Konkurencja doskonała
TL;DR
Konkurencja doskonała to model rynku, w którym żaden z uczestników nie ma wpływu na regulowanie ceny. Występuje tutaj nieograniczona liczba konkurentów, oferowany produkt jest jednorodny, a wejście na rynek jest łatwe. Przedsiębiorstwa działające w konkurencji doskonałej nie mogą indywidualnie ustalać ceny, a równowaga rynkowa jest osiągana przez zależność pomiędzy popytem a podażą. Przedsiębiorstwa muszą być efektywne, aby przetrwać na rynku konkurencyjnym.
Konkurencja
Szukając wyjaśnienia konkurencji doskonalej, należy zapoznać się z pojęciem samej konkurencji. Konkurencja jest to proces występujący na rynku, który ma na celu realizowanie celów stawianych przez przedsiębiorstwo. Zazwyczaj standardowym celem każdej firmy jest osiąganie zysku i pozyskanie klienta. Dlatego też należy w odpowiedni sposób wejść na rynek. Konkurowanie polega na przedstawianiu konsumentowi oferty bardziej korzystnej niż oferta innego producenta znajdującego się na tym samym rynku. Może ono odbywać się za pomocą różnych cech. Mogą to być m.in: cena, jakość, forma płatności, gwarancja.
Formy konkurencji
Konkurencja może występować w różnych formach. Powszechnie znaną jest konkurencja cenowa. Jednak rynek ma również do czynienia z formą poza cenową, w skład której mogą wchodzić:
Konkurencja doskonała
Konkurencja doskonała to model rynku, na którym żaden z uczestników nie ma wpływu na regulowanie ceny. Odpowiedzialnymi elementami za ustalenia ceny rynkowej w tym przypadku są popyt i podaż.(D.Begg 2003, s. 223). Uczestnicy rynku doskonale konkurencyjnego napotykają poziomą krzywą popytu - bez względu na to, ile dane przedsiębiorstwo sprzedaje, uzyskuje dokładnie cenę rynkową. Z jednej strony gdyby przedsiębiorstwo to próbowało podnieść cenę powyżej rynkowej, niczego by nie sprzedało, ponieważ nabywcy przeszliby do jednej z wielu konkurencyjnych firm, których produkt jest równie dobry, ale tańszy.
Według słownika języka polskiego konkurencja doskonała tzw. wolną konkurencją jest to forma konkurowania ze sobą na rynku mniejszych przedsiębiorstw. Był to termin używany w Europie w XIX wieku.
Konkurencja doskonała najważniejsze elementy
Konkurencja doskonała wyróżnia się tym, że występuje w niej:
- nieograniczona liczba konkurentów na rynku,
- oferowany produkt jest jednorodny, nie różnic wyrobach, klient nie zwraca szczególnej uwagi jakiej marki i od którego producenta zakup produkt,
- nie ma większych problemów z wejściem na rynek,
- w tym rodzaju nie ma znaczenia prowadzona promocja,
- nieograniczona liczba nabywców na rynku,
- dobra informacja rynkowa,
- brak możliwości ustalania swobodnie ceny,
- możliwość swobodnego wyjścia z rynku w momencie ponoszenia strat przez przedsiębiorstwo,
- brak ingerencji władz - tylko i wyłącznie rynek ustala cenę poprzez popyt i podaż,
- odbiorcy nie ponoszą żadnych dodatkowych kosztów zawierania transakcji,
- produkty mają swoje substytuty.
Przedsiębiorstwo może sprzedać dowolną ilość dobra przy cenie rynkowej, dlatego ustalanie ceny poniżej ceny rynkowej jest niekorzystne. Charakterystyczną cechą przedsiębiorstwa działającego w konkurencji doskonałej jest wspomniana pozioma krzywa popytu.
Model konkurencji doskonałej został stworzony przez ekonomistów dla celów czysto analitycznych (J.Beksiak 2001, s. 82) i bazuje na założeniach skrajnych, oderwanych od rzeczywistości. Wiele jest jednak rynków bliskich spełnienia założeń modelu konkurencji doskonałej, dlatego model ten stanowi swego rodzaju punkt odniesienia, niedościgły ideał, dzięki czemu można badać i porównywać wszelkie odchylenia czy różnice.
Konkurencja doskonała a producenci
Na rynku doskonałym konkurencyjnie producenci przyjmują cenę taką jaka jest obecnie ustalona. Na takim rynku wykorzystuje się krótkoterminowy związek pomiędzy ceną a produkcją. Producent jest nazywany również ceno biorcą. Konkurencja doskonała jest również nazywana konkurencją wolną. W przypadku konkurencji doskonałej producent niezależnie od ilości sprzedaży uzyskuje tę samą cenę. Aby wejść na rynek konkurencji doskonałej producent musi bardzo dobrze zapoznać się z rynkiem, do którego chce dołączyć. W przeciwnym wypadku może ponieść straty, które wpłyną na szybkie opuszczenie rynku.
Ceny w warunkach konkurencji doskonałej
Rynek konkurencji doskonałej charakteryzuje się tym, że klient nie zapłaci za produkt więcej niż ustalona cena równowagi rynkowej. Prowadzi to do braku możliwości ustalenia ceny przez sprzedawcę na rynku. Cena równowagi rynkowej jest ustalana przez zależność pomiędzy popytem podażą rynkową. Jeśli przedsiębiorstwo zdecyduje się na ustalenie ceny powyżej lub poniżej musi być to bardzo konkretnie uzasadnione. Z reguły nie ma jednak możliwości ustalania przez przedsiębiorców indywidualnie ceny.
Przedsiębiorstwo na rynku konkurencyjnie doskonałym
Każde przedsiębiorstwo działające na rynku konkurencji doskonałej, jest sterowane przez mechanizm równowagi rynkowej. Na rynku konkurencji doskonałej zawsze dochodzi do równowagi. Wiąże się to z tym, że podmioty, które są mniej efektywne wychodzą z rynku. Natomiast te, które potrafią zdobywać klientów zwiększają swoje zyski. Daje to motywację do podejmowania dalszych operacji na rynku konkurencyjnie doskonałym, aby zwiększać swoje szanse na pozostanie w nim. Przedsiębiorstwo może działać na rynku doskonale konkurencyjnym w krótkim lub długim okresie. Na rynku konkurencji doskonałej może pojawić się każdy przedsiębiorca. W każdej chwili też może ten rynek opuścić.
| Konkurencja doskonała — artykuły polecane |
| Dyskryminacja cenowa — Rodzaje dystrybucji — Polipol — Konkurencja monopolistyczna — Duopol Stackelberga — Konkurencja — FMCG — Konkurent — Reakcje nabywców i konkurentów na zmiany cen |
Bibliografia
- Babis H., Flaga-Gieruszyńska K. (2011), Rynek usług telekomunikacyjnych, Wolters Kluwer, Warszawa
- Begg D., Fisher S., Vernasca G., Dornbusch R. (2014), Ekonomia: Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Beksiak J. (red.) (2001), Ekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Kohutek K., Sieradzka M., (2014), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów, Warszawa, s. 29-43
- Krugman P., Wells R. (2016), Makroekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Michał R. (2015), Innowacyjność elementem konkurencyjności w turystyce, Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 1/26
- Oleksiuk A., Białek J. (2013), Mikroekonomia Wydawnictwo Key Text, Warszawa
Autor: Piotr Pytlik, Paulina Dąbrowa
