Rewaluacja: Różnice pomiędzy wersjami
m (Dodanie TL;DR) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Rewaluacja''' inaczej nazywana także '''rewaloryzacją''' to w systemie stałego kursu walutowego ustawowa, "''jednorazowa podwyżka kursu waluty wewnętrznej danego kraju wobec walut zagranicznych''" <ref> Bożyk P., Misala J., Puławski M. (1998). ''Międzynarodowe stosunki ekonomiczne'', PWE, Warszawa, s. 406 </ref>. | |||
< | |||
</ | |||
[[Zmiana]] kursu może zostać zdefiniowana i zmieniona tylko przez władze monetarne ([[bank]] centralny) lub przez [[rząd]]. | |||
[[Zmiana]] kursu może zostać zdefiniowana i zmieniona tylko przez władze monetarne ([[bank]] centralny) lub przez [[rząd]]. | |||
Termin rewaluacji odnosi się tylko do '''systemu stałego kursu walutowego''' i jest jedynym środkiem zaradczym, który pozwala '''w dłuższym okresie czasy utrzymać stały [[kurs]]'''. | Termin rewaluacji odnosi się tylko do '''systemu stałego kursu walutowego''' i jest jedynym środkiem zaradczym, który pozwala '''w dłuższym okresie czasy utrzymać stały [[kurs]]'''. | ||
| Linia 25: | Linia 8: | ||
==Cel== | ==Cel== | ||
Głównym celem rewaluacji jest spowodowanie '''spadku eksportu''', a '''wzrostu importu''' ([[eksport]] staje się nieopłacalny, a [[import]] łatwiejszy i tańszy). Przy wzroście kursu krajowej waluty [[towary]] wywożone za granicę stają się odpowiednio droższe dla zagranicznych odbiorców, co powoduje spadek ich konkurencyjności na obcym rynku. | Głównym celem rewaluacji jest spowodowanie '''spadku eksportu''', a '''wzrostu importu''' ([[eksport]] staje się nieopłacalny, a [[import]] łatwiejszy i tańszy). Przy wzroście kursu krajowej waluty [[towary]] wywożone za granicę stają się odpowiednio droższe dla zagranicznych odbiorców, co powoduje spadek ich konkurencyjności na obcym rynku. | ||
W efekcie przeprowadzenia rewaluacji zmniejsza się lub zostaje całkiem zlikwidowana [[nadwyżka]] bilansu płatniczego. | W efekcie przeprowadzenia rewaluacji zmniejsza się lub zostaje całkiem zlikwidowana [[nadwyżka]] bilansu płatniczego. | ||
Rewaluacja w systemie kursu stałego pojawia się niezwykle rzadko i może wystąpić kiedy [[bank centralny]] nie jest w stanie obronić kursu swojej waluty przed skutkami nadwyżki popytu na walutę krajową. Przykładem zrealizowania rewaluacji są Niemcy, które w 1961 r. dokonały podwyżki kursu waluty- marki o 4%. | Rewaluacja w systemie kursu stałego pojawia się niezwykle rzadko i może wystąpić kiedy [[bank centralny]] nie jest w stanie obronić kursu swojej waluty przed skutkami nadwyżki popytu na walutę krajową. Przykładem zrealizowania rewaluacji są Niemcy, które w 1961 r. dokonały podwyżki kursu waluty - marki o 4%. | ||
<google>n</google> | |||
==Zastosowanie== | ==Zastosowanie== | ||
Rewaluacja nie jest często stosowana z powodu trudnych do zrealizowania dla państwa, jednakże koniecznych do jej prawidłowego przeprowadzenia warunków: | Rewaluacja nie jest często stosowana z powodu trudnych do zrealizowania dla państwa, jednakże koniecznych do jej prawidłowego przeprowadzenia warunków: | ||
* względnie wysokiego stanu zatrudnienia czynników produkcji, | * względnie wysokiego stanu zatrudnienia czynników produkcji, | ||
* odpowiednio wysokich rezerw złota i walut obcych. | * odpowiednio wysokich rezerw złota i walut obcych. | ||
Oba warunki muszą być spełnione łącznie. | Oba warunki muszą być spełnione łącznie. | ||
Operacja rewaluacji zazwyczaj poprzedzona jest długim okresem stopniowego zwiększania zasobu waluty międzynarodowej w banku centralnym. Oczekiwane zmiany kursu waluty uruchamiają '''spekulacje'''. Działania rewaluacyjne są możliwe w państwach o dodatnim bilansie płatniczym i stosunkowo wysokim poziomie koniunktury <ref> Barro R.J. (1997). ''[[Makroekonomia]]'', PWE, Warszawa, s. 481 </ref>. | Operacja rewaluacji zazwyczaj poprzedzona jest długim okresem stopniowego zwiększania zasobu waluty międzynarodowej w banku centralnym. Oczekiwane zmiany kursu waluty uruchamiają '''spekulacje'''. Działania rewaluacyjne są możliwe w państwach o dodatnim bilansie płatniczym i stosunkowo wysokim poziomie koniunktury <ref> Barro R.J. (1997). ''[[Makroekonomia]]'', PWE, Warszawa, s. 481 </ref>. | ||
Determinowany przez rewaluacje znaczący wzrost importu w krajach wschodzących może przynieść wiele negatywnych konsekwencji, takich jak np.. <ref> Marciniak S. (red) (2013). ''Makro- i [[mikroekonomia]] Podstawowe problemy współczesności'', PWN, Warszawa, s. 548</ref>: | Determinowany przez rewaluacje znaczący wzrost importu w krajach wschodzących może przynieść wiele negatywnych konsekwencji, takich jak np.. <ref> Marciniak S. (red) (2013). ''Makro - i [[mikroekonomia]] Podstawowe problemy współczesności'', PWN, Warszawa, s. 548</ref>: | ||
* Ekstremalna [[specjalizacja]] produkcji może spowodować nadmierne uzależnienie od wahań popytu na rynkach światowych z punktu widzenia stabilizacji długookresowej, | * Ekstremalna [[specjalizacja]] produkcji może spowodować nadmierne uzależnienie od wahań popytu na rynkach światowych z punktu widzenia stabilizacji długookresowej, | ||
* W długim okresie producenci [[towarów]] rolniczych czy surowcowych tracą na rzecz producentów przemysłowych, ponieważ ceny i [[popyt]] produktów przemysłowych rosną szybciej od popytu i cen towarów pochodzenia rolniczego i surowców, | * W długim okresie producenci [[towarów]] rolniczych czy surowcowych tracą na rzecz producentów przemysłowych, ponieważ ceny i [[popyt]] produktów przemysłowych rosną szybciej od popytu i cen towarów pochodzenia rolniczego i surowców, | ||
| Linia 45: | Linia 29: | ||
==Przykład z Chin== | ==Przykład z Chin== | ||
W 2008 r. część ekonomistów wzywała Chiny do przeprowadzenia rewaluacji juana, aby uniknąć nabywania bardzo dużych ilości dolarów na rynku walutowym. Chiny po spektakularnym sukcesie eksportowym doprowadzili do '''narastającej nadwyżki rachunku obrotów bieżących''', dodatkowo inwestorzy zagraniczni lokowali w Chinach coraz chętniej swoje środki co wpłynęło na '''napływ kapitału prywatnego'''. Chiny znalazły się w sytuacji kiedy to popyt na juana znacznie przekraczał jego [[podaż]]. Chiński rząd nie przeprowadził jednak rewaluacji (w 2005 r. zezwolono na stopniową aprecjację), ale innymi sposobami starał się utrzymać kurs na stałym poziomie. Chiny sprzedawały juana, a skupowały inne waluty, które miały zasilać rezerwy walutowe. W 2007 r. udało się zwiększyć [[zasób]] rezerw walutowych o 477 mld amerykańskich dolarów (do poziomu 1,5 bln USD na koniec tego roku)<ref> Krugman P., Wells R. (2012) ''Makroekonomia'', PWN, Warszawa, s. 644</ref>. | |||
W 2008 r. część ekonomistów wzywała Chiny do przeprowadzenia rewaluacji juana, aby uniknąć nabywania bardzo dużych ilości dolarów na rynku walutowym. Chiny po spektakularnym sukcesie eksportowym doprowadzili do '''narastającej nadwyżki rachunku obrotów bieżących''', dodatkowo inwestorzy zagraniczni lokowali w Chinach coraz chętniej swoje środki co wpłynęło na '''napływ kapitału prywatnego'''. Chiny znalazły się w sytuacji kiedy to popyt na juana znacznie przekraczał jego [[podaż]]. Chiński rząd nie przeprowadził jednak rewaluacji (w 2005 r. zezwolono na stopniową aprecjację), ale innymi sposobami starał się utrzymać kurs na stałym poziomie. Chiny sprzedawały juana, a skupowały inne waluty, które miały zasilać rezerwy walutowe. W 2007 r. udało się zwiększyć [[zasób]] rezerw walutowych o 477 mld amerykańskich dolarów (do poziomu 1,5 bln USD na koniec tego roku)<ref> Krugman P., Wells R. (2012) ''Makroekonomia'', PWN, Warszawa, s. 644</ref>. | |||
==Rewaluacja a inne zmiany poziomu kursu walut== | ==Rewaluacja a inne zmiany poziomu kursu walut== | ||
Rewaluacja jest odwrotnym zjawiskiem do dewaluacji. Rewaluacja to ustawowe zwiększenie kursu waluty danego państwa, a '''dewaluacja''' to obniżenie tego kursu. | |||
Rewaluacja | Rewaluacja sprzyja wzrostowi importu, ale powoduje pogorszenie się konkurencyjności towarów za granicą. Natomiast '''dewaluacja prowadzi do poprawy konkurencyjności towarów eksportowanych, ale powoduje wzrost cen towarów importowanych'''. Najczęściej powoduje obniżenie popytu na towary importowane w danym kraju, chyba że zagraniczny [[producent]] zareaguje na zmianę kursu walutowego i dopasuje (obniży) ceny swoich dóbr. Decyzję o dewaluacji podejmuje się najczęściej w przypadku, gdy mamy do czynienia z długotrwałym deficytem bilansu płatniczego. Może byś stosowana do wyeliminowania lub zmniejszenia luki produktowej PKB<ref> Marciniak S. (red) (2013). ''Makro - i mikroekonomia Podstawowe problemy współczesności'', PWN, Warszawa, s. 548 </ref>. | ||
Działania rewaluacyjne są uzasadnione w państwach o dodatnim bilansie płatniczym i stosunkowo wysokim poziomie koniunktury, a dewaluacyjne są możliwe w krajach o ujemnym bilansie płatniczym i stosunkowo niewysokim poziomie koniunktury. Decyzję o dewaluacji podejmuje się najczęściej w przypadku, gdy mamy do czynienia z długotrwałym deficytem bilansu płatniczego <ref> Marciniak S. (red) (2013). ''Makro - i mikroekonomia Podstawowe problemy współczesności'', PWN, Warszawa, s. 548</ref>. | |||
Rewaluacja przeprowadzana jest stosunkowo rzadko, natomiast dewaluacja jest szeroko stosowana, ponieważ jest to proste narzędzie. Wpływ na to ma również fakt, że oddziałuje ona w jednakowym stopniu na wszystkich utrzymujących stosunki gospodarcze z zagranicą. Jej popularność wiąże się także z łatwością dostrzeżenia korzyści z jej zastosowania oraz z faktem, że niepowodzenia i [[zagrożenia]] ujawniają się dopiero w dłuższym okresie i są dostrzegalne właściwie tylko przez fachowców <ref> Budnikowski A. (2006). ''Międzynarodowe stosunki gospodarcze'', PWE, Warszawa, s. 350 </ref>. | |||
Rewaluacja | Rewaluacja jak i dewaluacja wynikają z decyzji władz (banku centralnego lub rządu). W przypadku gdy zmiana poziomu kursu walutowego następuje w wyniku działania sil rynkowych mowa wtedy o deprecjacji lub aprecjacji. '''[[Deprecjacja]]''' to rozłożony w czasie spadek wartości waluty krajowej w stosunku do waluty obcej (z 1$=5PLN do 1$=5,20PLN), natomiast '''[[aprecjacja]]''' określa sytuacje wzrostu wartości waluty krajowej w stosunku do waluty obcej (z 1$=5PLN do 1$=4,80PLN). Często skutkiem aprecjacji/deprecjacji jest właśnie rewaluacja/dewaluacja <ref> Rymarczyk. J (2006). ''Międzynarodowe stosunki gospodarcze'', PWE, Warszawa, s. 161</ref>. | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Szok podażowy]]}} — {{i5link|a=[[Inflacja tłumiona]]}} — {{i5link|a=[[Megainflacja]]}} — {{i5link|a=[[Inflacja importowana]]}} — {{i5link|a=[[Import inflacji]]}} — {{i5link|a=[[Dewaluacja]]}} — {{i5link|a=[[Realny kurs walutowy]]}} — {{i5link|a=[[Kryzys gospodarczy]]}} — {{i5link|a=[[Inflacja wewnętrzna]]}} — {{i5link|a=[[Opcja waniliowa]]}} }} | |||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| Linia 64: | Linia 48: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Banasiak K.(2010) | <noautolinks> | ||
* Barro R | * Banasiak K. (2010), ''Modele kryzysów walutowych'', Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, nr 80 | ||
* Bożyk P., Misala J., Puławski M. ( | * Barro R. (1997), ''Makroekonomia'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | ||
* Budnikowski A. (2006) | * Bożyk P., Misala J., Puławski M. (2002), ''Międzynarodowe stosunki ekonomiczne'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | ||
* Kraciuk J. (2014) | * Budnikowski A. (2006), ''Międzynarodowe stosunki gospodarcze'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | ||
* Krugman P., Wells R. ( | * Kraciuk J. (2014), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-e340912f-594f-4e4e-9cb1-018d46df0e4f/c/PZ_2014_3-2.141-151.pdf Kryzys strefy euro z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii]'', Przegląd Zachodniopomorski, nr 3 | ||
* Kwaśnicki W.(2009) | * Krugman P., Wells R. (2016), ''Makroekonomia'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | ||
* Marciniak S. (red) (2013) | * Kwaśnicki W. (2009), ''[https://kwasnicki.prawo.uni.wroc.pl/todownload/Studia2009Kwasnicki.pdf Czy kryzys finansowy przyczynia się do kryzysu w naukach ekonomicznych?]'', Studia Ekonomiczne nr 3 | ||
* Rymarczyk. | * Marciniak S. (red.) (2013), ''Makro i mikro ekonomia. Podstawowe problemy współczesności'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | ||
* Rymarczyk J. (2006), ''Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Anna Idziak, Krystian Lisowski, Anna Bartuś}} | |||
[[Kategoria:Waluta]] | |||
{{ | {{#metamaster:description|Rewaluacja to jednorazowa podwyżka kursu waluty wewnętrznej danego kraju wobec walut zagranicznych. Jest to środek zaradczy w systemie stałego kursu walutowego.}} | ||
Aktualna wersja na dzień 17:14, 22 gru 2023
Rewaluacja inaczej nazywana także rewaloryzacją to w systemie stałego kursu walutowego ustawowa, "jednorazowa podwyżka kursu waluty wewnętrznej danego kraju wobec walut zagranicznych" [1].
Zmiana kursu może zostać zdefiniowana i zmieniona tylko przez władze monetarne (bank centralny) lub przez rząd. Termin rewaluacji odnosi się tylko do systemu stałego kursu walutowego i jest jedynym środkiem zaradczym, który pozwala w dłuższym okresie czasy utrzymać stały kurs.
TL;DR
Rewaluacja, zwana także rewaloryzacją, to jednorazowa podwyżka kursu waluty wobec walut zagranicznych w systemie stałego kursu walutowego. Ma na celu spadek eksportu i wzrost importu. Rewaluacja jest rzadko stosowana i wymaga wysokiego stanu zatrudnienia oraz odpowiednich rezerw walutowych. Przykładem rewaluacji są Niemcy w 1961 r. Chiny uniknęły rewaluacji poprzez inne działania. Rewaluacja jest odwrotnym zjawiskiem do dewaluacji. Rewaluacja sprzyja wzrostowi importu, a dewaluacja poprawie konkurencyjności towarów eksportowanych. Rewaluacja jest rzadko stosowana, a dewaluacja jest szeroko stosowana. Decyzję o dewaluacji podejmuje się w przypadku długotrwałego deficytu bilansu płatniczego. Rewaluacja i dewaluacja wynikają z decyzji władz.
Cel
Głównym celem rewaluacji jest spowodowanie spadku eksportu, a wzrostu importu (eksport staje się nieopłacalny, a import łatwiejszy i tańszy). Przy wzroście kursu krajowej waluty towary wywożone za granicę stają się odpowiednio droższe dla zagranicznych odbiorców, co powoduje spadek ich konkurencyjności na obcym rynku. W efekcie przeprowadzenia rewaluacji zmniejsza się lub zostaje całkiem zlikwidowana nadwyżka bilansu płatniczego. Rewaluacja w systemie kursu stałego pojawia się niezwykle rzadko i może wystąpić kiedy bank centralny nie jest w stanie obronić kursu swojej waluty przed skutkami nadwyżki popytu na walutę krajową. Przykładem zrealizowania rewaluacji są Niemcy, które w 1961 r. dokonały podwyżki kursu waluty - marki o 4%.
Zastosowanie
Rewaluacja nie jest często stosowana z powodu trudnych do zrealizowania dla państwa, jednakże koniecznych do jej prawidłowego przeprowadzenia warunków:
- względnie wysokiego stanu zatrudnienia czynników produkcji,
- odpowiednio wysokich rezerw złota i walut obcych.
Oba warunki muszą być spełnione łącznie.
Operacja rewaluacji zazwyczaj poprzedzona jest długim okresem stopniowego zwiększania zasobu waluty międzynarodowej w banku centralnym. Oczekiwane zmiany kursu waluty uruchamiają spekulacje. Działania rewaluacyjne są możliwe w państwach o dodatnim bilansie płatniczym i stosunkowo wysokim poziomie koniunktury [2].
Determinowany przez rewaluacje znaczący wzrost importu w krajach wschodzących może przynieść wiele negatywnych konsekwencji, takich jak np.. [3]:
- Ekstremalna specjalizacja produkcji może spowodować nadmierne uzależnienie od wahań popytu na rynkach światowych z punktu widzenia stabilizacji długookresowej,
- W długim okresie producenci towarów rolniczych czy surowcowych tracą na rzecz producentów przemysłowych, ponieważ ceny i popyt produktów przemysłowych rosną szybciej od popytu i cen towarów pochodzenia rolniczego i surowców,
- niektórym gałęzią przemysłu należy zapewnić ochronę ze względu na icj strategiczne znaczenie dla całej gospodarki.
Przykład z Chin
W 2008 r. część ekonomistów wzywała Chiny do przeprowadzenia rewaluacji juana, aby uniknąć nabywania bardzo dużych ilości dolarów na rynku walutowym. Chiny po spektakularnym sukcesie eksportowym doprowadzili do narastającej nadwyżki rachunku obrotów bieżących, dodatkowo inwestorzy zagraniczni lokowali w Chinach coraz chętniej swoje środki co wpłynęło na napływ kapitału prywatnego. Chiny znalazły się w sytuacji kiedy to popyt na juana znacznie przekraczał jego podaż. Chiński rząd nie przeprowadził jednak rewaluacji (w 2005 r. zezwolono na stopniową aprecjację), ale innymi sposobami starał się utrzymać kurs na stałym poziomie. Chiny sprzedawały juana, a skupowały inne waluty, które miały zasilać rezerwy walutowe. W 2007 r. udało się zwiększyć zasób rezerw walutowych o 477 mld amerykańskich dolarów (do poziomu 1,5 bln USD na koniec tego roku)[4].
Rewaluacja a inne zmiany poziomu kursu walut
Rewaluacja jest odwrotnym zjawiskiem do dewaluacji. Rewaluacja to ustawowe zwiększenie kursu waluty danego państwa, a dewaluacja to obniżenie tego kursu.
Rewaluacja sprzyja wzrostowi importu, ale powoduje pogorszenie się konkurencyjności towarów za granicą. Natomiast dewaluacja prowadzi do poprawy konkurencyjności towarów eksportowanych, ale powoduje wzrost cen towarów importowanych. Najczęściej powoduje obniżenie popytu na towary importowane w danym kraju, chyba że zagraniczny producent zareaguje na zmianę kursu walutowego i dopasuje (obniży) ceny swoich dóbr. Decyzję o dewaluacji podejmuje się najczęściej w przypadku, gdy mamy do czynienia z długotrwałym deficytem bilansu płatniczego. Może byś stosowana do wyeliminowania lub zmniejszenia luki produktowej PKB[5].
Działania rewaluacyjne są uzasadnione w państwach o dodatnim bilansie płatniczym i stosunkowo wysokim poziomie koniunktury, a dewaluacyjne są możliwe w krajach o ujemnym bilansie płatniczym i stosunkowo niewysokim poziomie koniunktury. Decyzję o dewaluacji podejmuje się najczęściej w przypadku, gdy mamy do czynienia z długotrwałym deficytem bilansu płatniczego [6].
Rewaluacja przeprowadzana jest stosunkowo rzadko, natomiast dewaluacja jest szeroko stosowana, ponieważ jest to proste narzędzie. Wpływ na to ma również fakt, że oddziałuje ona w jednakowym stopniu na wszystkich utrzymujących stosunki gospodarcze z zagranicą. Jej popularność wiąże się także z łatwością dostrzeżenia korzyści z jej zastosowania oraz z faktem, że niepowodzenia i zagrożenia ujawniają się dopiero w dłuższym okresie i są dostrzegalne właściwie tylko przez fachowców [7].
Rewaluacja jak i dewaluacja wynikają z decyzji władz (banku centralnego lub rządu). W przypadku gdy zmiana poziomu kursu walutowego następuje w wyniku działania sil rynkowych mowa wtedy o deprecjacji lub aprecjacji. Deprecjacja to rozłożony w czasie spadek wartości waluty krajowej w stosunku do waluty obcej (z 1$=5PLN do 1$=5,20PLN), natomiast aprecjacja określa sytuacje wzrostu wartości waluty krajowej w stosunku do waluty obcej (z 1$=5PLN do 1$=4,80PLN). Często skutkiem aprecjacji/deprecjacji jest właśnie rewaluacja/dewaluacja [8].
| Rewaluacja — artykuły polecane |
| Szok podażowy — Inflacja tłumiona — Megainflacja — Inflacja importowana — Import inflacji — Dewaluacja — Realny kurs walutowy — Kryzys gospodarczy — Inflacja wewnętrzna — Opcja waniliowa |
Przypisy
- ↑ Bożyk P., Misala J., Puławski M. (1998). Międzynarodowe stosunki ekonomiczne, PWE, Warszawa, s. 406
- ↑ Barro R.J. (1997). Makroekonomia, PWE, Warszawa, s. 481
- ↑ Marciniak S. (red) (2013). Makro - i mikroekonomia Podstawowe problemy współczesności, PWN, Warszawa, s. 548
- ↑ Krugman P., Wells R. (2012) Makroekonomia, PWN, Warszawa, s. 644
- ↑ Marciniak S. (red) (2013). Makro - i mikroekonomia Podstawowe problemy współczesności, PWN, Warszawa, s. 548
- ↑ Marciniak S. (red) (2013). Makro - i mikroekonomia Podstawowe problemy współczesności, PWN, Warszawa, s. 548
- ↑ Budnikowski A. (2006). Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWE, Warszawa, s. 350
- ↑ Rymarczyk. J (2006). Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWE, Warszawa, s. 161
Bibliografia
- Banasiak K. (2010), Modele kryzysów walutowych, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, nr 80
- Barro R. (1997), Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Bożyk P., Misala J., Puławski M. (2002), Międzynarodowe stosunki ekonomiczne, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Budnikowski A. (2006), Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Kraciuk J. (2014), Kryzys strefy euro z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii, Przegląd Zachodniopomorski, nr 3
- Krugman P., Wells R. (2016), Makroekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Kwaśnicki W. (2009), Czy kryzys finansowy przyczynia się do kryzysu w naukach ekonomicznych?, Studia Ekonomiczne nr 3
- Marciniak S. (red.) (2013), Makro i mikro ekonomia. Podstawowe problemy współczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Rymarczyk J. (2006), Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
Autor: Anna Idziak, Krystian Lisowski, Anna Bartuś
