Otwarte innowacje

Z Encyklopedia Zarządzania
(Przekierowano z Open innovation)

Otwarte innowacje są modelem wykorzystywanych przez przedsiębiorstwa praktyk, polegających na integracji oraz zastosowaniu wewnętrznych i zewnętrznych pomysłów, a także procesów implementacji innowacji na rynek. Stanowią ideę celowego przepływu wiedzy, pomysłów i technologii przyspieszających proces innowacji. Otwarta polityka innowacji przedsiębiorstw powinna opierać się na dwustronnym przepływie informacji pomiędzy jednostkami (organizacje korzystają z danych z zewnętrznych przedsiębiorstw, a zarazem pozwalają korzystać innym jednostkom gospodarczym z własnych pomysłów i technologii, których aktualnie nie stosują).[1]

TL;DR

Otwarte innowacje to model wykorzystywanych przez przedsiębiorstwa praktyk, polegających na integracji wewnętrznych i zewnętrznych pomysłów oraz procesów implementacji innowacji na rynek. Otwarte innowacje opierają się na dwustronnym przepływie informacji pomiędzy jednostkami organizacyjnymi. Istnieje różnica między odkryciem, wynalazkiem a innowacją. Model zamknięty opiera się na autorskich pomysłach i zasobach wewnętrznych, podczas gdy model otwarty obejmuje współpracę z zewnętrznymi specjalistami i czerpanie korzyści z odkryć innych jednostek. W otwartych innowacjach ważna jest współpraca z partnerami biznesowymi, naukowymi i konkurencją. Zarządzanie wiedzą odgrywa kluczową rolę w procesie innowacji.

Odkrycie, wynalazek a innowacja

Powszechnie innowacyjność uważana jest za siłę napędową rozwoju gospodarczego oraz sukcesu przedsiębiorstw. Kojarzy się głównie ze zmianą, nowością czy doskonaleniem[2] Należy jednak podkreślić różnicę między odkryciem, wynalazkiem a innowacją. Odkrycia ukierunkowane są na działalność naukową - zazwyczaj odnoszą się do nowego prawa bądź zasady naukowej. Wynalazki zaliczają się do kategorii odkryć, lecz z reguły mają charakter techniczny oraz zorientowane są na wieloaspektowe zastosowania. Innowacje z kolei obejmują częściowo wynalazki, jak i ulepszenia aktualnie istniejących produktów, czy związanych z nimi procesów technologicznych[3] Innowacją mogą być również zmiany w zakresie polityki cenowej przedsiębiorstwa, zmiany w organizacji i metodach zarządzania, działaniach promocyjnych i marketingowych bądź kanałach dystrybucji. Innowacja jest przełożeniem idei (inwencji) na rzeczywistość (wdrożeniem nowych rozwiązań).[4]

Zamknięty a otwarty proces innowacji

Zamknięty model innowacji charakteryzuje się działalnością przedsiębiorstw opartą na tworzeniu, rozwijaniu oraz realizacji autorskich pomysłów we własnym zakresie oraz przy wykorzystaniu jedynie wewnętrznych zasobów jednostki. Model otwartych innowacji zawiera w sobie zarówno elementy tworzenia własnych idei oraz innowacji we wnętrzu organizacji, jak i pozyskiwania ich od obcych jednostek oraz inspiracji na ich osiągnięciach[5]

Przykładowe różnice między zamkniętymi a otwartymi innowacjami ukazuje poniższa tabela:

Model zamkniętych innowacji Model otwartych innowacji
Zatrudnianie specjalistów w danej dziedzinie. Zatrudnianie oraz współpraca z zewnętrznymi specjalistami.
Dokonywanie odkryć oraz ich wdrażanie we własnym zakresie. Bazowanie na wewnętrznych oraz zewnętrznych pracach badawczo-rozwojowych.
Dokonanie odkrycia jest równoznaczne z byciem pionierem na rynku. Czerpanie korzyści z odkryć innych jednostek.
Osiąganie sukcesu rynkowego głównie przez pionierów i innowatorów. Koncentracja na tworzenie dobrego modelu biznesowego, nie na byciu pierwszym na rynku.
Utożsamianie wdrażania innowacji z osiąganiem sukcesu rynkowego (im więcej, tym lepiej). Koncentracja na jakości oraz użyteczności pomysłów (liczy się jak najlepsze wykorzystanie innowacji).
Ochrona własności intelektualnej przed konkurencją. Czerpanie korzyści oraz udostępnianie idei i wiedzy w celu wsparcia modelu biznesowego.

Źródło: "Otwarte innowacje: perspektywa współpracy i zarządzania wiedzą"[6]

Proces współpracy w otwartych innowacjach

Współpraca jest istotą idei otwartych innowacji. Jednostki chcące zastosować tego typu rozwiązanie muszą otworzyć się na nowych partnerów biznesowych oraz należycie dostosować się do nowej sytuacji i uwarunkowań. Współdziałanie w ramach procesu innowacji odnosi się nie tylko do relacji przedsiębiorstwo-przedsiębiorstwo. W jego współtworzeniu mogą brać udział wszelakie jednostki, np. klienci, konkurenci, konsultanci, uczelnie wyższe, stowarzyszenia itd[7] V. Scuotto proponuje podział partnerów zaangażowanych w tworzenie innowacji na:

  • partnerów rynkowych (klienci, dostawcy, konkurenci),
  • partnerów naukowych (uczelnie wyższe, centra badawcze).[8]

Współpraca z nabywcami charakteryzuje się łatwością pozyskania i współpracy z tego typu partnerem. Sprzyja również zmniejszaniu ryzyka związanego z wdrożeniem nowego produktu bądź usługi. Dostawcy są wartościowymi partnerami w tworzeniu otwartych innowacji. Tego typu współpraca sprzyja redukcji kosztów oraz wzrostowi efektywności podstawowej działalności jednostki. Przedsiębiorstwa mogą również zdobywać wiedzę od konkurentów. Organizacja może przyjąć postawę pośrednią (monitorowanie działalności konkurencji, reverse engineering), lub bezpośrednią (współpraca z konkurentami, wykorzystanie efektu synergii, podział kosztów i ryzyka). Współpraca z uczelniami wyższymi cechuje się wysokim dostępem do aktualnej wiedzy, lecz ze względu na jej wysoki poziom kompleksowości może być ona trudna do zastosowania w realiach przedsiębiorstwa[9]

Zarządzanie wiedzą w otwartych innowacjach

Źródłem innowacji jest umiejętne zarządzanie wiedzą, która jest zasobem strategicznym przedsiębiorstwa. Tworzenie innowacji opiera się na pozyskaniu nowych oraz wykorzystaniu już istniejących zasobów intelektualnych. Jest ona najważniejszym czynnikiem w procesie tworzenia innowacji. Wewnętrzna eksploracja wiedzy sprowadza się do rozwijania zdolności kreatywnych, natomiast zewnętrzna - zdolności absorpcyjnych. Eksploatacja wiedzy wewnętrznej nakazuje rozwój zdolności innowacyjnych, a zewnętrznej - zdolności desorpcyjnych[10]


Otwarte innowacjeartykuły polecane
Zarządzanie wiedząKoncepcje zarządzaniaZarządzanie innowacjamiRestrukturyzacjaTime Based PlanningSystem zarządzania wiedząStrategiczny system informacyjnySpin-offOffshoring

Przypisy

  1. Sopińska A., Dziurski P. (2018) s. 11
  2. Roszkowska-Menkes M. (2015) s. 21
  3. Kleer J. i in (2012) s. 12
  4. Roszkowska-Menkes M. (2015) s. 22
  5. Sopińska A., Dziurski P. (2018) s. 13
  6. Sopińska A., Dziurski P. (2018) s. 13
  7. Sopińska A., Dziurski P. (2018) s. 27
  8. Scuotto V. i in (2017) s. 642
  9. Sopińska A., Dziurski P. (2018) s. 29
  10. Sopińska A., Dziurski P. (2018) s. 47-53

Bibliografia

  • Kleer J. (red.) (2012), Innowacyjność, kreatywność a rozwój, Komitet Prognoz Polska 2000 Plus przy Prezydium PAN, Warszawa
  • Kwiotkowska A. (2010), Rola otwartych innowacji w przełomie strategicznym, Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 41
  • Pichlak M. (2012), Otwarte innowacje jako nowy paradygmat w zarządzaniu innowacjami, Zeszyty Naukowe Organizacja i Zarządzanie Politechnika Śląska, 60
  • Pichlak M. (2012), Otwarte innowacje jako nowy paradygmat w zarządzaniu innowacjami, Zeszyty Naukowe Organizacja i Zarządzanie Politechnika Śląska, 60
  • Rojek D. (2014), Otwarte innowacje jako model interaktywnego zarządzania innowacjami, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach Administracja i Zarządzanie, 28(101)
  • Roszkowska-Menkes M. (2015), Otwarte innowacje: w poszukiwaniu równowagi, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa
  • Scuotto V., Del Giudice M., Bresciani S., Meissner D. (2017), Knowledge-driven preferences in informal inbound open innovation modes. An explorative view on small to medium enterprises, Journal of Knowledge Management, 21(3)
  • Sopińska A. (2013), Otwarte innowacje bazujące na mądrości tłumu-podstawa sukcesu współczesnego przedsiębiorstwa, Wydział Zarządzania - Uniwersytet Gdański Zarządzanie i Finanse, 11(4)
  • Sopińska A., Dziurski P. (2018), Otwarte innowacje: perspektywa współpracy i zarządzania wiedzą, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa


Autor: Klaudia Siwiec