Identyfikacja wizualna

Identyfikacja wizualna (ang. Corporate Identity) to wszystko, co pozwala zidentyfikować firmę i odróżnić ją od innych. System identyfikacji wizualnejten ma na celu stworzenie jednolitej i spójnej koncepcji prezentacji wizualnej danej firmy, nawiązując do jej misji i strategii funkcjonowania (Jan W.Wiktor, (2013), s. 307). Jest zestawem reguł i konsekwentnie zaplanowanych wzorców, które mają za zadanie budować pozytywne wyobrażenie o firmie, jej ofercie oraz utrwalać korzystne opinie wśród personelu, partnerów i odbiorców.

TL;DR

Identyfikacja wizualna to sposób odróżniania firmy od innych poprzez spójną prezentację wizualną. System identyfikacji wizualnej oparty na księdze identyfikacji wizualnej obejmuje elementy takie jak nazwa firmy, logo, znaki bazowe i wytyczne promocyjne. Stworzenie skutecznego systemu identyfikacji wizualnej pomaga budować pożądany wizerunek firmy. System ten powinien być zgodny ze specyfiką firmy, oryginalny, łatwy w percepcji i zapamiętywaniu oraz pozytywnie kojarzony. Księga identyfikacji wizualnej jest dokumentem zawierającym wszystkie założenia dotyczące identyfikacji wizualnej firmy. System identyfikacji wizualnej spełnia funkcje identyfikacyjną, konkurencyjną i informacyjną.

Księga identyfikacji wizualnej

System identyfikacji wizualnej jest opracowaniem zebranym w specjalny katalog, w którym zawarto podstawowe elementy koncepcji identyfikacji wizualnej firmy w jej otoczeniu. Stanowi zbiór zasad tworzenia dokumentów firmowych, stosowania logo i nazwy oraz środków, które są podstawą do tworzenia przekazów wizualnych.Strategia budowania korzystnego wizerunku społecznego musi brać pod uwagę wiele czynników i zgodnie harmonizować tożsamość przedsiębiorstwa z jego osobowością. System identyfikacji wizualnej jest szczególnie ważny przy kontakcie z klientem, który pojawia się po raz pierwszy. Pierwsze wrażenie pozostawia w świadomości odbiorcy najtrwalszy ślad. Gdy jest pozytywne, firmie łatwiej je podtrzymać i utrwalać w kolejnych kontaktach. Bodźce wizualne wywołują w odbiorcy określone odczucia i opinie na temat firmy. Zadaniem systemu identyfikacji wizualnej jest kształtowanie tych odczuć tak, by były podstawą do budowania jednoznacznego wizerunku. Tożsamość wizualna jest "łącznikiem" pomiędzy przedsiębiorstwem a jego otoczeniem. (Jan W.Wiktor (2013), s. 307) Skuteczny system identyfikacji wizualnej pozwala odróżnić dane przedsiębiorstwo od innych a w związku z tym, zapewnić skuteczną komunikację marketingową. (Adamus-Matuszyńska A. (2011), s. 201) Wzrastająca rola identyfikacji wizualnej związana jest z faktem, że obecne społeczeństwo można określić mianem "wzrokocentryzm". (Adamus-Matuszyńska A. (2011), s. 202)

Historia zastosowań identyfikacji wizualnej

System identyfikacji wizualnej ma swoje korzenie już w XVII i XVIII w. we Francji, gdzie znakami towarowymi oznaczone były produkty, takie jak porcelana, meble czy tkaniny dekoracyjne. (Nikodemska-Wołowik A., Górski T., Wołowik M., (2004), s. 59)

Z kolei pierwszy sformalizowany system identyfikacji wizualnej firmy opracował zespół P. Behrensa, projektanta niemieckich zakładów sprzętu elektrycznego AEG. Objął on znaki towarowe, wyroby, opakowania, budynki, wyposażenie biur oraz materiały promocyjne. Jednym z pierwszych przedsiębiorstw w Polsce, które zbudowało skuteczny całościowy system identyfikacji wizualnej, były Polskie Linie Lotnicze LOT. Opiera się on na jednolitej kolorystyce (połączenie koloru niebieskiego i białego), która obejmuje znak firmowy i graficzne druki (w tym bilety lotnicze) oraz wygląd samolotów, pojazdów, biur, strojów pilotów i stewardes.

Elementy identyfikacji wizualnej

• nazwa firmy,
• logo i logotyp,
• znaki bazowe (krój pisma, kolorystyka, rozmiar pisma itp.),
• stałe wytyczne promocyjne (np. zasady kompozycji reklamy czy działań e-marketingowych). (Jan W.Wiktor (2013), s. 307)

Często spotykanym problemem jest brak zauważania różnić pomiędzy pojęciem logo a logotypu. Logo stanowi graficznie opracowaną nazwę firmy. (Pilarczyk B., Mruk H. (2007) s. 247) Może to być więc dowolny obraz (grafika), identyfikująca dane przedsiębiorstwo. Z kolei logotyp to nazwa firmy, przedstawiona za pomocą odpowiednio skonstruowanego napisu o charakterystycznej czcionce, kolorze, stylistyce.

Identyfikacja wizualna jako element, kształtujący wizerunek

Stworzenie dobrze funkcjonującego systemu identyfikacji wizualnej ma na celu zbudowanie pożądanego wizerunku u danej grupy odbiorców. Wizerunek firmy można kształtować w formach pozawizualnych i wizualnych. Formy pozawizualne oddziałują na wszystkie (poza wzrokiem) zmysły odbiorcy. Postrzeganie firmy przez pryzmat jej zachowania i obecności na rynku, kształtują poniższe rozwiązania:

• ujednolicony sposób przyjmowania rozmów telefonicznych,
• standard obsługi klientów podczas sprzedaży i opieki w okresie posprzedażnym,
• dźwięki - melodyjka firmowa,
• zapach.

Zatem zachowania firmy oraz jej zasady kształtują w pewnym stopniu tożsamość i wizerunek firmy. Jednak trzecim elementem, który wspomaga te działania, jest tożsamość wizualna.

Istotność systemu identyfikacji wizualnej wynika z faktu, że mimo upływu czasu stale oddziałuje na odbiorców. Ważną rolę odgrywa uzupełnianie tożsamości wizualnej o nowe elementy, nawiązujące do poprzednio zdefiniowanej polityki identyfikacyjnej. System ten może być budowany etapami, gdy firma dopiero powstała. Powinien wtedy opierać się na solidnych założeniach. Gdy firma od dawna funkcjonuje na rynku, tworzony system powinien uwzględniać wcześniejszy okres działania oraz dotychczasowe postrzeganie firmy przez otoczenie.

Zasady budowania systemu identyfikacji wizualnej

Budując system identyfikacji wizualnej należy uwzględnić następujące zasady:

• zgodność ze specyfiką firmy i jej stylem,
• oryginalność,
• łatwość percepcji - tworzony wizerunek jest jasny i zrozumiały dla odbiorców bez dwuznacznych, sprzecznych ze sobą przekazów,
• łatwość zapamiętania i przejrzystość,
• łatwość wykorzystania w różnych technikach i trwałość,
• pozytywne skojarzenia,
• realne podstawy - przyjęta koncepcja jest zgodna z rzeczywistymi skojarzeniami, które są ważne dla danego rodzaju przedsiębiorstw.

Księga identyfikacji wizualnej firmy

W celu uniknięcia różnicowania znaków graficznych oraz wszelkich elementów, tworzących identyfikację wizualną, zaleca się założenie tzw. księgi identyfikacji wizualnej, księgi tożsamości firmy. Jest ona sformalizowanym dokumentem, w którym zawarte są wszystkie założenia, odnoszące się do systemu identyfikacji wizualnej. Znajdują się tam zatem wytyczne, odnośnie do kolorystyki, kroju czcionki, rozmiarów itp. Księga tożsamości pozwala:

• ograniczyć koszty, związane z wdrożeniem i funkcjonowaniem systemu wizualizacyjnego,
• tworzyć spójny i jednolity obraz firmy,
• wprowadzać nowe produkty na rynek,
• zmniejszyć ryzyko, związane z zaistnieniem na rynku nowych jednostek organizacyjnych firmy. (Pilarczyk B., Mruk H. (2007), s. 247)

Funkcje identyfikacji wizualnej

System identyfikacji wizualnej spełnia następujące funkcje:

• funkcja identyfikacyjna (wskazanie danego przedsiębiorstwa)
• funkcja konkurencyjna (wyróżnienie przedsiębiorstwa z grona wielu konkurencyjnych jednostek),
• funkcja informacyjna (przekazanie podstawowych informacji o firmie, jej jakości, produktach itp.).

Identyfikacja wizualna — artykuły polecane

Marketing usług bankowych — Komunikacja marketingowa — Ulotka reklamowa — Wizerunek organizacji — Storytelling — Marka przedsiębiorstwa turystycznego — Teaser — Public relations — Marketing relacji

Bibliografia

• Adamus-Matuszuńska A., Kostewicz W. (2011), Public relations jako funkcja zarządzania w organizacjach. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice
• Adamus-Matuszyńska A., Dzik P. (2015), Zarządzanie identyfikacją wizualną miejsc w przestrzeni publicznej, Studia Ekonomiczne, tom 251
• Augustyn R., Kawecka U. (2011), System identyfikacji wizualnej biblioteki jako element komunikacji z czytelnikiem, Biuletyn EBIB nr 5 (123)
• Budzyński W. (2002), Public relations. Zarządzanie reputacją firmy, Poltext, Warszawa
• Nikodemska-Wołowik A., Górski T., Wołowik M. (2004), Nie tylko logotyp. Wyróżnienie i przynależność w biznesie. Oficyna wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Gdańsk
• Nowacki R. (2005), Reklama, Difin, Warszawa
• Pilarczyk B., Mruk H. (red.) (2006), Kompendium wiedzy o marketingu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Szymoniuk B. (red.) (2006), Komunikacja marketingowa - instrumenty i metody, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Wiktor J. (2013), Komunikacja marketingowa, Modele, struktury, formy przekazu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawe
• Wrona K. (2012), Identyfikacja wizualna - jej rola w kształtowaniu świadomości marki oraz komunikacji marketingowej, Prace Instytutu Lotnictwa, Nr 1 (222)

Autor: Ewelina Suska, Dawid Wójcik