Stopa lombardowa

Stopa lombardowa określa cenę, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych. Kwota kredytu nie może przekroczyć równowartości 100%-X% wartości papierów wartościowych obciążonych zastawem (tzw. haircut wynosi w tym przypadku X% i jest ustalany dla różnych grup papierów wartościowych osobno). Jest to jedna z podstawowych stóp procentowych w Polsce.

Rada Polityki Pieniężnej ustala wysokość stopy lombardowej, która jest podstawą do określenia maksymalnego oprocentowania kredytów i pożyczek. Przepisy ustawy anty-lichwiarskiej zakładają, że maksymalna wysokość odsetek nie może przekroczyć czterokrotności stopy lombardowej. W przypadku gdy banki potrzebują gwałtownie pieniędzy, cena pieniądza na rynku międzybankowym może przekroczyć poziom stopy lombardowej.

TL;DR

Stopa lombardowa to cena, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych w Polsce. Rada Polityki Pieniężnej ustala jej wysokość, która wpływa na oprocentowanie kredytów i pożyczek. Wysokość stopy lombardowej w latach 1998-2015 była różna. Stopa lombardowa jest jedną z podstawowych stóp procentowych NBP, obok stopy referencyjnej, depozytowej, redyskonta weksli i dyskonta weksli. Stopy procentowe mają wpływ na koszt kredytów, pozyskanie depozytów i dochód banków. Są ustalane przez bank centralny lub banki komercyjne i zależą od polityki pieniężnej, inflacji, popytu na pieniądz, koniunktury i ryzyka inwestycyjnego.

Wysokość stopy lombardowej w latach 1998-2015

Rok	Data	Kredyt lombardowy (naliczany rocznie)
1998	21 maja	26,00
	17 lipca	24,00
	29 października	22,00
	10 grudnia	20,00
1999	21 stycznia	17,00
	18 listopada	20,50
2000	24 lutego	21,50
	31 sierpnia	23,00
2001	1 marca	22,00
	29 marca	21,00
	28 czerwca	19,50
	23 sierpnia	18,50
	26 października	17,00
	29 listopada	15,50
2002	31 stycznia	13,50
	26 kwietnia	12,50
	30 maja	12,00
	27 czerwca	11,50
	29 sierpnia	10,50
	26 września	10,00
	24 października	9,00
	28 listopada	8,75
2003	30 stycznia	8,50
	27 lutego	8,00
	27 marca	7,75
	25 kwietnia	7,25
	29 maja	7,00
	26 czerwca	6,75
2004	1 lipca	7,25
	29 lipca	7,50
	26 sierpnia	8,00
2005	31 marca	7,50
	28 kwietnia	7,00
	30 czerwca	6,50
	28 lipca	6,25
	1 września	6,00
2006	1 lutego	5,75
	1 marca	5,50
2007	26 kwietnia	5,75
	28 czerwca	6,00
	30 sierpnia	6,25
	29 listopada	6,50
2008	31 stycznia	6,75
	28 lutego	7,00
	27 marca	7,25
	26 czerwca	7,50
	27 listopada	7,25
	24 grudnia	6,50
2009	28 stycznia	5,75
	26 lutego	5,50
	26 marca	5,25
	25 czerwca	5,00
2011	20 stycznia	5,25
	6 kwietnia	5,50
	12 maja	5,75
	9 czerwca	6,00
2012	10 maja	6,25
	8 listopada	6,00
	6 grudnia	5,75
2013	10 stycznia	5,50
	7 lutego	5,25
	7 marca	4,75
	9 maja	4,50
	6 czerwca	4,25
	4 lipca	4,00
2014	9 października	3,00
2015	5 marca	2,50

Podstawowe stopy procentowe NBP

• Stopa referencyjna - określa rentowność podstawowych operacji otwartego rynku, wpływając jednocześnie na poziom krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych,
• Stopa depozytowa - wyznacza oprocentowanie depozytu w NBP. Określa dolne ograniczenie dla wahań rynkowej stopy overnight
• Stopa redyskonta weksli - służy do obliczania ceny, po jakiej bank centralny przyjmuje do redyskonta spełniające określone warunki weksle od banków komercyjnych,
• Stopa dyskonta weksli - wyznaczana przez bank centralny stopa procentowa naliczana w momencie przyjęcia przez bank centralny od banków komercyjnych wcześniej dyskontowanych weksli.

Istota stóp procentowych

• Stopa procentowa to cena pieniądza i wyznacznik wartości pieniądza w czasie,
• Podstawowy instrument polityki pieniężnej,
• Zmiany stóp procentowych wynikają z rodzaju prowadzonej polityki pieniężnej przez NBP
• Określa także wysokość odsetek, które musi zapłacić pożyczkobiorca swojemu pożyczkodawcy (wierzycielowi). Innymi słowy jest to koszt skorzystania z kredytu,
• Określa koszt pozyskania depozytów przez banki,
• Określa dochód banku z tytułu udzielenia kredytów i nabytych papierów dłużnych,
• Ustalane przez bank centralny lub banki komercyjne

Co ma wpływ na stopy procentowe?

Na stopy procentowe ma wpływ wiele czynników.

• Polityka pieniężna banku centralnego,
• Stopa inflacji,
• Relacja pomiędzy popytem na pieniądz, a jego podażą,
• Koniunktura,
• Ryzyko inwestycyjne.

Stopa lombardowa — artykuły polecane

Stopa procentowa — Stopa referencyjna — Stopa redyskontowa — Kredyt redyskontowy — Spread — Weksel skarbowy — Stopa rezerw gotówkowych — Instrumenty polityki pieniężnej — Stopa depozytowa

Bibliografia

• Dąbrowska K., Gruszczyński M. (2002), Kapitał zagraniczny w polskim sektorze Bankowym a efektywność polityki pieniężnej, NBP, Warszawa
• Pietrzak B., Polański Z., Woźniak B. (2012), System finansowy w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Rada Polityki Pieniężnej, NBP, (2015), [1], Założenia polityki pieniężnej na rok 2015
• Sierpińska M., Królikowska E. (2015), Pożyczki jako źródło finansowania spółek powiązanych kapitałowo
• Strona internetowa: Archiwum podstawowych stóp procentowych NBP od 1998, NBP, Warszawa

Autor: Joanna Mikoś