Projektowanie w nauce

Projektowanie w nauce
Polecane artykuły
Metodyka Pomiar innowacji Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Kwalitologia Sozologia Badanie ewaluacyjne Outsourcing transformacyjny Absorpcja Badania i rozwój

Projektowanie w obszarze działalności naukowej stanowi przejaw systematyczności podejmowanych działań i jest narzędziem prowadzącym do osiągania zakładanych celów badań naukowych tj. zwiększania zasobów wiedzy lub tworzenia nowych sposobów wykorzystania tej wiedzy w praktyce. Przedmiotem projektów naukowo-badawczych są wszelkiego rodzaju prace eksperymentalne, analizy teoretyczne, modelowanie systemów złożonych, planowanie i projektowanie nowych produktów, procesów i usług, opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, testowanie. Szczególnym obszarem projektowania w nauce jest działalność upowszechniająca dorobek nauki tj. jego promocja i popularyzacja. Jej celem jest zwiększenie zakresu wykorzystywania osiągnięć naukowych w praktyce, przekładające się na rozwój społeczny i gospodarczy.

Ustawa o Narodowym Centrum Nauki definiuje projekt badawczy jako "przedsięwzięcie mające na celu wykonanie w ustalonym okresie badań podstawowych o tematyce określonej przez wnioskodawcę, realizowane na podstawie umowy o realizację” (Dz.U. Nr 96, poz. 617, art. 2, ust. 2). W ustawie o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju przedstawiono definicję projektu jako "przedsięwzięcia realizowanego w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych albo innych zadań Centrum (...) o określonej wartości finansowej, prowadzone w ustalonych ramach czasowych, na podstawie umowy o wykonanie i finansowanie w całości lub w części działań nim objętych, zawieranej między wykonawcą projektu a Centrum” (Dz.U. Nr 96, poz. 616, art. 2, ust. 1).

Obszary projektowania w nauce w ujęciu multidyscyplinarnym obejmują m.in.:

• projektowanie doświadczeń i eksperymentów,
• projektowanie obserwacji (zjawisk, faktów),
• projektowanie modeli zjawisk i symulacje,
• projektowanie testów,
• projektowanie pomiaru i aparatury pomiarowej,
• projektowanie prototypów, projektowanie pilotażowe.

W nauce podobnie jak w innych dziedzinach ludzkiej aktywności właściwe zaprojektowanie złożonych działań jest kluczowym czynnikiem wpływających na ich efektywność i uzyskiwane rezultaty. Naukowcy wykorzystujący metodologię projektowania dopasowaną do specyfiki danej dziedziny badań uzyskują dzięki temu wysoką ich skuteczność i osiągają wiarygodne i powtarzalne wyniki. Pozwala to w konsekwencji na weryfikację lub falsyfikację hipotez naukowych oraz wyznaczanie nowych kierunków badawczych, prowadzących do rozwoju danej dziedziny.

Bibliografia

• Stabryła A. (red.), Metodologia projektowania systemów organizacyjnych przedsiębiorstwa, C.H. Beck, Warszawa 2015
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, Dz.U. Nr 96, poz. 616
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Nauki, Dz.U. Nr 96, poz. 617

Autor: Krzysztof Woźniak

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.