Ryczałt ewidencjonowany

Z Encyklopedia Zarządzania

Ryczałt ewidencjonowany (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) - jest to uproszczona forma opodatkowania podatkiem dochodowym. Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady korzystania z tej formy opodatkowania jest Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

TL;DR

Ryczałt ewidencjonowany to uproszczona forma opodatkowania podatkiem dochodowym. Nie obejmuje on kosztów prowadzenia działalności, a podatek jest obliczany tylko na podstawie uzyskanego przychodu. Ryczałt może być stosowany przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby duchowne, osoby z przychodami z umów najmu i sprzedaży oraz spadkobierców. Stawki ryczałtu różnią się w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Zaletami ryczałtu są niższe stawki podatku i uproszczona księgowość, natomiast wadami brak możliwości odliczenia kosztów i korzystania z ulg.

Forma opodatkowania

Na wielkość ryczałtu nie mają wpływu koszty prowadzenia działalności gospodarczej, więc podatnik dąży do jak największej minimalizacji wydatków. Podatek ten wylicza się tylko na podstawie uzyskanego przychodu. W związku z tym, stawki ryczałtu dostosowane są do rodzaju prowadzonej działalności. Ta forma opodatkowania jest nieopłacalna dla przedsiębiorców, którzy mają bardzo wysokie nakłady na prowadzoną działalność gospodarczą a niewielkie przychody. Nawet w sytuacji, gdy koszty przewyższą przychody, to podatnik i tak zobowiązany jest odprowadzić podatek. Podatek ten uiszcza się miesięcznie bądź kwartalnie[1].

Przedmioty opodatkowania

Ryczałtem ewidencjonowanym mogą zostać opodatkowane osoby fizyczne, które[2]:

  • prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą,
  • wykazują przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy i poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze (umowy te nie mogą zawarte w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej),
  • są osobami duchownymi,
  • osiągają przychody ze sprzedaży, o której mowa w art. 20 ust. 1c w "ustawie o podatku dochodowym".

Przychody przedsiębiorstwa w spadku również mogą być opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym, gdyż są uregulowane w ustawie. Jeśli przedsiębiorca chce skorzystać z tej formy opodatkowania, jego przychody nie mogą przekraczać 250 tys. euro.

Działalności wyłączone z ryczałtu

Z tej formy opodatkowania nie mogą skorzystać osoby, które prowadzą działalność taką jak:

  • "apteki, lombardy, kantory,
  • polegająca na wytwarzaniu wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii),
  • wolne zawody np. prawnicy, tłumacze, księgowi, maklerzy, z wyjątkiem tych, które uzyskały prawo opodatkowania ryczałtem,
  • świadczenie usług pozostałych, tj.: biur matrymonialnych, astrologów, działalności wróżbitów, działalności z zakresu usług towarzyskich itp.

Ryczałtu nie może również płacić osoba, która była (lub jest) zatrudniona na umowę o pracę, a chce prowadzić własną działalność i wykonywać w jej ramach takie same czynności, które wykonywała w ramach stosunku pracy na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy"[3].

Stawki ryczałtu

Stawki ryczałtu ewidencjonowanego są zróżnicowane, gdyż zależą od rodzaju i zakresu prowadzonej działalności. Wynoszą one[4]:

Stawka ryczałtu Przychody
20% przychody z wolnych zawodów
17% przychody ze świadczenia usług niematerialnych m.in.
  • hotelowych,
  • parkingowych,
  • fotograficznych,
  • wynajmu i dzierżawy samochodów,
  • handel hurtowy,
  • call center,
  • obsługa nieruchomości wykonywana na zlecenie,
  • agencji pracy tymczasowej,
  • wydawaniem i doradzaniem w zakresie sprzętu komputerowego
12,5% z tytułu umowy najmu, jeżeli roczne dochody z najmu przekraczają 100 000 zł
10% przychody m.in. ze:
  • zbycia praw majątkowych lub nieruchomości należących do majątku firmy,
8,5% przychody m.in. z:
  • działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,
  • przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli roczne dochody z najmu nie przekraczają 100 000 zł,
  • świadczenia usług wychowania przedszkolnego,
  • działalności ogrodów botanicznych i zoologicznych oraz obiektów ochrony przyrody,
  • prowizji uzyskanych przez komisanta i kolportera
5,5% przychody m.in. z:
  • działalności wytwórczej,
  • robót budowlanych,
  • prowizji ze sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów do automatów
3% przychody m.in. z:
  • działalności usługowej w zakresie handlu,
  • działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,
  • produkcji zwierzęcej, sprzedaży ryb i innych surowców pochodzących z własnych połowów,
  • odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli wartość początkowa przekracza 1.500 zł
2% ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu.

Zalety i wady

Do zalet zalicza się[5]:

  • stawka ryczałtu może być niższa niż przy innych formach opodatkowania,
  • stosowanie uproszczonej księgowości, gdyż nie ewidencjonuje się kosztów uzyskania przychodu,
  • nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Natomiast wadą jest[5]:

  • brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu,
  • podatnik nie ma możliwości wspólnie rozliczać się z małżonkiem oraz jako osoba samotnie wychowująca dzieci,
  • brak możliwości skorzystania z ulg np. na dziecko,
  • jeżeli podatnik jest jeszcze w stosunku pracy lub posiada emeryturę, to nie ma możliwości połączenia przychodów opodatkowanych ryczałtem z przychodami opodatkowanymi na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.


Ryczałt ewidencjonowanyartykuły polecane
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanychZwolnienie z vatPodatek dochodowy od osób fizycznychZryczałtowany podatek dochodowyFormularz PIT-5Podatek ryczałtowyFormy opodatkowaniaPodatki bezpośrednieEwidencja przebiegu pojazdów

Przypisy

  1. Majchrowska A. (2014), s. 111
  2. Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, art. 1
  3. Majchrowska A. (2014), s. 112
  4. Frymark I. (2003), s. 160
  5. 5,0 5,1 Majchrowska A. (2014), s. 113

Bibliografia


Autor: Aneta Błaszczyk

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.