Joint venture

Z Encyklopedia Zarządzania

Joint venture - jest to pojęcie pochodzące z języka angielskiego i jest tłumaczone jako "wspólne przedsięwzięcie". W międzynarodowym biznesie joint venture oznacza podmiot, który został stworzony wspólnie przez więcej niż jedno przedsiębiorstwo w celu stworzenia określonego zadania lub poprowadzenia konkretnej działalności gospodarczej. Wspólnicy w spółce joint venture dzielą między sobą zyski, koszty i straty związane z prowadzoną działalnością.

Przykładem spółek joint venture, które dobrze prosperują i rozwijają się są supermarkety, które z biegiem czasu stają się również centrami handlowymi. Daję to możliwość spółkom korzystanie z ulg podatkowych oraz luk w prawie (R. Oczkowska, s. 130)

TL;DR

Joint venture to wspólne przedsięwzięcie, w którym kilka przedsiębiorstw tworzy podmiot w celu realizacji określonego zadania lub działalności gospodarczej. Wspólnicy dzielą między sobą zyski, koszty i straty. Spółki joint venture mogą mieć różne formy, takie jak narodowe, zagraniczne, międzynarodowe i mieszane. Tworzenie joint venture ma na celu uzyskanie dostępu do nowych rynków, wymianę informacji i technologii, poszukiwanie tańszych źródeł zaopatrzenia oraz zwiększenie rynków zbytu. Tworzenie spółek joint venture ma zarówno zalety, jak i wady, takie jak wykorzystanie lokalnej wiedzy i umiejętności, skomplikowane procedury prawne, różne cele biznesowe partnerów i trudności w kontrolowaniu spółki z zagranicy. W Polsce spółki joint venture pojawiły się w latach 90. Motywacją dla firm zagranicznych jest zmniejszenie kosztów pracy i ulgi podatkowe, jednak ta praktyka może wypierać polskie przedsiębiorstwa. Polscy przedsiębiorcy, którzy tworzą spółki joint venture, mogą zyskać możliwość promocji swoich produktów na rynku partnera i zdobycie nowej technologii.

Formy joint venture

  • narodowe - partnerzy pochodzą z tego samego kraju,
  • zagraniczne - w którym biorą udział przedsiębiorstwa, z różnych krajów, ale bez udziału przedsiębiorstwa w kraju przyjmującym,
  • międzynarodowe - w którym przedsiębiorstwa pochodzą z różnych krajów wraz z przedsiębiorstwem w kraju przyjmującym,
  • mieszane - uczestniczą zagraniczne podmioty wraz z rządem kraju przyjmującego

(M. Gorynia, s. 125-126)

Cele tworzenie joint-venture

  • uzyskanie dostępu do nowych rynków przez przedsiębiorstwa
  • wspólna wymiana informacji, technologii
  • poszukiwanie tańszych źródeł zaopatrzenia, pozyskiwania materiałów, surowców
  • zwiększenie rynków zbytu dla produktów
  • powstanie efektu skali
  • partnerzy tworzący spółkę wnoszą do inwestycji znajomość rynku i klientów, kontakty biznesowe, sieć sprzedaży (A. Czubała, s. 46)

Oprócz wymienionych powyżej celów tworzenia spółek handlowych, warto przywołać te, które skłaniają polskie przedsiębiorstwa do tworzenia spółek joint venture. Są to przede wszystkim pozyskanie źródeł finansowania przez kapitał obcy oraz możliwość wybicia się z produktami na rynki zagraniczne (M.K. Witek-Hajduk, s. 71-72)

Cechy joint-venture

Przedsiębiorstwa, które tworzą spółkę joint venture cechują się następującymi cechami:

  • udział kapitałowy w spółce i ponoszone ryzyko rozbija się na wszystkich partnerów,
  • spółki joint venture cechują się długofalową współpracą popartą wieloma kontraktami, umowami, które regulują udziały, obowiązki, okres trwania spółki,
  • przejmowaniem przez inwestorów przedsiębiorstwa, które istnieje na miejscu stworzenia spółki joint venture.

Zalety i wady spółek joint venture

Zalety tworzenia spółek joint venture

  • Przedsiębiorstwo zagraniczne może wykorzystać znajomość lokalnych rynków przez firmą przyjmująca.
  • Połączenie e wiedzy partnera/ów z firmą przyjmującą.
  • Ryzyko rozkładające się na wszystkich partnerów.
  • Uzupełnianie się partnerów w wykonywaniu obowiązków.

Wady tworzenia spółek joint venture

  • Skomplikowana procedura prawna i formalna w tworzeniu spółki.
  • Wieloletnie tajemnice handlowe mogą zostać ujawnione.
  • Różne cele biznesowe partnerów.
  • Znaczne różnice w strategii prowadzenia przedsiębiorstwa.
  • Duże ryzyko prowadzenia takiego przedsiębiorstwa.
  • Trudności w kontrolowaniu spółki z zagranicy.

Joint-venture w Polsce

Początki powstawania pierwszych spółek joint venture datuje się na rok 1976, kiedy ówczesna Rada Ministrów stworzyła ustawę, która wprowadziła pozwolenia na prowadzenie zagranicznym przedsiębiorcom i inwestorom działalności w niektórych dziedzinach gospodarki (Dz.U., 1976, nr 19, poz. 123). Krok ten pozwolił gospodarce polskiej otworzyć się na przyjmowanie inwestycji zagranicznych. Po zniesieniu komunizmu, w latach 90 rozpoczął się intensywny rozwój przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym. Z roku na rok spółki joint venture zyskują co raz więcej zwolenników i przeciwników. W ostatnich latach zauważa się intensywny rozwój gigantów zagranicznych na polski rynek. Główną motywacją tych firm jest zmniejszenie kosztów pracy, dzięki dostępie do tańszej siły roboczej. Firma o zagranicznym pochodzeniu, która inwestuje swój kapitał w polskie przedsiębiorstwo uzyskuje jednocześnie często wykwalifikowany personel, tańszy niż w kraju macierzystym. Następnym uzasadnieniem działaniem spółek joint venture w Polsce są ulgi podatkowe, które spółki dostają w polskim systemie podatkowym. Przedsiębiorstwa takie są zwolnione z podatku przez pierwsze 3 lata działalności gospodarczej. Częstą, zauważalną przez społeczeństwo praktyką takich firm jest niespodziewane znikanie firmy po upłynięciu 3 lat i pojawienie się nowej firmy o nowej nazwie. Ta praktyka sprawia iż polskie krajowe przedsiębiorstwa ze względu na brak obcego kapitału zostają wyparte przez międzynarodowych gigantów. Polscy przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na połączenie swojego kapitału z kapitałem obcym przez spółkę joint venture otrzymują często możliwość promowaniu swoich produktów na rynku partnera, co może przełożyć się na wyższe przychody oraz możliwość poznania nowej technologii i "know-how" partnera zagranicznego (E. Ostrowska, s. 469-473)


Joint ventureartykuły polecane
GreenfieldAnioł biznesuBezpośrednie inwestycje zagraniczneAliansKoncernFuzjaDolina lotniczaDystrybucja franchisingowaInkubator przedsiębiorczościMetoda kosztowa

Bibliografia

  • Czubała A., Zembura R. (2004), Strategie dystrybucji spółek joint ventures, Acta Universitatis Lodziensis
  • Gorynia M. (2007), Strategie zagranicznej ekspansji przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Oczkowska R. (2006), Joint ventures jako alians przedsiębiorstw na rynku międzynarodowym - rozważania technologiczno-definicyjne, Zeszyty Naukowe nr 720, Akademia Ekonomiczna w Krakowie
  • Witek-Hajduk M. (2012), Formy umiędzynarodowienia polskich przedsiębiorstw na rynkach zaopatrzenia, Gospodarka Narodowa


Autor: Weronika Machnik