Ryczałt ewidencjonowany

Ryczałt ewidencjonowany (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) - jest to uproszczona forma opodatkowania podatkiem dochodowym. Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady korzystania z tej formy opodatkowania jest Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

TL;DR

Ryczałt ewidencjonowany to uproszczona forma opodatkowania podatkiem dochodowym. Nie obejmuje on kosztów prowadzenia działalności, a podatek jest obliczany tylko na podstawie uzyskanego przychodu. Ryczałt może być stosowany przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby duchowne, osoby z przychodami z umów najmu i sprzedaży oraz spadkobierców. Stawki ryczałtu różnią się w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Zaletami ryczałtu są niższe stawki podatku i uproszczona księgowość, natomiast wadami brak możliwości odliczenia kosztów i korzystania z ulg.

Forma opodatkowania

Na wielkość ryczałtu nie mają wpływu koszty prowadzenia działalności gospodarczej, więc podatnik dąży do jak największej minimalizacji wydatków. Podatek ten wylicza się tylko na podstawie uzyskanego przychodu. W związku z tym, stawki ryczałtu dostosowane są do rodzaju prowadzonej działalności. Ta forma opodatkowania jest nieopłacalna dla przedsiębiorców, którzy mają bardzo wysokie nakłady na prowadzoną działalność gospodarczą a niewielkie przychody. Nawet w sytuacji, gdy koszty przewyższą przychody, to podatnik i tak zobowiązany jest odprowadzić podatek. Podatek ten uiszcza się miesięcznie bądź kwartalnie.

Przedmioty opodatkowania

Ryczałtem ewidencjonowanym mogą zostać opodatkowane osoby fizyczne, które:

• prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą,
• wykazują przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy i poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze (umowy te nie mogą zawarte w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej),
• są osobami duchownymi,
• osiągają przychody ze sprzedaży, o której mowa w art. 20 ust. 1c w "ustawie o podatku dochodowym".

Przychody przedsiębiorstwa w spadku również mogą być opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym, gdyż są uregulowane w ustawie. Jeśli przedsiębiorca chce skorzystać z tej formy opodatkowania, jego przychody nie mogą przekraczać 250 tys. euro.

Działalności wyłączone z ryczałtu

Z tej formy opodatkowania nie mogą skorzystać osoby, które prowadzą działalność taką jak:

• "apteki, lombardy, kantory,
• polegająca na wytwarzaniu wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii),
• wolne zawody np. prawnicy, tłumacze, księgowi, maklerzy, z wyjątkiem tych, które uzyskały prawo opodatkowania ryczałtem,
• świadczenie usług pozostałych, tj.: biur matrymonialnych, astrologów, działalności wróżbitów, działalności z zakresu usług towarzyskich itp.

Ryczałtu nie może również płacić osoba, która była (lub jest) zatrudniona na umowę o pracę, a chce prowadzić własną działalność i wykonywać w jej ramach takie same czynności, które wykonywała w ramach stosunku pracy na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy".

Stawki ryczałtu

Stawki ryczałtu ewidencjonowanego są zróżnicowane, gdyż zależą od rodzaju i zakresu prowadzonej działalności. Wynoszą one:

Stawka ryczałtu	Przychody
20%	przychody z wolnych zawodów
17%	przychody ze świadczenia usług niematerialnych m.in. hotelowych, parkingowych, fotograficznych, wynajmu i dzierżawy samochodów, handel hurtowy, call center, obsługa nieruchomości wykonywana na zlecenie, agencji pracy tymczasowej, wydawaniem i doradzaniem w zakresie sprzętu komputerowego
12,5%	z tytułu umowy najmu, jeżeli roczne dochody z najmu przekraczają 100 000 zł
10%	przychody m.in. ze: zbycia praw majątkowych lub nieruchomości należących do majątku firmy,
8,5%	przychody m.in. z: działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli roczne dochody z najmu nie przekraczają 100 000 zł, świadczenia usług wychowania przedszkolnego, działalności ogrodów botanicznych i zoologicznych oraz obiektów ochrony przyrody, prowizji uzyskanych przez komisanta i kolportera
5,5%	przychody m.in. z: działalności wytwórczej, robót budowlanych, prowizji ze sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów do automatów
3%	przychody m.in. z: działalności usługowej w zakresie handlu, działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, produkcji zwierzęcej, sprzedaży ryb i innych surowców pochodzących z własnych połowów, odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli wartość początkowa przekracza 1.500 zł
2%	ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu.

Zalety i wady

Do zalet zalicza się:

• stawka ryczałtu może być niższa niż przy innych formach opodatkowania,
• stosowanie uproszczonej księgowości, gdyż nie ewidencjonuje się kosztów uzyskania przychodu,
• nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Natomiast wadą jest:

• brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu,
• podatnik nie ma możliwości wspólnie rozliczać się z małżonkiem oraz jako osoba samotnie wychowująca dzieci,
• brak możliwości skorzystania z ulg np. na dziecko,
• jeżeli podatnik jest jeszcze w stosunku pracy lub posiada emeryturę, to nie ma możliwości połączenia przychodów opodatkowanych ryczałtem z przychodami opodatkowanymi na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ryczałt ewidencjonowany — artykuły polecane

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych — Zwolnienie z vat — Podatek dochodowy od osób fizycznych — Zryczałtowany podatek dochodowy — Formularz PIT-5 — Podatek ryczałtowy — Formy opodatkowania — Podatki bezpośrednie — Ewidencja przebiegu pojazdów

Bibliografia

• Frymark I. (2003), Zasady rachunkowości, uproszczone formy rachunkowości, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
• Majchrowska A. (2016), Zryczałtowane formy opodatkowania działalności gospodarczej - karta podatkowa, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów
• Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Dz.U. 1998 nr 144 poz. 930
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350

Autor: Aneta Błaszczyk

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.