Podwykonawca

Podwykonawcy, poprzez swoją pracę pomagają przede wszystkim osiągnąć przedsiębiorstwom sprostanie celom strategicznym, poprzez odciążenie ich od problemów operacyjnych. W związku z tym zwiększa się strategiczna swoboda działalności przedsiębiorstwa macierzystego. Dzięki podwykonawcom, przedsiębiorstwa mogą liczyć na (cele zatrudniania podwykonawców):

• zmniejszenie kosztów administracyjnych administracyjnych i ogólnych, zmniejszenie zatrudnienia, co pozwoli zredukować koszty działalności przedsiębiorstwa,
• tańszy i szybszy dostęp do nowoczesnych metod prowadzenia działalności gospodarczej,
• korzystanie z technologii, a także wiedzy, którą przedsiębiorstwo nie dysponuje,
• skoncentrowanie się na podstawowej działalności, poprzez przekazanie pewnych zadań podwykonawcom,
• ograniczenie kosztów inwestowania w funkcje które nie stanowią podstawowej działalności przedsiębiorstwa,
• podział ryzyka pomiędzy kilka przedsiębiorstw partnerski

TL;DR

Artykuł przedstawia informacje na temat zatrudniania podwykonawców przez przedsiębiorstwa. Podwykonawcy pomagają przedsiębiorstwom w osiąganiu celów strategicznych poprzez odciążenie ich od problemów operacyjnych. Przedsiębiorstwa korzystają z podwykonawców, aby zmniejszyć koszty administracyjne, uzyskać dostęp do nowoczesnych metod prowadzenia działalności i skoncentrować się na podstawowej działalności. Wybór odpowiedniego podwykonawcy jest istotny i powinien uwzględniać analizę finansową, techniczną, organizacyjną i BHP. Zatrudnianie podwykonawców ma swoje zalety, takie jak obniżenie kosztów i korzystanie z wykwalifikowanego personelu, ale także wady, takie jak utrata kontroli nad zatrudnianymi pracownikami. Przedsiębiorstwo musi zaakceptować zatrudnienie podwykonawców i ponosi odpowiedzialność wobec nich.

Przyczyny

Istnieje wiele motywów związanych z realizacją programu zatrudnienia podwykonawców. Dotyczą one złożoności jak i wysokich kosztów, z zakresu zarządzania personelem, które przedsiębiorstwo chce zminimalizować i zredukować. Najważniejsze to:

• możliwość przeniesienia pracowników do firmy podwykonawczej, w celu redukcji kosztów,
• możliwość przeniesienia składników majątkowych, do firmy podwykonawczej,
• możliwość wykorzystania wysoko wykwalifikowanego wyspecjalizowanego personelu usługodawcy
• możliwość wykorzystania technologii, niedostępnej w związku z wysokimi kosztami ich zakupu i wprowadzenia

Procedura wyboru podwykonawcy

Wybór odpowiedniego podwykonawcy stanowi bardzo ważną kwestię, mającą duży wpływ na powodzenie danej inwestycji. Każdy wykonawca kieruje się pewnymi regułami, dotyczącymi wyboru odpowiedniego podwykonawcy. Najdokładniejszą formą zdaje się być selekcja podwykonawców pod względem pewnych wymogów. Najczęstsze kryteria, którymi kierują się przedsiębiorstwa w wyborze podwykonawcy, to:

• analiza kondycji finansowej (ocena płynności finansowej, niezależności finansowej, zdolności kredytowej, analiza bilansu, analiza przychodów ze sprzedaży i kosztów ich uzyskania)
• analiza możliwości technicznych (ocena sprzętu i wyposażenia)
• analiza umiejętności organizacyjnych (efektywność zarządzania przedsięwzięciami, doświadczenie pracowników, ocena systemu zarządzania jakością)
• przestrzeganie przepisów i zasad BHP (ocena bezpieczeństwa organizacji pracy, analiza stopnia wypadkowości, kryterium, dotyczące polisy ubezpieczeniowej)
• opinia publiczna (ocena uczciwości i odpowiedzialności firmy, terminowość, poziom obsługi, analiza wcześniejszych niepowodzeń, długość czasu działalności firmy)

Zalety i wady

Jak każde przedsięwzięcia przedsiębiorstwa działającego w gospodarce rynkowej, tak zatrudnianie podwykonawców ma swoje dobre i złe strony. Do najbardziej typowych zaliczamy następujące:

Zalety

• świadczenie usług po niższych kosztach całkowitych,
• ograniczenie kosztów zakupu i wynajmu powierzchni biurowych,
• zmniejszenie odpowiedzialności związanych z regulacjami prawnymi, w tym także kosztów,
• zatrudnienie podwykonawców jako jeden z etapów fuzji, restrukturyzacji,
• korzystanie z personelu przeszkolonego w wykonywaniu określonych zadań,

Wady

• złe doświadczenia związane z zatrudnianiem podwykonawców, złe planowanie, ogranizacja
• utrata kontroli nad zatrudnianymi pracownikami
• początkowo wysokie koszty z zatrudnianiem podwykonawców
• zwolnienia, związane z zastąpieniem obecnych pracowników
• wybór niewłaściwego usługodawcy

Zasady

Głównym warunkiem, który musi być spełnionym w celu zatrudnienia podwykonawców jest akceptacja wydzielenia ze strony właścicieli i kierownictwa. Powinno ono doprowadzić do poprawy skuteczności działania firmy, w różnych aspektach jego działalności, tj. strategicznym, rynkowym ekonomicznym, organizacyjnym, motywacyjnym. W związku z tym proces ten odbywa się w następujących etapach:

• Określenie celów organizacyjnych
• Analiza kosztów i korzyści
• Tworzenie harmonogramu przedsięwzięcia
• Wybór podwykonawców
• Negocjowanie warunków umowy
• Informowanie personelu o nowej sytuacji
• Opracowanie harmonogramu rozpoczęcia współpracy
• Kontrola efektów przeprowadzenia przedsięwzięcia

Odpowiedzialność inwestora wobec podwykonawcy

Zgodnie z art. 6471 KC: "do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora. Jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy". Z tego orzeczenia można w prosty sposób wywnioskować, że odpowiedzialność solidarna leży po stronie inwestora, jeśli ten wcześniej wyrazi zgodę na zawarcie umowy z podwykonawcą (np. wystosuje odpowiednie oświadczenie). Brak takiej zgody skutkuje brakiem takiej odpowiedzialności ze strony inwestora.

Zgoda "dorozumiana"

Stwierdzenie tzw. "zgody dorozumianej" wzbudzało wiele wątpliwości. Przez zagadnienie to, rozumie się stosunek inwestora, wskazujący na tolerancję uczestnictwa podwykonawcy w danym przedsięwzięciu. W Uchwale z dnia 17 lutego 2016 r. w sprawie Sygn. akt III CZP 108/15, Sąd Najwyższy stwierdza, że: "Skuteczność wyrażonej w sposób dorozumiany (art. 60 KC) zgody inwestora na zawarcie przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest uzależniona od zapewnienia mu możliwości zapoznania się z postanowieniami tej umowy, które wyznaczają zakres jego odpowiedzialności przewidzianej w art. 6471 § 5 k.c". W wyniku tej uchwały podwykonawca, chcąc starać się o świadczenia materialne od inwestora, w pierwszej kolejności będzie musiał dowieść, że wyżej wymieniony miał wcześniej możliwość zapoznania się z umową pomiędzy nim a wykonawcą umowy.

Podwykonawca — artykuły polecane

Outsourcing taktyczny — Outsourcing kapitałowy — Outsourcing kontraktowy — Outsourcing — Partnerstwo publiczno-prywatne — Kontrakt menedżerski — Generalny wykonawca — Outplacement — Plan naprawczy — Kompetencje poznawcze

Bibliografia

• Cook M. (2003), Outsourcing funkcji personalnej, Oficyna Ekonomiczna, Kraków
• Kotler P. (2012), Marketing, Rebis, Poznań
• Kozik R., Leśniak A., Plebankiewicz E. (2013), Problemy wyboru i zawierania umów z firmami podwykonawczymi, Zeszyty Naukowe WSOWL, Nr 1 (167)
• Trocki M. (2001), Outsourcing: metoda restrukturyzacji działalności gospodarczej, PWE, Warszawa
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
• Żak M. (2016), Solidarna odpowiedzialność inwestora wobec podwykonawcy - najnowsze orzecznictwo, PMR Construction Insight: Poland, Nr 3 (180)

Autor: Norbert Hadzewic, Karolina Kaletka

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.