Rejestr firm

Rejestr firm - jest to spis wszystkich działalności jednoosobowych lub spółek cywilnych oraz wszystkich podmiotów niebędących osobami fizycznymi w celu jawności i upowszechnienia informacji na ich temat. Do sprawnego funkcjonowania rejestrów wprowadzono scentralizowane portale i systemy jak CEIDG lub KRS. Umożliwiają one założenie czy aktualizację danych działalności. Przed rokiem 2011 w Polsce obowiązywały gminne Ewidencje Działalności Gospodarczej.

TL;DR

Rejestr firm w Polsce obejmuje Centralną Ewidencję i Informację o Działalności Gospodarczej (CEIDG) dla osób fizycznych oraz Krajowy Rejestr Sądowy (KRS) dla podmiotów niebędących osobami fizycznymi. CEIDG umożliwia uzyskanie informacji o przedsiębiorcach, natomiast KRS prowadzony przez sądy rejonowe zawiera informacje o przedsiębiorcach, stowarzyszeniach, fundacjach itp. KRS jest centralnym, publicznym rejstrem, który zapewnia dostęp do informacji i gwarantuje bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. Istnieją również inne rejestracje, takie jak Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej czy Krajowa Ewidencja Podatników, które są dobrowolne.

Sposoby ewidencjonowania

W Polsce rejestr firm prowadzi się na kilku poziomach. Do podstawowego poziomu należy: Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej prowadzona dla osób fizycznych. Rejestracji podlegają działalności jednoosobowe lub spółki cywilne osób fizycznych (Kosikowski C., Etel M. 2014). Aktualnie opiera się na podstawie ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy z 2018 roku. Pełni ona funkcje legalizacyjne oraz informacyjne. Jej podstawowym zadaniem jest (Etel M., Etel U. 2011):

• "udostępnianie informacji o przedsiębiorcach i innych podmiotach w zakresie wskazanym w ustawie,
• umożliwienie ustalenia terminu i zakresu zmian wpisów w CEIDG oraz wprowadzającego je organu,
• umożliwienie wglądu do danych bezpłatnie udostępnianych przez centralną informację Krajowego Rejestru Sądowego".

Najważniejsze dane zawarte w rejestrze to według Agnieszki Żywieckiej:

• "obywatelstwo,
• numer REGON,
• informacja istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej,
• informacja o istnieniu lub ustaniu spółki cywilnej,
• dane stałego pełnomocnika, jeżeli przedsiębiorca udzielił takiego pełnomocnictwa,
• informacje o ograniczeniu lub pozbawieniu przedsiębiorcy zdolności do czynności prawnych oraz o ustanowieniu kuratora,
• informacje o zawieszeniu i wznowieniu działalności gospodarczej,
• informacje o zakazie wykonywania działalności gospodarczej,
• informacja o zakazie wykonywania określonego zawodu, którego wykonywanie przez przedsiębiorcę podlega wpisowi do CEIDG,
• informacja o zakazie prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi,
• informacje o ogłoszeniu upadłości lub wszczęciu postępowania naprawczego,
• adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej przedsiębiorcy" (Żywiecka A. 2012).

CEIDG uznaje się za podstawowe źródło o przedsiębiorcach i ich działalnościach gospodarczych prowadzone w systemie teleinformatycznym pod adresem https://prod.ceidg.gov.pl

Kolejnym sposobem ewidencjonowania jest rejestr przedsiębiorców, prowadzony w ramach Krajowego Rejestru Sądowego, właściwy dla podmiotów niebędących osobami fizycznymi (Kosikowski C., Etel M. 2014). Został stworzony w oparciu o ustawę z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Jest to rejestr publiczny prowadzony przez sądy rejonowe. Składa się z (Żywiecka A. 2012):

1. Rejestru przedsiębiorców,
2. Rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
3. Rejestru dłużników niewypłacalnych.

Do pierwszego podpunktu mówiącego o przedsiębiorcach, zgodnie z definicją prawną należy: "osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą" (Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej 2004).

KRS pełni wiele ważnych funkcji, między innymi (Żywiecka A. 2012):

• zapewnia dostęp do informacji, udostępnia zebrane dane i dysponuje dokumentami,
• rejestr ma charakter centralny, obejmuje całe państwo,
• daje gwarancje bezpieczeństwa obrotu gospodarczego,
• przejawia się ona gwarancją jawności i udostępnia dane wszystkim obywatelom
• wpis do rejestru ma charakter konstytutywny. Zostaje on udostępniony w "Monitorze Sądowym i Gospodarczym", od tego momentu staje się podmiotem prawa.

Jednolitość, sprawność i szybkość działania KRS została uzyskana dzięki wysokiemu stopniu informatyzacji. Chcąc wyszukać informacje w KRS należy udać się do systemu internetowego https://ekrs.ms.gov.pl/

Do kolejnego poziomu ewidencjonowania można zaliczyć (Kosikowski C., Etel M.):

• Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON),
• Krajowa Ewidencja Podatników (NIP),
• Centralny Rejestr Płatników Składek,
• Centralny Rejestr Ubezpieczonych

Wpis do tych rejestrów jest dobrowolny.

Rejestr firm — artykuły polecane

Krajowy Rejestr Sądowy — Numer REGON — Numer KRS — Krajowy rejestr karny — Ustawa o KRS — E-urząd — Rejestracja działalności gospodarczej — Centralna ewidencja działalności gospodarczej — Centralna ewidencja pojazdów

Bibliografia

• Etel M., Etel U. (2011), Dostęp do informacji o przedsiębiorcy w świetle ewolucji systemu legalizacji działalności gospodarczej w Polsce, University of Bialystok, Faculty of Law, Poland
• Kosikowski C., Etel M. (2014), Nowe prawo działalności gospodarczej, Temida 2, Białystok
• Strona internetowa: Centralna Ewidencja i informacja o działalności gospodarczej
• Strona internetowa: Portal eKRS
• Trela A. (2013), Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej - próba oceny nowych rozwiązań prawnych. Wybrane zagadnienia, Studia Prawa Publicznego, Nr 1
• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807
• Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy, Dz.U. 2018 poz. 647
• Żywicka A. (2012), Rejestry przedsiębiorców w polskim systemie prawnym, Zeszyty naukowe WSEI seria: Administracja, nr 2

Autor: Angelika Sikora

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.