Kredyt wekslowy
| Kredyt wekslowy |
|---|
| Polecane artykuły |
Kredyt wekslowy - występuje wówczas, gdy przedsiębiorstwo sprzedaje bankowi weksle dłużnika przed terminem płatności. Bank przekazuje na rachunek firmy sumę przyjętego weksla pomniejszoną o dyskonto. stanowią główne źródło finansowania działalności gospodarczej przedsiębiorstwa ze względu na pełnioną przez weksle funkcję kredytową, płatniczą i gwarancyjną. W ujęciu historycznym klasyczny kredyt bankowy polegał na dyskontowaniu weksli, które stawały się zobowiązaniem handlowym wynikającym z transakcji kupna.
TL;DR
Kredyt wekslowy to forma finansowania przedsiębiorstwa, w której bank kupuje weksle dłużnika przed terminem płatności. Weksel to dokument zobowiązujący do zapłaty określonej sumy pieniędzy. Funkcje weksli to m.in. płatnicza, kredytowa, obiegowa i gwarancyjna. Rodzaje kredytów wekslowych to m.in. dyskontowy i akceptacyjny. Istnieją też inne rodzaje weksli, takie jak własny, trasowany, piwniczny, itd.
Weksel
Weksel to bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty sprecyzowanej sumy pieniężnej wyznaczonej osobie. Będące papierem wartościowym, udzielane w określonej formie. Weksel musi posiadać
- bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty
- określenie kwoty wekslowej
- słowo "weksel"
- osobę która jest zobowiązana do zapłaty tzw. trasat
- osobę która otrzyma pieniądze tzw. remitent
- datę oraz miejsce wystawienia weksla
- datę oraz miejsce płatności
- podpis wystawcy tzw. trasanta
Gdy mamy do czynienia z wekslami własnymi trasat i trasant to ta sama osoba. Na wekslu często występuje oznaczenie domicyliata. Domicyliat jest to osoba trzecia, u której weksel jest płatny. Weksel podpisywany jest własnoręcznie, a w przypadku przedsiębiorstw weksel podpisują dwie osoby, które są upoważnione do zaciągania zobowiązań w imieniu tego przedsiębiorstwa.(J. Kudła 2013, s. 221-230)
Funkcje weksli
Do funkcji weksli należą
- Funkcja płatnicza - weksel zastępuje zapłatę gotówkowe
- Funkcja kredytowa - Są formą kredytu kupieckiego (odraczają termin płatności)
- Funkcja obiegowa - Pozwala ona na przeniesienie weksla na inną osobe aby dokonać płatności
- Funkcja gwarancyjna - Funkcja ta gwarantuje otrzymanie zapłaty sumy wekslowej przez wszystkie osoby, które są podpisane na wekslu. Weksel przez to może być wykorzystywany w charakterze kaucji.
Rodzaje kredytów wekslowych
- Kredyt dyskontowy - w przypadku kredytu dyskontowego bak przejmuje od przedsiębiorstwa weksel w zamian za przekazaną gotówkę i równocześnie przekazuje na rachunek przedsiębiorstwa kwotę przyjętego weksla pomniejszoną o dyskonto.
Kredyt dyskontowy pozwala przedsiębiorstwu na wcześniejsze uzyskanie gotówki w przypadku sprzedaży, przy której przyjęto zapłatę wekslem od odbiorcy. Warto również zaznaczyć, że udzielając kredytu wekslowego bank pobiera odsetki z góry tj. w momencie przyjęcia weksla do dyskonta, odwrotnie niż w przypadku innych kredytów przy których odsetki pobiera się z dołu. W momencie gdy, kredyt zabezpieczony jest własnymi wekslami kredytobiorcy, odsetki płacone są z dołu tj. dopiero przy wykupie weksla. Wielkość stopy dyskontowej banki określają w skali rocznej i stopa ta jest zbliżona w praktyce do oprocentowania kredytów krótkoterminowych. Dostawa staje się najczęściej sprzedawca weksla jak i kredytobiorcą, który prolonguje zapłatę odbiorcy tworów i usług w zamian za należność uzyskiwane w postaci weksla. Sprzedając weksel bankowi dostawca otrzymuje środki finansowe na inwestycje W każdej firmie warunki udzielania kredytu kupieckiego powinny być określane indywidualnie lub systemowo.
- Kredyt akceptacyjny - w umowie o kredyt akceptacyjny bank zobowiązuje się do udzielanie przedsiębiorstwu kredytu na wykupienie weksla. Kredyt tego typu może być udzielany w doraźnych transakcjach lub może przybierać formę linii kredytu akceptacyjnego. Akceptując weksel, bank przyjmuje odpowiedzialność za jego wykupienie, jednakże jednostka gospodarcza musi liczyć się z faktem nałożenia przez bank nawet szczegółowych uwarunkowań, wynikających z przepisów obrotu wekslowego. Przy regulowanie zobowiązań wobec kontrahentów weksle jest przyjmowany od firmy bez zastrzeżeń, gdyż głównym dłużnikiem odpowiadającym w pierwszej kolejności za uregulowanie zobowiązań jest bank, który akceptował dokument. Bank także wykupuje weksel obciążając jednocześnie rachunek bieżący przedsiębiorstwa
(wystawcy weksla). Dlatego prze upływem terminu zapłaty weksla przedsiębiorstwo powinno zgromadzić na swoim koncie odpowiednią sumę środków. Ryzyko finansowe związane z terminowym uregulowaniem zobowiązania ponosi sam bank z tego też względu pobiera odpowiednią prowizje. Kredyty tego typu udzielane są w praktyce jednostkom solidnym wywiązującym się ze zobowiązań płatniczych. Uzasadnieniem tego jest właśnie w opinii banków konieczność ograniczenia ryzyka.
Inne rodzaje weksli
- Weksel własny - wystawca zobowiązuje się zapłacić kwotę wekslową wyznaczonej osobie
- Weksel trasowany - Wystawca poleca zapłacić określonej osobie kwotę pieniędzy przez wskazaną osobę
- Weksel trasowano-własny - Weksel zostaje ciągnięty przez centrale przedsiębiorstwa wieloodziałowego na jeden z zakładów terenowych
- Weksel piwniczny - Stosuje się go w celach rozliczeniowych, ciągnięty na nieistniejącego trasata. Odpowiedzialność ograniczona wyłącznie do wystawcy
- Rekta weksel - weksel którego nie można dalej indosować
- Weksel in blanco - Nie posiada wszystkich elementów, służy jakoś zabezpieczenie zobowiązań
- Weksel kaucyjny (gwarancyjny) - Stosuje się go jako zabezpieczenie.
- Weksel Komisyjny - Weksel ten zostaje wystawiony na zlecenie osoby trzeciej w przypadku gdy zlecający wystawienie nie chce odpowiadać z weksla lub nie ma zdolności wekslowej.
- Weksel zwrotny ciągniony przez regredienta - na zwrotnie zobowiązanego
- Prima weksel (pierwszy), secunda weksel (drugi) - numeracja wtóropisów weksla. Stosuje się ją w obrocie zagranicznym weksli
Bibliografia
- Bagińska L. (2013), Prawo wekslowe i czekowe, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa
- Chrapoński D. (1993). Charakterystyka prawna weksla in blanco , Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
- Dobosiewicz Z. (1997). Kredyt bankowy dla firm i osób fizycznych - Wydawnictwo Infor, Warszawa, s. 108-110
- Golawska G., Witkowska A., Rzeczycka A., Zalewski H. (2006). Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Branta, Warszawa, s. 183
- Kudła J.(2013). Instrumenty finansowe i ich zastosowania, Wydawnictwo Key Text, Warszawa
- Stępień B. (2016). Handel zagraniczny. Poradnik dla praktyków, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo wekslowe. Dz.U. 1936 nr 37 poz. 282
- Woźniak B. (2001). Aktywne i pasywne inwestycje przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Uczelniane AE im. Karola Adamieckiego, Katowice, s. 76
Autor: Joanna Zaporowska, Mateusz Mandat
