Fixing
Fixing |
---|
Polecane artykuły |
Fixing służy do wyznaczenia ceny poszczególnych instrumentów finansowych zgodnie ze zleceniami złożonymi przed rozpoczęciem notowań na giełdzie. Każdy papier wartościowy, który występuje w obrocie giełdowym ma ustalony jeden kurs, przy okazji każdej odbywającej się sesji giełdowej. W momencie ogłoszenia jednolitego kursu, przyjmuje on postać ceny, po której są zawierane różne transakcje na giełdzie. Ustalenie i ogłoszenie kursu oraz zawieranie transakcji giełdowych występuje tylko w dokładnie określonych momentach trwania sesji czyli na fixingu. Na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie proces fixingu odbywa się dwa razy w trakcie trwania jednej sesji. [1]
TL;DR
Fixing na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie to proces ustalania jednolitego kursu dla papierów wartościowych przed rozpoczęciem notowań. Występuje dwa razy w trakcie jednej sesji giełdowej. Zasady ustalania kursu obejmują maksymalizację wolumenu obrotu i minimalizację różnic pomiędzy liczbą papierów w zleceniach kupna i sprzedaży. W przypadku braku ustalenia jednolitego kursu, używa się kursu nietransakcyjnego. Fixing odbywa się również w systemie bankowości, a Narodowy Bank Polski wybiera najaktywniejsze banki do przeprowadzania fixingu stawek referencyjnych, takich jak WIBID® i WIBOR®.
Fixing na giełdzie papierów wartościowych
Na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie wyróżniamy dwa podstawowe systemy – system notowań ciągłych oraz system kursu jednolitego. W systemie notowań ciągłych notowane są głównie akcje spółek najbardziej płynnych. W systemie kursu jednolitego notowane są natomiast akcje spółek mniej płynnych i to właśnie w tym systemie mamy do czynienia z fixingiem.
Fazy sesji giełdowej
Jak już wcześniej było wspomniane, na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie występują notowania z dwoma fixingami. Proces fixingu tutaj odbywa się dwukrotnie w ciągu jednej sesji giełdowej. Sesja giełdowa tutaj dzieli się na kilka faz, z dokładnie określonym czasem trwania poszczególnych części:
- przed otwarciem – od godz. 8:30 do 11:00
- otwarcie – pierwszy fixing – polega na ustaleniu jednego kursu dla każdego papieru wartościowego, który występuje w obrocie przez odpowiedni system komputerowy na podstawie wcześniejszych zleceń – godz. 11:00
- dogrywka – od godz. 11:00 do 11:30
- przed otwarciem – od godz. 11:30 do 15:00
- otwarcie – drugi faxing – kolejne ustalenie jednolitego kursu – godz. 15:00
- dogrywka – od godz. 15:00 do 15:30
- przed otwarciem – w tej fazie przyjmowane są zlecenia, niezbędne do otwarcia następnej sesji – od godz. 15.30 do 17:05 [2]
Zasady ustalania kursu jednolitego
Zasady jakimi kieruje się giełda przy ustalaniu jednolitego kursu są następujące:
- maksymalizacja wolumenu obrotu
- minimalizacja różnic pomiędzy liczbą papierów wartościowych w zleceniach kupna i sprzedaży czyli wyrównanie podaży i popytu
- minimalizacja różnic pomiędzy kursami odniesienia i określanymi – jak najmniejsze wahania kursów [3]
Kurs nietransakcyjny
W systemie jednolitego kursu wszystkie transakcje zawierane są tylko i wyłącznie zgodnie z wyznaczonym kursem czyli ceną. Jeżeli wyznaczenie jednolitego kursu jakiegoś papieru wartościowego nie jest możliwe, to w takiej sytuacji zawieranie jakichkolwiek transakcji jest niemożliwe. Wtedy zostaje wyznaczony kurs nietransakcyjny, który tym samym staje się punktem odniesienia do następnego fixingu. [4]
Fixing w systemie bankowości
Od 1996 r. Narodowy Bank Polski (NBP) dokonuje wyboru Dealerów Rynku Pieniężnego (DRP) na podstawie pewnych kryteriów, zawartych w Indeksie Aktywności Dealerskiej (IAD). Celem tego jest wybór najaktywniejszej grupy banków na rynku kapitałowym i pieniężnym. Wybrane banki tak zwane Banki-dealerzy dokonują m.in. fixingu stawek referencyjnych – WIBID® oraz WIBOR®. [5]
Dealerzy rynku pieniężnego
Obecnie na rynku wyróżniamy 13 banków, będących dealerami rynku pieniężnego, są to:
- Alior Bank SA
- mBank SA
- ING Bank Śląski SA
- Bank Millennium SA
- Deutsche Bank Polska SA
- Bank Zachodni WBK SA
- Bank Handlowy w Warszawie SA
- Getin Noble Bank SA
- Bank Polska Kasa Opieki SA
- Bank BGŻ BNP Paribas SA
- Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA
- Bank Gospodarstwa Krajowego
- Raiffeisen Bank Polska SA
Stawka WIBOR®
WIBOR® (Warsaw Interbank Offered Rate) – to średnia roczna stopa procentowa, po jakiej poszczególne banki komercyjne są w stanie udzielić pożyczki] innym bankom. Innymi słowy jest to wysokość oprocentowania pożyczek na rynku międzybankowym w Polsce. Od 1993 r. na każdy dzień roboczy ustalany jest poziom stawki WIBOR® na fixingu. Obecnie stawka ta ustalana jest jako średnia arytmetyczna ze złożonych ofert przez Dealerów Rynku Pieniężnego (13 banków), po odrzuceniu czterech wielkości – dwóch najwyższych i dwóch najniższych (przy założeniu minimum 8 stawek). W przypadku gdy zgłoszono mniej stawek odrzucona zostaje jedna najwyższa i jedna najniższa wielkość. Stawka ta ustalana jest w odniesieniu do jednodniowych transakcji - O/N (overnight), T/N (tommorow/next) oraz transakcji okresowych – 1 tydzień (1SW – spot a week), 2 tygodnie (2SW – spot a week) itd. [6]
Stawka WIBID®
WIBID® (Warsaw Interbank Bid Rate) – to średnia roczna stopa procentowa, jaką poszczególne banki są w stanie zapłacić za przyjęte w depozyt środki od innych banków. Podobnie jak w WIBOR® stopa ta ustalana jest jako średnia arytmetyczna z ofert złożonych przez Dealerów Rynku Pieniężnego (DRP), po odrzuceniu dwóch najwyższych i dwóch najniższych stawek lub jeżeli zgłoszono mniej niż 8 stawek – po odrzuceniu jednej najwyższej i jednej najniższej wielkości. Stawka ta podobnie jak WIBOR® odnosi się również do transakcji jednodniowych jak i okresowych. [7]
Zgodnie z regulaminem fixingu WIBID® i WIBOR® ważne jest aby banki w ciągu 15 minut od opublikowania ustalonych stawek zawierały pomiędzy sobą transakcje zgodnie ze stawkami nie gorszymi od stawek, które zostały ogłoszone danego dnia.
Przypisy
Bibliografia
- Banaszczak-Soroka U., Instytucje i uczestnicy rynku kapitałowego , PWN, Warszawa 2008r
- Bhide, A. (1993). The hidden costs of stock market liquidity. Journal of financial economics, 34(1), 31-51
- Czekaj J., Rynki, instrumenty i instytucje finansowe, PWN, Warszawa 2008r
- Gwizdała, J. (2013). Instrumenty pochodne w ograniczaniu ryzyka stopy procentowej w bankach komercyjnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, (60), 437-447
- Dealerzy Rynku Pieniężnego, NBP
- Kliber, A., Kliber, P., & Płuciennik, P. (2012). Zależności pomiędzy stopami procentowymi rynku międzybankowego w Polsce. Przegląd Statystyczny, 59(2), 149-162
- Podstawka M., Finanse, PWN, Warszawa 2017r
Autor: Anna Klęczar