Luka strategiczna
Luka strategiczna (strategic gap) jest to różnica między kształtowaniem się funkcji (trendu) działalności operacyjnej a charakterystyką (trendem) zapotrzebowania występującego w otoczeniu. Wynika ona z niedostosowania się przedsiębiorstwa do trendów i charakteru otoczenia (Penc J. s. 171)
Powstawanie luki strategicznej
Porównując ustalone cele strategiczne, czyli stany posiadania oraz przewidywane wyniki działania, zakładając wykorzystanie dotychczasowych zasobów i kompetencji firmy oraz uwzględniając zmiany sytuacji otoczenia lub różnicę między przyjętymi celami (stan przewidywany) oraz oczekiwaniami otoczenia (stan pożądany) powstaje luka strategiczna. (Penc J. s. 171)
Rodzaje luki strategicznej
Wyróżniamy trzy rodzaje luki strategicznej (Gierszewska G., Olszewska B., Skonieczny J. (2013), s. 94; Penc J. s. 172-173):
- luka nadmiaru - występuje, gdy trend rozwoju organizacji rośnie szybciej niż trend rozwoju otoczenia. Oznacza to, że firma za bardzo inwestuje w rynek o niskim potencjale wzrostu lub chce wyprzeć z rynku swoich konkurentów. Prowadzi ona zwykle do umocnienia pozycji przedsiębiorstwa na rynku. Jednakże w momencie gasnącego spadku popytu utrzymywanie się jej, może oznaczać, że przedsiębiorstwo zmierza ku bezprzyszłościowej działalności.
- zgodność kierunku trendów - występuje, gdy kierunki obu trendów są podobne lub identyczne. Oznacza to, iż firma nie poprawia swojej pozycji wobec konkurencji. Spowodowane jest to nie prowadzeniem żadnej strategii wyróżniającej się lub działa na rynku mało konkurencyjnym.
- luka niedoboru - występuje, gdy trend rozwoju otoczenia rośnie szybciej niż trend rozwoju organizacji. Powstawanie jej wnika z faktu, iż sprzedaż w danej organizacji rośnie wolniej niż popyt na rynku. Oznaczać to może niedostosowanie poziomu sprzedaży do oczekiwań rynku. Utrzymywanie się tej luki może świadczyć o chęci wycofania się przedsiębiorstwa z branży lub z niedocenienia tendencji rynkowych
Analiza luki strategicznej
Analiza luki strategicznej jest to metoda bezscenariuszowa, której celem jest określenie różnicy (luki) występującej między zmianami w otoczeniu a istniejącą strategią firmy.
Po analizie sytuacji przedsiębiorstwa powinno się opracować prognozę rozwoju firmy, utrzymując przy tym dotychczasowy kierunek i skalę działania. Strategia przedsiębiorstwa nie wymaga korekty jeśli trend rozwojowy jest zgodny z celami rozwoju firmy, natomiast jeśli trend nie jest taki, jaki był zamierzony to występuje luka. (Adamska M. i in. 2010, s. 159)
Po dobrym sporządzeniu analizy luki strategicznej należy odpowiedzieć na następujące pytania:
- Jakie zmiany w otoczeniu są potrzebne do zlikwidowania luki strategicznej?
- Czy możliwe jest osiągnięcie celów bez istotnych zmian w strukturze przedsiębiorstwa?
- Dlaczego osiągnięcie zmian mogłoby być niemożliwe?
- Kiedy będzie możliwe osiągnięcie zamierzonych celów strategicznych?
Z analizy luki strategicznej wynika, że między otoczeniem przedsiębiorstwa a samym przedsiębiorstwem istnieje wielostronny i zmienny proces wzajemnego wpływu. Ponadto organizacja poza wykorzystywaniem swojego potencjału i aktywności do zaspokajania potrzeb otoczenia, powinna również za ich pomocą te potrzeby tworzyć. (Penc J. s. 173)
| Luka strategiczna — artykuły polecane |
| Konkurencyjność — Procedura tworzenia strategii marketingowej — Teoria wiązki celów — Znaki zapytania — Strategia rozwoju rynku — Strategia dystrybucji — Macierz ADL — Strategia dywersyfikacji pionowej — Pozycja konkurencyjna — Oligopson |
Bibliografia
- Adamska Maria (red.) (2010). Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody. Strategie, Difin, Warszawa
- Cyfert S., Krzakiewicz K. (2015), Model procesu odnowy organizacyjnej, Management Forum, vol. 3, nr 1
- Gierszewska G., Olszewska B., Skonieczny J. (2013), Zarządzanie strategiczne dla inżynierów, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Głaszewska I., Chrzanowski A. (2011) Rola strategicznej karty wyników w procesie zamykania luki wartości, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, nr 46, s. 77-90
- Kozina K. (2010), Analiza strategiczna przedsiębiorstwa na poziomie makrootoczenia, Studia i prace wydziału nauk ekonomicznych i zarządzania, nr 17
- Penc J. (2005), Podstawy nowoczesnego zarządzania. Projektowanie warunków rozwoju i strategii organizacji, Academica, Łódź
Autor: Honorata Wiszniewska
