Budżet Unii Europejskiej

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 11:59, 11 lis 2023 autorstwa Zybex (dyskusja | edycje) (cleanup bibliografii i rotten links)
Budżet Unii Europejskiej
Polecane artykuły

Budżet Unii Europejskiej jest aktem prawnym zawierającym zestawienie przewidywanych dochodów i wydatków na dany rok. Pozwala on na finansowanie wszystkich działań wspólnotowych. System finansowy Wspólnoty Europejskiej składa się z budżetu ogólnego obejmującego środki pieniężne zgromadzone w samym budżecie oraz finansowania pozabudżetowego pochodzącego z takich źródeł jak: Europejski Fundusz Rozwoju, operacje pożyczkowo-kredytowe realizowane przez Komisję Europejską, Europejski Bank Inwestycyjny, i Europejski Bank Centralny.

Jednym z ważniejszych działań Instytucji Wspólnot jest budżetowanie. Bez konkretnego planu związanego z finansowaniem i wydatkowaniem środków pieniężnych, żadna instytucja, państwo czy w omawianym przypadku Unia Europejska nie jest wstanie sprawnie funkcjonować.

TL;DR

Budżet Unii Europejskiej jest aktem prawnym, który określa przewidywane dochody i wydatki na dany rok. Dochody pochodzą głównie z opłat i podatków, a wydatki są podzielone na obligatoryjne i nieobligatoryjne. Unia Europejska rozlicza się według rachunków budżetowych i ogólnych, a informacje o wykorzystaniu budżetu są publikowane na stronie internetowej Komisji Europejskiej. Pomoc z budżetu UE może być udzielana m.in. na kulturę, zachowanie dziedzictwa kulturowego i rekompensatę kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Podstawy tworzenia i realizacji budżetu UE

Pierwsze zapisy stanowiące podstawy tworzenia i realizacji budżetu Wspólnot Europejskich znajdują się w:

Kolejnymi źródłami prawnymi kształtowania i realizacji budżetu są:

  • Przepisy prawa wtórnego

Struktura budżetu

Wyróżniamy strukturę poziomą i pionową. Pozioma to struktura według instytucji europejskich. Wyróżnia się w niej sekcje zawierające dochody i wydatki instytucji europejskich. Struktura pionowa jest klasyfikacją przedmiotową (rodzajową). Dochody i wydatki grupowane są w niej według subiekcji, tytułów, rodzajów, artykułów, punktów. 1. Dochody

Głównym źródłem dochodów budżetu ogólnego są zasoby własne, na które składają się:

  • Opłaty wyrównawcze z tytułu importu produktów rolnych tzw. opłaty rolne i składki cukrowe
  • Cła z tytułu importu produktów pozostałych
  • Środki z podatku VAT
  • Tzw. czwarte źródło stanowią wpłaty własne (wpłaty bezpośrednie lub zwane inaczej wpłatami z tytułu PNB)
  • Dochody pozostałe

2. Wydatki

Wydatki dzielą się na obligatoryjne i nieobligatoryjne. Obligatoryjne muszą być poniesione w danym roku budżetowym na określone cele. Zaliczamy do nich wydatki:

  • Na wspólną politykę rolną
  • Wynikające z umów międzynarodowych
  • Uczestnictwa w międzynarodowych organizacjach
  • Na wykonanie usług
  • Wynagrodzenia, szkody, rekompensaty
  • Rezerwa monetarna
  • Rezerwa na pomoc natychmiastową

Wszystkie pozostałe należą do grupy wydatków nieobligatoryjnych. Możemy również wyróżnić wydatki operacyjne, które stanowią największą część budżetu. W ich skład wchodzą:

Rozliczanie Unii Europejskiej z wydatków?

Unia Europejska rozlicza się według rachunków budżetowych oraz ogólnych. Pierwszy rodzaj zawiera informacje w formie rozwiniętej z większą ilością szczegółów. Wydatki oraz przychody ujmowane są na zasadzie rachunkowości kasowej i ich zapis następuje w chwili przyjęcia bądź wydania środków pieniężnych. Rachunki ogólne ze względu na swoją formę wykorzystywane są do ustalenia bilansu oraz wyniku ekonomicznego sporządzanego na cele corocznego przedstawienia sytuacji finansowej UE z dniem 31 grudnia. Do ich prowadzenia używana jest reguła podwójnego zapisu uwzględniająca wydatki oraz dochody z całego roku finansowego. Comiesięczne informacje umieszczane na stronie internetowej Komisji Europejskiej ukazują realne dane z wykorzystania budżetu na dany okres. Ponadto Można tam znaleźć również dokument tekstowy "Roczny przegląd ocen" zawierający podsumowanie roczne. Prócz informacji zamieszczanych na stronie internetowej Komisja przygotowuje sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości w sektorze publicznym (IPSAS) zawierając w nim sprawozdania finansowe innych instytucji oraz organów związanych z działalnością Unii Europejskiej. Budżet podlega również kontroli zewnętrznej ze strony Trybunału Obrachunkowego, który wydaje poświadczenie wiarygodności. Zaakceptowane sprawozdanie zostaje przesłane Parlamentowi Europejskiemu oraz Radzie. Parlament po uznaniu zarządzenia udziela komisji absolutorium. <refBudżet Unii Europejskiej w pigułce, 2010 s. 14</ref>

Od dnia 1.01.2015 roku rozliczenia metodą kasową zostały zastąpione memoriałową. Dzięki temu rozrachunki Unii Europejskiej są ukazane w dokładniejszy sposób, ułatwiający dostęp do dokładniejszych informacji finansowych.

Przykłady pomocy z wykorzystaniem budżetu UE

Pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego

Obejmuje takie podmioty jak m.in. muzea, archiwa, biblioteki, materialne zasoby dziedzictwa kulturowego, wydarzenia i spektakle kulturalne lub związane ze sztuką oraz inne wypunktowane w artykule 53. Wymienione w podpunkcie cele oraz działania otrzymują od Budżetu Unii Europejskiej pomoc w formie inwestycyjnej (modernizacja lub budowa związana z działalnością kulturową) oraz pomocy operacyjnej. Szczegóły pomocy udzielanej w ramach Budżetu Europejskiego na rzecz kultury i zachowania dziedzictwa kulturowego znajdują się w rozporządzeniu KE.[1]

Pomoc na rekompensatę dodatkowych kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników niepełnosprawnych

Przedsiębiorstwo które przyjęło do pracy osobę niepełnosprawną i spełniło wymagania opisane w rozporządzeniu Komisji Europejskiej może ubiegać się o dofinansowania kosztów na rzecz jej zatrudnienia. Takimi kosztami są między innymi wydatki na adaptacje pomieszczeń, transport osoby niepełnosprawnej do miejsca pracy, koszt rehabilitacji pracownika, koszt zakupu sprzętu oraz oprogramowania przystosowanego do pracownika itp[2]

Przypisy

  1. ↑ Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r; Sekcja 11 artykuł 53;
  2. ↑ Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r; Sekcja 6 artykuł 34;

Bibliografia

  • Ciamaga L., Latoszek E., Michałowska-Gorywoda K., Oręziak L., Teichmann E., "Unia Europejska", PWN, Warszawa 1999
  • Kaczyńska A. (2014), ŹRÓDŁA DOCHODÓW BUDŻETU UNII EUROPEJSKIEJ - STAN OBECNY, SŁABOŚCI I PROPONOWANE ROZWIĄZANIA, "STUDIA OECONOMICA POSNANIENSIA" vol. 2, no. 6 (267)
  • Małaszyńska E., Gruchman B., "Kompendium wiedzy o Unii Europejskiej", PWN, Warszawa 2006
  • Nicoll W., Salmon T., "Zrozumieć Unię Europejską", Książka i Wiedza, Warszawa 2002
  • Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu Tekst mający znaczenie dla EOG Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 187, 26 czerwca 2014
  • Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Publikacja "Budżet Unii Europejskiej w pigułce", Luksemburg 2010

Autor: Nina Roś, Magdalena Kumór


Źródło: „https://mfiles.pl/pl/index.php?title=Budżet_Unii_Europejskiej&oldid=175214”