Innowacja organizacyjna

Innowacja organizacyjna to "wdrożenie nowej metody organizacyjnej w przyjętych przez przedsiębiorstwo zasadach działania (w tym w zakresie zarządzania wiedzą - knowledge management), w organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem, która nie była do tej pory stosowana w danym przedsiębiorstwie. Innowacje te muszą być wynikiem decyzji strategicznych podjętych przez kierownictwo. Nie zalicza się do nich fuzji i przejęć, nawet jeżeli dokonano ich po raz pierwszy. Innowacje organizacyjne nie tylko stanowią czynnik wspierający innowacje w obrębie produktów i procesów, ale same mogą także wywierać istotny wpływ na efektywność funkcjonowania przedsiębiorstw. Mogą przyczynić się do podniesienia jakości i wydajności pracy, zintensyfikować wymianę informacji czy podnieść zdolność firmy do uczenia się oraz wykorzystania nowej wiedzy i nowych technologii". [[[Główny Urząd Statystyczny]] (2012) s. 34]

Innowacja przeważnie kojarzy nam się z czymś co jest nowe, bądź ze zmianą czegoś tak by było lepsze, nowsze. Innowacje mogą dotyczyć różnego rodzaju procesów, zjawisk mających charakter organizacyjny, techniczny jak i zarówno społeczny czy psychologiczny [Mazur-Wierzbicka E. (2015) s. 98]

Do nauk ekonomicznych termin innowacji wprowadził Joseph A. Schumpeter, rozumie on innowacje jako:

• wprowadzenie nowego towaru, którego klienci jeszcze nie znają bądź jakiś jego nowy gatunek
• wprowadzenie nowego sposobu, metody produkcji - która jeszcze nie miała zastosowania
• otworzenie nowego rynku
• znalezienie nowego źródła dla surowców
• bądź przeprowadzenie nowej organizacji [Tamże s. 98]

Pojęcie innowacji jest różnie rozumiane, dla Michaela E. Portera innowacja to eksploatacja nowych pomysłów. Pomysły te mają przynieść ekonomiczne korzyści, różnego rodzaju ulepszenia technologiczne, czy też lepsze metody wykonania danej rzeczy. Podobny sposób myślenia o innowacji ma Philip Kotler, dla którego innowacja to dobro, usługa albo pomysł, który jest uważany za nowy [Tamże s. 98-99]

GUS (Główny Urząd Statystyczny) pod pojęciem innowacji organizacyjnych rozumie nie tylko nowe metody przyjęte przez przedsiębiorstwo, między innymi takie jak zarządzanie procesem dostaw i przekształceniem procesów zastosowanych w przedsiębiorstwie czyli business reengineering, ale też wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze podziału zadań między pracownikami, ale też uprawnień decyzyjnych [GUS s. 38] Ponieważ pojęcie to można interpretować na różne sposoby, należy podzielić innowacje na dwie kategorie. Pierwsza z nich wyróżnia innowacje technologiczne, czyli takie które odnoszą się do produktu lub dotyczą procesu produkcyjnego. Druga zaś to innowacje nietechnologiczne, czyli te które dotyczą innowacji organizacyjnych i marketingowych [Mazur-Wierzbicka E. s. 99]

Innowacje produktowe mają udoskonalić istniejący już produkt, albo wprowadzić no rynek jakiś nowy produkt czy też usługę. Udoskonalenie to ma dotyczyć strony technicznej, materiałów wykorzystanych do produkcji, funkcjonalności produktu i łatwości w jego używaniu [Tamże s. 99] Innowacje procesowe polegają zaś na zmianie w metodzie wytwarzania produktu. Innowacja ta może dotyczyć udoskonalenia dotychczasowej metody lub zastosowania całkowicie nowej metody wytwarzania. Firmy decydują się na ten typ innowacji z kilku powodów, aby zmniejszyć koszty jednostkowe produkcji, zwiększyć jakość produktu i usług lub w celu wprowadzenia nowej produkcji, albo ulepszonych produktów [Tamże s. 100] Innowacje marketingowe dotyczą zaś zmian między innymi w zakresie opakowania produktu, jego wyglądzie, różnych metod sprzedaży, promocji produktu lub usług, jego cen [Tamże s. 100]

Ostatni rodzaj innowacji to organizacyjne, wprowadzają one zmiany w strukturze wewnętrznej przedsiębiorstwa jak i zarówno w jego powiązaniach z otoczeniem. Mają one poprawić funkcjonowanie przedsiębiorstwa, na przykład pod względem zredukowania kosztów, poprawieniem wydajności pracy. Innowacje te prowadzą do poprawienia jak i zarówno wzmocnienia pozycji przedsiębiorstwa, lepszej komunikacji z otoczeniem zewnętrznym przedsiębiorstwa [Tamżę s. 100]

Przyczyną do wprowadzenia innowacji może być popyt lub podaż. Innowacje można zastosować wewnątrz przedsiębiorstwa lub może ona się odnosić do otocznia rynkowego w jakim funkcjonuje przedsiębiorstwo. Zastosowania te mogą odnosić się zarówno do rynku regionalnego przedsiębiorstwa, krajowego, międzynarodowego czy też nawet do rynku globalnego. Przedsiębiorstwo w procesie tworzenia innowacji może wprowadzić własne, pionierskie rozwiązanie lub może wybrać łatwiejszą drogę i zastosować już sprawdzony przez inne przedsiębiorstwo rozwiązanie. Innowacja może miech różne korzenie, może pochodzić z danego przedsiębiorstwa, z zewnątrz lub też może być wynikiem współpracy różnych przedsiębiorstw w procesie tworzenia innowacji. Proces tworzenia innowacji jest następujący, na początku oczywiście musi być pomysł na nowe rozwiązanie. Następnym etapem jest stworzenie koncepcji innowacyjnego rozwiązania. Później jedna osoba lub wyznaczony zespół opracowuje daną innowacje. Opracowana i zastosowana w przedsiębiorstwie innowacja jest wystawiana na rynek i sprzedawana jako produkt. Ważne aby pamiętać, że wszystkie innowacje które odnoszą się do przedsiębiorstwa powinny przede wszystkim spełniać nowe oczekiwania. [ Tamże s. 100-101]

TL;DR

Innowacja organizacyjna to wprowadzenie nowej metody organizacyjnej w przedsiębiorstwie, która nie była wcześniej stosowana. Może przyczynić się do poprawy efektywności działania firmy. Innowacje mogą dotyczyć różnych dziedzin, takich jak produkt, proces, marketing czy organizacja. Innowacje organizacyjne wprowadzają zmiany w strukturze i relacjach przedsiębiorstwa. Innowacje mogą wynikać z popytu lub podaży oraz mogą być stosowane wewnątrz firmy lub odnosić się do otoczenia rynkowego. Proces tworzenia innowacji obejmuje pomysł, koncepcję, opracowanie i wprowadzenie innowacji na rynek.

Innowacja organizacyjna — artykuły polecane

Identyfikacja — Koncepcje zarządzania — Technologia — William Conway — Ocena wyników zmian organizacyjnych — Proces — Baza wiedzy — Sourcing — Teoria ograniczeń

Bibliografia

• Bukowski M., Szpor A., Śniegocki A., (2012), Potencjał i bariery polskiej innowacyjności Warszawa
• GUS, (2012), Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w latach 2008-2010 Warszawa
• Mazur-Wierzbicka E. (2015), Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce, Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, t.26, nr 1
• OECD/Wspólnoty Europejskie, (2005), Podręcznik Oslo: Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji, Warszawa
• Okoń-Horodyńska E. (2008). Edukacja dla innowacji (Czy tylko wybrani skazani są na sukces innowacyjny?), Nauka i Szkolnictwo Wyższe, nr 1 (31)

Autor: Kamila Sieczka