Park technologiczny

Park technologiczny (naukowy, badawczy itp.) - organizacja zarządzaną przez wykwalifikowanych specjalistów, której celem jest podniesienie dobrobytu społeczności, w której działa, poprzez promowanie kultury innowacji i konkurencji wśród przedsiębiorców i instytucji opartych na wiedzy, optymalizacja warunków transferu technologii, powstawanie i rozwój innowacyjnych przedsiębiorstw oraz rozwój nowych produktów. Parki technologiczne ułatwiają więc wymianę pomiędzy nauką a biznesem, koordynują przepływ wiedzy i technologii pomiędzy szkołami wyższymi, jednostkami badawczymi i firmami Aby osiągnąć te cele park stymuluje i zarządza przepływem wiedzy i technologii pomiędzy szkołami wyższymi, jednostkami badawczo - rozwojowymi, przedsiębiorstwami i rynkami. Ułatwia tworzenie i rozwój przedsiębiorstw opartych na wiedzy poprzez inkubowanie i proces wydzielania się firm odpryskowych (spin-off i spin-out). Dodaje przedsiębiorstwom wartości poprzez wysokiej jakości usługi oraz obiekty i terytorium o wysokim standardzie. W 2013 roku parki technologiczne były miejscem, gdzie powstało 109 firm odpryskowych (81 z nich to firmy spin-off, 28 to firmy spin-out).

TL;DR

Park technologiczny to organizacja mająca na celu rozwój społeczności poprzez promowanie innowacji i konkurencji. Parki ułatwiają współpracę pomiędzy nauką a biznesem, a także wspierają tworzenie i rozwój innowacyjnych przedsiębiorstw. Pierwszy park technologiczny powstał w 1948 roku w Stanach Zjednoczonych. Parki oferują różnorodne usługi wsparcia dla firm, m.in. szkolenia, doradztwo finansowe i marketingowe. W Polsce istnieje 47 parków technologicznych, które podzielono na cztery kategorie w zależności od ich zaawansowania.

Funkcje parków technologicznych

• inkubacyjna - ułatwianie startu i pomoc administracyjna dla młodych firm (tzw. start-upów),
• innowacyjna - zachęcanie do innowacyjności, przepływu informacji pomiędzy nauką a praktyką gospodarczą (powstawanie firm typu spin-off i spin-out),
• integracyjna - powstawanie środowiska biznesowego, gdzie firmy się wspierają, wymieniają wiedzą i dzielą rynkiem,
• promocyjna (aglomeracyjna) - park jako wizytówka regionu, który będzie przyciągał przedsiębiorców chcących zainwestować, klientów i przyszłych kontrahentów.

[Błaszczyk M, Kwieciński L, Stawicka M, Wróblewski M., 2017, s. 75]

Historia parków technologicznych

Obecny wygląd parków technologicznych nawiązuje do koncepcji okręgów przemysłowych brytyjskiego ekonomisty Alfreda Marshalla z XIX w. Pierwszym utworzonym na świecie parkiem technologicznym był Bohanson Research Park w Menlo Park w Stanach Zjednoczonych w 1948r. Jednak tą najbardziej znaną jest Silicon Valley (Dolina Krzemowa), czyli Stanford Research Park przy Uniwersytecie Stanforda. Prywatne firmy i agendy rządowe zaczęły budować swoje przedsiębiorstwa w pobliżu Uniwersytetu by móc korzystać z jej wyników badań, co doprowadziło do powstania miejsca o największej koncentracji firm high-tech na świecie. Obecnie na świecie działa kilkaset parków technologicznych (ok. połowy z nich w USA). [Bartusik K., Sołtysik M., 2012, s. 7-8]

Działalność

Usługi oferowane przez Parki to pełen zakres wsparcia "miękkiego", takiego jak szkolenia i podstawowe doradztwo, jak i specjalistyczne rady dotyczące finansów, prawa, marketingu oraz aspektów prowadzenia działalności gospodarczej. Oferta parków obejmuje także wsparcie infrastrukturalne, dostęp do urządzeń serwisowych, pomoc finansową oraz pośrednictwo kredytowe. Dla małych i średnich przedsiębiorstw ważnym atutem parków technologicznych jest ich współpraca z instytucjami naukowymi oraz możliwość transferu technologii do biznesu. Statystyczny, polski park posiada sformalizowane powiązania z przynajmniej 6 instytucjami naukowo - badawczymi, w których dominują podmioty o charakterze akademickim. Dzięki temu mogą brać udział we wspólnych projektach do funduszy europejskich, ściśle współpracować z uczelnianymi komórkami transferu technologii oraz tworzyć wspólne projekty wdrożeniowe.

Mimo podobieństwa, każdy z nich stanowi indywidualne rozwiązanie. Różnice wynikają z różnic kulturowych i sytuacji ekonomicznych danych regionów. Każdy z parków technologicznych ma swoje własne uwarunkowania w zakresie kształtowania i wypracowania zachowań przedsiębiorczych. Koncentracja działań powinna występować wokół jakości i innowacyjności rozwiązań, które są w stanie odnieść sukces w kraju, jak i poza nim.

Modele parków technologicznych

• Model 1 - parki mieszczące się w centrach rozwoju. Dynamicznie rozwijające się ośrodki miejsce, posiadającej wysoką stopę życia i dobre wskaźniki rynku pracy. Struktura tych centrów odpowiada strukturze państw rozwiniętych (np. Gdański Park Naukowo-Technologiczny, Wrocławski Park Technologiczny).
• Model 2 - parki technologiczne na przedmieściach. Przykładem takiego parku jest Rybnicki Inkubator Technologiczny. Jego działalność skupia się na wsparciu dla małych i średnich przedsiębiorstw. W ramach inkubatora podejmowane są działania, które służą rozwojowi przedsiębiorczości.
• Model 3 - parki w miastach. W modelu trzecim znajdują się miasta, które są otoczone słabiej rozwiniętymi regionami. Największe znaczenie mają w nich usługi (np. Łódzki Regionalny Park Naukowo-Technologiczny, Tarnowski Park Naukowo-Technologiczny). [Bartusik K., Sołtysik M., 2012, s. 11 ]

Międzynarodowe sieci parków technologicznych

Parki naukowe działają w ramach trzech sieci współpracy: krajowych, regionalnych i międzynarodowych. Międzynarodowe Stowarzyszenie Parków Naukowych (ang. International Science Parks Association - IASP) jest organizacją powstałą w 1984 roku i gromadzącą członków z całego świata. Siedziba organizacji mieści się w Maladze, a przedstawicielstwo w Pekinie. Jest to organizacja pozarządowa o specjalnym statusie Rady Ekonomiczno-Społecznej Organizacji Narodów Zjednoczonych. IASP skupia parki technologiczne i fachowców z całego świata, w zamian oferując im wsparcie i różnorakie usługi. Stowarzyszenie jest zarówno współzałożycielem jak i partnerem innych organizacji, które działają na rzecz innowacji, rozwoju ekonomicznego i transferu wiedzy jak np.: UNESCO, WTA, Światowe Stowarzyszenie Organizacji Badań Przemysłowych i Technologicznych WAITRO (World Association of Industrial and Technological Research Organisations). [Zasiadły K., 2011, s. 161-162]

Parki technologiczne w Polsce

Na początku 2008 r. w Polsce znajdowało się łącznie 47 inicjatyw parkowych, które ze względu na stopień zaawansowania można podzielić na cztery kategorie:

1. obejmuje 5 parków zaawansowanych organizacyjnie, realizujących działalność statutową w pełnym zakresie włącznie z udostępnianiem powierzchni i usług wspierających dla firm,
2. obejmująca 11 ośrodków w początkowej fazie rozwoju, w których skala działań przypomina raczej inkubatory technologiczne,
3. obejmuje 11 inicjatyw skoncentrowanych na pracach przygotowawczo - adaptacyjnych, większość powinna rozpocząć działalność operacyjną w ciągu najbliższego roku,
4. obejmująca 20 przedsięwzięć w fazie projektowania i przygotowywania podstaw organizacyjnych, z reguły powstał podmiot lub zespół prowadzący działania przygotowujące park

Park technologiczny — artykuły polecane

Inkubator przedsiębiorczości — Centrum transferu technologii — Park naukowo technologiczny — Instytucje otoczenia biznesu — Dolina lotnicza — Dotacje na rozwój firmy — Polityka innowacyjna — Klaster — Offshoring

Bibliografia

• Bartusik K., Sołtysik M. (2012), Modele parków technologicznych Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 890
• Błaszczyk M., Kwieciński L., Stawicka M., Wróblewski M. (2017), Przedsiębiorstwa w parkach technologicznych a paradygmat gospodarki opartej na wiedzy Gospodarka narodowa, nr 1
• Lachiewicz S., Matejun M., Walecka A. (red.) (2013), Przedsiębiorczość technologiczna w małych i średnich firmach. Czynniki rozwoju, Wydawnictwo WNT, Warszawa
• Matusiak K. (1995), Parki technologiczne. Instytucjonalne wspieranie przedsiębiorczości, procesów innowacyjnych i rozwoju regionalnego, FI, Łódź
• Matusiak K. (2006), Rozwój systemów wsparcia przedsiębiorczości. Przesłanki, polityka i instytucje, IE, Radom - Łódź
• Tylec T., Wałęga G. (2006), Krakowski Park Technologiczny a perspektywy tworzenia się klastra wysokich technologii. Zeszyty Naukowe/Akademia Ekonomiczna w Krakowie, nr 728
• Wójcik-Karpacz A., Rudawska J. (2016), Instytucjonalne formy wspierania przedsiębiorczości w Polsce, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 419
• Zasiadły K. (2011), Strategiczne obszary rozwoju parków technologicznych

Autor: Daniel Bielański, Dominika Dybał