Polityka protekcyjna państwa
Z Encyklopedia Zarządzania
| Polityka protekcyjna państwa |
|---|
| Polecane artykuły |
Polityka protekcyjna państwa to stosowanie narzędzi polityki handlowej ograniczających wolnych handel międzynarodowy, w celu osiągnięcia konkretnych efektów ekonomicznych, społecznych lub politycznych [Budnikowski 2003, s. 214].
Narzędzia polityki protekcyjnej
Do narzędzi protekcyjnej polityki handlowej możemy zaliczyć:
- wysokie cła na towary sprowadzane z zagranicy,
- kwoty importowe,
- polityka zakupów, która preferuje dobra krajowe, pomimo że zagraniczne są atrakcyjniejsze cenowo,
- kredyty eksportowe po niższych stopach procentowych [Burda, Wypłosz 2000, s. 546].
Cele polityki protekcyjnej
Ekonomiczne:
- wspieranie rodzimych producentów - dzięki temu pieniądze pozostają w kraju i rośnie produkcja. Argument ten jednak nie jest słuszny, gdyż zgodnie z jego tokiem rozumowania powinno się zaniechać importu całkowicie (by maksymalizować dochód krajowy), a to właśnie import, pomimo że nie wchodzi w skład PKB, przyczynia się do jego powiększania poprzez dostarczanie dóbr zaopatrzeniowych i inwestycyjnych (to dlatego m.in. państwa "samowystarczalne", jak Kuba i Korea Północna, należą do najbiedniejszych na świecie) [Caban 2001, s. 211],
- ochrona nowych gałęzi przemysłu (infant industry) - czasowa protekcja pomaga branżom, które nie są jeszcze gotowe sprostać międzynarodowej konkurencji. Przeciwnicy tego argumentu sugerują, że nie ma racjonalnych przesłanek potwierdzających, że takie firmy zwiększają swoją konkurencyjność - w wręcz przeciwnie - rozwijając się w korzystniejszych niż inne branże warunkach, przyzwyczajają się do państwowej pomocy. Problemem jest także wybór gałęzi, które mają być chronione [Budnikowski 2003, s. 218-219],
- zapewnienie wpływów budżetu państwa - oprócz roli protekcyjnej, cło spełnia również funkcję fiskalną. Jest ona szczególnie ważna w krajach rozwijających się, gdzie cła stanowią nawet połowę wpływów do budżetu [Budnikowski 2003, s. 220],
Pozaekonomiczne:
- bezpieczeństwo kraju - ograniczenie zbyt dużego udziału zagranicznej podaży w zaspokojeniu kluczowych krajowych potrzeb ma uchronić przed niebezpieczeństwem odcięcia dostaw strategicznych produktów i usług w razie konfliktu lub wojny (np. energia, paliwo). Zalicza się tu także przemysł zbrojeniowy oraz dostawy żywności [Budnikowski 2003, s. 222];
- względy społeczne - kraje rozwinięte często chronią niektóre pracochłonne gałęzie przemysłu przed bardziej konkurencyjnymi producentami z krajów rozwijających się (gdzie siła robocza jest nawet kilkunastokrotnie tańsza) [Budnikowski 2003, s. 222];
- względy kulturowe - np. ochrona polskiego rolnictwa przed konkurencją zagraniczną (rodzinne gospodarstwa rolne są częścią polskiej tradycji) lub niemieckich producentów wina, którzy są częścią folkloru w swoim państwie [Budnikowski 2003, s. 222].
Bibliografia
- Budnikowski A., Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003, s. 214-222,
- Burda M., Wypłosz C., Makroekonomia. Podręcznik europejski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2000, s. 546
- Ekonomia. Podręcznik dla studiów licencjackich, pod red.nauk. W.Cabana, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2001, s. 211
Autor: Alicja Walusiak
