Akt założycielski

Akt założycielski - jednostronna czynność prawna sporządzona w formie aktu notarialnego, zawierającego oświadczenie woli założyciela spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (umowa spółki) lub spółki akcyjnej (statut spółki).

TL;DR

Akt założycielski jest jednostronną czynnością prawną, która jest sporządzana w formie aktu notarialnego i zawiera oświadczenie woli założyciela spółki. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, akt założycielski powinien zawierać informacje dotyczące nazwy firmy, siedziby, przedmiotu działalności, kapitału zakładowego i innych postanowień. W przypadku spółki akcyjnej, akt założycielski powinien zawierać informacje dotyczące nazwy firmy, siedziby, przedmiotu działalności, kapitału zakładowego, akcji i innych postanowień. Akt założycielski reguluje prawa i obowiązki wspólników oraz zarządu zgodnie z Kodeksem spółek handlowych. Zmiana aktu założycielskiego wymaga odpowiednich procedur i uchwał.

Akt założycielski spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Do założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymagane jest zawarcie Aktu Założycielskiego czyli umowy Spółki. Akt założycielski powinien zawierać:

1. nazwę firmy i siedzibę spółki,
2. przedmiot działalności spółki,
3. wysokość kapitału zakładowego,
4. informację, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,
5. liczbę i wartość nominalną objętych przez poszczególnych wspólników,
6. czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony
7. inne postanowienia
8. imię i nazwisko dyrektora zarządu

Inne postanowienia (tzw. postanowienia fakultatywne) Aktu Założycielskiego spółki mogą odnosić się do spraw, których prawo nie reguluje albo dosłownie pozwala na odmienne uregulowania przez wspólników, albo wreszcie, które tylko w Akcie Założycielskim mogą być właściwie unormowane. Mogą to być np. sposób powoływania zarządu, kadencje, dodatkowe regulacje prawne dot. sposobu zwiększania kapitału zakładowego, obowiązek powołania rady nadzorczej i jej kompetencje. Akt Założycielski reguluje prawa i obowiązki wspólników oraz zarządu w zakresie na jaki pozwala Kodeks Spółek Handlowych.

Zgodnie z art. 157 Kodeksu Spółek Handlowych, zawarcie umowy spółki z o.o. następuje u notariusza, który odczytuje treść umowy spółki przy obecności wszystkich wspólników. Po odczytaniu umowy, wszyscy z udziałowców muszą podpisać umowę. Zgodnie z prawem, spółkę z o.o. może założyć co najmniej jedna osoba fizyczna lub prawa (założycielem może być też jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej np. spółka jawna). Kodeks dopuszcza możliwość zawarcia umowy spółki z o.o. bez obecności notariusza - dotyczy to tylko i wyłącznie spółek zawieranych przy wykorzystaniu wzorca umowy, udostępnianego w systemie teleinformatycznym i opatrzenia umowy kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. (art. 157 § 2 k.s.h.)

Zgodnie z art. 362 k.s.h spółka z o.o. (tak jak inne spółki) może nabywać wyemitowane przez nią akcje, jeśli spełnia wymagania opisane w ustawie. M.in.: nabycia w pełni pokrytych akcji nieodpłatnie, nabycia akcji w celu ich umorzenia, nabycia akcji w celu zapobieżenia bezpośrednio zagrażającej spółce poważnej szkodzie.

Obecnie w Polsce pojawia się trend na przekształcanie spółek z o.o. na spółkę komandytową, ze względu na obniżenie obciążenia podatkowego.

Akt założycielski spółki akcyjnej

Do założenia spółki akcyjnej wymagane jest zawarcie Aktu Założycielskiego czyli Statutu Spółki. Akt powinien zawierać:

1. nazwę firmy i siedzibę spółki,
2. przedmiot działalności spółki,
3. czas trwania spółki, jeśli jest ograniczony,
4. wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego,
5. wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,
6. liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,
7. nazwiska i imiona albo firmy założycieli,
8. liczbę członków zarządu i rady nadzorczej, albo przynajmniej minimalna i maksymalną liczbę członków tych organów, a nadto podmiot uprawniony do ustalania ich składu,
9. dokładna, albo przynajmniej przybliżoną wielkość kosztów poniesionych lub obciążających spółkę w związku z jej utworzeniem,
10. pismo do ogłoszeń, gdy spółka zamierza dokonywać ogłoszeń poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym,
11. postanowienia dodatkowe.

Osoby podpisujące Statut Spółki są jednocześnie założycielami spółki.

Statut może zawierać postanowienia inne niż przewiduje Kodeks tylko wtedy, gdy Kodeks wyraźnie na to zezwala. Dopuszczalne jest wprowadzenie do Statutu różnych dodatkowych postanowień. Statut zaczyna obowiązywać w chwili zawiązania spółki, co ma miejsce w momencie objęcia wszystkich akcji.

Akt Założycielski spółki powinien określać minimalną i maksymalną wysokość kapitału zakładowego, jednak nie mniej niż 500 000 złotych. Zmiana wysokości kapitału zakładowego spółki - jego podwyższenie lub obniżenie, wymaga zawsze zmiany Statutu.

Zmiana Statutu spółki akcyjnej wymaga uchwały walnego zgromadzenia i wpisu do rejestru. Uchwała w tym przypadku może być przyjęta jedynie kwalifikowaną większością trzech czwartych oddanych głosów, chyba, że Statut przewiduje jeszcze surowsze warunki. Zmiana powinna być zgłoszona do rejestru w wymaganym ustawowo terminie pod rygorem nieważności.

Statut może zawierać przyczyny kiedy spółka musi być rozwiązana.

Akt założycielski — artykuły polecane

Spółka komandytowo-akcyjna — Spółka partnerska — Prokura — Prokurent — Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością — Spółka akcyjna — Spółka jawna — Spółka osobowa — Zgromadzenie wspólników — Office banking

Bibliografia

• Burchart R. (2017), Przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową jako skuteczny instrument optymalizacji podatkowej, Roczniki Ekonomii i Zarządzania Tom 9 nr 1
• Kidyba A. (2016), Prawo handlowe, C.H. Beck, Warszawa
• Kruczalak K. (2007), Prawo handlowe, zarys wykładu, LexisNexis, Warszawa
• Kuciński A. (2017), Buy-back akcji własnych w celu ich umorzenia, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 2
• Olszewski J. (red.) (2016), Prawo gospodarcze. Kompendium, C.H. Beck, Warszawa
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037

Autor: Anna Socha, Mateusz Król

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.