Zakład pracy chronionej: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
</ul> | </ul> | ||
}} | }} | ||
'''Zakład Pracy Chronionej''' (w skrócie '''ZPCh''') to pracodawca, przedsiębiorstwo, któremu został nadany status w formie dycyzji administracyjnej przez odpowiedniego wojewodę. Można go uzyskać przez przystosowanie do zatrudnienia osób z wyższymi [[Stopnie niepełnosprawności|stopniami niepełnosprawności]] w kryteriach wyznaczonych ustawą. Celem jego działania jest (obok osiągania zysków, co jest oczywiste dla każdego przedsiębiorstwa) '''aktywizacja zawodowa [[Osoba niepełnosprawna|osób niepełnosprawnych]]''', które nie poradziłyby sobie na otwartym rynku pracy. | '''Zakład Pracy Chronionej''' (w skrócie '''ZPCh''') to pracodawca, [[przedsiębiorstwo]], któremu został nadany status w formie dycyzji administracyjnej przez odpowiedniego wojewodę. Można go uzyskać przez przystosowanie do zatrudnienia osób z wyższymi [[Stopnie niepełnosprawności|stopniami niepełnosprawności]] w kryteriach wyznaczonych ustawą. Celem jego działania jest (obok osiągania zysków, co jest oczywiste dla każdego przedsiębiorstwa) '''[[aktywizacja zawodowa]] [[Osoba niepełnosprawna|osób niepełnosprawnych]]''', które nie poradziłyby sobie na otwartym rynku pracy. | ||
==Warunki uzyskania statusu Zakładu Pracy Chronionej== | ==Warunki uzyskania statusu Zakładu Pracy Chronionej== | ||
Podstawowym kryterium jest prowadzenie [[Działalność gospodarcza|działalności gospodarczej]] przez przynajmniej '''12 miesięcy''', zatrudnienie minimum '''25 pracowników''' (w pełnym wymiarze czasu pracy). | Podstawowym kryterium jest prowadzenie [[Działalność gospodarcza|działalności gospodarczej]] przez przynajmniej '''12 miesięcy''', [[zatrudnienie]] minimum '''25 pracowników''' (w pełnym wymiarze czasu pracy). | ||
Według ustawy pracodawca musi spełnić dodatkowo warunki w zakresie<ref>''Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych'', 1997, s.57.</ref>: | Według ustawy pracodawca musi spełnić dodatkowo warunki w zakresie<ref>''[[Ustawa]] o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych'', 1997, s.57.</ref>: | ||
* '''zatrudnienia osób niepełnosprawnych''' przez okres co najmniej 6 miesięcy, których wskaźnik wynosi (jeden spośród dwóch poniższych): | * '''zatrudnienia osób niepełnosprawnych''' przez okres co najmniej 6 miesięcy, których [[wskaźnik]] wynosi (jeden spośród dwóch poniższych): | ||
** co najmniej 50%, w tym co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowią osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, | ** co najmniej 50%, w tym co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowią osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, | ||
** co najmniej 30% niewidomych lub psychicznie chorych, albo upośledzonych umysłowo zaliczonych do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, | ** co najmniej 30% niewidomych lub psychicznie chorych, albo upośledzonych umysłowo zaliczonych do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, | ||
* '''obiektów i pomieszczeń użytkowanych''' przez zakład pracy powinny: | * '''obiektów i pomieszczeń użytkowanych''' przez zakład pracy powinny: | ||
** odpowiadać przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy, | ** odpowiadać przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy, | ||
** uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higienicznosanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniać wymagania dostępności do nich, | ** uwzględniać [[potrzeby]] osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higienicznosanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniać wymagania dostępności do nich, | ||
* zapewnienia doraźnej i specjalistycznej '''opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych''', | * zapewnienia doraźnej i specjalistycznej '''opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych''', | ||
* wystąpienia z '''wnioskiem''' o przyznanie statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej. | * wystąpienia z '''wnioskiem''' o przyznanie statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej. | ||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
==Przywileje ZPCh== | ==Przywileje ZPCh== | ||
Prowadzący Zakład Pracy Chronionej jest zwolniony między innymi z<ref>''Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych'', 1997, s. 64-65.</ref>: | Prowadzący Zakład Pracy Chronionej jest zwolniony między innymi z<ref>''Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych'', 1997, s. 64-65.</ref>: | ||
* '''podatków''' - wyłączając cło, akcyzę, podatek od gier, towarów i usług, podatku dochodowego i od środków transportowych, | * '''podatków''' - wyłączając cło, akcyzę, [[podatek]] od gier, [[towarów]] i usług, podatku dochodowego i od środków transportowych, | ||
* '''podatków od nieruchomości, rolnego i leśnego''' - według określonych zasad, | * '''podatków od nieruchomości, rolnego i leśnego''' - według określonych zasad, | ||
* '''podatku od czynności cywilnoprawnych''' - o ile czynność przez niego dokonana pozostaje w bezpośrednim związku z prowadzeniem zakładu, | * '''podatku od czynności cywilnoprawnych''' - o ile czynność przez niego dokonana pozostaje w bezpośrednim związku z prowadzeniem zakładu, | ||
* '''opłat''', z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sankcyjnym. | * '''opłat''', z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sankcyjnym. | ||
Przedsiębiorca przekazuje środki uzyskane z tytułu zwolnień na Fundusz (10%) oraz Zakładowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (90%) | [[Przedsiębiorca]] przekazuje środki uzyskane z tytułu zwolnień na [[Fundusz]] (10%) oraz Zakładowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (90%) | ||
Pracodawca posiadający co najmniej 50% zatrudnionych osób niepełnosprawnych może także starać się, składając odpowiedni wniosek o: | Pracodawca posiadający co najmniej 50% zatrudnionych osób niepełnosprawnych może także starać się, składając odpowiedni wniosek o: | ||
* '''dofinansowanie''' w wysokości do 50% oprocentowania '''zaciągniętych kredytów bankowych''' pod warunkiem wykorzystania tych kredytów na cele związane z rehabilitacją zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych; | * '''[[dofinansowanie]]''' w wysokości do 50% oprocentowania '''zaciągniętych kredytów bankowych''' pod warunkiem wykorzystania tych kredytów na [[cele]] związane z rehabilitacją zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych; | ||
* '''zwrot kosztów budowy lub przebudowy''' związanej z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu, | * '''zwrot kosztów budowy lub przebudowy''' związanej z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu, | ||
* '''zwrot kosztów transportowych lub administracyjnych'''. | * '''zwrot kosztów transportowych lub administracyjnych'''. | ||
| Linia 45: | Linia 45: | ||
W badaniach przeprowadzanych w Zakładach Pracy Chronionej można zauważyć prawidłowość co do '''zatrudnienia osób niepełnosprawnych''' w poszczególnych sektorach przedsiębiorstwa. Większość zatrudniona jest w obszarze '''produkcji''', zdecydowanie mniej osób w '''działach wspomagających''', najmniej natomiast w '''administracji'''. W analizowanym przykładzie J. Obert i J. Karwot<ref>''Zatrudnianie osób niepełnosprawnych na przykładzie badań w wybranym zakładzie pracy chronionej'', 2016, s. 155.</ref> w przedsiębiorstwie X wskazują na rozkład: | W badaniach przeprowadzanych w Zakładach Pracy Chronionej można zauważyć prawidłowość co do '''zatrudnienia osób niepełnosprawnych''' w poszczególnych sektorach przedsiębiorstwa. Większość zatrudniona jest w obszarze '''produkcji''', zdecydowanie mniej osób w '''działach wspomagających''', najmniej natomiast w '''administracji'''. W analizowanym przykładzie J. Obert i J. Karwot<ref>''Zatrudnianie osób niepełnosprawnych na przykładzie badań w wybranym zakładzie pracy chronionej'', 2016, s. 155.</ref> w przedsiębiorstwie X wskazują na rozkład: | ||
* 79% wszystkich niepełnosprawnych zatrudnionych na produkcji, | * 79% wszystkich niepełnosprawnych zatrudnionych na produkcji, | ||
* 16% - sprzedaż, | * 16% - [[sprzedaż]], | ||
* 4% - administracja. | * 4% - [[administracja]]. | ||
Przedsiębiorstwa w procesach rekrutacyjnych muszą stosować się do powszechnie obowiązujących przepisów prawa dotyczących zatrudniania osób niepełnosprawnych. Podstawową zasadą jest '''brak dyskryminacji''' osób z powodu ich niepełnosprawności. Pracownicy nie mogą czuć się wykluczeni ze względu na swój stan zdrowia, nie mogą być traktowani gorzej niż osoby w pełni sprawne. | Przedsiębiorstwa w procesach rekrutacyjnych muszą stosować się do powszechnie obowiązujących przepisów prawa dotyczących zatrudniania osób niepełnosprawnych. Podstawową zasadą jest '''brak dyskryminacji''' osób z powodu ich niepełnosprawności. Pracownicy nie mogą czuć się wykluczeni ze względu na swój stan zdrowia, nie mogą być traktowani gorzej niż osoby w pełni sprawne. | ||
| Linia 54: | Linia 54: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Koza A. (2013) [http://www.wzieu.pl/zn/752/ZN_752.pdf ''Zakłady pracy chronionej jako główni pracodawcy osób niepełnosprawnych''], "Mikrofirma", nr 102, s. 70-78. | * Koza A. (2013) [http://www.wzieu.pl/zn/752/ZN_752.pdf ''Zakłady pracy chronionej jako główni pracodawcy osób niepełnosprawnych''], "Mikrofirma", nr 102, s. 70-78. | ||
* Obert J., Karwot J. (2016), [https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-05b9781b-8b7e-48b9-9dc4-b743ad6c33f1;jsessionid=582BC3FE5EC72172A10A585236224407 ''Zatrudnianie osób niepełnosprawnych na przykładzie badań w wybranym zakładzie pracy chronionej''] "Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska" z.98, s. 149-160. | * Obert J., Karwot J. (2016), [https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-05b9781b-8b7e-48b9-9dc4-b743ad6c33f1;jsessionid=582BC3FE5EC72172A10A585236224407 ''Zatrudnianie osób niepełnosprawnych na przykładzie badań w wybranym zakładzie pracy chronionej''] "Zeszyty Naukowe. [[Organizacja]] i [[Zarządzanie]] / Politechnika Śląska" z.98, s. 149-160. | ||
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19971230776/U/D19970776Lj.pdf ''Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych''] (2020), Dz.U. 1997 Nr 123 poz. 776 tekst ujednolicony na podstawie Dz.U. z 2020 r. poz. 426, s. 56-69 | * [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19971230776/U/D19970776Lj.pdf ''Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych''] (2020), Dz.U. 1997 Nr 123 poz. 776 tekst ujednolicony na podstawie Dz.U. z 2020 r. poz. 426, s. 56-69 | ||
Wersja z 17:40, 22 maj 2020
| Zakład pracy chronionej |
|---|
| Polecane artykuły |
Zakład Pracy Chronionej (w skrócie ZPCh) to pracodawca, przedsiębiorstwo, któremu został nadany status w formie dycyzji administracyjnej przez odpowiedniego wojewodę. Można go uzyskać przez przystosowanie do zatrudnienia osób z wyższymi stopniami niepełnosprawności w kryteriach wyznaczonych ustawą. Celem jego działania jest (obok osiągania zysków, co jest oczywiste dla każdego przedsiębiorstwa) aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych, które nie poradziłyby sobie na otwartym rynku pracy.
Warunki uzyskania statusu Zakładu Pracy Chronionej
Podstawowym kryterium jest prowadzenie działalności gospodarczej przez przynajmniej 12 miesięcy, zatrudnienie minimum 25 pracowników (w pełnym wymiarze czasu pracy). Według ustawy pracodawca musi spełnić dodatkowo warunki w zakresie[1]:
- zatrudnienia osób niepełnosprawnych przez okres co najmniej 6 miesięcy, których wskaźnik wynosi (jeden spośród dwóch poniższych):
- co najmniej 50%, w tym co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowią osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
- co najmniej 30% niewidomych lub psychicznie chorych, albo upośledzonych umysłowo zaliczonych do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
- obiektów i pomieszczeń użytkowanych przez zakład pracy powinny:
- odpowiadać przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy,
- uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higienicznosanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniać wymagania dostępności do nich,
- zapewnienia doraźnej i specjalistycznej opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych,
- wystąpienia z wnioskiem o przyznanie statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej.
Przywileje ZPCh
Prowadzący Zakład Pracy Chronionej jest zwolniony między innymi z[2]:
- podatków - wyłączając cło, akcyzę, podatek od gier, towarów i usług, podatku dochodowego i od środków transportowych,
- podatków od nieruchomości, rolnego i leśnego - według określonych zasad,
- podatku od czynności cywilnoprawnych - o ile czynność przez niego dokonana pozostaje w bezpośrednim związku z prowadzeniem zakładu,
- opłat, z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sankcyjnym.
Przedsiębiorca przekazuje środki uzyskane z tytułu zwolnień na Fundusz (10%) oraz Zakładowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (90%) Pracodawca posiadający co najmniej 50% zatrudnionych osób niepełnosprawnych może także starać się, składając odpowiedni wniosek o:
- dofinansowanie w wysokości do 50% oprocentowania zaciągniętych kredytów bankowych pod warunkiem wykorzystania tych kredytów na cele związane z rehabilitacją zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych;
- zwrot kosztów budowy lub przebudowy związanej z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu,
- zwrot kosztów transportowych lub administracyjnych.
Dofinansowania te są przyznawane decyzją wojewody zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej.
Analiza zatrudnienia osób niepełnosprawnych w ZPCh
W badaniach przeprowadzanych w Zakładach Pracy Chronionej można zauważyć prawidłowość co do zatrudnienia osób niepełnosprawnych w poszczególnych sektorach przedsiębiorstwa. Większość zatrudniona jest w obszarze produkcji, zdecydowanie mniej osób w działach wspomagających, najmniej natomiast w administracji. W analizowanym przykładzie J. Obert i J. Karwot[3] w przedsiębiorstwie X wskazują na rozkład:
- 79% wszystkich niepełnosprawnych zatrudnionych na produkcji,
- 16% - sprzedaż,
- 4% - administracja.
Przedsiębiorstwa w procesach rekrutacyjnych muszą stosować się do powszechnie obowiązujących przepisów prawa dotyczących zatrudniania osób niepełnosprawnych. Podstawową zasadą jest brak dyskryminacji osób z powodu ich niepełnosprawności. Pracownicy nie mogą czuć się wykluczeni ze względu na swój stan zdrowia, nie mogą być traktowani gorzej niż osoby w pełni sprawne.
Przypisy
- ↑ Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, 1997, s.57.
- ↑ Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, 1997, s. 64-65.
- ↑ Zatrudnianie osób niepełnosprawnych na przykładzie badań w wybranym zakładzie pracy chronionej, 2016, s. 155.
Bibliografia
- Koza A. (2013) Zakłady pracy chronionej jako główni pracodawcy osób niepełnosprawnych, "Mikrofirma", nr 102, s. 70-78.
- Obert J., Karwot J. (2016), Zatrudnianie osób niepełnosprawnych na przykładzie badań w wybranym zakładzie pracy chronionej "Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska" z.98, s. 149-160.
- Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (2020), Dz.U. 1997 Nr 123 poz. 776 tekst ujednolicony na podstawie Dz.U. z 2020 r. poz. 426, s. 56-69
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
Autor: Joanna Golema
