Infrastruktura magazynowa i manipulacyjna

Infrastruktura magazynowa i manipulacyjna
Polecane artykuły
Wyznaczanie trasy Terminal kontenerowy Zasady organizacji magazynu Magazyn Logistyka transportu Proces magazynowania Utrzymanie ruchu Proces logistyczny Europaleta

Infrastruktura magazynowa i manipulacyjna to konieczne wyposażenie magazynu w środki techniczne niezbędne do skutecznego wykonywania operacji w obrębie przyjmowania, składowania, kompletacji i wydawania zapasów.

Procesy logistyczne obejmujące przepływ dóbr materialnych, tworzenie zapasów oraz tworzenie i przetwarzanie związanych z tym informacji wymagają posiadania określonej infrastruktury magazynowej którą tworzą:

• budowle magazynowe
• techniczne środki manipulacji i transportu wewnętrznego (środki transportu wewnętrznego)
• urządzenia magazynowe (zwłaszcza do składowania, pomiarowo - kontrolne, przeciwpożarowe)
• techniczne środki związane z informatyzacją procesów w magazynach (Skowronek Cz, Sarjusz -Wolski Z.,1995. s. 73)

Najważniejsze zadania, które spełnia infrastruktura magazynowa to zapewnienie sprawnego i szybkiego przepływu zapasów, ich ochrona oraz utrzymanie wartości użytkowej, oraz zapewnienie sprawnego i szybkiego przepływu informacji.(Dudziński Z, Kizyn M., 2002, s. 36) Nieco inny podział podany został przez Zbigniewa Skowrońskiego, a mianowicie zalicza on urządzenia do składowania oraz środki manipulacji oraz transportu wewnętrznego do wyposażenia magazynów. Dodatkowo uwzględnia on pomocnicze urządzenia magazynowe (do zmiany postaci ładunków, do mechanicznego formowania i zabezpieczania ładunków, do pomiaru masy, ilości i gabarytów, do identyfikacji materiałów).(Weselik A., Korzeniowski A., Skowroński Z., Kaczmarek M.,1997, s. 42)

Budowle magazynowe

Budowle magazynowe to konstrukcje inżynierskie trwale połączone z gruntem, stworzone do przechowywania zapasów w celu zabezpieczenia ich przed utratą jakości oraz brakami ilościowymi. Wyróżniamy trzy grupy budowli magazynowych:

• budowle otwarte- są niezabudowane tzn. mają otwartą przestrzeń. Składuje się w nich zapasy odporne na warunki atmosferyczne. Między innymi są to ogrodzone place składowe i terminale kontenerowe.
• budowle półotwarte- są częściowo zabudowane tzn. posiadają jedną, dwie lub trzy ściany oraz dach. Mają zastosowanie w przechowywaniu towarów z ograniczoną odpornością na warunki atmosferyczne tzn. takich które wymagają dopływu powietrza i nie są podatne na wahania temperatury, ale zagrażają im opady oraz promienie słoneczne. Przykładami takich budowli są wiaty, zasieki, zbiorniki otwarte.
• budowle zamknięte- są całkowicie zabudowane i wydzielone tzn. posiadają wszystkie ściany, dach, podłogę oraz drzwi. Pozwalają chronić dobra materialne wrażliwe na warunki atmosferyczne, czyli takie które potrzebują odpowiedniej temperatury, wilgotności, wentylacji oraz czystości powietrza. Zaliczamy do nich na przykład silosy, zamknięte zbiorniki do przechowywania cieczy oraz budynki magazynowe.

Techniczne środki manipulacji i transportu

Kolejny istotny składnik infrastruktury manipulacyjnej to techniczne środki manipulacji i transportu wewnętrznego, które w zasadniczy sposób oddziaływają na szybkość przepływu, poziom wydajności procesów manipulacyjnych i transportowych oraz stopień ochrony przed utratą głównych cech oraz wartości użytkowych.

Podstawowe rodzaje środków transportu i manipulacji to:

• dźwignice
• przenośniki
• wózki oraz inne pojazdy kołowe (Skowronek Cz, Sarjusz -Wolski Z., 1995. s. 75)

Środki transportu wewnętrznego możemy również podzielić ze względu na rodzaj napędu:

• środki transportu wewnętrznego ręczne (wózki naładowne- platformowe, ręczne paletowe)
• środki transportu wewnętrznego zmechanizowane (ciągniki, wózki platformowe, wózki widłowe unoszące, wózki widłowe podnośnikowe uniwersalne i specjalne, układnice, suwnice, przenośniki rolkowe, przenośniki taśmowe, przenośniki łańcuchowe)
• środki transportu wewnętrznego zautomatyzowane.

Urządzenia magazynowe

Urządzenia magazynowe do składowania zapasów - konstrukcje przeznaczone do układania asortymentu w magazynie, umożliwiające optymalne wykorzystanie przestrzeni magazynowej. Spośród nich wyróżniamy:

• regały w systemie ręcznym (półkowe, niskie uniwersalne, niskie specjalne, z podestem, wielopoziomowe)
• regały w systemie zmechanizowanym (paletowe, zblokowane, wjezdne, przejezdne, przepływowe, przesuwne, wspornikowe)
• stojaki (gniazdowe, słupkowe, szczelinowe, pryzmowe, specjalne)
• wieszaki (stojące, podwieszane, przyścienne, specjalizowane)
• zasieki (jednokomorowe, wielokomorowe, specjalizowane)
• urządzenia do formowania jednostek ładunkowych (owijarki, paletyzatory, depaletyzatory)
• urządzenia do zmiany postaci ładunku (pojemniki, palety, kontenery)
• urządzenia do kontroli masy i ilości ładunków (wagi pomostowe, najazdowe, paletowe, na wózkach paletowych, płozowe)
• urządzenia do identyfikacji asortymentu (terminale dokujące, radiowe)
• materiały sztauerskie (palety, poduszki powietrzne, ramy rozporowe, listwy ukośne i poprzeczne). (K. Grzybowska 2010, s. 133-148)

Do urządzeń ochrony obiektu magazynowego należą: sprzęty gaśnicze, sieci hydrantowe, wyjścia ewakuacyjne, awaryjne oświetlenia oraz systemy chroniące przed napadem i kradzieżą takie jak alarmy (sygnalizacje) antywłamaniowe i monitoring (kamery przemysłowe), systemy do kontrolowania wejścia i wyjścia z magazynu. (P. R. Murphy, D. F. Wood 2011, s. 274-276)

Systemy informatyczne wspomagające zarządzanie magazynem

Do najczęściej wykorzystywanych systemów informatycznych w zakresie gospodarowania magazynem należą:

• systemy WMS (Warehouse Management System)- oprogramowanie, które pomaga kierować procesami zachodzącymi w magazynie, gwarantuje automatyzację operacji, pozwala pozbyć się niepożądanych błędów związanych z czynnikiem ludzkim a także na stałą kontrolę danych poprawiając efektywność procesu magazynowania.
• systemy ERP (Enterprise Resource Planning)- system planowania zasobów przedsiębiorstwa z możliwością wdrożenia modułów magazynowych usprawniających gospodarowanie zapasami.
• systemy WES (Warehouse Execution System)- wspiera procesy magazynowe w oparciu o informacje z systemu ERP.

Bibliografia

• Droździecki S. (2011). Nowoczesne powierzchnie magazynowe w strategiach logistycznych przedsiębiorstw, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 235
• Dudziński Z, Kizyn M. (2002). Vademecum Gospodarki Magazynowej, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk
• Grzybowska K. (2010). Gospodarka zapasami i magazynem Część 2, Difin, Warszawa
• Murphy P. R., Wood D. F. (2011). Nowoczesna Logistyka, Helion, Gliwice
• Rybicka K. (2017). Wykorzystanie systemu informatycznego w controllingu logistycznym, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 471
• Skowronek Cz, Sarjusz -Wolski Z. (1995). Logistyka w przedsiębiorstwie, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Weselik A., Korzeniowski A., Skowroński Z., Kaczmarek M. (1997). Zarządzanie gospodarką magazynową, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

Autor: Przemysław Gryzełko, Katarzyna Zielińska