Likwidacja szkód: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 15: Linia 15:




'''Likwidacja szkód''' – proces polegający na podejmowaniu przez zakład ubezpieczeń czynności zmierzających do ustalenia przyczyn oraz odpowiedzialności za szkodę, jak też wysokości odszkodowania lub świadczenia za powstałą szkodę, czyli czynności pomiędzy zgłoszeniem roszczenia, a wypłatą odszkodowania bądź odmową.
'''[[Likwidacja]] szkód''' – [[proces]] polegający na podejmowaniu przez zakład ubezpieczeń czynności zmierzających do ustalenia przyczyn oraz odpowiedzialności za szkodę, jak też wysokości odszkodowania lub świadczenia za powstałą szkodę, czyli czynności pomiędzy zgłoszeniem roszczenia, a wypłatą odszkodowania bądź odmową.
==Towarzystwa ubezpieczeniowe - instytucje zaufania publicznego==
==Towarzystwa ubezpieczeniowe - instytucje zaufania publicznego==
Osoba idąca do wybranego przez siebie ubezpieczyciela, obdarowuje go w jakiejś części swoim zaufaniem. Oferują oni ubezpieczenia na zdrowie, życie, bezpieczeństwo i własności ubezpieczone, a ludzie wierzą że w razie wypadku, bezproblemowo zostanie im wypłacone należne odszkodowanie. Tym właśnie zajmuje się likwidator, czyli pracownik mający za zadanie sprawdzanie zgodności umowy z danym wypadkiem. <ref>J. Zasada (2011) ''Etyka zawodowa likwidatora szkód w towarzystwie ubezpieczeniowym'', Uniwersytet Łódzki, Łódź, s. 139-140</ref>
Osoba idąca do wybranego przez siebie ubezpieczyciela, obdarowuje go w jakiejś części swoim zaufaniem. Oferują oni ubezpieczenia na zdrowie, życie, bezpieczeństwo i własności ubezpieczone, a ludzie wierzą że w razie wypadku, bezproblemowo zostanie im wypłacone należne [[odszkodowanie]]. Tym właśnie zajmuje się likwidator, czyli [[pracownik]] mający za [[zadanie]] sprawdzanie zgodności umowy z danym wypadkiem. <ref>J. [[Zasada]] (2011) ''[[Etyka]] zawodowa likwidatora szkód w towarzystwie ubezpieczeniowym'', Uniwersytet Łódzki, Łódź, s. 139-140</ref>


Likwidator powinien być osobą budzącą zaufanie, która w razie potrzeby dokładnie i sumiennie zajmie się naszą sprawą. Ich zadaniem jest ciągłe zdobywanie wiedzy i zdolności, poprzez nieustanne obserwowanie zmian w przepisach prawnych i orzecznictwach sądowych. Są okładką danego zakładu poprzez bezpośredni kontakt z klientami. To właśnie ich postawa i zachowanie decyduje o tym, czy klient jeszcze do nich wróci. <ref> J. Zasada (2011) ''Etyka zawodowa likwidatora szkód w towarzystwie ubezpieczeniowym'', Uniwersytet Łódzki, Łódź, s. 144</ref>
Likwidator powinien być osobą budzącą [[zaufanie]], która w razie [[potrzeby]] dokładnie i sumiennie zajmie się naszą sprawą. Ich zadaniem jest ciągłe zdobywanie wiedzy i [[zdolności]], poprzez nieustanne obserwowanie zmian w przepisach prawnych i orzecznictwach sądowych. Są okładką danego zakładu poprzez bezpośredni kontakt z klientami. To właśnie ich postawa i zachowanie decyduje o tym, czy [[klient]] jeszcze do nich wróci. <ref> J. Zasada (2011) ''[[Etyka zawodowa]] likwidatora szkód w towarzystwie ubezpieczeniowym'', Uniwersytet Łódzki, Łódź, s. 144</ref>
<google>t</google>
<google>t</google>
==Likwidacja szkody w ubezpieczeniu ochrony prawnej==
==Likwidacja szkody w ubezpieczeniu ochrony prawnej==
Jak większość procesów zaczyna się od zgłoszenia roszczenia. W dużej mierze odbywa się to telefonicznie lub przy użyciu poczty elektronicznej. Bardzo ważne jest, aby zgłoszenie miało miejsce zanim ubezpieczony zadziała w obronie swoich interesów. Po otrzymaniu zgłoszenia likwidator szkody musi sprawdzić, czy ubezpieczenie obejmuje daną sprawę oraz czy termin wypadku zawiera się w okresie jaki ubezpieczenie określa. Jeżeli nie jest on w stanie jednoznacznie ocenić którejś z tych informacji, ubezpieczony musi uzupełnić specjalne dokumenty lub złożyć dodatkowe oświadczenia. Jeśli wszystko się zgadza, ubezpieczyciel sporządza swojemu klientowi promesę pokrycia kosztów postępowania. <ref>M. Pabiś (2015) ''Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej'', Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 15-16</ref>
Jak większość procesów zaczyna się od zgłoszenia roszczenia. W dużej mierze odbywa się to telefonicznie lub przy użyciu poczty elektronicznej. Bardzo ważne jest, aby zgłoszenie miało miejsce zanim ubezpieczony zadziała w obronie swoich interesów. Po otrzymaniu zgłoszenia likwidator szkody musi sprawdzić, czy [[ubezpieczenie]] obejmuje daną sprawę oraz czy termin wypadku zawiera się w okresie jaki ubezpieczenie określa. Jeżeli nie jest on w stanie jednoznacznie ocenić którejś z tych informacji, ubezpieczony musi uzupełnić specjalne dokumenty lub złożyć dodatkowe oświadczenia. Jeśli wszystko się zgadza, ubezpieczyciel sporządza swojemu klientowi promesę pokrycia kosztów postępowania. <ref>M. Pabiś (2015) ''Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej'', Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 15-16</ref>


Często zdarza się, że klienci mają wysokie oczekiwania co do otrzymanego odszkodowania. W klasycznych przypadkach obejmuje ono głównie pokrycie kosztów sporów prawnych, które ubezpieczony poniósł. <ref>M. Pabiś (2015) ''Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej'', Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 16</ref>
Często zdarza się, że klienci mają wysokie oczekiwania co do otrzymanego odszkodowania. W klasycznych przypadkach obejmuje ono głównie pokrycie kosztów sporów prawnych, które ubezpieczony poniósł. <ref>M. Pabiś (2015) ''Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej'', Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 16</ref>


Zgodnie z przepisami prawa, osoba zainteresowania wykupieniem ubezpieczenia ma prawo do samodzielnego wyboru prawnika. To on odpowiada za sumienne poprowadzenie jego sprawy. Niestety większość klientów nie robi tego w odpowiednim momencie, ale dopiero po zgłoszeniu roszczenia. W tym celu znaczny procent polskich ubezpieczycieli wchodzi we współpracę z kancelariami prawnymi, które w dużym stopniu ułatwiają dostęp swoim klientom do wielu prawników i adwokatów. <ref>M. Pabiś M. (2015) ''Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej'', Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 16</ref>
Zgodnie z przepisami prawa, osoba zainteresowania wykupieniem ubezpieczenia ma [[prawo]] do samodzielnego wyboru prawnika. To on odpowiada za sumienne poprowadzenie jego sprawy. Niestety większość klientów nie robi tego w odpowiednim momencie, ale dopiero po zgłoszeniu roszczenia. W tym celu znaczny procent polskich ubezpieczycieli wchodzi we współpracę z kancelariami prawnymi, które w dużym stopniu ułatwiają dostęp swoim klientom do wielu prawników i adwokatów. <ref>M. Pabiś M. (2015) ''Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej'', Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 16</ref>


Kiedy promesa zostanie już wystawiona, ubezpieczyciel przekazuje szkodę do rejestru spraw w toku. Wybrany przez klienta prawnik ustala z nim sposób w jaki toczone będzie postępowanie oraz udziela pełnomocnictwa. Na tym etapie procesu pojawiają się koszty. Mogą one być pokryte bezgotówkowo, co polega na bezpośrednim rozliczeniu się ubezpieczyciela z prawnikiem, lub jako refundacja kosztów, które klient wcześniej poniósł. Ponieważ większość sporów sądowych trwa nawet szereg lat, płatność może być podzielona na raty, zgodnie z postępem sprawy. <ref>M. Pabiś (2015) ''Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej'', Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 18</ref>
Kiedy promesa zostanie już wystawiona, ubezpieczyciel przekazuje szkodę do rejestru spraw w toku. Wybrany przez klienta prawnik ustala z nim sposób w jaki toczone będzie postępowanie oraz udziela pełnomocnictwa. Na tym etapie procesu pojawiają się [[koszty]]. Mogą one być pokryte bezgotówkowo, co polega na bezpośrednim rozliczeniu się ubezpieczyciela z prawnikiem, lub jako [[refundacja]] kosztów, które klient wcześniej poniósł. Ponieważ większość sporów sądowych trwa nawet szereg lat, [[płatność]] może być podzielona na raty, zgodnie z postępem sprawy. <ref>M. Pabiś (2015) ''Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej'', Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 18</ref>
==Likwidacja szkód w pojazdach==
==Likwidacja szkód w pojazdach==
Zakłady ubezpieczeniowe samochodów mocno zainteresowały się narzędziami informatycznymi, w szczególności tymi, które służą do szacowania kosztów powypadkowych. Pozwoliłoby im to na uniezależnienie się od zewnętrznych rzeczoznawców, co pociąga za sobą zoptymalizowanie kosztów ich działalności. Wprowadzone dotąd narzędzia służą im do wyliczania kosztów reperacji oraz oszacowania wartości pojazdów uszkodzonych i nieuszkodzonych. <ref>P. Aleksandrowicz (2016) ''Propozycja scentralizowanego modelu zarządzania zespołem rzeczoznawców'', Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 80, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz, s. 30</ref>
Zakłady ubezpieczeniowe samochodów mocno zainteresowały się narzędziami informatycznymi, w szczególności tymi, które służą do szacowania kosztów powypadkowych. Pozwoliłoby im to na uniezależnienie się od zewnętrznych rzeczoznawców, co pociąga za sobą zoptymalizowanie kosztów ich działalności. Wprowadzone dotąd narzędzia służą im do wyliczania kosztów reperacji oraz oszacowania wartości pojazdów uszkodzonych i nieuszkodzonych. <ref>P. Aleksandrowicz (2016) ''Propozycja scentralizowanego modelu zarządzania zespołem rzeczoznawców'', Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 80, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz, s. 30</ref>


Obecnie firmy ubezpieczeniowe zatrudniają wykwalifikowane zespoły ekspertów. Pracownicy posiadają odpowiednie szkolenia oraz umiejętności w likwidacji szkód trudnych, ale przez działanie w strukturze rozproszonej, ich zdolności nie są wykorzystywane w pełni przez zatrudniającego. Najczęściej są nimi biegli sądowi oraz specjaliści od rekonstrukcji wypadków. <ref>P. Aleksandrowicz (2016) ''Propozycja scentralizowanego modelu zarządzania zespołem rzeczoznawców'', Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 80, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz, s. 31</ref>
Obecnie firmy ubezpieczeniowe zatrudniają wykwalifikowane zespoły ekspertów. Pracownicy posiadają odpowiednie szkolenia oraz [[umiejętności]] w likwidacji szkód trudnych, ale przez [[działanie]] w strukturze rozproszonej, ich zdolności nie są wykorzystywane w pełni przez zatrudniającego. Najczęściej są nimi biegli sądowi oraz specjaliści od rekonstrukcji wypadków. <ref>P. Aleksandrowicz (2016) ''Propozycja scentralizowanego modelu zarządzania zespołem rzeczoznawców'', Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 80, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz, s. 31</ref>
==Obowiązki ubezpieczyciela w likwidacji szkód osobowych==
==Obowiązki ubezpieczyciela w likwidacji szkód osobowych==
Ubezpieczyciel z dniem otrzymania zgłoszenia o wypadku powinien rozpocząć likwidację szkody. Do 7 dni od zgłoszenia, zmuszony jest poinformować ubezpieczonego o dokumentach potrzebnych do ustalenia odszkodowania.
Ubezpieczyciel z dniem otrzymania zgłoszenia o wypadku powinien rozpocząć likwidację szkody. Do 7 dni od zgłoszenia, zmuszony jest poinformować ubezpieczonego o dokumentach potrzebnych do ustalenia odszkodowania.
Przed wyznaczeniem wysokości odszkodowania należy zbadać szczegóły wypadku takie jak np. stan trzeźwości kierowcy pojazdu oraz skalę obrażeń ciała tj. długość pobytu w szpitalu, okres leczenia itp. Jeżeli sytuacja nie jest jasna, czasami konieczne jest zasięgnięcie informacji od świadków danego zdarzenia. Bardzo często korzysta się też z notatek urzędowych sporządzonych przez policję na miejscu wypadku, lub akt spraw sądowych. Kiedy istnieje taka potrzeba, wysyła się poszkodowanego na komisję lekarską, która ustala jego stan zdrowia. Ubezpieczyciel potrzebuje informacji o tym jakie leki jego klient będzie musiał przyjmować i przez jaki czas, oraz czy konieczne będą rehabilitacje bądź sprzęty ułatwiające codzienne czynności.  
Przed wyznaczeniem wysokości odszkodowania należy zbadać szczegóły wypadku takie jak np. stan trzeźwości kierowcy pojazdu oraz skalę obrażeń ciała tj. długość pobytu w szpitalu, okres leczenia itp. Jeżeli sytuacja nie jest jasna, czasami konieczne jest zasięgnięcie informacji od świadków danego zdarzenia. Bardzo często korzysta się też z notatek urzędowych sporządzonych przez policję na miejscu wypadku, lub akt spraw sądowych. Kiedy istnieje taka [[potrzeba]], wysyła się poszkodowanego na komisję lekarską, która ustala jego stan zdrowia. Ubezpieczyciel potrzebuje informacji o tym jakie leki jego klient będzie musiał przyjmować i przez jaki czas, oraz czy konieczne będą rehabilitacje bądź sprzęty ułatwiające codzienne czynności.  
Zgodnie z ustawą, ubezpieczyciel winien jest wypłacić odszkodowanie w terminie do 30 dni od dnia, w którym złożone zostało do niego zawiadomienie o wypadku poszkodowanego. <ref>''Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej'', (2015), Dz. U. 2015 poz. 1844</ref> <ref>M. Kościelniak (2015) ''Prawa i obowiązki poszkodowanego w toku postępowania likwidacyjnego – część 1'', Monitor Ubezpieczeniowy, #59 ISSN 2353-8880</ref>
Zgodnie z ustawą, ubezpieczyciel winien jest wypłacić odszkodowanie w terminie do 30 dni od dnia, w którym złożone zostało do niego zawiadomienie o wypadku poszkodowanego. <ref>''[[Ustawa]] o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej'', (2015), Dz. U. 2015 poz. 1844</ref> <ref>M. Kościelniak (2015) ''Prawa i obowiązki poszkodowanego w toku postępowania likwidacyjnego – część 1'', Monitor Ubezpieczeniowy, #59 ISSN 2353-8880</ref>
==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Aleksandrowicz P. (2016). ''[http://www.pszw.edu.pl/images/publikacje/t080_pszw_2016_aleksandrowicz_-_propozycja_scentralizowanego_modelu_zarzadzania_zespolem_rzeczoznawcow.pdf Propozycja scentralizowanego modelu zarządzania zespołem rzeczoznawców]'', Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 80, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz
* Aleksandrowicz P. (2016). ''[http://www.pszw.edu.pl/images/publikacje/t080_pszw_2016_aleksandrowicz_-_propozycja_scentralizowanego_modelu_zarzadzania_zespolem_rzeczoznawcow.pdf Propozycja scentralizowanego modelu zarządzania zespołem rzeczoznawców]'', Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 80, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz

Wersja z 05:27, 20 maj 2020

Likwidacja szkód
Polecane artykuły


Likwidacja szkódproces polegający na podejmowaniu przez zakład ubezpieczeń czynności zmierzających do ustalenia przyczyn oraz odpowiedzialności za szkodę, jak też wysokości odszkodowania lub świadczenia za powstałą szkodę, czyli czynności pomiędzy zgłoszeniem roszczenia, a wypłatą odszkodowania bądź odmową.

Towarzystwa ubezpieczeniowe - instytucje zaufania publicznego

Osoba idąca do wybranego przez siebie ubezpieczyciela, obdarowuje go w jakiejś części swoim zaufaniem. Oferują oni ubezpieczenia na zdrowie, życie, bezpieczeństwo i własności ubezpieczone, a ludzie wierzą że w razie wypadku, bezproblemowo zostanie im wypłacone należne odszkodowanie. Tym właśnie zajmuje się likwidator, czyli pracownik mający za zadanie sprawdzanie zgodności umowy z danym wypadkiem. [1]

Likwidator powinien być osobą budzącą zaufanie, która w razie potrzeby dokładnie i sumiennie zajmie się naszą sprawą. Ich zadaniem jest ciągłe zdobywanie wiedzy i zdolności, poprzez nieustanne obserwowanie zmian w przepisach prawnych i orzecznictwach sądowych. Są okładką danego zakładu poprzez bezpośredni kontakt z klientami. To właśnie ich postawa i zachowanie decyduje o tym, czy klient jeszcze do nich wróci. [2]

Likwidacja szkody w ubezpieczeniu ochrony prawnej

Jak większość procesów zaczyna się od zgłoszenia roszczenia. W dużej mierze odbywa się to telefonicznie lub przy użyciu poczty elektronicznej. Bardzo ważne jest, aby zgłoszenie miało miejsce zanim ubezpieczony zadziała w obronie swoich interesów. Po otrzymaniu zgłoszenia likwidator szkody musi sprawdzić, czy ubezpieczenie obejmuje daną sprawę oraz czy termin wypadku zawiera się w okresie jaki ubezpieczenie określa. Jeżeli nie jest on w stanie jednoznacznie ocenić którejś z tych informacji, ubezpieczony musi uzupełnić specjalne dokumenty lub złożyć dodatkowe oświadczenia. Jeśli wszystko się zgadza, ubezpieczyciel sporządza swojemu klientowi promesę pokrycia kosztów postępowania. [3]

Często zdarza się, że klienci mają wysokie oczekiwania co do otrzymanego odszkodowania. W klasycznych przypadkach obejmuje ono głównie pokrycie kosztów sporów prawnych, które ubezpieczony poniósł. [4]

Zgodnie z przepisami prawa, osoba zainteresowania wykupieniem ubezpieczenia ma prawo do samodzielnego wyboru prawnika. To on odpowiada za sumienne poprowadzenie jego sprawy. Niestety większość klientów nie robi tego w odpowiednim momencie, ale dopiero po zgłoszeniu roszczenia. W tym celu znaczny procent polskich ubezpieczycieli wchodzi we współpracę z kancelariami prawnymi, które w dużym stopniu ułatwiają dostęp swoim klientom do wielu prawników i adwokatów. [5]

Kiedy promesa zostanie już wystawiona, ubezpieczyciel przekazuje szkodę do rejestru spraw w toku. Wybrany przez klienta prawnik ustala z nim sposób w jaki toczone będzie postępowanie oraz udziela pełnomocnictwa. Na tym etapie procesu pojawiają się koszty. Mogą one być pokryte bezgotówkowo, co polega na bezpośrednim rozliczeniu się ubezpieczyciela z prawnikiem, lub jako refundacja kosztów, które klient wcześniej poniósł. Ponieważ większość sporów sądowych trwa nawet szereg lat, płatność może być podzielona na raty, zgodnie z postępem sprawy. [6]

Likwidacja szkód w pojazdach

Zakłady ubezpieczeniowe samochodów mocno zainteresowały się narzędziami informatycznymi, w szczególności tymi, które służą do szacowania kosztów powypadkowych. Pozwoliłoby im to na uniezależnienie się od zewnętrznych rzeczoznawców, co pociąga za sobą zoptymalizowanie kosztów ich działalności. Wprowadzone dotąd narzędzia służą im do wyliczania kosztów reperacji oraz oszacowania wartości pojazdów uszkodzonych i nieuszkodzonych. [7]

Obecnie firmy ubezpieczeniowe zatrudniają wykwalifikowane zespoły ekspertów. Pracownicy posiadają odpowiednie szkolenia oraz umiejętności w likwidacji szkód trudnych, ale przez działanie w strukturze rozproszonej, ich zdolności nie są wykorzystywane w pełni przez zatrudniającego. Najczęściej są nimi biegli sądowi oraz specjaliści od rekonstrukcji wypadków. [8]

Obowiązki ubezpieczyciela w likwidacji szkód osobowych

Ubezpieczyciel z dniem otrzymania zgłoszenia o wypadku powinien rozpocząć likwidację szkody. Do 7 dni od zgłoszenia, zmuszony jest poinformować ubezpieczonego o dokumentach potrzebnych do ustalenia odszkodowania. Przed wyznaczeniem wysokości odszkodowania należy zbadać szczegóły wypadku takie jak np. stan trzeźwości kierowcy pojazdu oraz skalę obrażeń ciała tj. długość pobytu w szpitalu, okres leczenia itp. Jeżeli sytuacja nie jest jasna, czasami konieczne jest zasięgnięcie informacji od świadków danego zdarzenia. Bardzo często korzysta się też z notatek urzędowych sporządzonych przez policję na miejscu wypadku, lub akt spraw sądowych. Kiedy istnieje taka potrzeba, wysyła się poszkodowanego na komisję lekarską, która ustala jego stan zdrowia. Ubezpieczyciel potrzebuje informacji o tym jakie leki jego klient będzie musiał przyjmować i przez jaki czas, oraz czy konieczne będą rehabilitacje bądź sprzęty ułatwiające codzienne czynności. Zgodnie z ustawą, ubezpieczyciel winien jest wypłacić odszkodowanie w terminie do 30 dni od dnia, w którym złożone zostało do niego zawiadomienie o wypadku poszkodowanego. [9] [10]

Bibliografia

Autor: Justyna Grabowska

Przypisy

  1. J. Zasada (2011) Etyka zawodowa likwidatora szkód w towarzystwie ubezpieczeniowym, Uniwersytet Łódzki, Łódź, s. 139-140
  2. J. Zasada (2011) Etyka zawodowa likwidatora szkód w towarzystwie ubezpieczeniowym, Uniwersytet Łódzki, Łódź, s. 144
  3. M. Pabiś (2015) Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej, Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 15-16
  4. M. Pabiś (2015) Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej, Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 16
  5. M. Pabiś M. (2015) Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej, Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 16
  6. M. Pabiś (2015) Ubezpieczenie ochrony prawnej – konstrukcja produktu i likwidacja szkód w praktyce ubezpieczeniowej, Ubezpieczenia Ochrony Prawnej, s. 18
  7. P. Aleksandrowicz (2016) Propozycja scentralizowanego modelu zarządzania zespołem rzeczoznawców, Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 80, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz, s. 30
  8. P. Aleksandrowicz (2016) Propozycja scentralizowanego modelu zarządzania zespołem rzeczoznawców, Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 80, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz, s. 31
  9. Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, (2015), Dz. U. 2015 poz. 1844
  10. M. Kościelniak (2015) Prawa i obowiązki poszkodowanego w toku postępowania likwidacyjnego – część 1, Monitor Ubezpieczeniowy, #59 ISSN 2353-8880