Budżet Unii Europejskiej: Różnice pomiędzy wersjami
m (Czyszczenie tekstu) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Budżet Unii Europejskiej''' jest aktem prawnym zawierającym zestawienie przewidywanych dochodów i wydatków na dany rok. Pozwala on na [[finansowanie]] wszystkich działań wspólnotowych. [[System]] finansowy [[Wspólnoty europejskie|Wspólnoty Europejskiej]] składa się z budżetu ogólnego obejmującego środki pieniężne zgromadzone w samym budżecie oraz finansowania pozabudżetowego pochodzącego z takich źródeł jak: Europejski [[Fundusz]] Rozwoju, operacje pożyczkowo-kredytowe realizowane przez [[Komisja Europejska|Komisję Europejską]], [[Europejski Bank Inwestycyjny]], i [[Europejski Bank Centralny]]. | '''Budżet Unii Europejskiej''' jest aktem prawnym zawierającym zestawienie przewidywanych dochodów i wydatków na dany rok. Pozwala on na [[finansowanie]] wszystkich działań wspólnotowych. [[System]] finansowy [[Wspólnoty europejskie|Wspólnoty Europejskiej]] składa się z budżetu ogólnego obejmującego środki pieniężne zgromadzone w samym budżecie oraz finansowania pozabudżetowego pochodzącego z takich źródeł jak: Europejski [[Fundusz]] Rozwoju, operacje pożyczkowo-kredytowe realizowane przez [[Komisja Europejska|Komisję Europejską]], [[Europejski Bank Inwestycyjny]], i [[Europejski Bank Centralny]]. | ||
| Linia 31: | Linia 16: | ||
==Struktura budżetu== | ==Struktura budżetu== | ||
Wyróżniamy strukturę poziomą i pionową. Pozioma to struktura według instytucji europejskich. Wyróżnia się w niej sekcje zawierające [[dochody]] i wydatki instytucji europejskich. Struktura pionowa jest klasyfikacją przedmiotową (rodzajową). Dochody i wydatki grupowane są w niej według subiekcji, tytułów, rodzajów, artykułów, punktów. | Wyróżniamy strukturę poziomą i pionową. Pozioma to struktura według instytucji europejskich. Wyróżnia się w niej sekcje zawierające [[dochody]] i wydatki instytucji europejskich. Struktura pionowa jest klasyfikacją przedmiotową (rodzajową). Dochody i wydatki grupowane są w niej według subiekcji, tytułów, rodzajów, artykułów, punktów. | ||
'''1. Dochody''' | '''1. Dochody''' | ||
<google>n</google> | |||
Głównym źródłem dochodów budżetu ogólnego są [[zasoby]] własne, na które składają się: | Głównym źródłem dochodów budżetu ogólnego są [[zasoby]] własne, na które składają się: | ||
* Opłaty wyrównawcze z tytułu importu produktów rolnych tzw. opłaty rolne i składki cukrowe | * Opłaty wyrównawcze z tytułu importu produktów rolnych tzw. opłaty rolne i składki cukrowe | ||
* [[Cło|Cła]] z tytułu importu produktów pozostałych | * [[Cło|Cła]] z tytułu importu produktów pozostałych | ||
*Środki z [[Podatek VAT|podatku VAT]] | * Środki z [[Podatek VAT|podatku VAT]] | ||
* Tzw. czwarte źródło stanowią wpłaty własne (wpłaty bezpośrednie lub zwane inaczej wpłatami z tytułu PNB) | * Tzw. czwarte źródło stanowią wpłaty własne (wpłaty bezpośrednie lub zwane inaczej wpłatami z tytułu PNB) | ||
* Dochody pozostałe | * Dochody pozostałe | ||
| Linia 64: | Linia 50: | ||
[[Unia Europejska]] rozlicza się według rachunków budżetowych oraz ogólnych. Pierwszy rodzaj zawiera [[informacje]] w formie rozwiniętej z większą ilością szczegółów. Wydatki oraz [[przychody]] ujmowane są na zasadzie rachunkowości kasowej i ich [[zapis]] następuje w chwili przyjęcia bądź wydania środków pieniężnych. | [[Unia Europejska]] rozlicza się według rachunków budżetowych oraz ogólnych. Pierwszy rodzaj zawiera [[informacje]] w formie rozwiniętej z większą ilością szczegółów. Wydatki oraz [[przychody]] ujmowane są na zasadzie rachunkowości kasowej i ich [[zapis]] następuje w chwili przyjęcia bądź wydania środków pieniężnych. | ||
Rachunki ogólne ze względu na swoją formę wykorzystywane są do ustalenia bilansu oraz wyniku ekonomicznego sporządzanego na cele corocznego przedstawienia sytuacji finansowej UE z dniem 31 grudnia. Do ich prowadzenia używana jest reguła podwójnego zapisu uwzględniająca wydatki oraz dochody z całego roku finansowego. | Rachunki ogólne ze względu na swoją formę wykorzystywane są do ustalenia bilansu oraz wyniku ekonomicznego sporządzanego na cele corocznego przedstawienia sytuacji finansowej UE z dniem 31 grudnia. Do ich prowadzenia używana jest reguła podwójnego zapisu uwzględniająca wydatki oraz dochody z całego roku finansowego. | ||
Comiesięczne informacje umieszczane na stronie internetowej [[Komisja Europejska|Komisji Europejskiej]] ukazują realne [[dane]] z wykorzystania budżetu na dany okres. Ponadto Można tam znaleźć również [[dokument]] tekstowy "Roczny [[przegląd]] | Comiesięczne informacje umieszczane na stronie internetowej [[Komisja Europejska|Komisji Europejskiej]] ukazują realne [[dane]] z wykorzystania budżetu na dany okres. Ponadto Można tam znaleźć również [[dokument]] tekstowy "Roczny [[przegląd]] ocen" zawierający podsumowanie roczne. | ||
Prócz informacji zamieszczanych na stronie internetowej Komisja przygotowuje sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości w sektorze publicznym (IPSAS) zawierając w nim sprawozdania finansowe innych instytucji oraz organów związanych z działalnością [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]. Budżet podlega również kontroli zewnętrznej ze strony [[Trybunał Obrachunkowy|Trybunału Obrachunkowego]], który wydaje poświadczenie wiarygodności. Zaakceptowane [[sprawozdanie]] zostaje przesłane [[Parlament Europejski|Parlamentowi Europejskiemu]] oraz [[Rada Europejska|Radzie]]. Parlament po uznaniu zarządzenia udziela komisji [[absolutorium]]. <ref''Budżet Unii Europejskiej w pigułce'', 2010 s. 14</ref> | Prócz informacji zamieszczanych na stronie internetowej Komisja przygotowuje sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości w sektorze publicznym (IPSAS) zawierając w nim sprawozdania finansowe innych instytucji oraz organów związanych z działalnością [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]. Budżet podlega również kontroli zewnętrznej ze strony [[Trybunał Obrachunkowy|Trybunału Obrachunkowego]], który wydaje poświadczenie wiarygodności. Zaakceptowane [[sprawozdanie]] zostaje przesłane [[Parlament Europejski|Parlamentowi Europejskiemu]] oraz [[Rada Europejska|Radzie]]. Parlament po uznaniu zarządzenia udziela komisji [[absolutorium]]. <ref''Budżet Unii Europejskiej w pigułce'', 2010 s. 14</ref> | ||
| Linia 76: | Linia 62: | ||
'''Pomoc na rekompensatę dodatkowych kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników niepełnosprawnych''' | '''Pomoc na rekompensatę dodatkowych kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników niepełnosprawnych''' | ||
[[Przedsiębiorstwo]] które przyjęło do pracy osobę niepełnosprawną i spełniło wymagania opisane w [[rozporządzenie|rozporządzeniu]] Komisji Europejskiej może ubiegać się o dofinansowania kosztów na rzecz jej zatrudnienia. Takimi kosztami są między innymi wydatki na adaptacje pomieszczeń, [[transport]] osoby niepełnosprawnej do miejsca pracy, [[koszt]] rehabilitacji pracownika, koszt zakupu sprzętu oraz oprogramowania przystosowanego do pracownika itp | [[Przedsiębiorstwo]] które przyjęło do pracy osobę niepełnosprawną i spełniło wymagania opisane w [[rozporządzenie|rozporządzeniu]] Komisji Europejskiej może ubiegać się o dofinansowania kosztów na rzecz jej zatrudnienia. Takimi kosztami są między innymi wydatki na adaptacje pomieszczeń, [[transport]] osoby niepełnosprawnej do miejsca pracy, [[koszt]] rehabilitacji pracownika, koszt zakupu sprzętu oraz oprogramowania przystosowanego do pracownika itp<ref>Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r; Sekcja 6 artykuł 34;</ref> | ||
<ref>Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r; Sekcja 6 artykuł 34;</ref> | |||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Obligacje dochodowe]]}} — {{i5link|a=[[Rachunkowość budżetowa]]}} — {{i5link|a=[[Budżet]]}} — {{i5link|a=[[Pomoc de minimis]]}} — {{i5link|a=[[Subsydia]]}} — {{i5link|a=[[Ustawa o rachunkowości]]}} — {{i5link|a=[[Księgowość]]}} — {{i5link|a=[[Organizacje pożytku publicznego]]}} — {{i5link|a=[[Beneficjent]]}} }} | |||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| Linia 84: | Linia 71: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<noautolinks> | <noautolinks> | ||
* Ciamaga L., Latoszek E., Michałowska-Gorywoda K., Oręziak L., Teichmann E., '' | * Ciamaga L., Latoszek E., Michałowska-Gorywoda K., Oręziak L., Teichmann E. (2000), ''Unia Europejska'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | ||
* Kaczyńska A. (2014), ''Źródła dochodów budżetu unii europejskiej - stan obecny, słabości i proponowane rozwiązania'', Studia Oeconomica Posnaniensia, vol. 2, no. 6 (267) | |||
* Kaczyńska A. (2014), '' | * Małaszyńska E., Gruchman B. (2006), ''Kompendium wiedzy o Unii Europejskiej'', PWN, Warszawa | ||
* Małaszyńska E., Gruchman B., '' | * Nicoll W., Salmon T. (2002), ''Zrozumieć Unię Europejską'', Książka i Wiedza, Warszawa | ||
* Nicoll W., Salmon T., '' | * ''Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu Tekst mający znaczenie dla EOG'' [https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex:32014R0651 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 187, 26 czerwca 2014] | ||
* | * Urząd Publikacji Unii Europejskiej (2010), ''Budżet Unii Europejskiej w pigułce'', Luksemburg | ||
</noautolinks> | </noautolinks> | ||
[[Kategoria:Unia Europejska]] | [[Kategoria:Unia Europejska]] | ||
Aktualna wersja na dzień 00:28, 15 gru 2023
Budżet Unii Europejskiej jest aktem prawnym zawierającym zestawienie przewidywanych dochodów i wydatków na dany rok. Pozwala on na finansowanie wszystkich działań wspólnotowych. System finansowy Wspólnoty Europejskiej składa się z budżetu ogólnego obejmującego środki pieniężne zgromadzone w samym budżecie oraz finansowania pozabudżetowego pochodzącego z takich źródeł jak: Europejski Fundusz Rozwoju, operacje pożyczkowo-kredytowe realizowane przez Komisję Europejską, Europejski Bank Inwestycyjny, i Europejski Bank Centralny.
Jednym z ważniejszych działań Instytucji Wspólnot jest budżetowanie. Bez konkretnego planu związanego z finansowaniem i wydatkowaniem środków pieniężnych, żadna instytucja, państwo czy w omawianym przypadku Unia Europejska nie jest wstanie sprawnie funkcjonować.
TL;DR
Budżet Unii Europejskiej jest aktem prawnym, który określa przewidywane dochody i wydatki na dany rok. Dochody pochodzą głównie z opłat i podatków, a wydatki są podzielone na obligatoryjne i nieobligatoryjne. Unia Europejska rozlicza się według rachunków budżetowych i ogólnych, a informacje o wykorzystaniu budżetu są publikowane na stronie internetowej Komisji Europejskiej. Pomoc z budżetu UE może być udzielana m.in. na kulturę, zachowanie dziedzictwa kulturowego i rekompensatę kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
Podstawy tworzenia i realizacji budżetu UE
Pierwsze zapisy stanowiące podstawy tworzenia i realizacji budżetu Wspólnot Europejskich znajdują się w:
- Traktacie paryskim z 1951r.
- Traktatach rzymskich 1957r.
- Traktacie utworzeniu Wspólnoty Europejskiej (obecnie część V, tytuł II, art. 268-280)
Kolejnymi źródłami prawnymi kształtowania i realizacji budżetu są:
- Przepisy prawa wtórnego
Struktura budżetu
Wyróżniamy strukturę poziomą i pionową. Pozioma to struktura według instytucji europejskich. Wyróżnia się w niej sekcje zawierające dochody i wydatki instytucji europejskich. Struktura pionowa jest klasyfikacją przedmiotową (rodzajową). Dochody i wydatki grupowane są w niej według subiekcji, tytułów, rodzajów, artykułów, punktów. 1. Dochody
Głównym źródłem dochodów budżetu ogólnego są zasoby własne, na które składają się:
- Opłaty wyrównawcze z tytułu importu produktów rolnych tzw. opłaty rolne i składki cukrowe
- Cła z tytułu importu produktów pozostałych
- Środki z podatku VAT
- Tzw. czwarte źródło stanowią wpłaty własne (wpłaty bezpośrednie lub zwane inaczej wpłatami z tytułu PNB)
- Dochody pozostałe
2. Wydatki
Wydatki dzielą się na obligatoryjne i nieobligatoryjne. Obligatoryjne muszą być poniesione w danym roku budżetowym na określone cele. Zaliczamy do nich wydatki:
- Na wspólną politykę rolną
- Wynikające z umów międzynarodowych
- Uczestnictwa w międzynarodowych organizacjach
- Na wykonanie usług
- Wynagrodzenia, szkody, rekompensaty
- Rezerwa monetarna
- Rezerwa na pomoc natychmiastową
Wszystkie pozostałe należą do grupy wydatków nieobligatoryjnych. Możemy również wyróżnić wydatki operacyjne, które stanowią największą część budżetu. W ich skład wchodzą:
- Wspólna polityka rolna (fundusze strukturalne, Fundusz Spójności)
- Rozwój regionalny
- Edukacja, kultura, informacja, działania o charakterze socjalnym
- Energia, bezpieczeństwo nuklearne i środowisko
- Ochrona konsumenta, rynek wewnętrzny
- Badania i rozwój
- Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa
- Gwarancje i rezerwy
Rozliczanie Unii Europejskiej z wydatków?
Unia Europejska rozlicza się według rachunków budżetowych oraz ogólnych. Pierwszy rodzaj zawiera informacje w formie rozwiniętej z większą ilością szczegółów. Wydatki oraz przychody ujmowane są na zasadzie rachunkowości kasowej i ich zapis następuje w chwili przyjęcia bądź wydania środków pieniężnych. Rachunki ogólne ze względu na swoją formę wykorzystywane są do ustalenia bilansu oraz wyniku ekonomicznego sporządzanego na cele corocznego przedstawienia sytuacji finansowej UE z dniem 31 grudnia. Do ich prowadzenia używana jest reguła podwójnego zapisu uwzględniająca wydatki oraz dochody z całego roku finansowego. Comiesięczne informacje umieszczane na stronie internetowej Komisji Europejskiej ukazują realne dane z wykorzystania budżetu na dany okres. Ponadto Można tam znaleźć również dokument tekstowy "Roczny przegląd ocen" zawierający podsumowanie roczne. Prócz informacji zamieszczanych na stronie internetowej Komisja przygotowuje sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości w sektorze publicznym (IPSAS) zawierając w nim sprawozdania finansowe innych instytucji oraz organów związanych z działalnością Unii Europejskiej. Budżet podlega również kontroli zewnętrznej ze strony Trybunału Obrachunkowego, który wydaje poświadczenie wiarygodności. Zaakceptowane sprawozdanie zostaje przesłane Parlamentowi Europejskiemu oraz Radzie. Parlament po uznaniu zarządzenia udziela komisji absolutorium. <refBudżet Unii Europejskiej w pigułce, 2010 s. 14</ref>
Od dnia 1.01.2015 roku rozliczenia metodą kasową zostały zastąpione memoriałową. Dzięki temu rozrachunki Unii Europejskiej są ukazane w dokładniejszy sposób, ułatwiający dostęp do dokładniejszych informacji finansowych.
Przykłady pomocy z wykorzystaniem budżetu UE
Pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego
Obejmuje takie podmioty jak m.in. muzea, archiwa, biblioteki, materialne zasoby dziedzictwa kulturowego, wydarzenia i spektakle kulturalne lub związane ze sztuką oraz inne wypunktowane w artykule 53. Wymienione w podpunkcie cele oraz działania otrzymują od Budżetu Unii Europejskiej pomoc w formie inwestycyjnej (modernizacja lub budowa związana z działalnością kulturową) oraz pomocy operacyjnej. Szczegóły pomocy udzielanej w ramach Budżetu Europejskiego na rzecz kultury i zachowania dziedzictwa kulturowego znajdują się w rozporządzeniu KE.[1]
Pomoc na rekompensatę dodatkowych kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników niepełnosprawnych
Przedsiębiorstwo które przyjęło do pracy osobę niepełnosprawną i spełniło wymagania opisane w rozporządzeniu Komisji Europejskiej może ubiegać się o dofinansowania kosztów na rzecz jej zatrudnienia. Takimi kosztami są między innymi wydatki na adaptacje pomieszczeń, transport osoby niepełnosprawnej do miejsca pracy, koszt rehabilitacji pracownika, koszt zakupu sprzętu oraz oprogramowania przystosowanego do pracownika itp[2]
| Budżet Unii Europejskiej — artykuły polecane |
| Obligacje dochodowe — Rachunkowość budżetowa — Budżet — Pomoc de minimis — Subsydia — Ustawa o rachunkowości — Księgowość — Organizacje pożytku publicznego — Beneficjent |
Przypisy
Bibliografia
- Ciamaga L., Latoszek E., Michałowska-Gorywoda K., Oręziak L., Teichmann E. (2000), Unia Europejska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Kaczyńska A. (2014), Źródła dochodów budżetu unii europejskiej - stan obecny, słabości i proponowane rozwiązania, Studia Oeconomica Posnaniensia, vol. 2, no. 6 (267)
- Małaszyńska E., Gruchman B. (2006), Kompendium wiedzy o Unii Europejskiej, PWN, Warszawa
- Nicoll W., Salmon T. (2002), Zrozumieć Unię Europejską, Książka i Wiedza, Warszawa
- Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu Tekst mający znaczenie dla EOG Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 187, 26 czerwca 2014
- Urząd Publikacji Unii Europejskiej (2010), Budżet Unii Europejskiej w pigułce, Luksemburg
Autor: Nina Roś, Magdalena Kumór
