DMAIC

DMAIC (skrót od ang. Define, Measure, Analyse, Improve oraz Control - Definiowanie, Pomiar, Analiza, Doskonalenie, Kontrolowanie) odnosi się do cyklu doskonalenia opartego na danych używanego do poprawy, optymalizacji i stabilizacji procesów biznesowych i projektowych. Cykl doskonalenia DMAIC jest podstawowym narzędziem wykorzystywanym do prowadzenia projektów zgodnie z metodologią Six Sigma. Jednakże cykl DMAIC nie ogranicza się wyłącznie do Six Sigma i może być wykorzystywany jako baza/punkt wyjścia dla innych aplikacji usprawniających procesy. DMAIC rozwiązuje problemy związane z defektami lub awariami, odchyleniem od celu, nadmiernym kosztem lub czasem. Identyfikuje kluczowe wymagania, wyniki, zadania i standardowe narzędzia dla zespołu projektowego do wykorzystania przy rozwiązywaniu problemu (R. Shankar (2009) s. XVI-XVIII)

TL;DR

Cykl doskonalenia DMAIC jest używany do poprawy procesów biznesowych i projektowych. Składa się z 5 kroków: definiowanie, pomiar, analiza, doskonalenie i kontrolowanie. DMAIC opiera się na statystycznej kontroli procesu i narzędziach jakości. Metoda wymaga systemu pomiarowego, narzędzi wspomagających, możliwości korekty i systemu kontroli. DMAIC ma na celu rozwiązanie problemów biznesowych, zaspokojenie wymagań klientów i utrzymanie poprawy procesu. Istnieją też odmiany DMAIC, takie jak DMAIIC i Lean Six Sigma.

Opis aplikacji DMAIC oraz główne zasady

DMAIC jest używany jako metoda rozwiązywania wielu problemów w celu zwalczania zmian w istniejącym, stabilnym stanie procesu. Metodologia ta została opracowana w celu odzyskania kontroli nad procesami/usługami których przebieg jest zakłócony, mało efektywny oraz prowadzi do powstawania defektów. Ma na celu poprawę produktywności (ile), finansów projektu (ile pieniędzy), jakości (jak dobrze) i czasu (jak szybko) - PFQT (ang. Productivity / Finance / Quality / Time). Pięcioetapowa metoda DMAIC często nazywana jest metodologią poprawy procesu. Klasyczna strategia redukuje wariancję procesu aby przywrócić go do koncentracji na celu - specyfikacji lub wymaganiach klienta.

DMAIC opiera się na trzech podstawowych zasadach:

• Koncentracja na wynikach; bazuje na danych, faktach i metrykach.
• Praca jest oparta na projektach i strukturze projektowej
• Właściwa kombinacja powiązań: narzędzia - zadania - produkty cząstkowe, która różni się w zależności od jednego z 5 etapów metody.

Metodologia DMAIC wykorzystuje sekwencyjną strukturę procesu (ang. sequential process) - kolejne kroki następują po sobie; jednak niektóre czynności z różnych etapów (dosłownie kroków) mogą występować współbieżnie (ang. concurrent process). Produkty cząstkowe/ Rezultaty dotyczące danego etapu muszą zostać zakończone przed formalnym zatwierdzeniem (ang. Gatekeeper review). (K. Graeme (2011) s. 80-86)

5 kroków DMAIC

• Definiowanie

Celem tego kroku jest wyraźne określenie problemu biznesowego, celu projektu, potencjalnych zasobów, zakresu projektu i harmonogramu projektu. Opis problemu powinien obejmować określenie negatywnego wpływu na klienta, a także czas trwania problemu. Niektóre rodzaje problemów mają nieograniczony zakres i skalę, od problemów pracowników po problemy związane z procesem produkcyjnym lub reklamą. Bez względu na rodzaj problemu, powinien on być systemowy - częścią istniejącego, stabilnego stanu procesu, w którym problem nie jest zdarzeniem jednorazowym, a występuje przez kilka cykli.(R. Shankar (2009) s. 1-3)

• Pomiar

W tym kroku następuje pomiar aktualnego procesu lub jego wydajności. Należy określić, jakie dane są dostępne i z jakiego źródła, kolejno opracowywany jest plan, aby zebrać dane. Zebrane dane są podsumowywane celem tworzenia szerszego opisu problemu, zwykle wiąże się to z wykorzystaniem narzędzi graficznych.(R. Shankar (2009) s. 11-12)

• Analiza

Analizowana jest aktualna wydajność procesu, aby wyizolować problem. Poprzez analizę (zarówno statystyczną, jak i jakościową) formułuje się i testuje hipotezy dotyczące pierwotnej przyczyny problemu.(R. Shankar (2009) s. 41-43)

• Doskonalenie

Celem tego kroku jest zidentyfikowanie, przetestowanie i wdrożenie rozwiązania problemu; w części lub w całości. Należy przeprowadzić analizę metod rozwiązania problemu i wybrać rozwiązania mające najkorzystniejszy wpływ na poprawę procesu w kontekście wymagań klienta. Po dokonaniu wyboru i implementacji należy dokonać testu aby sprawdzić czy problem został rozwiązany (R. Shankar (2009) s. 67-70)

• Kontrolowanie

W tym kroku następuje kontrola udoskonalonego procesu lub działanie produktu, aby zapewnić spełnienie celów projektowych. Gdy udoskonalenie rozwiązuje problem, ulepszenia muszą zostać ustandaryzowane i utrzymane w miarę upływu czasu. Standardowe procedury operacyjne mogą wymagać przeglądu, a plan kontroli powinien zostać wdrożony w celu monitorowania bieżących wyników. Zespół projektowy przekazuje ujednolicone ulepszenia i plan kontroli do właśc.+icieli procesów i zamyka projekt.(R. Shankar (2009) s. 95-96)

Kluczowe informacje o metodzie DMAIC

Projekt wg DMAIC zazwyczaj działa przez stosunkowo krótki czas (od trzech do dziewięciu miesięcy), w porównaniu z projektami badawczo-rozwojowymi (przy użyciu metodyki UAPL lub DFSS) i zarządzaniem linią operacyjną (przy użyciu metodyki LMAD), które mogą trwać wiele lat. Biorąc pod uwagę stosunkowo krótszy czas trwania, w porównaniu do innych typów metodologii Six Sigma, rozróżniamy w DMAIC pięć kroków, a nie etapów (L. Hambleton (2011) s. 27-34)

Metoda DMAIC opiera się głównie na zastosowaniu statystycznej kontroli procesu, narzędzi jakości i analizy zdolności procesu. Nie jest to metodologia rozwoju produktu, a narzędzie które może być użyte do przeprojektowania procesu - dowolnego procesu, z wyszczególnieniem że przeprojektowanie rozwiązuje początkowy problem procesowy.

W celu implementacji metoda wymaga czterech komponentów:

• System pomiarowy (miernik) procesu, produktu lub oferowanych usług narażonych na wystąpienie defektów, odchyleń.
• Standardowy zestaw narzędzi wspomagający dostarczanie produktów cząstkowych (w tym narzędzi i technik statystycznych, graficznych i jakościowych).
• Możliwość zdefiniowania współczynników korekty w celu korygowania procesów lub usług.
• System kontroli mający na celu utrzymanie poprawy lub korekty w miarę upływu czasu poprzez wdrożenie planu kontroli z systemem monitorowania, oraz określenie limitów kontrolnych i, w razie potrzeby, opracowanie planów działań naprawczych.

Jakie kluczowe wymagania definiuje metodologia DMAIC? Wymagania pochodzą zarówno ze strony klienta jak i biznesu (organizacji), w zależności od rodzaju rozważanego problemu. Wymagania klientów (wewnętrznych i zewnętrznych) zostają przetłumaczone na to, jakie są wymagania krytyczne ze względu na jakość (CTQ - Critical-to-Quality). Wspomniane CTQ definiują kryteria oceny tego w jakim stopniu zakres projektu i produkty cząstkowe spełniają wymagania. W związku z tym zespół projektowy musi spełnić wymagania etapu (kolejnego kroku) przed ogłoszeniem zakończenia i zamknięciem go (M. Sokovic, D. Pavletic, K. Kern Pipan, (2010), s. 480-483)

Metoda DMAIC została zaprojektowana i skonstruowana tak, aby odpowiedzieć na następujące ogólne pytania biznesowe:

• Co klient definiuje jako problem? (Kolejno, czy problem jest stały w czasie, czy jest to zdarzenie incydentalne?)
• Co charakteryzuje obecny problem (np. Dane dotyczące procesów i wydajności) i jak zmieniał się on z upływem czasu? (Po drugie, czy proces jest pod kontrolą i czy ma dobry system pomiarowy? Czy proces jest w stanie wytworzyć produkty spełniające wymagania klienta?)
• Jakie są podstawowe przyczyny zaistnienia problemów i jakie działania naprawcze skorygują je, aby ponownie spełnić wymagania klientów?
• Jakie kontrole powinny zostać wdrożone aby utrzymać poprawę procesu, w tym system ostrzegania, plan działania i plan komunikacji potrzebny w razie niespełnienia wymagań?

Odmiany DMAIC

Istnieją powszechne odmiany tradycyjnej metody DMAIC. Oparte są na podstawach DMAIC, ale dodają nowe wymiary w celu rozszerzenia aplikacji. Pierwszym z nich jest DMAIIC, w którym dodaje się innowacje (+ Innovation) w sytuacjach, w których prosta modyfikacja ulepszeń jest niewystarczająca i wymagany może być nowy projekt. Drugą odmianą jest rozbudowana koncepcja Lean Six Sigma, obie mają podobne poglądy na temat ukierunkowania na klienta, pracę zorientowaną na proces i odpowiednie narzędzia - LSS jednak dodaje większy zestaw narzędzi do eliminowania marnotrawstwa pomiędzy kolejnymi krokami procesu.

DMAIC — artykuły polecane

Cykl Deminga — Modelowanie procesów — Inżynieria oprogramowania — Badanie pracy biurowej — Six sigma — Wdrożenie — Metodyka spiralna — ISO 9004 — Zasada sukcesywności

Bibliografia

• Graeme K. (2011), Six Sigma, Ventus Publishing ApS
• Hambleton L. (2011), Treasure Chest of Six Sigma Growth Methods, Tools, and Best Practices, Prentice Hall
• Shankar R. (2009), Process Improvement Using Six Sigma - A DMAIC Guide, ASQ Quality Press
• Sokovic M., Pavletic D., Kern K. (2010), PipanQuality Improvement Methodologies - PDCA cycle, RADAR Matrix, DMAIC and DFSS, JAMME

Autor: Szymon Wszołek