Rodzaje spółek

Rodzaje spółek - spółki możemy podzielić na spółki prawa handlowego i prawa cywilnego. Na gruncie prawa cywilnego wyróżniamy spółkę cywilną, która powstaje w drodze umowy, w myśl której wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Umowa ta powinna być zawarta w formie pisemnej dla celów dowodowych, więc jej uchybienie nie jest powodem stwierdzenia nieważności umowy [[[Kodeks]] cywilny 1964, art. 860]. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej. Źródłem prawa dla spółki cywilnej jest Kodeks Cywilny.

Wspólnikami spółki cywilnej mogą być osoby fizyczne, osoby prawne a także jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi. Wkładem do spółki cywilnej mogą być ruchomości oraz nieruchomości, prawa na dobrach materialnych czy nawet praca wspólnika. Wkłady wspólników mogą mieć różną wartość. Majątek spółki stanowi majątek wspólników. Należy pamiętać, że spółka cywilna nie jest płatnikiem podatku dochodowego. Podatek jest płacony przez jej wspólników.

TL;DR

Artykuł omawia różne rodzaje spółek, w tym spółki prawa handlowego i spółki cywilne. Współnicy spółek cywilnych zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, ale spółka cywilna nie ma osobowości prawnej. Spółki prawa handlowego, takie jak spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna, mają zdolność prawną i osobistą odpowiedzialność wspólników. Spółki kapitałowe, takie jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna, mają osobowość prawną i są najsilniej uregulowane w prawie. Istnieją również inne rodzaje spółek, takie jak spółka celowa, spółka cicha i spółka rotacyjna.

Spółki prawa handlowego

Do spółek handlowych zalicza się spółki: jawną, partnerską, komandytową, komandytowo-akcyjną, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjną.

Spółki handlowe dzielimy na spółki osobowe i kapitałowe. Podział spółek prawa handlowego prezentuje poniższy wykres:

Rys. 1. Rodzaje spółek

Spółki osobowe

Do spółek osobowych zaliczamy spółki: jawną, partnerską, komandytową i komandytowo-akcyjną. W przeciwieństwie do spółki cywilnej osobowe spółki handlowe są podmiotami prawa, mogą więc we własnym imieniu nabywać prawa, w tym prawa rzeczowe, a także zaciągać zobowiązania i być pozywane [[[Kodeks spółek handlowych]] 2000, art. 8]. Należy jednak pamiętać, że spółki handlowe nie są osobami prawnymi, ustawa przyznaje im jednak zdolność prawną. Spółki osobowe charakteryzuje co do zasady osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność ta jest solidarna ze spółką i pozostałymi wspólnikami. Spółki osobowe powstają w momencie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Wpis może nastąpić dopiero po podpisaniu umowy spółki lub statusu przez właścicieli. Istnieje możliwość wniesienia wkładu w formie pracy wspólników na rzec spółki.

Spółki kapitałowe

Do spółek kapitałowych zaliczamy spółki: z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjną. Spółki kapitałowe w odróżnieniu od spółek osobowych posiadają osobowość prawną. Są to spółki najsilniej uregulowane w prawie. Wkłady wspólników do tych spółek muszą mieć charakter majątkowy, więc świadczenie pracy na rzecz spółki nie jest dozwolone. Sprawy spółki prowadzi specjalnie powołany w tym celu organ. Wyłączona jest również osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Spółki kapitałowe mogą być tworzone w każdym dowolnym celu, nie tylko w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Co nie zmienia faktu, że w praktyce prawie wszystkie spółki kapitałowe prowadzą działalność gospodarczą.

Spółka w organizacji

Spółką w organizacji jest spółka kapitałowa w okresie pomiędzy zawarciem umowy (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) lub zawiązaniem spółki akcyjnej a wpisem do rejestru. Spółka ta może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania [Kodeks spółek handlowych, art 11]. Za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę w organizacji odpowiada spółka oraz osoby, które działały w jej imieniu. Jest to odpowiedzialność solidarna. Kodeks spółek handlowych wprowadził spółkę w organizacji ze względu na czas jaki upływa między zawarciem umowy lub podpisaniem statusu a rejestracją spółki. Ten proces może trwać nawet kilka miesięcy.

Inne spółki

• Spółka celowa
• Spółka cicha
• Spółka rotacyjna

Rodzaje spółek — artykuły polecane

Spółka prawa handlowego — Upadłość — Umowa spółki — Spółka komandytowo-akcyjna — Firma — Spółka jawna — Aport — Procedura założenia działalności gospodarczej — Komplementariusz

Bibliografia

• Hasińska I. (2014), Charakter prawny spółki cywilnej na tle historycznym i prawnoporównawczym
• Katner W. (red.) (2017), Prawo cywilne i handlowe w zarysie, Wolters Kluwer, Warszawa
• Kidyba A. (2013), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa
• Rudolf S. (2011), Kierunki ewolucji głównych systemów nadzoru korporacyjnego, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, 2(1)
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Autor: Paweł Zygar, Sabina Blok

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.