Model grawitacji detalu Reilly'ego

Model grawitacji detalu Reilly'ego (metoda wpływów lokalnych) jest jedną z najbardziej znanych metod badania zasięgu handlowego rynków regionalnych. Model oparty jest na prawie grawitacji handlu detalicznego Reilly'ego, które brzmi: "dwa ośrodki A i B przyciągają zakupy mniejszej miejscowości położonej między nimi w pobliżu punktu styczności ich wpływów mniej więcej w stosunku proporcjonalnym do liczby ludności obu ośrodków, a odwrotnie proporcjonalnym do kwadratu odległości każdego z tych ośrodków od miejscowości znajdującej się pomiędzy nimi".

Wzór opisujący prawo Reilly'ego

${\frac {Z_{A}}{Z_{B}}}={\frac {L_{A}}{Z_{B}}}*\left({\frac {d_{B}}{d_{A}}}\right)^{2}$

gdzie:

• Z_A - zakupy w mieście A,
• Z_B - zakupy w mieście B,
• L_A - liczba ludności miasta A,
• L_B - liczba ludności miasta B,
• d_B - odległość z miasta B do miejscowości pośredniej C,
• d_A - odległość z miasta A do miejscowości pośredniej C.

Modele zasięgu (zasięg ciążenia detalu, wzory Reilly'ego-Converse'a)

Korzystając z wzoru opisującego prawo Reilly'ego można wyznaczyć zasięg rynków konkurujących ze sobą ośrodków lub promień, w jakim dany ośrodek wywiera dominujący wpływ handlowy w stosunku do miasta-konkurenta.

Zasięg rynku A

$d_{A}={\frac {d_{AB}}{1+{\sqrt {\frac {L_{B}}{L_{A}}}}}}$

Zasięg rynku B

$d_{B}={\frac {d_{AB}}{1+{\sqrt {\frac {L_{A}}{L_{B}}}}}}$

Granica strefy obojętnej

W modelu grawitacji detalu Reilly'ego przyjmuje się założenie, że istnieje obszar leżący na granicy oddziaływania dwóch ośrodków, którego mieszkańcy dokonują zakupów w mieście A równie często jak w mieście B. Na granicy tych dwóch stref zachodzi relacja:

${\frac {Z_{A}}{Z_{B}}}=1$

Zastosowanie modelu

Model grawitacji detalu Reilly'ego należy do grupy modeli deterministycznych - nie jest w nim brana pod uwagę zmienność spowodowana licznymi czynnikami w rzeczywistości wpływającymi na kształtowanie się pozycji ośrodków (np. zaopatrzenie, komunikacja). Dlatego rezultaty otrzymane za jego pomocą powinny być interpretowane jedynie jako prawdopodobne, nie pewne. Wyniki z modelu należy skorygować o dane z różnego rodzaju badań terenowych.

Model Reilly'ego, podobnie jak inne modele grawitacji, są wykorzystywane m.in. do badania migracji ludności, podróży, ruchu turystycznego, dojazdów do pracy, zakupów, dostaw, zaopatrzenia.

Zastosowanie modelu grawitacji detalu Reilly'ego w praktyce

Przykłady zastosowania modelu Reilly'ego obejmują analizę zasięgu rynku supermarketu w danym regionie, analizę konkurencji między dwoma centrami handlowymi oraz planowanie lokalizacji nowego sklepu detalicznego. Model Reilly'ego pozwala na określenie, jakie obszary geograficzne są najbardziej atrakcyjne dla danego przedsiębiorstwa detalicznego na podstawie odległości i siły przyciągania między rynkiem a konsumentami.

Zastosowanie modelu Reilly'ego może przynieść wiele korzyści, takich jak dokładniejsze określenie zasięgu rynku dla danego ośrodka handlowego, zwiększenie efektywności planowania lokalizacji sklepów detalicznych oraz ułatwienie analizy konkurencji i identyfikacji obszarów o największym potencjale rynkowym. Dzięki temu przedsiębiorstwa detaliczne mogą podejmować lepsze decyzje dotyczące swojej strategii rozwoju i ekspansji na rynku.

Model Reilly'ego może być również wykorzystywany w badaniach marketingowych. Przykładowo, analiza wpływu promocji i reklamy na zasięg rynku dla danego produktu pozwala na ocenę skuteczności działań marketingowych. Badanie preferencji konsumentów i ich wpływu na zasięg rynku pozwala na lepsze zrozumienie potrzeb i oczekiwań klientów. Ponadto, model Reilly'ego może być wykorzystywany do prognozowania zmian w zasięgu rynku w zależności od czynników demograficznych, co umożliwia lepsze dopasowanie oferty do potrzeb konkretnej grupy docelowej.

Aby skutecznie wykorzystać model Reilly'ego w analizie zasięgu rynku, ważne jest odpowiednie skonstruowanie bazy danych, która uwzględnia istotne czynniki, takie jak dane demograficzne, dane dotyczące konkurencji oraz dane dotyczące infrastruktury i dostępności transportu. Należy również pamiętać o poprawnej interpretacji wyników modelu i unikaniu błędów wynikających z niewłaściwej interpretacji. W przypadku potrzeby, wyniki modelu Reilly'ego można skorygować na podstawie danych z badań terenowych, co pozwala na jeszcze bardziej precyzyjne określenie zasięgu rynku.

Wyzwania i ograniczenia związane z modelem grawitacji detalu Reilly'ego

Wpływ na dokładność modelu Reilly'ego mają różnice w strukturze demograficznej oraz zmienne ekonomiczne. Różnice w strukturze demograficznej mogą wpływać na wyniki modelu poprzez zmiany w preferencjach i zachowaniach konsumentów. Zmienne ekonomiczne, takie jak dochód czy poziom bezrobocia, mogą również wpływać na zasięg rynku według modelu Reilly'ego. Ponadto, istnieje wiele innych czynników, takich jak konkurencja czy infrastruktura, które należy uwzględnić przy analizie zasięgu rynku przy użyciu modelu Reilly'ego.

Model Reilly'ego może napotkać pewne ograniczenia w kontekście zmieniających się trendów rynkowych. Na przykład, trendy konsumenckie mogą wpływać na dokładność modelu Reilly'ego poprzez zmiany w preferencjach i zachowaniach konsumentów. Zmiany w technologii i handlu elektronicznego również mogą wpływać na analizę zasięgu rynku według modelu Reilly'ego. Ponadto, w dynamicznym otoczeniu rynkowym istnieje wiele innych czynników, które należy uwzględnić przy stosowaniu modelu Reilly'ego.

Przy zastosowaniu modelu Reilly'ego należy uwzględnić różne czynniki, takie jak dane demograficzne, dane dotyczące konkurencji oraz dane dotyczące infrastruktury i dostępności transportu. Dane demograficzne są istotne, ponieważ różnice w strukturze demograficznej mogą wpływać na wyniki modelu. Dane dotyczące konkurencji pozwalają na lepsze zrozumienie otoczenia konkurencyjnego i identyfikację obszarów o największym potencjale rynkowym. Infrastruktura i dostępność transportu są również ważnymi czynnikami, które należy uwzględnić przy analizie zasięgu rynku.

Model Reilly'ego ma pewne ograniczenia, takie jak założenie, że konsumenci są skłonni podróżować do najbliższego punktu sprzedaży, niezależnie od odległości. Ponadto, dokładność wyników modelu Reilly'ego może być zależna od jakości danych wejściowych oraz od innych czynników, takich jak zmienne ekonomiczne czy trendy konsumenckie. Istnieją również inne modele analizy zasięgu rynku, które mogą być bardziej odpowiednie w niektórych przypadkach.

Alternatywne modele analizy zasięgu rynku

Alternatywne modele stosowane do badania zasięgu rynków regionalnych to między innymi model Huffa, modele oparte na analizie konkurencji oraz modele oparte na analizie preferencji konsumentów. Model Huffa, podobnie jak model Reilly'ego, analizuje zasięg rynku na podstawie odległości i siły przyciągania. Modele oparte na analizie konkurencji skupiają się na badaniu konkurencji między różnymi punktami sprzedaży. Natomiast modele oparte na analizie preferencji konsumentów koncentrują się na badaniu preferencji i zachowań konsumentów.

Porównanie modelu Reilly'ego z modelem Huffa pod względem dokładności i zastosowań praktycznych pokazuje, że oba modele mają swoje zalety i mogą być stosowane w różnych kontekstach. Główne różnice między modelem Reilly'ego a modelem analizy konkurencji wynikają z różnych założeń dotyczących siły przyciągania i wpływu konkurencji na zasięg rynku. Modele oparte na analizie preferencji konsumentów mają zalety w zakresie zrozumienia preferencji i zachowań konsumentów, jednak ich zastosowanie może być bardziej skomplikowane.

Alternatywne modele analizy zasięgu rynku, takie jak model Huffa czy modele oparte na analizie konkurencji lub preferencji konsumentów, mogą być stosowane w przypadkach, gdy modele grawitacji, takie jak model Reilly'ego, nie są wystarczające do dokładnej analizy zasięgu rynku. Na przykład, model Huffa może być bardziej odpowiedni do analizy konkretnego rynku, w którym istnieje wiele czynników wpływających na zasięg rynku. Analiza preferencji konsumentów może być kluczowa w przypadkach, gdy zrozumienie preferencji i zachowań konsumentów jest istotne dla zasięgu rynku.

Model grawitacji detalu Reilly'ego — artykuły polecane

Model probabilistyczny Huffa — ANOVA — Współczynnik korelacji rang Spearmana — Rozkład częstości — Próba — Analiza przyczynowa — Percentyl — Dominanta — Polarymetria

Bibliografia

• Balicki A. (2002), Analiza rynku, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania w Gdańsku, Gdańsk
• Krystek J. (2015), Modułowy model elastycznego systemu produkcyjnego, Logistyka, (2)
• Mynarski S. (2001), Badania rynkowe w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków

Autor: Katarzyna Kasperczyk