Inkaso importowe

Inkaso importowe jest to uwarunkowana forma płatności w międzynarodowym obrocie handlowym. Jest to formą rozliczeń bezgotówkowych pomiędzy eksporterem i importerem. Polega na pobraniu określonej kwoty pieniężnej przez instytucję inkasującą - najczęściej bank - działającą na rzecz i/lub w imieniu eksportera, w zamian za wydanie przedmiotu inkasa importerowi zgodnie z warunkami ustalonymi inkasa.Jest to forma stosowana w przypadku dużego zaufania partnerów handlowych. Przedmiotem inkasa mogą być dokumenty handlowe (faktury, świadectwo pochodzenia, dokumenty transportowe, dokumenty ubezpieczeniowe itd.) i finansowe (weksle). Inkaso importowe może być dokumentowe lub finansowe.Jest to transakcja postrzegana od strony importera.

Strony uczestniczące w procedurze

• podawca inkasa-jest nim eksporter, który składa do swojego banku dokumenty wraz ze zleceniem inkasowym precyzującym warunki, na jakich dokumenty mają być wydane kupującemu, to eksporter rozpoczyna procedurę inkasa,
• bank podawczy (bank zleceniodawcy)-jest to bank eksportera, uczestniczy w przesyłce dokumentów do banku kupującego,
• bank pośredniczący (bank inkasujący)-jest to bank importera, którego funkcja sprowadza się do zainkasowania zapłaty lub do odebrania od importera przyrzeczenia zapłaty oraz w zamian do wydania dokumentów,
• płatnik czyli importer, któremu prezentowane są dokumenty i który ma uiścić lub zobowiązać się do uiszczenia ustalonej kwoty;

Czynności importera w procedurze inkasa importowego

Czynności importera ograniczają się do złożenia dokumentu zlecenia pokrycia inkasa. To bank inkasujący dokona realizacji inkasa zgodnie ze wskazaniami podanymi przez bank podawczy oraz powiadomi importera o nadejściu dokumentów i wezwaniu do zapłaty inkasa lub złożenia akceptu traty. Do zadań banku inkasującego należą również:

• potwierdzenie bankowi eksportera otrzymania dokumentów oraz zlecenia inkasa
• przekazanie kwoty pobranej w wyniku inkasa od importera na konto wskazane przez eksportera
• dokonanie zwrotu inkasa gdy zapłata jest nieosiągalna.

Przebieg inkasa importowego

1. Bank płatnika po otrzymaniu inkasa z zagranicy przesyła niezwłocznie na adres importera wezwanie do zapłaty inkasa wraz z kopią faktury.
2. Jeśli importer jest zainteresowany wglądem do dokumentów może się udać do banku inkasującego celem porównania dokumentów z postanowieniami kontraktu.
3. Płatność w ramach inkasa dokonywana jest na podstawie zlecenia pokrycia inkasa, które importer kieruje do banku inkasującego.
4. Jeśli importer odmówi zapłaty inkasa - częściowej lub całkowitej-należy o tym powiadomić bank podawcy podając przyczyny.
5. Dyspozycja zapłaty lub jej odmowy powinna być przekazana jak najszybciej bankowi podawcy, najczęściej w ciągu trzech dni.
6. W przypadku niemożliwości wypowiedzenia się importera odnośnie inkasa konieczne jest niezwłoczne, pisemne powiadomienie o tym banku podawcy i eksportera.

Zalety i korzyści wynikające z zastosowania inkasa importowego

• Bezpieczeństwo transakcji: Wprowadzenie inkasa importowego daje eksporterowi pewność, że otrzyma zapłatę przed wydaniem towaru importerowi. Bank podawczy sprawdza wiarygodność płatnika i przekazuje mu wezwanie do zapłaty, minimalizując ryzyko niewypłacalności.
• Kontrola dokumentacji: Bank podawczy ma możliwość wglądu do dokumentów związanych z transakcją, co pozwala na sprawdzenie zgodności towaru z zamówieniem oraz innych wymaganych dokumentów, takich jak konosament czy faktura. To zwiększa bezpieczeństwo dla obu stron transakcji.
• Skrócenie czasu realizacji płatności: Dzięki inkasu importowemu eksporter otrzymuje pewność, że zapłata zostanie dokonana przed wydaniem towaru. To pozwala na szybsze uzyskanie środków finansowych, co może przyspieszyć kolejne transakcje handlowe.
• Minimalizacja ryzyka kredytowego: Inkaso importowe pozwala na ograniczenie ryzyka kredytowego związanego z transakcjami międzynarodowymi. Bank podawczy sprawdza wiarygodność płatnika, co daje dodatkowe zabezpieczenie dla eksportera.
• Rozwiązanie konfliktów: W przypadku sporu dotyczącego płatności, inkaso importowe umożliwia eksporterowi skorzystanie z usług doradczych i wsparcia prawno-finansowego, co pozwala na rozwiązanie konfliktu w sposób profesjonalny i zgodny z prawem.

Różnice między inkasem importowym a innymi formami płatności w międzynarodowym handlu

• Porównanie z akredytywą: Inkaso importowe różni się od akredytywy głównie tym, że w przypadku inkasa importowego płatność jest dokonywana po otrzymaniu towaru przez importer, podczas gdy w akredytywie bank eksportera zobowiązuje się do wpłacenia określonej kwoty pieniężnej na rzecz eksportera po spełnieniu określonych warunków.
• Porównanie z płatnością z góry: W inkasie importowym eksporter otrzymuje płatność po dostarczeniu towaru, co daje większe bezpieczeństwo finansowe w porównaniu do płatności z góry, gdzie importer dokonuje płatności przed otrzymaniem towaru.
• Porównanie z płatnością po dostawie: Inkaso importowe i płatność po dostawie mają wspólny element, gdzie eksporter otrzymuje płatność po dostarczeniu towaru. Jednak w inkasie importowym bank podawczy odgrywa rolę pośrednika, co daje większe bezpieczeństwo obu stronom transakcji.
• Porównanie z płatnością na podstawie faktury: W przypadku płatności na podstawie faktury eksporter wysyła fakturę do importera, który zobowiązuje się do dokonania zapłaty w określonym terminie. W inkasie importowym eksporter otrzymuje płatność po dostarczeniu towaru, a bank podawczy odgrywa rolę pośrednika.
• Porównanie z płatnością gotówkową: W inkasie importowym płatność jest dokonywana za pomocą przelewu bankowego, podczas gdy w płatności gotówkowej importer dokonuje zapłaty gotówką lub za pomocą przekazu pieniężnego.

Wymagane dokumenty i procedury w przypadku inkasa importowego

• Dokumenty wymagane od eksportera: Eksporter musi dostarczyć bankowi podawczemu niezbędne dokumenty, takie jak faktura, umowa handlowa, konosament oraz wszelkie inne dokumenty wymagane do przeprowadzenia inkasa importowego. Warto omówić każdy z tych dokumentów oraz ich znaczenie w procesie inkasa importowego.
• Dokumenty wymagane od importera: Importer musi złożyć dokument zlecenia pokrycia inkasa, który informuje bank podawczy o zgodzie na zapłatę określonej kwoty pieniężnej na rzecz eksportera. Należy omówić jakie informacje powinien zawierać ten dokument oraz jakie są jego konsekwencje prawne.
• Procedury banku podawczego: Bank podawczy przekazuje wezwanie do zapłaty inkasa płatnikowi (importerowi) oraz sprawdza wiarygodność płatnika. Po dokonaniu płatności przez importer, bank podawczy informuje o tym bank pośredniczący oraz eksportera. Warto omówić każdą z tych procedur oraz ich znaczenie dla bezpieczeństwa transakcji.
• Procedury banku pośredniczącego: Bank pośredniczący otrzymuje informację o dokonanej płatności od banku podawczego i przekazuje ją eksporterowi. W przypadku odmowy zapłaty przez importera, bank pośredniczący informuje o tym bank podawczy oraz eksportera. Należy omówić jakie są obowiązki banku pośredniczącego oraz jakie są konsekwencje odmowy zapłaty.
• Reklamacje i odwołania: W przypadku niemożliwości wypowiedzenia się importera, bank podawczy i eksporter mają możliwość złożenia reklamacji lub odwołania się od decyzji banku pośredniczącego. Należy omówić jakie są procedury reklamacyjne i odwoławcze oraz jakie są konsekwencje dla stron transakcji.

Inkaso importowe — artykuły polecane

Inkaso dokumentowe — Inkaso — Akredytywa — Inkaso gotówkowe — Inkaso eksportowe — Inkaso akceptacyjne — Inkaso gwarantowane — Polecenie przelewu — Akredytywa dokumentowa

Bibliografia

• A.Blajer, Informator eksportera/importera.Płatności dokumentowe:akredytywa i inkaso, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1997
• Jaworski S., Tokarczyk M. (1993), Bezpieczeństwo obrotu w transakcjach handlu zagranicznego, Infotrade, Gdańsk

Autor: Magdalena Bojarzyńska