Płynność finansowa
| Płynność finansowa |
|---|
| Polecane artykuły |
Płynność finansowa - jest to zdolność firmy do spłacania bieżących zobowiązań (płatnych do 1 roku) oraz do dokonywania zakupów wszelkiego rodzaju towarów i usług. Od płynności zależy czy, w terminie wypłacane jest wynagrodzenie pracownikom, zobowiązania dostawcom za dobra i usługi oraz czy firma jest w stanie dokonać zakupów dóbr i usług, kiedy są one potrzebne do zaspokojenia własnych potrzeb.
Uważa się ze płynność finansowa jest równie ważną cechą jak osiągany zysk przez przedsiębiorstwo. Gdyby przedsiębiorstwo wykazywało zysk, ale nie miało zdolności do spłaty krótkoterminowych zobowiązań zmuszone jest ono do ogłoszenia upadłości. Brak płynności nie pozwala firmie dalej prosperować, gdyż brak jest środków na wywiązywanie się z umów.
Płynność finansową wykorzystywać będę przede wszystkim menadżerowie do zarządzania firma, a także baki przy udzielaniu kredytów krótkoterminowych.
TL;DR
Płynność finansowa oznacza zdolność firmy do spłacania zobowiązań i dokonywania zakupów. Jest równie ważna jak osiągany zysk. Do oceny płynności finansowej używa się wskaźników takich jak bieżąca płynność finansowa, przyśpieszona płynność finansowa, środki pieniężne i natychmiastowa płynność finansowa. Czynniki kształtujące płynność finansową to m.in. struktura aktywów, długość cyklu operacyjnego i struktura długu. Utrata płynności finansowej może prowadzić do pogorszenia pozycji rynkowej, ograniczenia rozwoju firmy i pogorszenia wyników finansowych.
Źródła informacji dla zarządzania płynnością
Można wyróżnić następujące źródła informacji, które stanowią podstawowe do zarządzania płynnością finansową przedsiębiorstwa:
Ujęcia płynności
Płynność finansową rozpatrujemy w dwóch aspektach:
- w ujęciu statycznym - chodzi o odniesienie do konkretnego momentu, np. do dnia bilansowego, wykorzystując podstawowe sprawozdania finansowe: bilans, rachunek zysków i strat oraz wskaźniki płynności finansowej, które zostaną omówione w dalszej części.
- w ujęciu dynamiczny - tu chodzi o odniesienie się do konkretnego okresu korzystając z rachunku przepływów pieniężnych
Pomiar płynności finansowej
Do oceny płynności finansowej używa się następujących wskaźników:
- Bieżącej płynności finansowej
- Przyśpieszonej płynności finansowej (wskaźnik szybki)
- Środków pieniężnych
- Natychmiastowej płynności finansowej
Powyższe wskaźniki mogą być obliczane na podstawie:
- Danych wyrażających stan zjawiska na początku i końcu okresu sprawozdawczego; różnice między tak obliczonymi wskaźnikami pokazują zmiany w badanym zjawisku, które są wynikiem decyzji gospodarczych podejmowanych w ciągu całego okresu sprawozdawczego,
- Wielkości średnich; ustala się je dzieląc przez 2 sumy stanów na początku i na końcu okresu sprawozdawczego.
Wskaźniki płynności finansowej
Wskaźnik bieżącej płynności finansowej
Parser nie mógł rozpoznać (błąd składni): {\displaystyle Wskaźnik ~{}bieżącej~{}płynności ~{}finansowej = {[[Aktywa]] ~{}bieżące \over Zobowiązania ~{}bieżące}}
Ten wskaźnik informuje ile razy bieżące aktywa (łatwo zamienialne na gotówkę) pokrywają bieżące zobowiązania (krótkoterminowe pasywa). Przyjmuje się, że zadowalający poziom tego wskaźnika zawiera się w granicach 1,2-2,0. Czyli kwota aktywów bieżących powinna być około dwa razy większa niż pasywa bieżące. Wtedy można mówić o zachowaniu równowagi finansowej. Niski poziom wskaźnika oznacza, że firma nie posiada zasobów gotówkowych do finansowania bieżących zobowiązań. Wysoki wskaźnik wskazuje na mniejszy udział zobowiązań krótkoterminowych w finansowaniu bieżącej działalności.
Ponieważ zapasy umieszcza się w aktywach bieżących, których płynność jest opóźniona w relacji do innych aktywów, stosujemy inny wskaźnik oceny płynności finansowej.
Wskaźnik przyśpieszonej płynności finansowej (wskaźnik szybki)
Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „https://wikimedia.org/api/rest_v1/”:): {\displaystyle Wskaźnik~{}szybki = {Aktywa~{} bieżące - zapasy \over Zobowiązania~{} bieżące}}
Ten wskaźnik informuje ile razy aktywa o dużym stopniu płynności (bez zapasów) pokrywają bieżące zobowiązania. Uważa się, że wskaźnik ten na poziomie 1,0 jest wystarczający, aby pokryć bieżące pasywa przez przedsiębiorstwo pożądana jest nieduża różnica między tymi wskaźnikami. Jeżeli mamy, do czynienia z wysokim wskaźnikiem bieżącym i niskim wskaźnikiem szybkim to firma utrzymuje za duży poziom zapasów, w którym SA zamrożone środki finansowe. Ale taka strategia dużych zapasów jest skuteczna jako bariera przeciwko inflacji. Natomiast, gdy wskaźnik bieżący jest niski, a wskaźnik szybki wysoki to oznacza nieproduktywne gospodarowanie środków pieniężnych na rynkach bankowych, w postaci należności itp.
Wskaźnik środków pieniężnych
Parser nie mógł rozpoznać (błąd składni): {\displaystyle Wskaźnik~{}środków~{}pieniężnych = {[[Inwestycje]]~{}krótkoterminowe \over Zobowiązania~{}bieżące}}
Ten wskaźnik informuje jaka część zobowiązań może być spłacona w oparciu o aktywa nie związane w procesie operacyjnym, mającym postać gotówki bądź inwestycji krótkoterminowych lub jej substytutów. Licznik tego wskaźnika bierze pod uwagę aktywa, których zdolność do regulowania zobowiązań jest najszybsza. Całkowity brak gotówki może doprowadzić do strat spowodowanych brakiem zawierania transakcji/korzystania z okazji rynkowych, nadmiar zaś, do powstania kosztów utraconych możliwości.
Wskaźnik natychmiastowej płynności finansowej
Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „https://wikimedia.org/api/rest_v1/”:): {\displaystyle Wskaźnik~{}natychmiastowej~{}płynności = {Środki~{}pieniężne~{}i~{}inne~{}aktywa~{}pieniężne \over Zobowiązania~{}bieżące~{}o~{}okresie~{}zapadalności~{}do~{}3~{}miesięcy}}
Wskaźnik ten, jest stosunkiem środków pieniężnych i takich ich substytutów, z których można odzyskać gotówkę do 3 miesięcy, do zobowiązań natychmiast wymagalnych, czyli takich, których okres wymagalności przypada na najbliższe 3 miesiące. Nie ma wypracowanego standardu dotyczącego wysokości tego wskaźnika. Ocena polega na porównaniu jego wartości w czasie.
Czynniki kształtujące płynność finansową
Do czynników wpływających na płynność finansową należą:
- Struktura aktywów bieżących,
- Płynność aktywów bieżących,
- Długość cyklu operacyjnego ze specyfiki branży,
- Struktura źródeł aktywów, głównie struktura własnościowa (udział kapitałów własnych w kapitałach ogółem, poziom zadłużenia przedsiębiorstwa),
- Struktura długu (udział zobowiązań bieżących w zadłużeniu ogółem):
- Struktura rzeczowa i podmiotowa zobowiązań bieżących,
- Struktura czasowa zobowiązań bieżących (terminowe, przeterminowane).
Skutki utraty płynności finansowej w przedsiębiorstwie
Utrata płynności finansowej niesie za sobą wiele negatywnych skutków dla przedsiębiorstwa:
- Pogorszenie pozycji rynkowej w porównaniu do konkurentów - po stronie dostaw jak i po stronie sprzedaży/dystrybucji wyrobów gotowych,
- Utrata elastyczności w podejmowaniu decyzji - wiąże się z tym również utrata zdolności do kierowania wynikiem finansowym,
- Pogorszenie wyników finansowych na skutek wzrostu kosztów operacyjnych i finansowych, spadku sprzedaży,
- Ograniczenie rozwoju przedsiębiorstwa - następuje utrata zdolności przedsiębiorstwa do obsługi obecnych długów oraz do zaciągania nowych
Bibliografia
- Dobija M. (1994). Rachunkowość zarządcza, PWN, Warszawa
- Jachna T. (2016). Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, PWN, Warszawa
- Mielczarski G. (2005) Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, PWN, Warszawa
- Wędzki D. (1997). Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwie, PWN, Warszawa
- Wędzki D. (2010). Analiza finansowa sprawozdania finansowego, Wydawnictwo Wolters-Kluwer, Warszawa
- Wszelaki A. (2015). Wykorzystanie rachunku przepływów pieniężnych w analizie wstępnej płynności finansowej przedsiębiorstwa – ujęcie teoretyczne, Finanse, Rynki Finansowe, Szczecin
Autor: Piotr Jedliński, Angelika Prochal
