Umowa hotelowa

Umowa hotelowa jest porozumieniem pomiędzy gościem hotelowym a przedsiębiorstwem hotelowym regulowanym przez art. 846-852 kodeksu cywilnego. Umowa ma charakter mieszany, gdyż łączy w sobie elementy najmu, przechowywania, a także umowy zlecenia czy umowy o dzieło. W ramach tej umowy powstają zobowiązania hotelu do świadczenia usług w postaci udostępnienia pokoju, apartamentu, bądź miejsca w obiekcie hotelowym, powiązanym z czuwaniem nad rzeczami, które wnosi gość, w zamian za ustaloną opłatę. Poprzez "hotel", o którym mowa w kodeksie cywilnym należy rozumieć nie tylko hotel w sensie stricto, ale także wszystkie podobne obiekty, takie jak pensjonaty, domy wczasowe, sanatoria, motele, internaty.

Umowa dąży do zaspokojenia potrzeb noclegowych (w zakresie czasowego zamieszkania) oraz potrzeb obejmujących bezpieczeństwo, wyżywienie, odpoczynek, rozrywkę, rekreację. Jest to umowa kompleksowa, ponieważ świadczone usługi charakteryzują się złożonością i różnorodnością, powinny się uzupełniać. Umowa hotelowa zawiera elementy kilku umów nazwanych: najmu, o dzieło, przechowania, sprzedaży, oraz umów nienazwanych. Nie da jej się zakwalifikować jako jeden z typów unormowanych przez prawo cywilne - nie istnieje odrębna definicja umowy hotelarskiej. Pomimo połączenia części różnych umów, zaznacza się obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa gościowi hotelowemu.

Umowa hotelowa jest odpłatna i ma charakter wzajemny - odpłatność jest traktowana jako ekwiwalent usług hotelarskich na rzecz danego gościa niezależnie od zasad płatności. Mogą być różne formy zapłaty:

• bezpośrednio przez gościa hotelowego,
• regulowana przez zakład pracy delegujący pracownika,
• przez biuro podróży,
• przez organizatora konferencji, sympozjum...,
• przez linie lotnicze itp (B. Gołębiewska 2009, s. 382-383).

TL;DR

Umowa hotelowa to porozumienie między gościem a hotelem, regulowane przez prawo cywilne. Umowa obejmuje udostępnienie pokoju i usług hotelowych w zamian za opłatę. Może być zawarta ustnie, pisemnie lub przez faktyczne zachowanie stron. Umowa hotelowa ma charakter wzajemny i obejmuje odpowiedzialność hotelu za rzeczy gościa. Hotel odpowiada za szkody wyrządzone rzeczom gościa, chyba że szkoda wynika z właściwości rzeczy, siły wyższej lub działania osoby poszkodowanej. Hotel jest zobowiązany do naprawy szkody, a w przypadku winy hotelu, odpowiada w pełnej wysokości. Klient powinien powiadomić o szkodzie hotel i hotel może mieć prawo zastawu na rzeczach klienta.

Formy zawierania umowy hotelowej

• Ustna - wynikająca z rozmowy bezpośrednio w recepcji zakładu hotelarskiego, polega na udostępnieniu pokoju, przy czym gość ma prawo ocenić obiekt i odstąpić od umowy,
• Pisemna rezerwacja - oferta ze strony gościa, do zawarcia umowy dochodzi z chwilą przyjęcia tej oferty (rezerwacji) przez hotel;
• Faktyczne zachowanie stron - wynika z chęci wynajęcia pokoju wyrażanej przez zachowanie klienta (np. obcokrajowca) - umowa, do której dochodzi w szczególnych przypadkach (B. Gołębiewska 2009, s. 382).

Przedmiotowo istotne postanowienia umowy hotelowej

• Określenie osoby fizycznej bądź grupy osób, na rzecz których mają być świadczone usługi hotelowe,
• Określenie pokoju lub miejsca (łóżka) w takim pokoju, które ma być przeznaczone danemu gościowi,
• Określenie ceny świadczonych usług lub podstawy jego obliczenia (B. Gołębiewska 2009, s. 382).

Czas trwania umowy hotelowej

1. Umowa na czas określony - gość może dysponować pomieszczeniem w określonym terminie. W przypadku wcześniejszej rezygnacji hotel może obciążyć go kosztami za niewykorzystany czas.
2. Umowa na czas nieokreślony - umowa zawierana z dnia na dzień, przy czym żadna ze stron nie jest zobowiązana jej przedłużyć.

Pobyt gościa liczony jest dobami hotelowymi, umowa wygasa o godzinie zakończenia doby hotelowej. W zakładach typu pensjonatowego lub wczasowego, w których pobyt liczony jest w turnusach - umowa wygasa w dniu zakończenia turnusu. Wygaśnięcie umowy hotelowej wynika z upłynięcia terminu, na jaki była zawarta, lub wywiązania się obydwu stron z umowy (hotel dostarczył ustaloną usługę oraz gość za nią zapłacił) (B. Gołębiewska 2009, s. 383).

Odpowiedzialność hotelu za rzeczy wniesione przez gościa do hotelu

Umowa hotelowa nakłada na hotelu odpowiedzialność za rzeczy wniesione przez gościa do hotelu. Odpowiedzialność ta nie może być ograniczone na podstawie innej umowy lub zgłoszenia (art. 846). Hotel ponosi odpowiedzialność za zniszczenie, kradzież, ubytki, bądź inne szkody wyrządzone niezależnie od winy właściciela lub osób, którymi się on posługuje. To oznacza, że odpowiedzialność ciąży także na pracownikach hotelu, a gość nie musi udowadniać winy. Za rzeczy wniesione przez gościa należy rozumieć to, co znajduje się w obiekcie hotelowym w trakcie korzystania z usług, ewentualnie w krótkim okresie przed i po. Dotyczy to również rzeczy, które zostały powierzone hotelowi, albo umieszczone w miejscu do tego wskazanym. Do rzeczy wniesionych nie zalicza się samochodów i zwierząt żywych. (Kodeks cywilny 1964, s. 189)

Wyjątki od odpowiedzialności

Można wymienić kilka sytuacji, w których hotel nie odpowiada za szkody wyrządzone gościom. Po pierwsze, szkoda wynika z właściwości wniesionej rzeczy. Po drugie - szkoda spowodowana była siłą wyższą. Po trzecie - szkoda powstała na wskutek działania osoby poszkodowanej, lub osoby jej odwiedzającej. (Kodeks cywilny 1964, s. 189)

Naprawa szkody

Hotel jest zobowiązany do naprawy wyrządzonej szkody w wysokości stukrotności należności za dostarczoną mu usługę lub wynajęty pokój za jedną dobę. W przypadku umyślnej działalności, rażącego niedbalstwa, winy osoby zatrudnionej, hotel odpowiada za szkody w pełnej wysokości. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy klient chce przechować pieniądze, papiery wartościowe, dzieła nauki i sztuki, a hotel mu tego odmówił. Wyjątek stanowią sytuacje, w których odmowa przechowania rzeczy cennych spowodowana jest zagrożeniem bezpieczeństwa, bądź gdy zajmują one zbyt dużo miejsca lub po prostu stanowią zbyt dużą wartość. O wyrządzonej szkodzie poszkodowany jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić kierownictwo obiektu, w przeciwnym razie jego roszczenie wygasa. Hotel nabywa ustawowe prawo zastawu na rzeczach, które wnosi klient celem zabezpieczenia swoich roszczeń związanych z wykonywaniem usług (Kodeks cywilny 1964, s. 190)

Umowa hotelowa — artykuły polecane

Świadczenie — Umowa zlecenie — Wierzytelność — Gwarancja — Umowa a kontrakt — Umowa składu — Umowa cywilno-prawna — Umowa przewozu — Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej

Bibliografia

• Gołębiewska B. (2009), Ekonomia i prawo w hotelarstwie, Format-AB, Warszawa
• Kruczalak K. (2007), Prawo handlowe, zarys wykładu, LexisNexis, Warszawa
• Napierała T., Adamik M. (2014), Odległość od centrum miasta jako determinanta cen usług hotelowych, Studia Oeconomica Posnaniensia, t. 2, nr 3
• Niezgoda A., Markiewicz E. (2015), Turystyka biznesowa a turystyka zrównoważona-przykład hotelu w aglomeracji, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, t. 63, nr 6
• Puciato D. (2011), Ekonomiczne uwarunkowania efektywności przedsiębiorstw hotelowych, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu, nr 27
• Siuda W. (2013), Elementy prawa dla ekonomistów, Contact, Poznań
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Autor: Przemysław Mroczek, Martyna Pirga

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.