Akredytacja

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 12:05, 18 wrz 2023 autorstwa Sw (dyskusja | edycje) (Dodanie TL;DR)
Akredytacja
Polecane artykuły



TL;DR

Akredytacja to formalne uznanie kompetencji organizacji w zakresie oceny zgodności. Głównym celem akredytacji jest budowanie zaufania do wyników badań i usług. W Polsce, PCA jest odpowiedzialne za akredytację jednostek oceniających zgodność. Proces akredytacji obejmuje przegląd dokumentacji, ocenę na miejscu i obserwację usług. Akredytacja przynosi wiele korzyści, takim jak dowód na działanie zgodnie z najlepszą praktyką, wzrost wiarygodności wyrobów, likwidacja barier w handlu i gwarancja publicznego zaufania.

Akredytacja

Akredytacją według normy PN-EN ISO/IEC 17000:2006, akredytacją stanowi "atestacja przez stronę trzecią jednostki oceniającej zgodność, służąca formalnemu wykazaniu jej kompetencji do wykonywania określonych zadań w zakresie oceny zgodności” Zatem akredytacją jest formalne uznanie przez upoważnioną jednostkę akredytującą kompetencji organizacji działających w ramach danego obszaru, który podlega ocenie zgodności, czyli jednostek certyfikujących, inspekcyjnych, także laboratoriów przeznaczonych do wykonywania określonych działań.

Cele Akredytacji

Głównym celem akredytacji jest budowanie oraz wzmacnianie zaufania do wyników badań, wzorcowań lub inspekcji, certyfikowanych wyrobów oraz usług, a także certyfikowanych systemów zarządzania, jak również kwalifikacji certyfikowanych osób.

Zasady akredytacji

Zasady na jakich opiera się akredytacji są ujęte w międzynarodowych normach oraz wytycznych. Zawierają one informacje zarówno dla jednostek akredytujących jak i akredytowanych.

Akredytacja w Polsce

Krajową jednostką certyfikującą jest PCA – Polskie Centrum Akredytacji. Jednostka ta działa na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku o systemie oceny zgodności. PCA prowadzi nadzór oraz procesy akredytacji dla takich jednostek oceniających zgodność jakimi są:

  • laboratorium badawcze
  • laboratorium wzorcujące
  • jednostki certyfikujące wyroby
  • jednostki certyfikujące osoby
  • jednostki inspekcyjne
  • weryfikatorzy EMAS
  • weryfikatorzy GHG
  • organizatorzy badań biegłości

Przebieg procesu akredytacji

Proces akredytacji składa się zawsze z następujących czynności:

  • przegląd dokumentacji,
  • ocenę na miejscu, prowadzona jest w siedzibie podmiotu, jak również we wszystkich placówkach, gdzie prowadzony jest jeden bądź też więcej rodzaj działalności,
  • Obserwacje usług, które są prowadzone w rzeczywistych warunkach.

Akredytacja jest formalnym zleceniem dla PCA na przeprowadzenie procesu akredytacji i zawiera zobowiązanie dla wnioskującego do uiszczenia opłaty.

Korzyści wynikające z akredytacji

Akredytacja pociąga za sobą wiele korzyści na których korzysta wiele grup: przede wszystkim sami akredytowani, a także konsumenci, rząd i przemysł. Korzyści dla: Organizacji akredytowanej:

  • dowód na działanie zgodnie najlepsza praktyką,
  • ważny argument przy wyborze dostawców zarówno na rynku krajowym jak i międzynarodowym,
  • uznawanie certyfikatów, sprawozda© zbadań, świadectw wzorcowań i raportów z przeprowadzonych kontroli wydawanych przez instytucje w krajach będących sygnatariuszami porozumień (MLA, MRA), które zostały wydane przez akredytowane przez PCA jednostki certyfikujące, inspekcyjne oraz laboratoria.

Dla konsumentów:

  • wzrost wiarygodności certyfikowanych wyrobów,
  • jakościowy wzrost wyrobów i usług,
  • wzrost kompetencji personelu,
  • likwidacja barier w handlu poprzez wzajemne uznawanie procedur oceny zgodności,
  • otrzymywanie wiarygodnych oraz precyzyjnych wyników analiz oraz badań w obszarach związanych z bezpieczeństwem, zdrowiem, a także środowiskiem.

Dla rządu:

  • gwarancja publicznego zaufania co do wiarygodnych działań mających wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo oraz środowisko,
  • techniczna pomoc dla władz państwa podczas oceny jednostek, podlegających notyfikacji. Pomoc ta wyra zona jest poprzez weryfikację kompetencji technicznych jednostki, jej niezależność, bezstronność, a także podczas regularnego monitoringu, oraz okresowych ocen podczas nadzoru nad systemami zarządzania.

Dla przemysłu:

  • niwelacja ryzyka w relacjach biznesowych,
  • zapewnienie precyzji pomiarów i badań przeprowadzonych zgodnie z najlepsza praktyką, redukcja ilości wadliwych produktów, redukcja kosztów kontroli i produkcji, a także możliwość wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań,
  • otwarcie rynków Europy i świata,
  • niezastąpione narzędzie w procesie podejmowania decyzji oraz zarządzania.

Patrz także:

Bibliografia

  • Michalski R., Akredytacja laboratoriów kontrolno-pomiarowych i naukowo-badawczych, Laboratorium nr 10/2006
  • PN-ENISO 9000:2006, Systemy zarządzania jakością. Podstawy i terminologia
  • PN-EN ISO 17000:2006, Ocena zgodności. Terminologia i zasady ogólne
  • Rączka M., Truś S., Akredytacja laboratoriów jako element strategii Politechniki Krakowskiej w zakresie podnoszenia wiarygodności badań naukowych, PAN, Katowice 2006
  • Gajewski A. S., Wstęp do zarządzania jakością, Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie, Tarnów 2007
  • Maleszka A., Akredytacja Potwierdzenie zgodności dla wyrobów na rynku Unii Europejskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2010

Autor: Łukasz Suder