 57 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/19994, istnieją dwie możliwości wymaganego okresu trwałości:
- Pięć lat od zakończenia realizacji projektu, w przypadku operacji dotyczącej inwestycji w infrastrukturę lub inwestycji produkcyjnej,
- Trzy lata od zakończenia operacji w państwach członkowskich, które skorzystały z możliwości skrócenia tego terminu w celu utrzymania inwestycji lub miejsc pracy stworzonych przez małe i średnie przedsiębiorstwa.
Data zakończenia realizacji projektu oznacza dzień przekazania beneficjentowi płatności końcowej na rzecz projektu lub dzień zatwierdzenia wniosku o płatność końcową, jeśli nie następuje wypłata dofinansowania. W przypadku nie dotrzymania okresu trwałości następuje konieczność odzyskania środków.
Zasady dotyczące zachowania trwałości
Po zakończeniu projektu instytucja zarządzająca lub instytucja pośrednicząca sprawdza zgodność z następującymi wymaganiami (B. Błasiak-Nowak, M. Rajczewska 2014, s. 63):
- brak znaczących modyfikacji - znaczące modyfikacje, czyli mające wpływ na charakter czy też warunki realizacji projektu lub prowadzące do uzyskania nieuzasadnionej korzyści przez przedsiębiorstwo bądź podmiot publiczny oraz wynikające ze zmiany charakteru własności elementu infrastruktury albo z zaprzestania działalności produkcyjnej (A. Kister, S. Skrzypek-Ahmed, K. Tarkowski 2014, s. 391)
- archiwizacja dokumentacji projektowej (przechowywana w siedzibie podmiotu, który realizował projekt)
- informowanie i promocja projektu (wykonanie oznaczeń, bilbordów i tablic informacyjno-promocyjnych)
- utrzymanie wskaźników produktu i rezultatu (wskaźniki produktu to bezpośrednie wytwory materialne i usługi otrzymane lub wytwarzane przez beneficjenta podczas realizacji projektu, natomiast wskaźniki rezultatu to bezpośrednie i natychmiastowe efekty projektu (zmiany), występujące na skutek wdrożenia projektu) (T. Kot, A. Weremiuk 2012, s. 16).
Ograniczenia
Zasada trwałości w pewien sposób ogranicza elastyczność projektu. Obniża możliwość restrukturyzacji przedsiębiorstwa podczas okresu trwałości przedsięwzięcia. Uzasadnieniem dokonania zmian w inwestycji, jej zakończenia lub zastąpienia inną mogą być okoliczności faktyczne lub racjonalna analiza ekonomiczna. Jednak w obawie przed koniecznością zwrócenia otrzymanej dotacji, restrukturyzacja inwestycji lub przedsiębiorstwa może nie zostać przeprowadzona (S. Piotrowski & M. Filipowska 2012, s. 199).
Naruszenie obowiązku zachowania trwałości
W przypadku niedotrzymania zasady trwałości projektu możemy być zobowiązani zwrócić otrzymane na realizację przedsięwzięcia środki wraz z naliczonymi odsetkami. Odsetki są liczone jak dla zaległości podatkowych, proporcjonalnie do okresu nie wywiązania się z obowiązku zachowania trwałości inwestycji (A. Wykowski 2015, s. 47).
Kontrola trwałości projektu
Trwałość projektu sprawdza się także przed rozpoczęciem inwestycji, w momencie wniosku o dofinansowanie aby sprawdzić kondycję finansową przedsiębiorcy. Weryfikowana jest na podstawie dwóch wskaźników stosowanych do analizy finansowej, takich jak:
- wskaźnik płynności szybkiej — nie może być mniejszy niż 0,7 oraz
- wskaźnik zadłużenia — nie może być większy niż 0,75.
W ten sposób sprawdzamy czy położenie przedsiębiorcy nie zagraża realizacji projektu (K. Sikorska & T. Bulzacki 2005, s. 177).
Bibliografia
- Błasiak-Nowak B., Rajczewska M. (2014), Trwałość projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych-realizacja regionalnych programów operacyjnych, Kontrola Państwowa, nr 6(59)
- ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
- Kister A., Skrzypek-Ahmed S., Tarkowski K. (2014), Formy wsparcia finansowego lubelskich szpitali. Zeszyty Naukowe WSEI, nr 8(1)
- Kot T. & Weremiuk A. (2012). Wskaźniki w zarządzaniu strategicznym. Poradnik dla pracowników administracji publicznej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa
- Piotrowski S., Filipowska M. (2012), Wady i zalety dotacji bezzwrotnej w perspektywie alternatywnych instrumentów finansowych wspierania innowacyjności i rozwoju MŚP. Zarządzanie i Finanse, nr 10
- Poznaj obowiązki po zakończeniu projektu Serwis Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego
- Sikorska K. & Bulzacki T. (2005). Dotacje z Unii Europejskiej. Helion
- Wykowski A. (2015). Dylematy i wyzwania zamawiającego w analizie kosztów i korzyści projektów transportowych. TTS Technika Transportu Szynowego, 22
Autor: Agnieszka Grzymkowska
