ISO 14001: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
Norma '''ISO 14001''' jest zbiorem przepisów dotyczących organizacji Systemu Zarządzania Środowiskowego w przedsiębiorstwach oraz instytucjach z uwzględnieniem [[Ochrona środowiska|ochrony środowiska]]. | [[Norma]] '''ISO 14001''' jest zbiorem przepisów dotyczących organizacji Systemu Zarządzania Środowiskowego w przedsiębiorstwach oraz instytucjach z uwzględnieniem [[Ochrona środowiska|ochrony środowiska]]. | ||
Istotnym zadaniem [[Norma|normy]] jest wspomagać działania [[Przedsiębiorstwo|przedsiębiorstw]] w zakresie ochrony środowiska, które mogą zapobiec zanieczyszczeniom. Uczestnictwo w niej jest całkowicie dobrowolne. Jest ona oparta o czterofazowy schemat (tzw. [[Koło Deminga]]), podobnie jak [[ISO 9001]] oraz ISO 18001<ref>''Zarządzanie środowiskowe i systemy zarządzania środowiskowego'', Ryszard Nowosielski, Monika Spilka, Aneta Kania, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, s. 138.</ref>. | Istotnym zadaniem [[Norma|normy]] jest wspomagać działania [[Przedsiębiorstwo|przedsiębiorstw]] w zakresie ochrony środowiska, które mogą zapobiec zanieczyszczeniom. Uczestnictwo w niej jest całkowicie dobrowolne. Jest ona oparta o czterofazowy schemat (tzw. [[Koło Deminga]]), podobnie jak [[ISO 9001]] oraz [[ISO 18001]]<ref>''[[Zarządzanie]] środowiskowe i systemy zarządzania środowiskowego'', Ryszard Nowosielski, Monika Spilka, Aneta Kania, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, s. 138.</ref>. | ||
==Historia ISO 14001== | ==Historia ISO 14001== | ||
W 1993 roku Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna ([[ISO]]), a dokładnie powołany Komitet Techniczny ISO/TC 207 Environmental Management – "Zarządzanie środowiskowe” rozpoczął prace nad opracowaniem międzynarodowych norm w zakresie ochrony środowiska. Normy ISO 14000 poprzedzały takie regulacje jak: [[EMAS]] czy brytyjska norma BS 7750. Pierwsze projekty serii norm zostały przedstawione w roku 1994, a ostateczna akceptacja nastąpiła we wrześniu 1996r. Obecnie norma "Systemy Zarządzania Środowiskowego – Specyfikacja i wytyczne stosowania” jest określana mianem normy ISO 14001, a jej aktualny polski odpowiednik to PN-EN ISO 14001:2005<ref>''Zintegrowane zarządzanie środowiskiem'', Andrzej Kryński, Matthias Kramer, Aime F. Caekelbergh, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2013, s. 315-316.</ref>. | W 1993 roku Międzynarodowa [[Organizacja]] Normalizacyjna ([[ISO]]), a dokładnie powołany Komitet Techniczny ISO/TC 207 Environmental Management – "Zarządzanie środowiskowe” rozpoczął prace nad opracowaniem międzynarodowych norm w zakresie ochrony środowiska. Normy ISO 14000 poprzedzały takie regulacje jak: [[EMAS]] czy brytyjska norma BS 7750. Pierwsze projekty serii norm zostały przedstawione w roku 1994, a ostateczna [[akceptacja]] nastąpiła we wrześniu 1996r. Obecnie norma "Systemy Zarządzania Środowiskowego – [[Specyfikacja]] i wytyczne stosowania” jest określana mianem normy ISO 14001, a jej aktualny polski odpowiednik to PN-EN ISO 14001:2005<ref>''Zintegrowane [[zarządzanie środowiskiem]]'', Andrzej Kryński, Matthias Kramer, Aime F. Caekelbergh, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2013, s. 315-316.</ref>. | ||
<google>ban728t</google> | <google>ban728t</google> | ||
| Linia 26: | Linia 26: | ||
==Struktura normy ISO 14001== | ==Struktura normy ISO 14001== | ||
Struktura polskiej normy PN-EN ISO 14001 wygląda następująco: | Struktura polskiej normy PN-EN ISO 14001 wygląda następująco: | ||
# Zakres normy | # [[Zakres]] normy | ||
# Powołania normatywne normatywne | # Powołania normatywne normatywne | ||
# Terminy i definicje | # Terminy i definicje | ||
# Wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskiem | # Wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskiem | ||
## Wymagania ogólne | ## Wymagania ogólne | ||
## Polityka środowiskowa | ## [[Polityka]] środowiskowa | ||
## Planowanie | ## [[Planowanie]] | ||
## Wdrażanie i funkcjonowanie | ## Wdrażanie i funkcjonowanie | ||
## Sprawdzanie | ## Sprawdzanie | ||
## Przegląd zarządzania | ## [[Przegląd]] zarządzania | ||
# Załącznik A (informacyjny) Wytyczne dotyczące stosowania niniejszej normy międzynarodowej | # Załącznik A (informacyjny) Wytyczne dotyczące stosowania niniejszej normy międzynarodowej | ||
# Załącznik B (informacyjny) Powiązanie ISO 14001:2004 z ISO 9001:2000 | # Załącznik B (informacyjny) Powiązanie ISO 14001:2004 z ISO 9001:2000 | ||
| Linia 44: | Linia 44: | ||
* Faworyzowanie przez [[konsument]]ów produktów, które są wytwarzane w warunkach mniej uciążliwych dla środowiska | * Faworyzowanie przez [[konsument]]ów produktów, które są wytwarzane w warunkach mniej uciążliwych dla środowiska | ||
* Nakładane regulacje oraz sankcje finansowe przez państwo wynikające z emisji zanieczyszczeń | * Nakładane regulacje oraz sankcje finansowe przez państwo wynikające z emisji zanieczyszczeń | ||
* Potrzeba trwałego i zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw | * [[Potrzeba]] trwałego i zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw | ||
* Wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa<ref>''Wybrane aspekty ochrony środowiska i zarządzania środowiskowego'', Bożena Gajdzik, Andrzej Wyciślik, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, s. 109-112.</ref>. | * Wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa<ref>''Wybrane aspekty ochrony środowiska i zarządzania środowiskowego'', Bożena Gajdzik, Andrzej Wyciślik, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, s. 109-112.</ref>. | ||
| Linia 51: | Linia 51: | ||
* Poprawa [[Wizerunek organizacji|wizerunku organizacji]] w oczach konsumentów | * Poprawa [[Wizerunek organizacji|wizerunku organizacji]] w oczach konsumentów | ||
* Poprawa wyników środowiskowych przedsiębiorstwa | * Poprawa wyników środowiskowych przedsiębiorstwa | ||
* Zwiększenie osiągnięć przedsiębiorstwa poprzez posiadanie dodatkowego certyfikatu | * Zwiększenie osiągnięć przedsiębiorstwa poprzez [[posiadanie]] dodatkowego certyfikatu | ||
* Zwiększenie liczby klientów przedsiębiorstwa oraz utrzymanie dotychczasowych | * Zwiększenie liczby klientów przedsiębiorstwa oraz utrzymanie dotychczasowych | ||
* Zawieranie nowych kontraktów | * Zawieranie nowych kontraktów | ||
* Redukcja kosztów oraz oszczędność energii poprzez racjonalne gospodarowanie surowcami | * Redukcja kosztów oraz [[oszczędność]] energii poprzez racjonalne gospodarowanie surowcami | ||
* Uporządkowanie działań przedsiębiorstwa w kwestii zarządzania ochroną środowiska | * Uporządkowanie działań przedsiębiorstwa w kwestii zarządzania ochroną środowiska | ||
* Zwiększenie wiarygodności przedsiębiorstwa w oczach instytucji finansowych (np. podczas pożyczek) | * Zwiększenie wiarygodności przedsiębiorstwa w oczach instytucji finansowych (np. podczas pożyczek) | ||
| Linia 64: | Linia 64: | ||
==Koszty związane z ISO 14001== | ==Koszty związane z ISO 14001== | ||
Pomimo sporych korzyści wynikających z wdrożenia normy ISO 14001, wiąże się ona również z kosztami, o to kilka z nich: | Pomimo sporych korzyści wynikających z wdrożenia normy ISO 14001, wiąże się ona również z kosztami, o to kilka z nich: | ||
* Obowiązek prowadzenia stałego monitoringu i doskonalenia systemu | * [[Obowiązek]] prowadzenia stałego monitoringu i doskonalenia systemu | ||
* Obowiązek przeprowadzania stałych [[Audyt wewnętrzny|audytów wenętrznych]] oraz zewnętrznych w celu weryfikacji systemu | * Obowiązek przeprowadzania stałych [[Audyt wewnętrzny|audytów wenętrznych]] oraz zewnętrznych w celu weryfikacji systemu | ||
* Koszty finansowe wynikające z wdrożenia systemu w przedsiębiorstwie | * [[Koszty]] finansowe wynikające z wdrożenia systemu w przedsiębiorstwie | ||
* Zwiększenie tzw. biurokracji w przedsiębiorstwie | * Zwiększenie tzw. biurokracji w przedsiębiorstwie | ||
* Koszty certyfikacji | * Koszty certyfikacji | ||
| Linia 79: | Linia 79: | ||
W dniu 15 września 2015r. nastąpiła publikacja nowej Normy Międzynarodowej ISO 14001. Bardzo istotnym certyfikowaniem się na normę dotycząca Zarządzania Ochroną Środowiska jest fakt, że norma ISO 14001:2004 (poprzednie wydanie normy ISO 14001:2015) straci swoją ważność we wrześniu 2018r. Wiąże się to z tym, że stosujące ją firmy, jeżeli będą chciały, będą musiały poddać się audytowi wg nowych zasad. Norma ISO 14001:2015 nie różni się diametralnie od swojej poprzedniej wersji, jednak położono większy nacisk na aspekty związane z ochroną środowisk, zarządzaniem ryzykiem, komunikacją, celami, przywództwem oraz podejściem zgodnym z cyklem życia produktu. Wprowadzono złagodzenie wymagań odnośnie nakazów. | W dniu 15 września 2015r. nastąpiła publikacja nowej Normy Międzynarodowej ISO 14001. Bardzo istotnym certyfikowaniem się na normę dotycząca Zarządzania Ochroną Środowiska jest fakt, że norma ISO 14001:2004 (poprzednie wydanie normy ISO 14001:2015) straci swoją ważność we wrześniu 2018r. Wiąże się to z tym, że stosujące ją firmy, jeżeli będą chciały, będą musiały poddać się audytowi wg nowych zasad. Norma ISO 14001:2015 nie różni się diametralnie od swojej poprzedniej wersji, jednak położono większy nacisk na aspekty związane z ochroną środowisk, zarządzaniem ryzykiem, komunikacją, celami, przywództwem oraz podejściem zgodnym z cyklem życia produktu. Wprowadzono złagodzenie wymagań odnośnie nakazów. | ||
Organizacja stosująca tą normę bierze większą odpowiedzialność za ochronę środowiska. Powinna rozważyć swój wpływ na środowisko z perspektywy cyklu życia produktu. Wziąć po uwagę czynniki związane z używanie oraz zakończenie użytkowania produktu, które potencjalnie mogą mieć wpływ na środowisko. | Organizacja stosująca tą normę bierze większą [[odpowiedzialność]] za ochronę środowiska. Powinna rozważyć swój wpływ na środowisko z perspektywy cyklu życia produktu. Wziąć po uwagę czynniki związane z używanie oraz zakończenie użytkowania produktu, które potencjalnie mogą mieć wpływ na środowisko. | ||
Obowiązkiem najwyższego kierownictwa jest wykazanie zaangażowania w odniesieniu do systemu zarządzania środowiskowego oraz promowanie go na niższych szczeblach. Kierownictwo ponosi odpowiedzialność za skuteczność systemu zarządzania środowiskowego. | Obowiązkiem najwyższego kierownictwa jest wykazanie zaangażowania w odniesieniu do systemu zarządzania środowiskowego oraz promowanie go na niższych szczeblach. Kierownictwo ponosi odpowiedzialność za [[skuteczność]] systemu zarządzania środowiskowego. | ||
Organizacja powinna położyć większy nacisk na komunikację wewnętrzną, ale również zewnętrzną. Jej obowiązkiem jest ustalenie, wdrożenie i utrzymanie procesów komunikacji dotyczącej systemu zarządzania środowiskowego. Po ustaleniu wszystkich istotnych aspektów związanych z komunikacją ważna jest by dokumentowała informacje jako dowód komunikacji. Dokumentacja informacji powinna być prowadzona na wielu płaszczyznach. | Organizacja powinna położyć większy nacisk na komunikację wewnętrzną, ale również zewnętrzną. Jej obowiązkiem jest ustalenie, [[wdrożenie]] i utrzymanie procesów komunikacji dotyczącej systemu zarządzania środowiskowego. Po ustaleniu wszystkich istotnych aspektów związanych z komunikacją ważna jest by dokumentowała [[informacje]] jako dowód komunikacji. [[Dokumentacja]] informacji powinna być prowadzona na wielu płaszczyznach. | ||
Nowa struktura (High Level Standard) zastosowana w normie ISO 14001:2015 pozwala na łatwiejszą integrację systemu zarządzania środowiskowego z innymi systemami zarządzania jakie zostały wdrożone w organizacji. | Nowa struktura (High Level Standard) zastosowana w normie ISO 14001:2015 pozwala na łatwiejszą integrację systemu zarządzania środowiskowego z innymi systemami zarządzania jakie zostały wdrożone w organizacji. | ||
| Linia 93: | Linia 93: | ||
* ISO 14001: Systemy zarządzania środowiskowego, specyfikacja i wytyczne stosowania | * ISO 14001: Systemy zarządzania środowiskowego, specyfikacja i wytyczne stosowania | ||
* ISO 14004: Systemy zarządzania środowiskowego, wskazówki ogólne do zasad, systemów i instrumentów pomocniczych | * ISO 14004: Systemy zarządzania środowiskowego, wskazówki ogólne do zasad, systemów i instrumentów pomocniczych | ||
* ISO 14015: Zarządzanie środowiskowe – Ocena środowiskowa lokalizacji i organizacji | * ISO 14015: Zarządzanie środowiskowe – [[Ocena]] środowiskowa lokalizacji i organizacji | ||
* ISO 14031: Zarządzanie środowiskowe – Ocena efektów działalności środowiskowej - Wytyczne | * ISO 14031: Zarządzanie środowiskowe – Ocena efektów działalności środowiskowej - Wytyczne | ||
* ISO 14031: Zarządzanie środowiskowe – Przykłady oceny efektów działalności środowiskowej | * ISO 14031: Zarządzanie środowiskowe – Przykłady oceny efektów działalności środowiskowej | ||
* ISO 14040: Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Zasady i struktura | * ISO 14040: Zarządzanie środowiskowe – [[Ocena cyklu życia]] – Zasady i struktura | ||
* ISO 14044: Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Wymagania i wytyczne | * ISO 14044: Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Wymagania i wytyczne | ||
| Linia 103: | Linia 103: | ||
* Borkowski W., Burhart-Korol D., Czapicka-Kolarz K., Turek M. (2016) ''[http://www.woiz.polsl.pl/znwoiz/z87/Art_04_Burchart_Korol_Czaplicka.pdf Zastosowanie techniki LCA do wspomagania i doskonalenia zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach górniczych]'', "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej", | * Borkowski W., Burhart-Korol D., Czapicka-Kolarz K., Turek M. (2016) ''[http://www.woiz.polsl.pl/znwoiz/z87/Art_04_Burchart_Korol_Czaplicka.pdf Zastosowanie techniki LCA do wspomagania i doskonalenia zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach górniczych]'', "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej", | ||
* Chmielarz A., Wirkus M. (2013). ''[http://ptzp.org.pl/files/konferencje/kzz/artyk_pdf_2013/p039.pdf Metody doskonalenia systemu zarzadzania środowiskowego ISO 14001 w przedsiębiorstwach produkcyjnych]’’, | * Chmielarz A., Wirkus M. (2013). ''[http://ptzp.org.pl/files/konferencje/kzz/artyk_pdf_2013/p039.pdf Metody doskonalenia systemu zarzadzania środowiskowego ISO 14001 w przedsiębiorstwach produkcyjnych]’’, | ||
* Fura B. (2012). ''System zarządzania środowiskowego ISO 14001'', Wydawnictwo Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów | * Fura B. (2012). ''[[System]] zarządzania środowiskowego ISO 14001'', Wydawnictwo Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów | ||
* Sikora T. (red) (2010). ''Wybrane koncepcje i systemy zarządzania jakością'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków | * Sikora T. (red) (2010). ''Wybrane koncepcje i systemy zarządzania jakością'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków | ||
{{a|Kamil Tylutki, Magdalena Pietruszka}} | {{a|Kamil Tylutki, Magdalena Pietruszka}} | ||
Wersja z 22:19, 19 maj 2020
| ISO 14001 |
|---|
| Polecane artykuły |
Norma ISO 14001 jest zbiorem przepisów dotyczących organizacji Systemu Zarządzania Środowiskowego w przedsiębiorstwach oraz instytucjach z uwzględnieniem ochrony środowiska. Istotnym zadaniem normy jest wspomagać działania przedsiębiorstw w zakresie ochrony środowiska, które mogą zapobiec zanieczyszczeniom. Uczestnictwo w niej jest całkowicie dobrowolne. Jest ona oparta o czterofazowy schemat (tzw. Koło Deminga), podobnie jak ISO 9001 oraz ISO 18001[1].
Historia ISO 14001
W 1993 roku Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO), a dokładnie powołany Komitet Techniczny ISO/TC 207 Environmental Management – "Zarządzanie środowiskowe” rozpoczął prace nad opracowaniem międzynarodowych norm w zakresie ochrony środowiska. Normy ISO 14000 poprzedzały takie regulacje jak: EMAS czy brytyjska norma BS 7750. Pierwsze projekty serii norm zostały przedstawione w roku 1994, a ostateczna akceptacja nastąpiła we wrześniu 1996r. Obecnie norma "Systemy Zarządzania Środowiskowego – Specyfikacja i wytyczne stosowania” jest określana mianem normy ISO 14001, a jej aktualny polski odpowiednik to PN-EN ISO 14001:2005[2].
Struktura normy ISO 14001
Struktura polskiej normy PN-EN ISO 14001 wygląda następująco:
- Zakres normy
- Powołania normatywne normatywne
- Terminy i definicje
- Wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskiem
- Wymagania ogólne
- Polityka środowiskowa
- Planowanie
- Wdrażanie i funkcjonowanie
- Sprawdzanie
- Przegląd zarządzania
- Załącznik A (informacyjny) Wytyczne dotyczące stosowania niniejszej normy międzynarodowej
- Załącznik B (informacyjny) Powiązanie ISO 14001:2004 z ISO 9001:2000
- Bibliografia[3].
Przyczyny wdrażania ISO 14001
Głównymi przyczynami wdrażania normy ISO 14001 w przedsiębiorstwach są:
- Faworyzowanie przez konsumentów produktów, które są wytwarzane w warunkach mniej uciążliwych dla środowiska
- Nakładane regulacje oraz sankcje finansowe przez państwo wynikające z emisji zanieczyszczeń
- Potrzeba trwałego i zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw
- Wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa[4].
Korzyści związane z ISO 14001
Korzyści z zastosowania normy ISO 14001 są bardzo szerokie, należą do nich:
- Poprawa wizerunku organizacji w oczach konsumentów
- Poprawa wyników środowiskowych przedsiębiorstwa
- Zwiększenie osiągnięć przedsiębiorstwa poprzez posiadanie dodatkowego certyfikatu
- Zwiększenie liczby klientów przedsiębiorstwa oraz utrzymanie dotychczasowych
- Zawieranie nowych kontraktów
- Redukcja kosztów oraz oszczędność energii poprzez racjonalne gospodarowanie surowcami
- Uporządkowanie działań przedsiębiorstwa w kwestii zarządzania ochroną środowiska
- Zwiększenie wiarygodności przedsiębiorstwa w oczach instytucji finansowych (np. podczas pożyczek)
- Poprawa wiarygodności ekologicznej przedsiębiorstwa
- Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa
- Wzrost zaufania klientów
- Polepszenie się relacji z władzami samorządu lokalnego oraz lokalną społecznością
Koszty związane z ISO 14001
Pomimo sporych korzyści wynikających z wdrożenia normy ISO 14001, wiąże się ona również z kosztami, o to kilka z nich:
- Obowiązek prowadzenia stałego monitoringu i doskonalenia systemu
- Obowiązek przeprowadzania stałych audytów wenętrznych oraz zewnętrznych w celu weryfikacji systemu
- Koszty finansowe wynikające z wdrożenia systemu w przedsiębiorstwie
- Zwiększenie tzw. biurokracji w przedsiębiorstwie
- Koszty certyfikacji
- Koszty związane z opracowywaniem dokumentacji
- Koszty przeglądów kierownictwa
- Koszty ponoszone na szkolenia pracowników
- Koszty usług firm doradczych
ISO 14001:2015
W dniu 15 września 2015r. nastąpiła publikacja nowej Normy Międzynarodowej ISO 14001. Bardzo istotnym certyfikowaniem się na normę dotycząca Zarządzania Ochroną Środowiska jest fakt, że norma ISO 14001:2004 (poprzednie wydanie normy ISO 14001:2015) straci swoją ważność we wrześniu 2018r. Wiąże się to z tym, że stosujące ją firmy, jeżeli będą chciały, będą musiały poddać się audytowi wg nowych zasad. Norma ISO 14001:2015 nie różni się diametralnie od swojej poprzedniej wersji, jednak położono większy nacisk na aspekty związane z ochroną środowisk, zarządzaniem ryzykiem, komunikacją, celami, przywództwem oraz podejściem zgodnym z cyklem życia produktu. Wprowadzono złagodzenie wymagań odnośnie nakazów.
Organizacja stosująca tą normę bierze większą odpowiedzialność za ochronę środowiska. Powinna rozważyć swój wpływ na środowisko z perspektywy cyklu życia produktu. Wziąć po uwagę czynniki związane z używanie oraz zakończenie użytkowania produktu, które potencjalnie mogą mieć wpływ na środowisko.
Obowiązkiem najwyższego kierownictwa jest wykazanie zaangażowania w odniesieniu do systemu zarządzania środowiskowego oraz promowanie go na niższych szczeblach. Kierownictwo ponosi odpowiedzialność za skuteczność systemu zarządzania środowiskowego.
Organizacja powinna położyć większy nacisk na komunikację wewnętrzną, ale również zewnętrzną. Jej obowiązkiem jest ustalenie, wdrożenie i utrzymanie procesów komunikacji dotyczącej systemu zarządzania środowiskowego. Po ustaleniu wszystkich istotnych aspektów związanych z komunikacją ważna jest by dokumentowała informacje jako dowód komunikacji. Dokumentacja informacji powinna być prowadzona na wielu płaszczyznach.
Nowa struktura (High Level Standard) zastosowana w normie ISO 14001:2015 pozwala na łatwiejszą integrację systemu zarządzania środowiskowego z innymi systemami zarządzania jakie zostały wdrożone w organizacji.
Normy z serii ISO 14000
Warto zaznaczyć iż norma ISO 14001 jest tylko składową tzw. norm z serii 14000. Obejmują one ogół standardów dotyczących instrumentów, które wspierają zarządzanie środowiskiem.
Przykłady norm serii 14000:
- ISO 14001: Systemy zarządzania środowiskowego, specyfikacja i wytyczne stosowania
- ISO 14004: Systemy zarządzania środowiskowego, wskazówki ogólne do zasad, systemów i instrumentów pomocniczych
- ISO 14015: Zarządzanie środowiskowe – Ocena środowiskowa lokalizacji i organizacji
- ISO 14031: Zarządzanie środowiskowe – Ocena efektów działalności środowiskowej - Wytyczne
- ISO 14031: Zarządzanie środowiskowe – Przykłady oceny efektów działalności środowiskowej
- ISO 14040: Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Zasady i struktura
- ISO 14044: Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Wymagania i wytyczne
Bibliografia
- ↑ Zarządzanie środowiskowe i systemy zarządzania środowiskowego, Ryszard Nowosielski, Monika Spilka, Aneta Kania, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, s. 138.
- ↑ Zintegrowane zarządzanie środowiskiem, Andrzej Kryński, Matthias Kramer, Aime F. Caekelbergh, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2013, s. 315-316.
- ↑ PN-EN ISO 14001 Systemy zarządzania środowiskowego. Wymagania i wytyczne stosowania, PKN, Warszawa 2005, s. 5
- ↑ Wybrane aspekty ochrony środowiska i zarządzania środowiskowego, Bożena Gajdzik, Andrzej Wyciślik, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, s. 109-112.
- Borkowski W., Burhart-Korol D., Czapicka-Kolarz K., Turek M. (2016) Zastosowanie techniki LCA do wspomagania i doskonalenia zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach górniczych, "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej",
- Chmielarz A., Wirkus M. (2013). Metody doskonalenia systemu zarzadzania środowiskowego ISO 14001 w przedsiębiorstwach produkcyjnych’’,
- Fura B. (2012). System zarządzania środowiskowego ISO 14001, Wydawnictwo Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów
- Sikora T. (red) (2010). Wybrane koncepcje i systemy zarządzania jakością, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków
Autor: Kamil Tylutki, Magdalena Pietruszka
