Styl życia
| Styl życia |
|---|
| Polecane artykuły |
Styl życia to przyswojone przez ludzi, codzienne zachowania, nawyki oraz podejmowane czynności. Jest to jeden z czynników, który w dużej mierze decyduje o stanie ludzkiego zdrowia. W dzisiejszych czasach zdrowie rozumiane jest jako stan fizyczny, w trakcie którego nie są odczuwalne żadne dolegliwości. Taki stan nazywamy dobrostanem (S. Chrostowski 2012, s. 3).
Pedagogika, socjologia, psychologia i medycyna to nauki posługujące się terminem stylu życia. Każda z wymienionych dyscyplin różnie interpretuje przedmiotowe pojęcie, wzajemnie je wzbogacając. Przykładowo w przypadku pedagogiki, styl życia analizowany jest poprzez podejmowane w codziennym życiu czynności, z kolei w obrębie nauk socjologicznych termin ten rozumiany jest jako zespół zachowań charakterystycznych dla danej zbiorowości albo też przyjęta w mniejszym lub większym stopniu strategia życia (M. Mrożkowiak 2011, s. 121).
TL;DR
Styl życia ma duży wpływ na zdrowie człowieka. Jest on głównym czynnikiem determinującym stan zdrowia, nawet bardziej niż czynniki genetyczne czy środowiskowe. Używki, takie jak alkohol, papierosy i narkotyki, mają negatywny wpływ na zdrowie i zwiększają ryzyko chorób. Wdrażanie zasad zdrowego stylu życia jest coraz bardziej popularne. Istnieje "Dekalog zdrowego stylu życia", który zawiera zasady, takie jak dbanie o siebie, utrzymanie dobrej kondycji fizycznej, zdrowe odżywianie się, eliminacja nałogów itp., które mogą przyczynić się do dłuższego i lepszego życia.
Styl życia jako główny czynnik decydujący o zdrowiu
Pole zdrowia to koncepcja, według której na stan zdrowia jednostek, grup ludzkich, a nawet całych społeczeństw, składają się następujące czynniki:
- genetyczne
- środowiskowe
- opieka zdrowotna
- styl życia
To właśnie ten, wymieniony jako ostatni, uznawany jest za decydujący w przypadku budowania i oddziaływania na zdrowie gatunku ludzkiego. Jego wpływ wynoszący około 53% jest równy lub nawet większy niż łączne oddziaływanie na stan ludzi pozostałych czynników. Ich procentowy udział u różnych autorów może ulegać modyfikacjom. Mieszczą się one natomiast w granicach kilku procent (M. Mrożkowiak 2011, s. 121).
Nad tym dlaczego to właśnie styl życia stał się główną determinantą zdrowia we współczesnym świecie skupia się Robert Crawford. Wymienia on trzy przyczyny, które brzmią następująco (J. Kłos 2014, s. 24):
- " Główne wzorce chorowania uległy zmianie, mianowicie zamiast chorób ostrych i zakaźnych dominujące znaczenie zaczęły odgrywać choroby przewlekłe (choroby układu krążenia, nowotwory itp.), których medycyna nie potrafi jeszcze leczyć, a które nie ustępują samoistnie.
- Liczne problemy zdrowotne takie jaki AIDS czy tytoniozależne rodzaje nowotworów, są powodowane przez poszczególne style życia.
- Kampanie w mediach społecznościowych inicjowane przez służbę zdrowia, podkreślające konieczność zmiany stylu życia i osobistą odpowiedzialność za zdrowie poszczególnych jednostek".
Wynika z nich, że służba zdrowia nie jest jedyną rozsądną opcją w przypadku zagrożenia stanu życia ludzkiego. Właśnie dlatego wdrażanie zasad zdrowego stylu życia w codzienny byt jednostki zyskało na popularności.
Wpływ używek na styl życia
Alkohol, papierosy, narkotyki to używki, których stosowanie zwiększa ryzyko chorób nowotworowych, układu trawiennego, moczowego, krążenia czy nerwowego.
W przypadku napojów alkoholowych, ze względu na fakt, że każdy człowiek posiada inny organizm, określenie ilości określanej mianem bezpiecznej dawki jest niemożliwe. Spożywaniu napojów wysokoprocentowych często towarzyszy konsumpcja niezdrowej ilości tłuszczów, soli czy też produktów przetworzonych, które negatywnie wpływają na zdrowie człowieka, powodując liczne choroby jak na przykład przekrwawienie śluzówek układu pokarmowego, nowotwory żołądka, wątroby, trzustki czy zawał mięśnia sercowego.
Współczesne społeczeństwo zmaga się również z plagą palenia papierosów. Rozwiązaniem tego problemu jest bezwzględne ograniczenie spożywania tytoniu jak i innych substancji, które posiadają działanie uzależniające- narkotyki. Należy także pamiętać, że przesiadywanie w towarzystwie osób paląc, wiążące się z wdychaniem dymu papierosowego, inaczej palenie bierne, jest tak samo szkodliwe dla ludzkiego organizmu jak bycie aktywnym palaczem.
Nadużywanie leków bez recepty to ogromny problem polskiego społeczeństwa. Według badań nasz kraj znajduję się w europejskiej czołówce pod względem wspomnianego problemu. Spożycie zbyt dużej ilości leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych czy przeciwgorączkowych prowadzi na przykład do zaburzeń słuchu, wzroku, nadżerek i wrzodów przewodu pokarmowego czy niewydolności nerek (S. Chrostowski 2012, s. 8).
10 przykazań zdrowego stylu życia
Zdrowie to największy skarb człowieka. Aby je utrzymać na dobrym poziomie należy wdrożyć w życie kilka zasad zwanych inaczej "Dekalogiem zdrowego stylu życia". Brzmią one następująco (M. Mrożkowiak 2011, s. 121):
- " Wiedza o samym sobie
- Permanentne doskonalenie funkcji układu immunologicznego
- Nie nadużywanie leków
- Doskonalenie sprawności fizycznej
- Prawidłowe odżywianie się
- Hartowanie się
- Przysposobienie do stresu
- Eliminacja nałogów
- Życzliwość dla innych
- Postawa copingowa ".
Zastosowanie się do wymienionych reguł może przyczynić się do wydłużenia długości życia oraz znacząco poprawić jego jakości.
Bibliografia
- Chrostowski S. (2012). Zdrowy styl życia oraz wspomaganie procesów zdrowienia, "Poradnik wydawany w ramach kampanii "Ambasador zdrowia" organizowanej przez Fundację "Wygrajmy zdrowie" im. prof. Grzegorza Madeja"
- Kłos J. (2014), Zjawisko zdrowego stylu życia we współczesnym społeczeństwie polskim, "Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, wydział nauk o zdrowiu"
- Mrożkowiak M, Mrożkowiak M. (2011) Co to jest Zdrowy Styl Życia?, "Ontogeneza i promocja zdrowia w aspekcie medycyny, antropologii i wychowania fizycznego, Uniwersytet Zielonogórski"
- Ostrowska A. (2000), Styl życia a zdrowie- bilans dekady, "Jak żyją Polacy"
- Zarzeczna- Baran M., Wojdak- Haasa E. (2007) Wiedza studentów akademii medycznej w Gdańsku o niektórych elementach stylu życia, "Zakład Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej, Akademia Medyczna w Gdańsku", Nr 88
- Zimna- Walendzik E., Kolmaga A., Tafalska E. (2009), Styl życia- Aktywność fizyczna, preferencje żywieniowe dzieci kończących szkołę podstawową, "Żywność. Nauka. Technologia. Jakość.", Nr 4
Autor: Kamila Basiaga
