Emigracja

Emigracja to wyjazd osoby za granicę w celu pobytu czasowego lub zamieszkania na stałe. Przeciwieństwem emigracji jest imigracja, czyli przypływ osób z jednego kraju do drugiego.

Typy i rodzaje emigracji

Emigracja towarzyszyła ludziom od zawsze stając się nieodłącznym elementem ludzkiej egzystencji. Istnieje wiele typów oraz rodzajów emigracji, na przykład ze względu na ich obszar możemy podzielić je na:

• wewnętrzne - w obrębie jednego kraju np. ze wsi do miast,
• międzynarodowe - emigracja z jednego państwa lub kontynentu do innego.

Natomiast ze względu na cel emigracji wyróżniamy emigracje:

• polityczne - np. emigracja w wyniku wojny,
• gospodarcze - np. w celu znalezienia pracy oraz poprawienia warunków życia,
• religijne - np. migracja z powodu prześladowań religijnych,
• naukowe - np. w celu przeprowadzenia badań naukowych.

Emigracje możemy podzielić też, ze względu na podejmowane decyzje, na emigracje:

• dobrowolne - są konsekwencją wolnej woli i podjętej decyzji danej osoby,
• mimowolne - mogą być niechętne lub przymusowe, np. wysiedlenie w trakcie wojny.

Korzyści oraz skutki emigracji

Emigracja dotyka wielu aspektów gospodarczych, politycznych oraz społecznych, ma ogromne znaczenie zarówno dla kształtowania się polityki danego kraju, jego stosunków międzynarodowych oraz wzrostu gospodarczego.

Emigracja niesie ze sobą wiele korzyści, między innymi wyjazd z kraju pozwala ludziom na znalezienie lepiej płatnej pracy oraz podniesienie swojego standardu życia. Niejednokrotnie ludzie wyjeżdżają w celu przeprowadzenia ważnych badań naukowych, czy rozpoczęcia studiów na prestiżowej zagranicznej uczelni. Emigracja pozwala ludziom również na ucieczkę w czasach wojny oraz konfliktów zbrojnych.

Do negatywnych skutków emigracji zaliczamy drenaż mózgów - czyli wyjazd wykształconych ludzi z krajów słabo rozwiniętych do krajów wysoko rozwiniętych. Kolejnym negatywnym skutkiem jest narastający w Europie problem eurosieroctwa - do którego doprowadza masowa emigracja zarobkowa rodziców. "Nieobecność jednego z rodziców często zakłóca stosunki interpersonalne w rodzinie". (M. Jawna, 2013, s. 2) Skutkiem czego jest osłabienie więzi rodzinnych, obniżenie poziomu kontroli rodzicielskiej oraz rozluźnienie dyscypliny.

Skutkiem migracji zarobkowych jest również malejąca liczba ludności w krajach słabo rozwiniętych oraz starzenie się społeczeństwa, a co za tym idzie rosnące wydatki państwa na opiekę społeczną oraz medyczną.

Emigracja polaków

"Według badań statystycznych ONZ Polska jest jednym z trzech spośród wszystkich krajów Europy, poza którego granicami żyje największa liczba ludzi w nim urodzonych". (J. Gieorgica, 2018, s. 17) Dzięki wejściu w 2004r Polski do Unii Europejskiej pojawiła się szansa skrócenia dystansu cywilizacyjnego pomiędzy Polską a bardziej rozwiniętymi krajami Unii Europejskiej, a co za tym idzie Polacy zaczęli szukać pracy oraz dobrobytu poza granicami swojego kraju. Najpopularniejsze destynacje polaków to m. in.: Niemcy, Wielka Brytania, Norwegia, Holandia oraz Finlandia.

Do Polski również zaczęli przyjeżdżać zagraniczni pracownicy, głównie z państw biedniejszych takich jak Białoruś czy Ukraina. Obecnie 44% dużych firm w Polsce zatrudnia lub zatrudniało pracowników z Ukrainy (Gieorgica J., 2018, s. 115) Przeprowadzono badania, z których wynika, że obecnie prawie co trzeci Polak ma do Ukraińców nastawienie pozytywne. "Wśród badanych osób 41% miało pozytywny stosunek do pracowników z Ukrainy, a 88% nie martwi się, że Ukraińcy mogą odebrać im pracę. 42% badanych obawiało się jednak, że napływ pracowników z Ukrainy może zahamować wzrost wynagrodzeń". (Gieorgica J., 2018, s. 115)

Cele emigracji=

Emigracja może mieć różne cele, które zazwyczaj są związane z poprawą warunków życia lub poszukiwaniem lepszych możliwości rozwoju. Oto kilka najważniejszych celów emigracji:

• Poprawa sytuacji ekonomicznej: Jednym z najczęstszych powodów emigracji jest chęć poprawy sytuacji ekonomicznej. Osoby migrujące często pragną znaleźć pracę o lepszych warunkach finansowych, gdzie mogą zarabiać więcej niż w swoim kraju. Przykładem takiego kraju jest Polska, gdzie wiele osób emigruje do krajów zachodnich w poszukiwaniu lepszych zarobków.
• Edukacja i rozwój zawodowy: Innym ważnym celem emigracji jest zdobycie wyższego wykształcenia lub rozwój zawodowy. Wiele osób decyduje się na emigrację, aby studiować za granicą w renomowanych uczelniach lub podjąć pracę w branży, która oferuje lepsze możliwości rozwoju.
• Uniknięcie konfliktów i prześladowań: Emigracja może być również wynikiem konfliktów zbrojnych, prześladowań politycznych lub innych niebezpiecznych warunków życia. Osoby, które czują się zagrożone w swoim kraju, często decydują się uciekać do innych państw, aby znaleźć bezpieczne schronienie.

Emigracja ma duży wpływ na różne aspekty społeczne, gospodarcze i polityczne zarówno w kraju, z którego jednostki emigrują, jak i w kraju, do którego się przenoszą.

Społecznie, emigracja może prowadzić do rozdzielenia rodzin i rozpadu więzi społecznych. Często osoby emigrujące zostawiają swoje rodziny w kraju pochodzenia, co może być trudne emocjonalnie i prowadzić do trudności w utrzymaniu relacji rodzinnych.

Gospodarczo, emigracja może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Z jednej strony, emigracja może przyczynić się do wzrostu gospodarczego kraju, z którego osoby wyjeżdżają, poprzez przesyłanie pieniędzy do rodzin pozostających w kraju. Jednak z drugiej strony, emigracja może prowadzić do ubytku siły roboczej, co może wpływać na rozwój gospodarczy i tworzenie miejsc pracy w kraju.

Politycznie, emigracja może prowadzić do zmian w strukturze społecznej i politycznej kraju. Osoby emigrujące często mają różne doświadczenia i perspektywy, które mogą wpływać na polityczne i społeczne dyskusje w kraju docelowym.

Emigracja a rozwój kraju macierzystego

Emigracja powoduje utratę wykwalifikowanych pracowników, którzy często decydują się na wyjazd z powodu braku satysfakcjonujących możliwości rozwoju zawodowego w kraju macierzystym. Ten brak wykwalifikowanych pracowników może negatywnie wpływać na konkurencyjność i rozwój gospodarczy kraju, ponieważ brakuje specjalistów w kluczowych sektorach, takich jak informatyka, medycyna, nauka czy inżynieria.

Emigracja często prowadzi do drenażu mózgów - czyli wyjazdu najlepiej wykształconych i najbardziej utalentowanych jednostek. To powoduje, że kraj macierzysty traci potencjał intelektualny, który mógłby przyczynić się do rozwoju nauki, technologii i innowacji. Drenaż mózgów może być szczególnie dotkliwy dla krajów rozwijających się, które są bardziej narażone na utratę swoich najlepszych umysłów.

Emigracja ma również negatywny wpływ na sektory medyczny, naukowy, inżynieryjny i inne. Brak wykwalifikowanych pracowników w tych sektorach może prowadzić do niedoboru specjalistów, długich czasów oczekiwania na usługi medyczne czy ograniczenia w możliwościach rozwoju badań naukowych i technologicznych. To z kolei może wpływać na jakość opieki zdrowotnej, postęp naukowy i innowacyjność kraju.

Emigracja często wiąże się z przekazywaniem remitencji - czyli pieniędzy wysyłanych z zagranicy do kraju macierzystego. Przekazywane środki finansowe mogą mieć pozytywny wpływ na warunki życia w kraju macierzystym, przyczyniając się do wzrostu dochodów, poprawy warunków mieszkaniowych czy dostępu do edukacji. Przekazywane pieniądze mogą także stanowić ważne źródło kapitału dla mikroprzedsiębiorstw i lokalnej gospodarki.

Emigracja może również stanowić wsparcie dla rodzin pozostawionych w kraju macierzystym. Wielu migrantów regularnie wysyła pieniądze do swoich rodzin, co pozwala na poprawę warunków życia, dostęp do lepszej opieki zdrowotnej czy edukacji dla ich bliskich. Przekazywane remitencje mogą być ważnym źródłem dochodu dla rodzin, szczególnie w krajach o niskim poziomie rozwoju gospodarczego.

Emigracja może przyczyniać się do starzenia się społeczeństwa w kraju macierzystym. Wyjazd młodych ludzi, którzy często decydują się na emigrację w poszukiwaniu lepszych perspektyw zawodowych, może prowadzić do zmniejszenia liczby osób w wieku produkcyjnym. To z kolei może wpływać na stabilność systemu emerytalnego, wzrost obciążeń dla osób pozostających w kraju i konieczność podejmowania działań mających na celu zrównoważenie demograficzne.

Emigracja młodych pracowników może prowadzić do braku młodych sił roboczych w kraju macierzystym. To może prowadzić do niedoborów kadrowych w różnych sektorach gospodarki, ograniczenia możliwości rozwoju przedsiębiorstw czy zmniejszenia potencjału innowacyjnego kraju. Brak młodych pracowników może również wpływać na spadek dzietności i pogorszenie perspektyw demograficznych kraju.

Wyzwania integracji kulturowej

Emigracja wymaga od migrantów adaptacji do nowego środowiska, co może być wyzwaniem zarówno dla migrantów, jak i dla społeczeństwa przyjmującego. Integracja kulturowa może wymagać nauki nowego języka, dostosowania się do nowych obyczajów i wartości czy radzenia sobie z różnicami kulturowymi. Nieodpowiednia integracja może prowadzić do konfliktów społecznych i trudności w budowaniu silniejszych społeczności.

Emigracja może prowadzić do zmiany języka, obyczajów i wartości zarówno dla migrantów, jak i dla społeczeństwa przyjmującego. Migranci często muszą nauczyć się języka kraju, do którego emigrują, co może wpływać na zachowanie i komunikację. Ponadto, migranci mogą przynosić ze sobą swoje obyczaje i wartości, które mogą mieć wpływ na społeczeństwo przyjmujące. Wprowadzenie nowych elementów kulturowych może prowadzić do różnych reakcji społecznych, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych.

Emigracja a relacje między krajami

Konflikty i konkurencja

Jednym z najważniejszych aspektów emigracji jest konkurencja między krajami o wykwalifikowanych pracowników. Kraje docelowe emigracji, zwłaszcza te rozwinięte, często starają się przyciągnąć utalentowanych i wykształconych specjalistów, co prowadzi do zaostrzenia konkurencji na rynku pracy. To z kolei może prowadzić do konfliktów i napięć między krajami związanych z pozyskiwaniem najlepszych pracowników.

Ponadto, emigracja często prowadzi do pojawienia się podejrzeń i stereotypów wobec imigrantów. Często są oni postrzegani jako konkurencja dla miejscowych pracowników, a także jako obcy, którzy mogą wpływać na kulturę i tradycje kraju przyjmującego. Te negatywne stereotypy mogą prowadzić do wzrostu napięć między krajami i prowadzić do konfliktów.

Zmiany w strukturze społecznej i politycznej

Emigracja ma również wpływ na strukturę społeczną i polityczną kraju macierzystego. Często politycy i intelektualiści decydują się na emigrację, co może mieć poważne konsekwencje dla kraju. Wielu polityków opozycji decyduje się na emigrację, aby uniknąć represji i kontynuować walkę o swoje przekonania za granicą. To z kolei może prowadzić do osłabienia opozycji w kraju macierzystym i utrzymania władzy przez obecny rząd.

Ponadto, emigracja intelektualistów może prowadzić do utraty kluczowych umiejętności i wiedzy w kraju macierzystym. To z kolei może wpływać na rozwój gospodarczy i społeczny kraju, ponieważ utrata utalentowanych specjalistów może ograniczać potencjał rozwoju.

Transfer wiedzy i doświadczenia

Jednak emigracja może również przyczynić się do transferu wiedzy i doświadczenia między krajami. Imigranci często przynoszą ze sobą nowe pomysły, technologie i metody pracy, które mogą być cenne dla kraju przyjmującego. Przekazywanie tej wiedzy może przyspieszać rozwój gospodarczy i społeczny kraju docelowego.

Ponadto, emigranci często mają doświadczenie pracy w różnych sektorach i krajach, co może przyczynić się do wzrostu innowacyjności i konkurencyjności kraju. Dzięki różnorodności doświadczeń i perspektyw, emigranci mogą przyczynić się do tworzenia nowych rozwiązań i poprawy istniejących metod pracy.

Polityki imigracyjne i integracyjne

Kwestie związane z emigracją prowadzą również do konieczności wprowadzenia polityk imigracyjnych i integracyjnych. Kraje muszą opracować zasady i procedury dotyczące przyjmowania imigrantów, aby zapewnić bezpieczny i kontrolowany proces migracji. Polityki te muszą uwzględniać zarówno interesy kraju docelowego, jak i imigrantów, zapewniając im dostęp do podstawowych praw i usług.

Ponadto, kraje muszą również skupić się na procesie integracji imigrantów w społeczeństwie przyjmującym. Integracja jest kluczowa dla zapewnienia harmonijnego współżycia między różnymi grupami społecznymi. Polityki integracyjne powinny skupiać się na edukacji, zatrudnieniu, zdrowiu i mieszkalnictwie imigrantów, aby umożliwić im pełne uczestnictwo w społeczeństwie.

Zrównoważony rozwój

Ostatnim aspektem, który chciałbym omówić, jest wpływ emigracji na zrównoważony rozwój. Emigracja może prowadzić do nierównowagi między obszarami miejskimi a wiejskimi. Często imigranci wybierają większe miasta, gdzie znajdują się większe możliwości zatrudnienia i lepsze warunki życia. To z kolei prowadzi do wzrostu napięć i konfliktów w obszarach miejskich, a także do zaniedbania i ubóstwa w obszarach wiejskich.

Ponadto, emigracja może prowadzić do problemów z infrastrukturą, dostępem do zasobów i ochroną środowiska. Wzrost liczby ludności w obszarach miejskich może prowadzić do przeciążenia sieci drogowej, systemów komunikacji i innych infrastruktur. Ponadto, imigranci często potrzebują dostępu do podstawowych zasobów, takich jak woda i energia, co może prowadzić do przeciążeń i braków.

Emigracja — artykuły polecane

Migracja — Drenaż mózgów — Skutki migracji — Wiek produkcyjny — Wykluczenie społeczne — Państwo opiekuńcze — G-8 — Niż demograficzny — Apartheid

Bibliografia

• Chałupczak H. (2018), Polityka migracyjna w obliczu współczesnych wyzwań. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin
• Fiń A. (2014), Współczesna polska emigracja w Stanach Zjednoczonych: skala, rozmieszczenie przestrzenne, przyczyny wyjazdów, Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny , nr 40
• Gieorgica J. (2018), Polskie migracje w świetle procesów globalnych, Presscom, Wrocław
• Janeta M. (2012), Polacy w Wielkiej Brytanii - emigracja powojenna i poakcesyjna. Różnice, podobieństwa, wzajemne relacje, Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny, nr 38
• Jawna M. (2013), Emigracja zarobkowa rodziców, a problem euro sieroctwa, Ogrody Nauk i Sztuk, nr 3

Autor: Aleksandra Skrzypek