Mnożnik turystyczny

Mnożnik turystyczny
Polecane artykuły
Popyt zagregowany Efekt mnożnikowy Dualizm ekonomiczny Popyt efektywny Inflacja popytowa Paradoks zapobiegliwości Popyt globalny Konsekwencje rozwoju turystyki Szok podażowy

Turystyka stymuluje rozwój gospodarczy regionów, poprzez napływ kapitału, co powoduje powstanie nowych miejsc pracy, wzrost obrotów lokalnych firm, wzrost zarobków lokalnej społeczności i wzrost podatków trafiających do budżetu państwa. Rola turystyki w gospodarce kraju ma bardzo dużą wagę, kreuje dodatkową działalność gospodarcząą i pobudza inne sektory np. przemysł, budownictwo.

Mnożnik turystyczny pozwala oszacować całkowite efekty (bezpośrednie, pośrednie i indukowane) początkowych wydatków turystycznych. (A.Panasiuk, 2006, s. 53-54)

Model mnożnika turystycznego można przedstawić poniższym równaniem:

$Kr=a+b+c$

z czego: Kr - regionalny mnożnik dochodu (mnożnikowy efekt ekonomiczny),

a - bezpośredni dochód regionalny (bezpośredni efekt ekonomiczny, np. przedsiębiorców oferujących usługi hotelowe,

b - pośredni dochód regionalny (pośredni efekt ekonomiczny, np. zaopatrujących bazę noclegową w pościel, meble, środki czystości itp.,

c - indukowany dochód regionalny (indukowany efekt ekonomiczny, np. osób zatrudnionych w hotelach) (A.Panasiuk, 2008, s. 19),

bądź:

$M={\frac {\Delta I}{\Delta T}}\;$

gdzie:

M - mnożnik turystyczny,

ΔI - zmiana wpływów wynikająca ze zmian na poziomie wydatków turystycznych,

ΔT - zmiana wydatków turystycznych (Rynek turystyczny Ekonomiczne zagadnienia turystyki, 2012, s. 87),

Aby zbadać całkowity efekt ekonomiczny rozwoju turystyki w danym regionie, czyli mnożnik, należy wziąć pod uwagę efekt bezpośredni, pośredni i indukowany.

Efekt bezpośredni ekonomiczny obrazuje branże i część gospodarki, która finalnie zaspokaja popyt turystyczny. Zmiana na poziomie produkcji będzie równa zmianie popytu końcowego. Bezpośredni wpływ na dochody będzie miał poziom płac i zysków.

Pośredni efekt ekonomiczny spowodowany jest koniecznością zakupów w innych sektorach gospodarki przez przedsiębiorstwa związane z obsługą ruchu turystycznego. Dotyczy również zakupów dokonywanych przez dostawców przedsiębiorstwa turystycznego. Przykładem może być wzrost popytu na usługi gastronomiczne, co prowadzi do wzrostu zapotrzebowania na siłę roboczą, żywność i napoje itp. Łańcuch nie kończy się do momentu, kiedy popyt nie zostanie zaspokojony przez producentów danego obszaru. W przeciwnym razie pieniądze będą wypływały poza dany obszar, a efekt przeniesie się razem z nim. (A.Panasiuk, 2006, s. 54)

Indukowany efekt ekonomiczny to wzrost wydatków, możliwy dzięki zwiększonym dochodom ludności zatrudnionej w bezpośredniej i pośredniej obsłudze runku turystycznego. (A.Panasiuk, 2006, s. 54)

Ekonomiczne skutki rozwoju turystyki mają formę powyżej wymienionych efektów, dlatego jej znaczenie dla gospodarki jest bardzo różne i zależy od wielu czynników, w tym od charakteru danego regionu. Przyjęto, że udział efektów pośrednich i indukowanych wzrasta wraz z e stopniem integralności przemysłu turystycznego z innymi rodzajami gospodarki. W momencie kiedy turyści dokonują wydatków w wybranej destylacji turystycznej, uruchamiają kolejny strumień pieniędzy, który wytwarza korzyści dla gałęzi gospodarki, które współpracują z branżą turystyczną. W wyniku finalnym widać, jak początkowe wydatki przepływają przez różne gałęzie gospodarki i rozkładają się na wiele podmiotów związanych mniej lub bardziej z obsługą turystów. ((Rynek turystyczny Ekonomiczne zagadnienia turystyki, 2012, s. 87))

Formułę krążenia pieniądza wprowadzonego do obiegu gospodarczego dzięki wydatkom turystów obrazuje poniższa formuła:

$M={\frac {1}{1-{\frac {\Delta C}{\Delta Y}}}}\;$

gdzie:

M - mnożnik krążenia pieniądza w gospodarce,

ΔC - faktyczny wzrost konsumpcji w regionie bez podstawowej konsumpcji turystów,

ΔY - wzrost dochodów ludności,

ΔC/ ΔY - krańcowa skłonność ludności do wydawania swoich dochodów.

Rozwój turystyki w kraju recepcyjnym, który może wywołać wielkość mnożnika zależy od następujących czynników:

• "Ilości pieniędzy wydatkowanych przez turystów i liczby transakcji zawartych podczas obiegu tych pieniędzy w gospodarce (liczba turystów, długość pobytu, wielkość wydatków),
• Czynników determinujących krańcową skłonność do konsumpcji (poziom dochodów),
• Czynników wpływających na popyt inwestycyjny przedsiębiorstw, obejmujący inwestycje nowe, popyt pośredni (przepływy materialne w pośrednich stadiach produkcji) oraz popyt restytucyjny związany z odtworzeniem środków trwałych.”(A.Panasiuk, 2006, s. 54).

Bibliografia

• Gospdarka turystyczna, A.Panasiuk (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008
• Kachniewska M., Nawrocka E., Niezgoda A., Pawlicz A., Rynek turystyczny Ekonomiczne zagadnienia turystyki, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012
• Kornak A., Montygierd-Łoyba M., Ekonomika turystyki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa - Wrocław 1985
• Panasiuk A., Ekonomika Turystyki, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2006

Autor: Patrycja Wachel