Podatek pośredni
Podatek pośredni |
---|
Polecane artykuły |
Podatki pośrednie to podatki nakładane na wydatki na dobra i usługi. Podmioty płacące podatek pośredni nie są bezpośrednio zobowiązane do ich zapłaty. Podatki pośrednie przerzucane są na inny podmiot. Nie uwzględniają one zdolności płatniczej podatnika. Najważniejszy jest podatek od wartości dodanej (VAT), będący w rzeczywistości podatkiem od sprzedaży detalicznej.
Podczas gdy podatek od sprzedaży jest ściągany jedynie na etapie ostatecznej sprzedaży konsumentowi, VAT obciąża również stadia procesu produkcji.
Podmiotem podatku są wszystkie instytucje uczestniczące w obrocie towarowym.
Rodzaje podatków pośrednich
Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz.535) informuje, iż opodatkowaniu od towarów i usług podlegają (art. 5, 15):
1. Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
2. Eksport oraz import towarów
3. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
4. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1. Transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa
2. Czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy
Podatnikami są: osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.
- Opłaty akcyzowe nakładane np. na wyroby tytoniowe i alkoholowe
Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 roku o podatku akcyzowym (Dz.U. 2009 nr 3 poz.11) informuje, iż przedmiotem opodatkowania akcyzą jest między innymi (art. 8, 13):
1. Produkcja wyrobów akcyzowych
2. Wprowadzenie wyrobów akcyzowych do składu podatkowego
3. Nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów akcyzowych, z wyłączeniem nabycia wewnątrzwspólnotowego dokonywanego do składu podatkowego Podatnikami są: osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą.
- Opłaty rejestracyjne pobierane od posiadaczy samochodów i telewizorów
- Cło
Rola podatków pośrednich
- Stanowią automatyczny stabilizator koniunktury dzięki wrażliwości na zmiany poziomu dochodu narodowego, zatrudnienia i innych wartości ekonomicznych, samoistnie reagują na zmianę koniunktury
- Pełnią role stymulacyjna - są wykorzystywane jako instrument oddziaływania na decyzje podmiotów gospodarczych.
- Wpływają na decyzje dostawców i konsumentów tym samym wpływają na poziom konsumpcji (obniżenie podatków zwiększą popyt, natomiast wzrost podatków działa odwrotnie)
- Podatki pośrednie mogą promować konsumpcje jednych towarów, a zniechęcać do konsumpcji innych
- Są bardzo ważne przy słabej administracji podatkowej ze względu na duża ściągalność
- Podnoszenie VATu działa jako zachęta dla producentów do poprawiania efektywności kosztowej w celu zachowania tego samego poziomu zysku.
Bibliografia
- Begg David, Mikroekonomia Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007
- Hall Robert, Taylor John, Makroekonomia Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
- Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. 2009 nr 3 poz. 11)
- Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535)
Autor: Katarzyna Pawlik, Magdalena Bosak