Przedsięwzięcie

Z Encyklopedia Zarządzania

Przedsięwzięcie - według definicji prakseologicznej - to działanie złożone, wielopodmiotowe, przeprowadzone zgodnie z planem, który ze względu na skomplikowanie bywa sporządzany przy pomocy specjalnych metod[1] Przedmiotem zarządzania przedsięwzięciami są złożone przedsięwzięcia specjalnego rodzaju, nazwane projektami, a problematyka zarządzania przedsięwzięciami określana jest jako zarządzanie projektami.

TL;DR

Przedsięwzięcie to kompleksowe działanie zgodne z planem, zarządzane przez projekt. Projekt ma cele, jest niepowtarzalny, złożony i określony. Podstawowe parametry projektu to spełnienie wymagań, koszty i czas realizacji. Istnieją różne rodzaje projektów, zewnętrzne i wewnętrzne, małe, średnie i duże. Metody zarządzania projektami to CPM, PERT, MPM, GAN, PDM i GERT. Definiowanie projektu obejmuje sprecyzowanie, analizę ryzyka i ocenę nakładów. Organizowanie zespołu projektowego obejmuje wybór formy realizacji, powołanie kierownictwa i organizację pracy.

Główne cechy projektów

Głównymi cechami projektu są:

  • cele - pisze o nim G.D. Oberlander, który określa projekt jako "działanie podejmowane dla spowodowania rezultatów oczekiwanych",
  • niepowtarzalność - koncepcja i realizacja projektu ma charakter niepowtarzalny. Według definicji Project Management Institute projekt to działanie "podejmowane w celu stworzenia niepowtarzalnego wyrobu lub usługi" [2]
  • złożoność - w planowaniu, kierowaniu i realizacji nie bierze udział tylko jedna osoba, a wiele działów z przedsiębiorstwa,
  • określoność - bardzo istotna cecha, B. Grupp określa to jako "jasno zdefiniowana działalność", inni natomiast opisują tę cechę w odniesieniu do innych, sprecyzowanych zjawisk.

Podstawowe parametry projektów

Zgodnie z przedstawioną definicją, istotą projektów jako złożonych przedsięwzięć jest ich określoność. Podstawowe parametry projektu to:

  1. spełnienie wymagań (performance),
  2. koszty realizacji (cost),
  3. czas realizacji (time).

Nadrzędnym celem realizacji pomysłu jest osiągnięcie tych trzech wymienionych punktów na wcześniej określonym poziomie. Ujmując to w jeszcze prostszych słowach można wymienić regułę: "dobrze (spełnienie wymagań) - tanio (koszty) - (czas) szybko".

Rodzaje projektów

W rzeczywistości możemy rozróżnić wiele rodzajów projektów, są bardzo różnorodne, grupowane według ich specyficznych cech. Ze względu na pierwszą właściwość, która rozróżnia projekty - pochodzenie zlecenia na wykonanie działania projektowego - można wymienić zlecenia pochodzenia zewnętrzengo i wewnętrznego. Zlecenia zewnętrzne pochodzą od klientów, wtedy przedmiotem jego działania są unikatowe produkty, takie których opracowanie wymaga wielu skomplikowanych działań i są to na przykład projekty budynków mieszkalnych, budowli przemysłowych, budynków użytku publicznego, obiektów infrastruktury, itp. Zlecenia wewnętrzne to polecenia kierowników przedsiębiorstwa, które są wynikiem potrzeby przedsiębiorstwa. Produkty te są przeznaczone dla lepszego funkcjonowania działalności. Są to na przykład: projekty badawczo-rozwojowe czy projektowanie i wdrażanie nowych systemów informatycznych. Rodzaje projeków według ich rozmiarów:

  • małe projekty - mniej niż 6 członków w zespole projektowym,
  • średnie projekty - ilość członków w zespole projektowym od 6 do 50,
  • duże projekty - więcej niż 50 członków w zespole projektowym.

Podstawowe metody zarządzania projektami

Pierwsze zastosowania metod zarządzania projektami wydarzyły się w latach 40 jako konsekwencja uruchomienia amerykańskich programów pomocniczych dla Europy (tzw. plan Marshalla). Wraz z upływem lat zarządzanie projektami rozwijało się, gdyż związane było to z realizacją wielkich projektów np. kolorowy telewizor. Podstawowymi metodami zarządzania projektami są:

  • CPM (Critical Path Method) w 1957r.,
  • PERT (Program Evaluation and Review Technique) w 1958 r.,
  • MPM (Metra Potential Method) w 1958r.,
  • GAN (Generalized Activity Network) w 1962r.,
  • PDM (Precedence Diagramming Method) w 1964r.,
  • GERT (Graphical Evaluation and Review Technique) w 1966r.,

Definiowanie przedsięwzięcia

Definiowanie przedsięwzięcia jest realizowane przez takie komórki w przedsiębiorstwie, które mają odpowiednie kompetencje, aby przeanalizować i ocenić proponowany projekt. Gdy planowane są duże i złożone projekty, powołuje się specjalny i odpowiednio obszerny zespół analityczno-oceniający. Etap definiowania przedsięwzięcia wygląda następująco:

  1. Sprecyzowanie projektu.
  2. Analiza i ocena ryzyka projektu.
  3. Ocena nakładów i korzyści związanych z realizacją projektu.
  4. Podjęcie decyzji przez kierownictwo o realizacji projektu.
  5. Wyznaczenie celów realizacji projektu.

Definiowanie przedsięwzięcia inicjuje sprecyzowanie projektu. Polega to na przygotowaniu takiego opisu, który wystarczyłby do przeprowadzenia potrzebnych analiz, które pomogłyby w podjęciu decyzji czy warto realizować dany projekt. Następną czynnością jest analiza i ocena ryzyka projektu. W teorii i w praktyce pojęcia te są interpretowane w różny sposób. Ryzyko to przede wszystkim: możliwe przeszkody, niebezpieczeństwo nieudanego wyniku gospodarczego oraz niebezpieczeństwo strat. Dodatkowo także możliwość negatywnego odchylenia między zrealizowanym planem a wynikiem, a także niepewność.

Organizowanie zespołu projektowego

Etap organizowania zespołu projektowego obejmuje następujące czynności:

  • wybór instytucjonalnej formy realizacji projektu,
  • powołanie kierownictwa projektu,
  • powołanie innych organów kierowniczych,
  • organizowanie pracy zespołu projektowego,
  • pozyskanie pracowników zespołu projektowego,
  • opracowanie planu pracy zespołu projektowego,
  • zatwierdzenie organizacji i planu pracy zespołu projektowego przez kierownictwo.


Przedsięwzięcieartykuły polecane
Typy projektów i ich rodzajowy podziałRozpoczynanie projektuZarządzanie programemKryteria sukcesu i porażki zarządzania projektemZarządzanie przez wyjątkiProjektModele fazoweEwaluacja projektuOgólna charakterystyka metodyki Prince 2

Przypisy

  1. Grucza B., Ogonek K., Trocki M., (2010). Zarządzanie projektami, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 13-25
  2. Grucza B., Ogonek K., Trocki M., (2010). Zarządzanie projektami, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 13-25

Bibliografia

  • Grucza B., Ogonek K., Trocki M. (2010), Zarządzanie projektami, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Małyszek E. (2011), Zarządzanie projektami (Project Management) w mikro i małych przedsiębiorstwach, Lubelska Szkoła Biznesu, Lublin
  • Mingus N. (2017), Zarządzanie projektami, OnePress, Gliwice
  • Nicholas J., Steyn H. (2015), Zarządzanie projektami zastosowania w biznesie, inżynierii i nowoczesnych technologiach, Wolters Kluwer, Warszawa
  • Przystrom J. (2012), Innowacje w procesie rozwoju gospodarczego. Istota i uwarunkowania. Podręcznik akademicki, Difin, Warszawa
  • Strojny J., Szmigiel K. (2015), Analiza porównawcza podejść w zakresie zarządzania projektami, Modern Management Review, nr 20(22)


Autor: Emilia Polak