Start-up

Start-up - to tymczasowa organizacja we wczesnym etapie cyklu życia, "utworzona w celu poszukiwania powtarzalnego i skalowalnego modelu biznesowego". Skalowalność oznacza tu względnie proporcjonalny wzrost udziału w rynku, a co za tym idzie zwielokrotnienie zainwestowanych przez fundusze VC czy Business Angels środków pieniężnych.

Inna z powszechnie przyjętych definicji, dodatkowo wskazuje na działanie w otoczeniu skrajnie wysokiej niepewności, co w głównej mierze odróżnia naturę start-up od małych i średnich firm działających na ugruntowanych i dojrzałych rynkach.

TL;DR

Start-up to tymczasowa organizacja, która poszukuje powtarzalnego i skalowalnego modelu biznesowego. Działa w warunkach wysokiej niepewności i opiera się na modelu biznesowym oraz testowaniu MVP. Start-upy mają niskie koszty rozpoczęcia działalności, zwiększone ryzyko, ale też większy zwrot z inwestycji. Każdy może założyć start-up, a wartość jego tworzy zespół. Ważne jest dzielenie się pomysłem i słuchanie opinii innych. Przykładem udanego start-upu jest Jakdojade.pl.

Model biznesowy

Start-up funkcjonuje w oparciu o model biznesowy, który definiuje sposób w jaki organizacja zamierza tworzyć i dostarczać wartość swoim docelowym klientom. Innymi słowy, przedstawia on metody i kanały dystrybucji produktu, struktury kosztowe poszczególnych działów jak i metody realizacji założonych celów np. pozyskanie odpowiedniej liczby użytkowników w założonym czasie, zwiększenie ruchu sieciowego etc.).

W celu wypracowania odpowiedniego modelu biznesowego (ang. Business Model) pomocna jest metoda Lean Startup zaproponowana w 2011 przez Erica Riesa. Podobnie jak metodyki Agile opiera się ona na iteracyjnym podejściu do projektowania, ciągłym testowaniu założeń modelu i wprowadzaniu korekt w tzw. pętlach informacji zwrotnych (ang. Build - Measure - Learn).

MVP

Jak wspomniano, start-up działa w warunkach niepewności nie tylko technologicznej, ale również popytowej. Aby uzyskać informację, czy dany produkt ma szansę upowszechnić się wśród klientów tworzy się tzw. MVP (ang. Minimum Viable Product), czyli działający produkt z minimum funkcjonalności, pozwalający na zebranie od klientów maksimum informacji przy najmniejszym koszcie. W wyniku kolejnych iteracji rozwoju produktu, dąży się do przekazani w pełni funkcjonalnego produktu spełniającego wymagania klientów.

Cechy przedsiębiorstwa start-upowego

Cechy:

• niskie koszty rozpoczęcia działalności - rozpoczynając prace nad start-upem nie jest wymagane posiadanie specjalistycznych maszyn, czy narzędzi liczy się pomysł i kreatywność,
• zwiększone niż w przypadku standardowych przedsięwzięć ryzyko - nikt nie zagwarantuje nam że rynek przyjmie określony produkt, poszukujemy najbardziej odpowiedniego modelu biznesowego, mamy do czynienia z tzw. pivotem (zmiana obranej strategii),
• zwiększony w porównaniu ze standardowymi przedsięwzięciami zwrot z inwestycji - nie najważniejsza jest milionowa inwestycja lecz odnalezienie licznej grupy zaangażowanych użytkowników [A.Łopusiewicz (2013), s. 8-9]

Kto może stworzyć start-up?

Nie ma żadnych ograniczeń, każdy kto posiada pomysł i zespół do jego realizacji, może zostać twórcą start-upu. Ciekawostką jest fakt, że najbardziej znane i dochodowe start-upy powstały przypadkiem. Start-up służy rozwiązaniu problemu, z którym boryka się potencjalny użytkownik. Przedsięwzięcie to ma swój początek zazwyczaj w hobby i prowadzi się je po kosztach. Tworząc start-up należy skupić się na znalezieniu rozwiązania rzeczywistych problemów przyszłego użytkownika aplikacji [A.Łopusiewicz (2013), s. 8-10]

Największa wartość start-upu

Najważniejszy filar start-upu to zespół, który powinien być: zgrany, pozytywnie zmotywowany i dobrze rokujący. Rozpoczynając prace należy określić, kto za co odpowiada w projekcie. Decydującą role w grupie ma odgrywać lider, cechujący się otwartym umysłem oraz charyzmą, powinien także potrafić docenić poniesiony przez współpracowników wysiłek. To właśnie kierownik projektu: podejmuje najważniejsze decyzje, kontroluje rozwój start-upu, a w hierarchi decyzyjnej znajduje się wyżej niż inwestor. [A.Łopusiewicz (2013), s. 12]

Rady dla początkującego start-upowca

Nie należy ukrywać swojego pomysłu, trzeba się nim podzielić z bardziej doświadczonymi osobami (ich wiedza przyspieszy rozwój twojego start-upu). Jeśli posiadasz blokadę przed ujawnieniem np. inwestorowi pewnych faktów, podpisz klauzulę poufności. Nie można popełniać błędów w prezentacji start-upu jak np. za dużo tekstu na slajdach czy za wiele slajdów. Prezentacja pomysłu powinna: być prosta, zachęcająca, ciekawa tak aby odbiorca chciał więcej i więcej. W dalszej części należy skupić swoją uwagę na podstawowej wersji produktu, nie trzeba go nadmiernie dopieszczać i tracić czas. Przy tworzeniu start-upu nie można iść na żywioł, trzeba przewidywać kroki konkurencji oraz testować przydatność własnych funkcjonalności. Przyjmowanie krytyki oraz wspólne rozważanie spostrzeżeń członków zespołu to prognostyki dobrze rozwijającego się start-upu.[A.Łopusiewicz (2013), s. 38-39]

Jakdojade.pl

Jakdojade.pl to aplikacja wywodząca się ze środowiska studenckiego, która zdobyła wiele wyróżnień w konkursach branży start-upowej. Jest to wyszukiwarka połączeń komunikacji miejskiej, która ułatwia podróżowanie po mieście. Do skorzystania z niej możemy użyć zarówno aplikacji mobilnej, jak również bezpośrednio przeglądarki internetowej. W aplikacji tej został zastosowany model biznesowy freemium (udostępnienie wartości konsumentowi bezpłatnie). Jakdojade.pl to idealny przykład na to jak rozwinąć swój innowacyjny start-up do rangi projektu o krajowym zasięgu i wysokiej dochodowości. [A.Łopusiewicz (2013), s. 13-48]

Start-up — artykuły polecane

Inżynieria oprogramowania — Model biznesowy — Portfel projektów — Lean Startup — Jidoka — Struktura macierzowa — Projekt — Scrum of scrums — Modele certyfikacji kierowników projektów — Karta oceny pracownika

Bibliografia

• Blank S. (2010), What’s A Startup? First Principles
• Blank S., Dorf B. (2012), Podręcznik startupu. Budowa wielkiej firmy krok po kroku, Helion, Gliwice
• Łopusiewicz A. (2013), Start-up Od Pomysłu Do Sukcesu, Wydawnictwo Edgard - Samo Sedno, Warszawa
• Nowacki P. (2016), Wpływ start-up w kształtowaniu poziomu zrównoważonego rozwoju w polsce. Zrównoważony rozwój-debiut naukowy, nr 57
• Ries E. (2012), Metoda Lean Startup. Wykorzystaj innowacyjne narzędzia i stwórz firmę, która zdobędzie rynek, Helion, Gliwice
• Strona internetowa: Minimum Viable Product: a guide
• Szmit A., Szmit M., Lisiak-Felicka D. (2017), Badania przeżywalności firm utworzonych w ramach projektów realizowanych z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Studium empiryczne dla Fundacji Inkubator, Politechnika Łódzka, Łódź
• Targański B. (2016), Rola platform handlu elektronicznego w rozwoju start-upów na rynku mody w Polsce, Marketing i Rynek, nr 7

Autor: Leszek Jasek, Bartosz Bałut