Koszty uzyskania przychodów: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
W celu uzyskania [[przychód|przychodu]] jednostka gospodarcza musi ponosić koszty, nierozerwalnie związane są one z funkcjonowaniem podmiotów gospodarczych występujących na rynku. Koszty ponosi również każda [[osoba fizyczna]] prowadząca działalność gospodarczą jak i nie prowadząca takiej działalności a będąca pracownikiem.
|list1=
<ul>
<li>[[Koszty]]</li>
<li>[[Koszt]]</li>
<li>[[Rachunek zysków i strat]]</li>
<li>[[Rodzajowy układ kosztów]]</li>
<li>[[Środki trwałe]]</li>
<li>[[Nakłady]]</li>
<li>[[Koszt rzeczywisty]]</li>
<li>[[Zdarzenie gospodarcze]]</li>
<li>[[Koszt a wydatek]]</li>
</ul>
}}


Koszty pokazują sumę nakładów poniesionych na to aby uzyskać [[przychód]]. Składają się na to zużycie czasu pracy zatrudnionych pracowników, zużycie materiałów, energii, narzędzi pracy, urządzeń i różnego rodzaju maszyn, a także budynków, hal produkcyjnych, gruntów itp.


W jednostkach gospodarczych koszty mogą być ujmowane w dwóch układach:
* układ kosztów według rodzaju ([[koszty rodzajowe]]),
* układ kalkulacyjny (miejsce powstawania kosztów).


W celu uzyskania [[przychód|przychodu]] jednostka gospodarcza musi ponosić koszty, nierozerwalnie związane one z funkcjonowaniem podmiotów gospodarczych występujących na rynku. Koszty ponosi również każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą jak i nie prowadząca takiej działalności a będąca pracownikiem.  
==TL;DR==
Koszty są nieodłącznym elementem działalności gospodarczej i obejmują różne nakłady poniesione w celu uzyskania przychodu. Koszty mogą być ujmowane według rodzaju i miejsca powstania. Rodzaje kosztów obejmują m.in. amortyzację, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia. Koszty mogą być stałe, zmienne, semistałe lub mieszane. Istnieją również koszty uzyskania przychodów, które niezbędne do osiągnięcia przychodów. Pracownicy również ponoszą koszty uzyskania, które zależą od umowy o pracę i miejsca zamieszkania.


Koszty pokazują sumę nakładów poniesionych na to aby uzyskać przychód. Składają się na to zużycie czasu pracy zatrudnionych pracowników, zużycie materiałów, energii, narzędzi pracy, urządzeń i różnego rodzaju maszyn, a także budynków, hal produkcyjnych, gruntów itp.
==Rodzaje kosztów jednostkowych==
Układ rodzajowy pokazuje jakiego rodzaju koszty ponosi jednostka gospodarcza, dzieli się je na:[[amortyzacja|amortyzację]], zużycie materiałów i energii, [[usługi]] obce, [[podatek|podatki]] i opłaty, [[Wynagrodzenie|wynagrodzenia]], [[ubezpieczenia społeczne]] i inne świadczenia, pozostałe koszty.
* [[amortyzacja]] - jest to zużywanie się środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Poprzez amortyzację następuje utrata wartości poszczególnych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Suma odpisów amortyzacyjnych stanowi ich [[umorzenie]]. Koszt amortyzacji jest kosztem niepieniężnym (za amortyzacją nie idzie wydatkowanie pieniądza, taki [[wydatek]] został dokonany wcześniej, podczas zakupu danego środka trwałego, czy wartości niematerialnej i prawnej).
* zużycie materiałów i energii - jest to zużycie do produkcji i usług różnego rodzaju materiałów, [[Zapasy|zapasów]], surowców, a także zużycie energii elektrycznej, cieplnej.
* [[usługa|usługi]] obce - pokazuje ponoszone przez jednostkę gospodarczą zakupy usług od zewnętrznych podmiotów działających na rynku niezbędnych do prowadzenia [[Działalność gospodarcza|działalności gospodarczej]] są to usługi pocztowo - telekomunikacyjne, internetowe, transportowe, remontowe, usługi sprzątania itp.
* podatki i opłaty - obejmuje ona podatki publiczno - prawne np. [[podatek od nieruchomości]] i opłaty np. za prowadzenie [[konto bankowe|konta bankowego]], opłaty rejestracyjne i inne. Nie ujmuje się tutaj [[Podatek dochodowy|podatku dochodowego]] od osób fizycznych i [[Podatek dochodowy od osób prawnych|podatku dochodowego od osób prawnych]].
* Wynagrodzenia - zakwalifikowane są tutaj koszty związane z wynagrodzeniem dla pracowników zatrudnionych w jednostce gospodarczej w kwocie [[brutto]], która obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne płacone przez pracownika w wysokości 13,71% kwoty brutto oraz [[podatek]] dochodowy od [[osoba fizyczna|osób fizycznych]] w wysokości 18% lub 32%.
* ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia - [[pozycja]] ta obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne płacone za pracowników a finansowane przez pracodawcę oraz inne świadczenia ponoszone na rzecz pracowników np. odzież robocza.
* pozostałe koszty rodzajowe - przedstawia się tutaj pozostałe koszty nie ujęte w wyżej wymienionych kosztach są to np. podróże służbowe, ryczałty samochodowe<ref>Wawrzyńczak-Jędryka B. (red.) (2009), ''[[Rachunkowość]] mini-meritum'', [[praca]] zbiorowa pod redakcją ABC a Wolters Kluwer business, Warszawa, s. 474-475.</ref>


W jednostkach gospodarczych koszty mogą być ujmowane w dwóch układach:
<google>n</google>
* układ kosztów według rodzaju (koszty rodzajowe),
* układ kalkulacyjny (miejsce powstawania kosztów).
<google>ban728t</google>
==Rodzaje [[koszt]]ów jednostkowych==
Układ rodzajowy pokazuje jakiego rodzaju koszty ponosi jednostka gospodarcza, dzieli się je na:[[amortyzacja|amortyzację]], zużycie materiałów i energii, usługi obce, [[podatek|podatki]] i opłaty, [[Wynagrodzenie|wynagrodzenia]], [[ubezpieczenia społeczne]] i inne świadczenia, pozostałe koszty.
* amortyzacja - jest to zużywanie się środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Poprzez amortyzację następuje utrata wartości poszczególnych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Suma odpisów amortyzacyjnych stanowi ich [[umorzenie]]. Koszt amortyzacji jest kosztem niepieniężnym (za amortyzacją nie idzie wydatkowanie pieniądza, taki wydatek został dokonany wcześniej, podczas zakupu danego środka trwałego, czy wartości niematerialnej i prawnej).
* zużycie materiałów i energii - jest to zużycie do produkcji i usług różnego rodzaju materiałów, [[Zapasy|zapasów]], surowców, a także zużycie energii elektrycznej, cieplnej.
* [[usługa|usługi]] obce - pokazuje ponoszone przez jednostkę gospodarczą zakupy usług od zewnętrznych podmiotów działających na rynku niezbędnych do prowadzenia [[Działalność gospodarcza|działalności gospodarczej]] są to usługi pocztowo – telekomunikacyjne, internetowe, transportowe, remontowe, usługi sprzątania itp.
* podatki i opłaty - obejmuje ona podatki publiczno – prawne np. [[podatek od nieruchomości]] i opłaty np. za prowadzenie [[konto bankowe|konta bankowego]], opłaty rejestracyjne i inne. Nie ujmuje się tutaj [[Podatek dochodowy|podatku dochodowego]] od osób fizycznych i [[Podatek dochodowy od osób prawnych|podatku dochodowego od osób prawnych]].
* Wynagrodzenia - zakwalifikowane są tutaj koszty związane z wynagrodzeniem dla pracowników zatrudnionych w jednostce gospodarczej w kwocie brutto, która obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne płacone przez pracownika w wysokości 13,71% kwoty brutto oraz podatek dochodowy od [[osoba fizyczna|osób fizycznych]] w wysokości 18% lub 32%.
* ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia - pozycja ta obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne płacone za pracowników a finansowane przez pracodawcę oraz inne świadczenia ponoszone na rzecz pracowników np. odzież robocza.
* pozostałe koszty rodzajowe - przedstawia się tutaj pozostałe koszty nie ujęte w wyżej wymienionych kosztach są to np. podróże służbowe, ryczałty samochodowe.<ref>Wawrzyńczak-Jędryka B. (red.) (2009), ''Rachunkowość mini-meritum'', praca zbiorowa pod redakcją ABC a Wolters Kluwer business, Warszawa, s. 474-475.</ref>


==Podział kosztów według miejsca ich powstania==
==Podział kosztów według miejsca ich powstania==
W układzie kalkulacyjnym ujmuje się koszty w związku z miejscem ich powstawania, częściej stosowany jest on w jednostkach produkcyjnych, w jednostkach usługowych (do których należy branża turystyczna stosowany jest rzadziej).
W układzie kalkulacyjnym ujmuje się koszty w związku z miejscem ich powstawania, częściej stosowany jest on w jednostkach produkcyjnych, w jednostkach usługowych (do których należy [[branża]] turystyczna stosowany jest rzadziej).
W ramach układu kalkulacyjnego wyróżniamy:
W ramach układu kalkulacyjnego wyróżniamy:
* Koszty działalności podstawowej- produkcyjnej
* Koszty działalności podstawowej - produkcyjnej
* Koszty działalności podstawowej- handlowej
* Koszty działalności podstawowej - handlowej
* Koszty wydziałowe
* Koszty wydziałowe
* Koszty działalności pomocniczej
* Koszty działalności pomocniczej
* koszty zakupu
* koszty zakupu
* Koszty sprzedaży
* [[Koszty sprzedaży]]
* Koszty zarządu
* Koszty zarządu
* Rozliczenie kosztów działalności
* Rozliczenie kosztów działalności


==Klasyfikacja kosztów ze względu na:==
==Klasyfikacja kosztów ze względu na==
 
1.ZWIĄZEK DZIAŁALNOŚCIĄ JEDNOSTKI:
1.ZWIĄZEK DZIAŁALNOŚCIĄ JEDNOSTKI:
* Koszty działalności operacyjnej
* Koszty działalności operacyjnej
**Podstawowej
** Podstawowej
**Pozostałe koszty operacyjne
** Pozostałe [[koszty operacyjne]]
* Koszty działalności finansowej
* Koszty działalności finansowej


2.ZWIĄZEK Z WIELKOŚCIĄ PRODUKCJI:
2.ZWIĄZEK Z WIELKOŚCIĄ PRODUKCJI:
*[[Koszty stałe]]- to takie, które nie wykazują większych zmian mimo że produkcja wzrasta lub maleje są to np. koszty ogólnego zarządu koszty amortyzacji.
* [[Koszty stałe]] - to takie, które nie wykazują większych zmian mimo że [[produkcja]] wzrasta lub maleje są to np. koszty ogólnego zarządu koszty amortyzacji.
* Koszty zmienne (proporcjonalne, progresywne, degresywne, regresywne)-to takie, które rosną gdy produkcja rośnie i maleją gdy produkcja spada np. koszty zużycia materiałów.
* [[Koszty zmienne]] (proporcjonalne, progresywne, degresywne, regresywne)-to takie, które rosną gdy produkcja rośnie i maleją gdy produkcja spada np. koszty zużycia materiałów.
* Koszty semistałe (skokowo-stałe)
* Koszty semistałe (skokowo-stałe)
* Koszty mieszane
* Koszty mieszane
Linia 67: Linia 52:


4.ZWIĄZEK KOSZTÓW Z PRODUKTEM:
4.ZWIĄZEK KOSZTÓW Z PRODUKTEM:
*[[Koszty pośrednie]]-wiążą się z większym zakresem funkcjonowania jednostki gospodarczej są to np. koszty ogólnego zarządu.
* [[Koszty pośrednie]]-wiążą się z większym zakresem funkcjonowania jednostki gospodarczej są to np. koszty ogólnego zarządu.
*[[Koszty bezpośrednie]]- tzn. bezpośrednio związane z powstaniem danego produktu lub usługi np. płace osób bezpośrednio produkujących, czy wytwarzających daną usługę.
* [[Koszty bezpośrednie]] - tzn. bezpośrednio związane z powstaniem danego produktu lub usługi np. płace osób bezpośrednio produkujących, czy wytwarzających daną usługę.


5.WPŁYW NA DECYZJE:
5.WPŁYW NA DECYZJE:
* Koszty istotne (decyzyjne)
* Koszty istotne (decyzyjne)
* Koszty nieistotne (niedecyzyjne)<ref>Matuszewicz J., Matysiewicz P. (2003), ''Rachunkowość od podstaw'', Finans-Servis Zespół Doradców Finansowo-Księgowych, Warszawa, s. 242-244</ref> <ref>Dobija M. (2008). ''Rachunkowość zarządcza i controlling'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa</ref>
* Koszty nieistotne (niedecyzyjne)<ref>Matuszewicz J., Matysiewicz P. (2003), ''Rachunkowość od podstaw'', Finans-Servis [[Zespół]] Doradców Finansowo-Księgowych, Warszawa, s. 242-244</ref> <ref>Dobija M. (2008). ''[[Rachunkowość zarządcza]] i [[controlling]]'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa</ref>


==Koszty uzyskania przychodów==
==Koszty uzyskania przychodów==
Według ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych "Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w Art. 16. Ust.1"
Według ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych "Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w Art. 16. Ust.1"
<ref>''Ustawa z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych'' DZ.U. 1992, Nr 21 poz.86. </ref>
<ref>''[[Ustawa]] z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych'' DZ.U. 1992, Nr 21 poz.86. </ref>
czyli kosztów, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.
czyli kosztów, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.


Istnieje kilka zasad, według których ustala się wysokość tych kosztów, są to m.in.:
Istnieje kilka zasad, według których ustala się wysokość tych kosztów, są to m.in.:
* Jeżeli koszty zostały poniesione w obcej walucie, wówczas przelicza się je na polski złoty według średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego, który poprzedza dzień poniesienia kosztu
* Jeżeli koszty zostały poniesione w obcej walucie, wówczas przelicza się je na polski złoty według średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy [[Bank]] Polski z ostatniego dnia roboczego, który poprzedza dzień poniesienia kosztu
* Dzień, w którym powstał koszt uzyskania przychodu to dzień w którym koszt znajdzie swoje odzwierciedlenie w księgach rachunkowych
* Dzień, w którym powstał koszt uzyskania przychodu to dzień w którym koszt znajdzie swoje odzwierciedlenie w księgach rachunkowych
* Koszt uzyskania przychodów to koszt, który już wystąpił, a nie ten, który dopiero się pojawi<ref>''Rachunkowość i podatki organizacji pozarządowych'', Fundacja rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, Warszawa, s. 19-24 </ref>
* Koszt uzyskania przychodów to koszt, który już wystąpił, a nie ten, który dopiero się pojawi<ref>''Rachunkowość i podatki organizacji pozarządowych'', [[Fundacja]] rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, Warszawa, s. 19-24 </ref>


Jak wspomniano wyżej również pracownicy ze stosunku pracy ponoszą koszty uzyskania. Wysokość ich uzależniona jest od ilości zawartych[[umowa o pracę|umów o pracę]] i od tego czy zakład pracy położony jest w miejscowości innej niż miejsce zamieszkania pracownika.<ref>''Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych'' DZ.U. 1991, Nr 80 poz.350 </ref>  
Jak wspomniano wyżej również pracownicy ze stosunku pracy ponoszą koszty uzyskania. Wysokość ich uzależniona jest od ilości zawartych[[umowa o pracę|umów o pracę]] i od tego czy [[zakład pracy]] położony jest w miejscowości innej niż miejsce zamieszkania pracownika<ref>''Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych'' DZ.U. 1991, Nr 80 poz.350 </ref>


==Bibliografia==
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Koszty]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Koszt]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Rachunek zysków i strat]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Rodzajowy układ kosztów]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Środki trwałe]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Nakłady]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Koszt rzeczywisty]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Zdarzenie gospodarcze]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Koszt a wydatek]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Cechy wiedzy]]}} }}
* Dobija M. (2008). ''Rachunkowość zarządcza i controlling'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Matuszewicz J., Matysiewicz P. (2003), ''Rachunkowość od podstaw'', Finans-Servis Zespół Doradców Finansowo-Księgowych, Warszawa.
* [http://www.ngo.pl/files/biblioteka.ngo.pl/public/ksiazki/frso/rach_podatki_organizacji.pdf ''Michalik A. (2008), ''Rachunkowość i podatki organizacji pozarządowych''], Fundacja rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, Warszawa,
* Wawrzyńczak-Jędryka B. (red.) (2009), ''Rachunkowość mini-meritum'', praca zbiorowa pod redakcją ABC a Wolters Kluwer business, Warszawa.
* [http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19920210086/U/D19920086Lj.pdf''Ustawa z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych''] Dz.U. 1992, Nr 21 poz.86
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910800350/U/D19910350Lj.pdf''Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych''] Dz.U. 1991, Nr 80 poz.350


==Przypisy==
==Przypisy==
<references/>  
<references />
 
==Bibliografia==
<noautolinks>
* Dobija M. (2008), ''Rachunkowość zarządcza i controlling'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Matuszewicz J., Matuszewicz P. (2011), ''Rachunkowość od podstaw'', Finans-Servis, Warszawa
* Michalik A. (2008), ''[https://www.ngo.pl/files/biblioteka.ngo.pl/public/ksiazki/frso/rach_podatki_organizacji.pdf Rachunkowość i podatki organizacji pozarządowych]'', Fundacja rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, Warszawa
* ''Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19920210086 Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86]
* ''Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19910800350 Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350]
* Wawrzyńczak-Jędryka B. (red.) (2009), ''Rachunkowość mini-meritum'', Wolters Kluwer, Warszawa
</noautolinks>


{{a|Magdalena Kysiak, Justyna Kurzawa}}
{{a|Magdalena Kysiak, Justyna Kurzawa}}
[[Kategoria:Rachunkowość]]
[[Kategoria:Koszt]]
{{msg:law}}
{{msg:law}}
{{#metamaster:description|Koszty uzyskania przychodów to nieodłączny element funkcjonowania jednostek gospodarczych i osób prowadzących działalność. Dowiedz się więcej o kosztach na stronie encyklopedii.}}

Aktualna wersja na dzień 22:59, 29 lis 2023

W celu uzyskania przychodu jednostka gospodarcza musi ponosić koszty, nierozerwalnie związane są one z funkcjonowaniem podmiotów gospodarczych występujących na rynku. Koszty ponosi również każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą jak i nie prowadząca takiej działalności a będąca pracownikiem.

Koszty pokazują sumę nakładów poniesionych na to aby uzyskać przychód. Składają się na to zużycie czasu pracy zatrudnionych pracowników, zużycie materiałów, energii, narzędzi pracy, urządzeń i różnego rodzaju maszyn, a także budynków, hal produkcyjnych, gruntów itp.

W jednostkach gospodarczych koszty mogą być ujmowane w dwóch układach:

  • układ kosztów według rodzaju (koszty rodzajowe),
  • układ kalkulacyjny (miejsce powstawania kosztów).

TL;DR

Koszty są nieodłącznym elementem działalności gospodarczej i obejmują różne nakłady poniesione w celu uzyskania przychodu. Koszty mogą być ujmowane według rodzaju i miejsca powstania. Rodzaje kosztów obejmują m.in. amortyzację, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia. Koszty mogą być stałe, zmienne, semistałe lub mieszane. Istnieją również koszty uzyskania przychodów, które są niezbędne do osiągnięcia przychodów. Pracownicy również ponoszą koszty uzyskania, które zależą od umowy o pracę i miejsca zamieszkania.

Rodzaje kosztów jednostkowych

Układ rodzajowy pokazuje jakiego rodzaju koszty ponosi jednostka gospodarcza, dzieli się je na:amortyzację, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, pozostałe koszty.

  • amortyzacja - jest to zużywanie się środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Poprzez amortyzację następuje utrata wartości poszczególnych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Suma odpisów amortyzacyjnych stanowi ich umorzenie. Koszt amortyzacji jest kosztem niepieniężnym (za amortyzacją nie idzie wydatkowanie pieniądza, taki wydatek został dokonany wcześniej, podczas zakupu danego środka trwałego, czy wartości niematerialnej i prawnej).
  • zużycie materiałów i energii - jest to zużycie do produkcji i usług różnego rodzaju materiałów, zapasów, surowców, a także zużycie energii elektrycznej, cieplnej.
  • usługi obce - pokazuje ponoszone przez jednostkę gospodarczą zakupy usług od zewnętrznych podmiotów działających na rynku niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej są to usługi pocztowo - telekomunikacyjne, internetowe, transportowe, remontowe, usługi sprzątania itp.
  • podatki i opłaty - obejmuje ona podatki publiczno - prawne np. podatek od nieruchomości i opłaty np. za prowadzenie konta bankowego, opłaty rejestracyjne i inne. Nie ujmuje się tutaj podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych.
  • Wynagrodzenia - zakwalifikowane są tutaj koszty związane z wynagrodzeniem dla pracowników zatrudnionych w jednostce gospodarczej w kwocie brutto, która obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne płacone przez pracownika w wysokości 13,71% kwoty brutto oraz podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 18% lub 32%.
  • ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia - pozycja ta obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne płacone za pracowników a finansowane przez pracodawcę oraz inne świadczenia ponoszone na rzecz pracowników np. odzież robocza.
  • pozostałe koszty rodzajowe - przedstawia się tutaj pozostałe koszty nie ujęte w wyżej wymienionych kosztach są to np. podróże służbowe, ryczałty samochodowe[1]

Podział kosztów według miejsca ich powstania

W układzie kalkulacyjnym ujmuje się koszty w związku z miejscem ich powstawania, częściej stosowany jest on w jednostkach produkcyjnych, w jednostkach usługowych (do których należy branża turystyczna stosowany jest rzadziej). W ramach układu kalkulacyjnego wyróżniamy:

  • Koszty działalności podstawowej - produkcyjnej
  • Koszty działalności podstawowej - handlowej
  • Koszty wydziałowe
  • Koszty działalności pomocniczej
  • koszty zakupu
  • Koszty sprzedaży
  • Koszty zarządu
  • Rozliczenie kosztów działalności

Klasyfikacja kosztów ze względu na

1.ZWIĄZEK DZIAŁALNOŚCIĄ JEDNOSTKI:

  • Koszty działalności operacyjnej
  • Koszty działalności finansowej

2.ZWIĄZEK Z WIELKOŚCIĄ PRODUKCJI:

  • Koszty stałe - to takie, które nie wykazują większych zmian mimo że produkcja wzrasta lub maleje są to np. koszty ogólnego zarządu koszty amortyzacji.
  • Koszty zmienne (proporcjonalne, progresywne, degresywne, regresywne)-to takie, które rosną gdy produkcja rośnie i maleją gdy produkcja spada np. koszty zużycia materiałów.
  • Koszty semistałe (skokowo-stałe)
  • Koszty mieszane

3.ZWIĄZEK Z WYCENĄ PRODUKTÓW:

  • Koszty produktu
  • Koszty okresu

4.ZWIĄZEK KOSZTÓW Z PRODUKTEM:

  • Koszty pośrednie-wiążą się z większym zakresem funkcjonowania jednostki gospodarczej są to np. koszty ogólnego zarządu.
  • Koszty bezpośrednie - tzn. bezpośrednio związane z powstaniem danego produktu lub usługi np. płace osób bezpośrednio produkujących, czy wytwarzających daną usługę.

5.WPŁYW NA DECYZJE:

  • Koszty istotne (decyzyjne)
  • Koszty nieistotne (niedecyzyjne)[2] [3]

Koszty uzyskania przychodów

Według ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych "Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w Art. 16. Ust.1" [4] czyli kosztów, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Istnieje kilka zasad, według których ustala się wysokość tych kosztów, są to m.in.:

  • Jeżeli koszty zostały poniesione w obcej walucie, wówczas przelicza się je na polski złoty według średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego, który poprzedza dzień poniesienia kosztu
  • Dzień, w którym powstał koszt uzyskania przychodu to dzień w którym koszt znajdzie swoje odzwierciedlenie w księgach rachunkowych
  • Koszt uzyskania przychodów to koszt, który już wystąpił, a nie ten, który dopiero się pojawi[5]

Jak wspomniano wyżej również pracownicy ze stosunku pracy ponoszą koszty uzyskania. Wysokość ich uzależniona jest od ilości zawartychumów o pracę i od tego czy zakład pracy położony jest w miejscowości innej niż miejsce zamieszkania pracownika[6]


Koszty uzyskania przychodówartykuły polecane
KosztyKosztRachunek zysków i stratRodzajowy układ kosztówŚrodki trwałeNakładyKoszt rzeczywistyZdarzenie gospodarczeKoszt a wydatekCechy wiedzy

Przypisy

  1. Wawrzyńczak-Jędryka B. (red.) (2009), Rachunkowość mini-meritum, praca zbiorowa pod redakcją ABC a Wolters Kluwer business, Warszawa, s. 474-475.
  2. Matuszewicz J., Matysiewicz P. (2003), Rachunkowość od podstaw, Finans-Servis Zespół Doradców Finansowo-Księgowych, Warszawa, s. 242-244
  3. Dobija M. (2008). Rachunkowość zarządcza i controlling, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  4. Ustawa z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych DZ.U. 1992, Nr 21 poz.86.
  5. Rachunkowość i podatki organizacji pozarządowych, Fundacja rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, Warszawa, s. 19-24
  6. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych DZ.U. 1991, Nr 80 poz.350

Bibliografia

  • Dobija M. (2008), Rachunkowość zarządcza i controlling, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Matuszewicz J., Matuszewicz P. (2011), Rachunkowość od podstaw, Finans-Servis, Warszawa
  • Michalik A. (2008), Rachunkowość i podatki organizacji pozarządowych, Fundacja rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, Warszawa
  • Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86
  • Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350
  • Wawrzyńczak-Jędryka B. (red.) (2009), Rachunkowość mini-meritum, Wolters Kluwer, Warszawa


Autor: Magdalena Kysiak, Justyna Kurzawa

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.