Leasing zwrotny

Leasing zwrotny - to rodzaj leasingu wymagającego dwóch kluczowych dokumentów jakimi są: umowa sprzedaży oraz umowa leasingu. Ta forma leasingu może obejmować środki trwałe a także wartości niematerialne i prawne. Najczęściej jest wykorzystywany gdy mamy styczność z transakcją, której wartość jest bardzo duża - przykładowo może być to określona nieruchomość.Inne wykorzystywane w literaturze nazwy tej formy leasingu to między innymi leasing odwrócony. Znany jest również jako Sale and lease back.

Etapy leasingu:

• Etap 1: sprzedaż przez właściciela (zbywcę) przedmiotu finansującemu
• Etap 2: finansujący oddaje nabyte aktywa do używania korzystającemu (jest nim wcześniejszy zbywca przedmiotu umowy) (M.Turzyński 2009, s. 97)

TL;DR

Leasing zwrotny to forma leasingu, która polega na sprzedaży przedmiotu leasingu firmie leasingowej, która następnie oddaje ten przedmiot do użytkowania korzystającemu. Regulacje prawne dotyczące leasingu zwrotnego są zawarte w różnych ustawach i standardach rachunkowości. Leasing zwrotny może mieć charakter operacyjny lub finansowy. Korzystanie z tej formy leasingu przynosi różne korzyści, takie jak poprawa płynności finansowej, możliwość pozyskania kapitału na inne inwestycje i korzyści podatkowe. Warunki pozyskania leasingu zwrotnego obejmują posiadanie dobrze utrzymanego przedmiotu leasingu i regulowanie płatności w terminie. Leasing zwrotny może być również korzystny dla jednostek samorządu terytorialnego. Po spłacie umowy leasingowej korzystający może ponownie stać się właścicielem przedmiotu.

Regulacje prawne

Regulacje prawne dotyczące leasingu zwrotnego zawarte są w:

• "ustawie o rachunkowości,
• ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych,
• ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• ustawie o podatku od towarów i usług,
• MSR 17 "Leasing",
• KSR 5 "Leasing, najem i dzierżawa"".(M.Turzyński 2009, s. 98)

"Ustawa o rachunkowości" zawiera informacje co może stanowić przedmiot leasingu. Z kolei w "Ustawie o podatku dochodowych od osób fizycznych" znajdziemy informacje w jaki sposób należy opodatkować strony umowy leasingu. Dodatkowo będziemy mogli dowiedzieć się czego finansujący nie może zaliczyć do przychodów, a w przypadku korzystającego do kosztów uzyskania przychodów. MSR 17 "Leasing" określa i charakteryzuje leasing zwrotny mający charakter leasingu finansowego oraz leasing zwrotny o charakterze leasingu operacyjnego. KSR 5 "Leasing, najem i dzierżawa" precyzuje w jaki sposób należy ująć leasing zwrotny u finansującego oraz w jaki sposób ewidencjonować leasing u korzystającego.

Charakterystyka leasingu zwrotnego

Leasing zwrotny jest podobny, jeśli chodzi o formę, do leasingu tenencyjnego. Pozyskując środki finansowe nie tracimy składników majątkowych, które są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej. Ta forma leasingu może poprawić płynność finansową przedsiębiorstwa, dzięki czemu możemy dokonywać chociażby kolejnych zakupów (np. inwestycyjnych).

Leasing zwrotny polega na dokonaniu sprzedaży firmie leasingowej własnego środka trwałego przez korzystającego. Korzystający zawiera z tą oto firmą umowę leasingu, która określa że ten środek trwały nadal będzie przez niego użytkowany. Nie zmienia się przez to użytkownik przedmiotu a jedynie jego właściciel. Korzystający w taki sposób rezygnuje z prawa do władania danym przedmiotem jako właściciel.

W przypadku leasingu odwróconego koniecznością jest przedłożenie firmie leasingowej planowanych kierunków wydatków środków pozyskanych w wyniku uzyskania leasingu (cele przeznaczenia) oraz sposób ich wykorzystania.

Leasing zwrotny może przyjmować charakter leasingu operacyjnego lub leasingu finansowego.

• Leasing operacyjny: raty stanowią koszt uzyskania przychodu korzystającego
• Leasing finansowy: korzystającemu przysługuje prawo do podatkowych odpisów amortyzacyjnych od danego środka trwałego. Koszt podatkowy będzie stanowił dla niego odpis amortyzacyjny oraz odsetki od każdej raty.

Leasingowi zwrotnemu możemy przypisać pewnego rodzaju funkcję kredytową. Dzieje się tak, ponieważ korzystający sprzedając środki trwałe uzyskuje możliwość przekazania otrzymanych środków na działalność bieżącą. Szczególnie jest to przydatne gdy w danym momencie posiadamy problemy finansowe. Leasingodawca (finansujący) po prostu wspomaga nas.Z punktu widzenia finansującego ta forma również jest korzystna, ze względu na fakt, że nie ma on konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów - przedmiot fizycznie pozostaje cały czas u korzystającego.

Warunkiem leasingu zwrotnego jest sprzedanie składnika majątku trwałego.

Leasing zwrotny przypomina pożyczkę, której to zabezpieczeniem są aktywa. (A.Dąbkowski 2013, s. 44, s. 45, s. 46)

Korzyści wynikające z udzielonego przedsiębiorstwu leasingu zwrotnego

• "wyższa ocena kredytowa
• wzmocnienie bilansu
• pozyskanie kapitału w wyniku sprzedaży na inne inwestycje
• zachowanie posiadanych linii kredytowych
• korzyści podatkowe". (A. Dąbkowski 2013, s. 47)

Warunki pozyskania leasingu zwrotnego

• Przedsiębiorstwo jest jedynym właścicielem leasingowanego przedmiotu
• Sprzęt i urządzenia są w dobrym stanie
• Sprzęt i urządzenia są konserwowane w sposób właściwy
• Nieruchomości cechuje dobra lokalizacja oraz nienaganny stan techniczny.
• Leasingobiorca powinien regulować w określonym terminie płatności
• Leasingobiorca powinien mieć dobrze zaplanowany budżet. (A. Dąbkowski 2013, s. 47)

Operacyjny leasing zwrotny

Jeżeli umowa nie spełnia żadnego warunku z wymienionych w art. 3.ust.4 "ustawy o rachunkowości" to umowa leasingu zwrotnego dotyczy leasingu operacyjnego.To w jaki sposób ujmiemy operacyjny leasing zwrotny zależy od "wyniku na sprzedaży przedmiotu oraz relacji opłat leasingowych przyjętych w umowie do wartości opłat ustalonych według warunków rynkowych" W takim przypadku możemy mówić o:

• "transakcji przeprowadzonej na warunkach rynkowych - dokonanie transakcji opierając się na cenach odpowiadających wartości rynkowej (cena sprzedaży oraz opłaty leasingowe)
• transakcji przeprowadzonej poniżej cen rynkowych
• transakcji przeprowadzonej powyżej cen rynkowych"

Operacyjny leasing zwrotny z punktu widzenia korzystającego zapewnia mu możliwość czerpania korzyści w związku z użytkowaniem środka trwałego. Korzystający nie jest zobligowany do wykazania aktywów oraz zobowiązań z tytułu umowy leasingu. Leasing ten zatem z punktu widzenia korzystającego ma charakter "pozabilansowy". (M.Turzyński 2009, s. 98-99)

Finansowy leasing zwrotny

Mówiąc o umowie leasingu zwrotnego o charakterze leasingu finansowego musimy podkreślić, że umowa taka musi spełniać przynajmniej jeden z wymienionych warunków w art. 3 ust.4 "ustawy o rachunkowości".

• Przedmiot ujmowany w umowie finansowego leasingu zwrotnego jest wykazywany w księgach finansującego.
• Finansowy leasing zwrotny wpływa na koszt i strukturę kapitału korzystającego co jest jednoznaczne ze zmianą wartości jego przedsiębiorstwa (M.Turzyński 2009, s. 99)
• Leasing finansowy: zabezpieczenie danej transakcji stanowi przedmiot leasingu (A.Dąbkowski 2013, s. 46)

Korzyści płynące dla jednostek samorządu terytorialnego

• pozytywny wpływa na indywidualny wskaźnik zadłużenia
• zwiększenie dochodów jednostki
• zmniejszenie aktualnych obciążeń finansowych (H.Cichocki K.Moser 2016, s. 151)

Ciekawostka

Po spłacie kwot ujętych w umowie leasingu korzystający może na nowo stać się właścicielem użytkowanego przedmiotu.(A.Dąbkowski 2013, s. 44)

Leasing zwrotny — artykuły polecane

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego — Przepływy pieniężne — Leasing operacyjny — Leasing nieruchomości — Leasing — Leasing konsumencki — Wycena składników bilansu — Zobowiązania — Majątkowe metody wyceny przedsiębiorstw

Bibliografia

• Cichocki H., Moser K. (2016), Leasing zwrotny jako forma finansowania JST - wykorzystanie niestandardowych instrumentów finansowych, Kontrola Państwowa, nr 1
• Dąbkowski A. (2013), Innowacje w leasingu - leasing tenencyjny, zwrotny, norweski i lombardowy, Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula, nr.3
• Turzyński M. (red.) (2009), Leasing zwrotny a kreowanie wartości przedsiębiorstwa, Rachunkowość w procesie tworzenia wartości przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591

Autor: Aleksandra Podlińska