Typy produkcji: Różnice pomiędzy wersjami
m (Dodanie MetaData Description) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
</ul> | </ul> | ||
}} | }} | ||
Typem organizacji produkcji (typem produkcji) nazywamy stopień specjalizacji poszczególnego [[Stanowisko pracy|stanowiska roboczego]] i związany z nim poziom stabilności związany z wykonywaniem wyznaczonych części i operacji procesu produkcyjnego. | Typem organizacji produkcji (typem produkcji) nazywamy stopień specjalizacji poszczególnego [[Stanowisko pracy|stanowiska roboczego]] i związany z nim poziom stabilności związany z wykonywaniem wyznaczonych części i operacji procesu produkcyjnego. | ||
Linia 21: | Linia 19: | ||
Do określenia typu produkcji wykorzystywane są dwa mierniki: | Do określenia typu produkcji wykorzystywane są dwa mierniki: | ||
''współczynnik liczby detalooperacji'' przypadających na stanowisko robocze (dla istniejących jednostek produkcyjnych) | ''współczynnik liczby detalooperacji'' przypadających na stanowisko robocze (dla istniejących jednostek produkcyjnych) | ||
<math>k = \frac{\sum{dli}}{Ld}</math> | <math>k = \frac{\sum{dli}}{Ld}</math> | ||
Linia 52: | Linia 50: | ||
* ηij = 0,2÷0,05 typ produkcji średnioseryjnej | * ηij = 0,2÷0,05 typ produkcji średnioseryjnej | ||
* ηij = 0,05÷0,03 typ produkcji małoseryjnej | * ηij = 0,05÷0,03 typ produkcji małoseryjnej | ||
* ηij < 0,03 typ produkcji jednostkowej | * ηij < 0,03 typ produkcji jednostkowej | ||
==TL;DR== | ==TL;DR== | ||
Linia 60: | Linia 58: | ||
Ze względu na charakter organizacji procesu produkcyjnego wyróżnia się następujące typy produkcji: | Ze względu na charakter organizacji procesu produkcyjnego wyróżnia się następujące typy produkcji: | ||
[[Produkcja jednostkowa]] (indywidualna) - jest produkcją pojedynczych wyrobów (niewielka ilość wyrobów) o najmniej stabilnym charakterze produkcji na stanowiskach roboczych i najniższym stopniu specjalizacji. Produkcja jednostkowa zapewnia produkuwanie różnorodnych produktów o niestabilnej nomenklaturze i ograniczonej konsumpcji. | [[Produkcja jednostkowa]] (indywidualna) - jest produkcją pojedynczych wyrobów (niewielka ilość wyrobów) o najmniej stabilnym charakterze produkcji na stanowiskach roboczych i najniższym stopniu specjalizacji. Produkcja jednostkowa zapewnia produkuwanie różnorodnych produktów o niestabilnej nomenklaturze i ograniczonej konsumpcji. | ||
Najważniejsze cechy tego typu produkcji: | Najważniejsze cechy tego typu produkcji: | ||
* zróżnicowane produkty, najczęściej niepowtarzające się, | * zróżnicowane produkty, najczęściej niepowtarzające się, | ||
* organizacja miejsca pracy zgodnie ze specjalizacją technologiczną; | * organizacja miejsca pracy zgodnie ze specjalizacją technologiczną; | ||
* wykorzystanie uniwersalnego sprzętu i oprzyrządowania, | * wykorzystanie uniwersalnego sprzętu i oprzyrządowania, | ||
* duża ilość [[proces]]ów ręcznego montażu i operacji wykańczania, | * duża ilość [[proces]]ów ręcznego montażu i operacji wykańczania, | ||
Linia 83: | Linia 81: | ||
* przewaga specjalnego i specjalistycznego sprzętu i wyposażenia technicznego, | * przewaga specjalnego i specjalistycznego sprzętu i wyposażenia technicznego, | ||
* obecność niewielkiej ilości ręcznego montażu i operacji wykańczania, | * obecność niewielkiej ilości ręcznego montażu i operacji wykańczania, | ||
* przeważająca liczba [[pracownik]]ów o przeciętnej wiedzy; | * przeważająca liczba [[pracownik]]ów o przeciętnej wiedzy; | ||
* mały czas trwania cyklu produkcyjnego, | * mały czas trwania cyklu produkcyjnego, | ||
* [[centralizacja]] planowania operacyjnego oraz zarządzania produkcją, | * [[centralizacja]] planowania operacyjnego oraz zarządzania produkcją, | ||
Linia 102: | Linia 100: | ||
* duża waga specjalnego i specjalistycznego sprzętu oraz wyposażenia technicznego, | * duża waga specjalnego i specjalistycznego sprzętu oraz wyposażenia technicznego, | ||
* wysoki procent zmechanizowanych i zautomatyzowanych procesów, | * wysoki procent zmechanizowanych i zautomatyzowanych procesów, | ||
* gwałtowny spadek ilości prac wykończeniowych; | * gwałtowny spadek ilości prac wykończeniowych; | ||
* [[zatrudnienie]] niskowykwalifikowanych pracowników wykonyjących wyznaczoną dla każdego z nich, jedną operację, | * [[zatrudnienie]] niskowykwalifikowanych pracowników wykonyjących wyznaczoną dla każdego z nich, jedną operację, | ||
* minimalny czas trwania cyklu produkcyjnego, w porównaniu do seryjnej produkcji, | * minimalny czas trwania cyklu produkcyjnego, w porównaniu do seryjnej produkcji, | ||
Linia 109: | Linia 107: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* M. | <noautolinks> | ||
* Gawlik J., Plichta J., Świć A.; 2013, " | * Anil Kumar S., Suresh N., Production and operation management, [w:] ''1.4 Production System ''; Wydawnictwo: New age international publishers | ||
* Brzeziński M.; 2013, "Organizacja produkcji w przedsiębiorstwie"; Wudawnictwo: Difin | |||
* Gawlik J., Plichta J., Świć A.; 2013, "Procesy produkcyjne"; Wydawnictwo: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne | |||
* Gornowicz M., Romaniuk K., Szczubełek G.; 2014, | * Gornowicz M., Romaniuk K., Szczubełek G.; 2014, Ekonomika produkcji, [w:]''2.2. Typy, formy i odmiany organizacji produkcji'';Wydawnictwo: EXPOL | ||
* | * M.Brzeziński "Organizacja i sterowanie produkcją"; PLACET, Warszawa 2002 | ||
* Panicker Vinay V.; | * Panicker Vinay V.; Production management, [w:] ''4.5. Classification of production system '' | ||
* Rogowski A.; 2010, "Podstawy Organizacji i Zarządzania Produkcją w Przedsiębiorstwie"; Wydawnictwo: CeDeWu Sp.z o.o | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Magdalena Litwińska, Małgorzata Miernik, Kyrylo (Cyryl) Chabanivskyi}} | {{a|Magdalena Litwińska, Małgorzata Miernik, Kyrylo (Cyryl) Chabanivskyi}} |
Wersja z 18:45, 27 paź 2023
Typy produkcji |
---|
Polecane artykuły |
Typem organizacji produkcji (typem produkcji) nazywamy stopień specjalizacji poszczególnego stanowiska roboczego i związany z nim poziom stabilności związany z wykonywaniem wyznaczonych części i operacji procesu produkcyjnego. Typ produkcji wynika z częstotliwości przezbrajania stanowiska roboczego, odnosi się do konkretnego stanowiska roboczego, które stanowi decydujące ogniwo produkcyjne w strukturze podstawowego procesu wytwórczego.
Do określenia typu produkcji wykorzystywane są dwa mierniki: współczynnik liczby detalooperacji przypadających na stanowisko robocze (dla istniejących jednostek produkcyjnych)
- k - współczynnik detalooperacji (liczy przezbrojeń) w badanej komórce produkcyjnej
- dli - liczba (suma) wykonywanych detalooperacji (przezbrojeń) w diagnozowanej komórce produkcyjnej
- Ld- liczba stanowisk roboczych w diagnozowanej komórce produkcyjnej
Zakresy współczynnika k wyznaczają poszczególne typy produkcji:
- k=1t typ produkcji masowej
- k=2÷10 typ produkcji wieloseryjnej
- k=10÷20 produkcji średnioseryjnrj
- k=20÷30 produkcji małoseryjnej
- k >30 produkcji jednostkowej
współczynnik obciążenia stanowiska roboczego określoną detalooperacją (dla nowo projektowanych jednostek produkcyjnych)
- ηij - współczynnik obciążenia j-tego stanowiska roboczego ij-tą detalooperacją
- Zgi - zadanie godzinowe i-tego detalu
- Mgij - możliwość godzinowa ij-tej detalooperacji
- Nni - program produkcyjny i-tego detalu
- Fj - fundusz czasu pracy j-tego stanowiska roboczego
- tij - pracochłonność jednostkowa (normatywna) ij-tej detalooperacji
- φj - planowany, korekcyjny współczynnik wykonania normy
Przy użyciu współczynnika ηij wyróżnia się następujące typy produkcji:
- ηij = 1 typ produkcji masowej
- ηij = 0,5÷0,2 typ produkcji wielkoseryjnej
- ηij = 0,2÷0,05 typ produkcji średnioseryjnej
- ηij = 0,05÷0,03 typ produkcji małoseryjnej
- ηij < 0,03 typ produkcji jednostkowej
TL;DR
Artykuł omawia różne typy produkcji w zależności od stopnia specjalizacji i stabilności. Wyróżnia się produkcję jednostkową, seryjną i masową. Produkcja jednostkowa charakteryzuje się różnorodnością produktów i niskim stopniem specjalizacji. Produkcja seryjna obejmuje wytwarzanie wielu identycznych produktów w określonym czasie. Produkcja masowa polega na długotrwałym wytwarzaniu dużych ilości jednorodnych produktów. Każdy typ produkcji ma swoje cechy i wymaga innej organizacji pracy i sprzętu.
Typy produkcji
Ze względu na charakter organizacji procesu produkcyjnego wyróżnia się następujące typy produkcji: Produkcja jednostkowa (indywidualna) - jest produkcją pojedynczych wyrobów (niewielka ilość wyrobów) o najmniej stabilnym charakterze produkcji na stanowiskach roboczych i najniższym stopniu specjalizacji. Produkcja jednostkowa zapewnia produkuwanie różnorodnych produktów o niestabilnej nomenklaturze i ograniczonej konsumpcji. Najważniejsze cechy tego typu produkcji:
- zróżnicowane produkty, najczęściej niepowtarzające się,
- organizacja miejsca pracy zgodnie ze specjalizacją technologiczną;
- wykorzystanie uniwersalnego sprzętu i oprzyrządowania,
- duża ilość procesów ręcznego montażu i operacji wykańczania,
- przeważająca liczba wykwalifikowanych pracowników-uniwersałów biorących udział w procesie produkcyjnym; długi czas trwania cyklu produkcyjnego,
- znaczna ilość produkcji w toku; decentralizacja planowania operacyjnego oraz zarządzania produkcją,
- nieracjonalności zautomatyzowania procesów kontroli jakości produktów,
- niemożliwość stosowania metod statystycznych w zarządzaniu jakością produkcji; stosunkowo wysokie koszty pracy żywej.
Różnorodnością produkcj jednostkowej jest indywidualna produkcja, na przykład, wytwarzanie części dla przemysłu kosmicznego.
Seryjna produkcja obejmuje jednoczesne wytwarzanie wielu jednorodnych produktów powtarzane przez długi czas. W ramach serii jest rozumiane wydanie szeregu strukturalnie identycznych produktów wprowadzanych do partii produkcyjnych, jednocześnie lub kolejno, w sposób ciągły w zaplanowanym okresie.Produkcja seryjna charakteryzuje się tym, że liczba wytwarzanych jednorazowo wyrobów jest duża i tworzy tzw. partię lub serię. Jest ona:
- niepowtarzalna (jednorazowa)
- powtarzalna w okresie powtarzalności (okresy powtarzalności mogą być jednakowe, np.: co miesiąc lub co kwartał, albo zmienne, nieregularne np.może to być produkcja seryjna rytmiczna lub nierytmiczna)
Najważniejsze cechy seryjnego procesu produkcyjnego:
- stabilność dość dużej nomenklatury podobnej produkcji, wytwarzanej w dużych ilościach,
- specjalizacja miejsc pracy do wykonywania kilku operacji stałych,
- częstotliwość produkcji produktów seriami, obróbka części partiami,
- przewaga specjalnego i specjalistycznego sprzętu i wyposażenia technicznego,
- obecność niewielkiej ilości ręcznego montażu i operacji wykańczania,
- przeważająca liczba pracowników o przeciętnej wiedzy;
- mały czas trwania cyklu produkcyjnego,
- centralizacja planowania operacyjnego oraz zarządzania produkcją,
- automatyzacja procesu kontroli jakości wytwarzanych produktów; stosowanie statystycznych metod kontroli jakości produkcji,
- ujednolicenie wzorów części i produktów; typowanie procesów technologicznych i oprzyrządowania.
Przykładem produkcji seryjnej mogą być zakłady produkcyjne samolotów i fabryki silników. W zależności od ilości wytwarzanych produktów w szeregu wyróżnia się małoseryjną, średnioseryjną oraz wielkoseryjną produkcję.
W zależności od liczby sztuk wyrobu, wykonywanych jednorazowo w serii, rozróżnia się produkcję:
- małoseryjną (wykonuje się od 25 do 50, a czasami nawet 100 części i operacji;produkcje są niewielkie, czas obróbki wynosi do kilku godzin, a niektóre operacje mogą się nawet nie powtarzać cyklicznie)
- średnioseryjną (wykonuje od 5 do 25 części i operacji w okrasie powtarzalności)
- wielkoseryjną (wykonuje od 2 do 5, a niekiedy do 10 części i operacji przy bardzo podobnych obrabianych częściach i operacjach w okresie powtarzalności)
Produkcja masowa polega na długotrwałym wytwarzaniu wyrobów w jednym lub kilku zbliżonych do siebie wariantach o najwyższym stopniu specjalizacji dający największą stabilność produkcji. Jej zasadniczą cechą jest niezmienne obciążenie stanowisk roboczych tą samą pracą przez dłuższy czas np. sezon, rok, kilka lat.Masowa produkcja charakteryzuje się ciągłością i stosunkowo długim okresem wytwarzania ograniczonej liczby produktów w jednolitych dużych ilościach. Do przedsiębiorstw z produkcją masową mogą być przypisane, na przykład fabryki samochodów, ciągników i maszyn rolniczych. Masowa produkcja - najwyższa forma specjalizacji produkcji, co pozwala firmie skupić się na kwestii jednego lub więcej typów i rozmiarów podobnych produktów. W tym typie organizacji produkcji różne produkty są produkowane w tym samym czasie i z reguły, w sposób ciągły. Warunkiem niezbędnym do produkcji masowej jest wysoki stopień standaryzacji i ujednolicenia przy konstrukcji części. Produkcja masowa posiada następne osobliwości:
- wytwarzanie niewielkiej liczby produktów w ogromnych ilościach,
- specjalizacja miejsca pracy do realizacji, zwykle jednej stałej operacji; lokalizacja miejsc pracy w kolejności operacji,
- duża waga specjalnego i specjalistycznego sprzętu oraz wyposażenia technicznego,
- wysoki procent zmechanizowanych i zautomatyzowanych procesów,
- gwałtowny spadek ilości prac wykończeniowych;
- zatrudnienie niskowykwalifikowanych pracowników wykonyjących wyznaczoną dla każdego z nich, jedną operację,
- minimalny czas trwania cyklu produkcyjnego, w porównaniu do seryjnej produkcji,
- centralizacja zarządzania i planowania produkcji,
- wprowadzenie zautomatyzowanych systemów zarządzania przedsiębiorstwem.
Bibliografia
- Anil Kumar S., Suresh N., Production and operation management, [w:] 1.4 Production System ; Wydawnictwo: New age international publishers
- Brzeziński M.; 2013, "Organizacja produkcji w przedsiębiorstwie"; Wudawnictwo: Difin
- Gawlik J., Plichta J., Świć A.; 2013, "Procesy produkcyjne"; Wydawnictwo: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
- Gornowicz M., Romaniuk K., Szczubełek G.; 2014, Ekonomika produkcji, [w:]2.2. Typy, formy i odmiany organizacji produkcji;Wydawnictwo: EXPOL
- M.Brzeziński "Organizacja i sterowanie produkcją"; PLACET, Warszawa 2002
- Panicker Vinay V.; Production management, [w:] 4.5. Classification of production system
- Rogowski A.; 2010, "Podstawy Organizacji i Zarządzania Produkcją w Przedsiębiorstwie"; Wydawnictwo: CeDeWu Sp.z o.o
Autor: Magdalena Litwińska, Małgorzata Miernik, Kyrylo (Cyryl) Chabanivskyi