Polityka protekcyjna państwa

Polityka protekcyjna państwa
Polecane artykuły
Polityka handlowa Polityka proeksportowa Protekcjonizm Wymiana międzynarodowa Fair Trade Dobro rzadkie Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej Bariery pozataryfowe NAFTA

Polityka protekcyjna państwa to stosowanie narzędzi polityki handlowej ograniczających wolnych handel międzynarodowy, w celu osiągnięcia konkretnych efektów ekonomicznych, społecznych lub politycznych [Budnikowski 2003, s. 214].

Narzędzia polityki protekcyjnej

Do narzędzi protekcyjnej polityki handlowej możemy zaliczyć:

• wysokie cła na towary sprowadzane z zagranicy,
• kwoty importowe,
• polityka zakupów, która preferuje dobra krajowe, pomimo że zagraniczne są atrakcyjniejsze cenowo,
• kredyty eksportowe po niższych stopach procentowych [Burda, Wypłosz 2000, s. 546].

Cele polityki protekcyjnej

Ekonomiczne:

• wspieranie rodzimych producentów - dzięki temu pieniądze pozostają w kraju i rośnie produkcja. Argument ten jednak nie jest słuszny, gdyż zgodnie z jego tokiem rozumowania powinno się zaniechać importu całkowicie (by maksymalizować dochód krajowy), a to właśnie import, pomimo że nie wchodzi w skład PKB, przyczynia się do jego powiększania poprzez dostarczanie dóbr zaopatrzeniowych i inwestycyjnych (to dlatego m.in. państwa "samowystarczalne", jak Kuba i Korea Północna, należą do najbiedniejszych na świecie) [Caban 2001, s. 211],

• ochrona nowych gałęzi przemysłu (infant industry) - czasowa protekcja pomaga branżom, które nie są jeszcze gotowe sprostać międzynarodowej konkurencji. Przeciwnicy tego argumentu sugerują, że nie ma racjonalnych przesłanek potwierdzających, że takie firmy zwiększają swoją konkurencyjność - w wręcz przeciwnie - rozwijając się w korzystniejszych niż inne branże warunkach, przyzwyczajają się do państwowej pomocy. Problemem jest także wybór gałęzi, które mają być chronione [Budnikowski 2003, s. 218-219],
• zapewnienie wpływów budżetu państwa - oprócz roli protekcyjnej, cło spełnia również funkcję fiskalną. Jest ona szczególnie ważna w krajach rozwijających się, gdzie cła stanowią nawet połowę wpływów do budżetu [Budnikowski 2003, s. 220],

Pozaekonomiczne:

• bezpieczeństwo kraju - ograniczenie zbyt dużego udziału zagranicznej podaży w zaspokojeniu kluczowych krajowych potrzeb ma uchronić przed niebezpieczeństwem odcięcia dostaw strategicznych produktów i usług w razie konfliktu lub wojny (np. energia, paliwo). Zalicza się tu także przemysł zbrojeniowy oraz dostawy żywności [Budnikowski 2003, s. 222];
• względy społeczne - kraje rozwinięte często chronią niektóre pracochłonne gałęzie przemysłu przed bardziej konkurencyjnymi producentami z krajów rozwijających się (gdzie siła robocza jest nawet kilkunastokrotnie tańsza) [Budnikowski 2003, s. 222];
• względy kulturowe - np. ochrona polskiego rolnictwa przed konkurencją zagraniczną (rodzinne gospodarstwa rolne są częścią polskiej tradycji) lub niemieckich producentów wina, którzy są częścią folkloru w swoim państwie [Budnikowski 2003, s. 222].

Bibliografia

• Budnikowski A., Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003, s. 214-222,
• Burda M., Wypłosz C., Makroekonomia. Podręcznik europejski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2000, s. 546
• Ekonomia. Podręcznik dla studiów licencjackich, pod red.nauk. W.Cabana, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2001, s. 211

Autor: Alicja Walusiak